Bu maddede yeterince bilgilendirici olmayan ve karşı savunmasız olan kullanılmıştır.Aralık 2023) () ( |
Gurlular (Farsça: غوريان Gūrīyān, Kendileri arasındaki adları Şensebânîler شنسبانیان Şansabānīyān), Horasan'da, diğer birçok doğu İran Tacikler'i gibi Sünni Müslüman bir hanedandı. Gurlular'ın kurduğu imparatorluğun merkezi bugün Afganistan sınırları içinde kalan Gur kenti olup toprakları günümüz İran, Afganistan, Pakistan topraklarını, Hindistan'ın kuzey bölgelerini, Türkistan'ın ve günümüz Arap ülkelerinin ise bazı bölümlerinden oluşuyordu.
Gurluların Türk veya Tacik kökenli oldukları tahmin edilmektedir ancak bu kesinlik kazanmamıştır.
1175 ve 1192 yılları arasında Gurlu Muhammed önderliğinde Uç, Multan, Peşaver, Lahor ve Delhi hibi merkezler işgâl edilerek ele geçirildi. 1206'da Gurlular'ın ordusunda yer alan Kıpçak Türk bir general olan, Delhi'yi fethetmiş Kutbettin Aybek veya Kutbiddin Aybek bağımsızlığını ilân etti ve gelecekte Delhi Sultanlığı adı altında yaşayacak sultanlıklar dizisinin ilk halkasını kurdu. (1206-1526)
Gurlular, yazılı kaynakların birçoğu günümüze dek ulaşamamış olsa da sanat ve edebiyatta oldukça ileri gitmişlerdir. Horasan'da gördükleri mimarî eserleri, minarelerin seçkin örnekleriyle anayurtlarına, Hindistan'a uyarlamışlardır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Encyclopaedia Iranica, C.E. Bosworth, ("Ghurids" 18 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .): "... The Ghurids came from the Šansabānī family. The name of the eponym Šansabānasb probably derives from the Middle Persian name Wišnasp (Justi, Namenbuch, p. 282). [...] Nor do we know anything about the ethnic stock of the Ghori's in general and the Sansabanis in particular; We can only assume that they were eastern Iranian Tajiks ... The sultans were generous patrons of the Persian literary traditions of Khorasan, and latterly fulfilled a valuable role as transmitters of this heritage to the newly conquered lands of northern India, laying the foundations for the essentially Persian culture which was to prevail in Muslim India until the 19th century. ..."
- ^ Encyclopaedia of Islam, "Ghurids", C.E. Bosworth, Online Edition, 2006: "... The Shansabānīs were, like the rest of the Ghūrīs, of eastern Iranian Tājīk stock. ..."
- ^ https://books.google.com.tr/books?redir_esc=y&hl=tr&id=POAwBwAAQBAJ&q=Ghuri#v=snippet&q=Ghuri&f=false
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Nisan 2020.
- ^ https://books.google.com.tr/books?redir_esc=y&hl=tr&id=985a1M7L1NcC&q=Ghori#v=snippet&q=Ghori&f=false
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 27 Ocak 2018 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 9 Nisan 2020.
- ^ https://books.google.com.tr/books?id=RegDAAAAMBAJ&pg=PA31&lpg=PA31&dq=pratiyogita+darpan+april+2007&source=bl&ots=mR9vHZ22uv&sig=ACfU3U1Q5MOnW92SzWeQ2s3RR9lebRattw&hl=tr&sa=X&ved=2ahUKEwjh4sqhjuXoAhUr7KYKHd1HDZUQ6AEwAXoECAsQMg#v=onepage&q=turk%20invasions&f=false
- ^ . Encyclopedia Britannica (İngilizce). 21 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021.
- ^ . Encyclopedia Britannica (İngilizce). 12 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021.
- ^ Formichi, Chiara (30 Nisan 2020). Islam and Asia: A History. 1. Cambridge University Press. doi:10.1017/9781316226803.005. ISBN .
- ^ Beaujard, Philippe (24 Ekim 2019). The Worlds of the Indian Ocean: A Global History. 1. Cambridge University Press. doi:10.1017/9781108341219.010. ISBN .
- ^ History of the Afghans : Translated from the Persian of Neamet Ullah. Dorn, Bernhard., Nimat Allah, Haravi. Cambridge: Cambridge University Press. 2013. ISBN . OCLC 889971254.
- ^ C. E. Bosworth, "Ghurids" 18 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Encyclopaedia Iranica, 2001, Online edition.
- ^ Ira M. Lapidus, A History of Islamic Societies 2nd ed. Cambridge University Press 2002
Dış bağlantılar
- (İngilizce)Encyclopaedia Britannica (Online Edition) - Ghurid Sultanate 2 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (İngilizce)Encyclopaedia Britannica (Online Edition) - Muizz-ud-Din-Muhammad a.k.a. Mohammad of Ghor 29 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (İngilizce)Columbia Encyclopedia (Sixth Edition) - Muhammad of Ghor24 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
İran tarihi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede yeterince bilgilendirici olmayan ve baglanti olumune karsi savunmasiz olan yalin URL ler kullanilmistir Maddenin dogrulanabilir kalmasini ve maddede tutarli bir kaynak biciminin surdurulebilmesini saglamak adina lutfen bunlari tamamlayin Aralik 2023 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Gurlular Farsca غوريان Guriyan Kendileri arasindaki adlari Sensebaniler شنسبانیان Sansabaniyan Horasan da diger bircok dogu Iran Tacikler i gibi Sunni Musluman bir hanedandi Gurlular in kurdugu imparatorlugun merkezi bugun Afganistan sinirlari icinde kalan Gur kenti olup topraklari gunumuz Iran Afganistan Pakistan topraklarini Hindistan in kuzey bolgelerini Turkistan in ve gunumuz Arap ulkelerinin ise bazi bolumlerinden olusuyordu Gurlularin Turk veya Tacik kokenli olduklari tahmin edilmektedir ancak bu kesinlik kazanmamistir 1175 ve 1192 yillari arasinda Gurlu Muhammed onderliginde Uc Multan Pesaver Lahor ve Delhi hibi merkezler isgal edilerek ele gecirildi 1206 da Gurlular in ordusunda yer alan Kipcak Turk bir general olan Delhi yi fethetmis Kutbettin Aybek veya Kutbiddin Aybek bagimsizligini ilan etti ve gelecekte Delhi Sultanligi adi altinda yasayacak sultanliklar dizisinin ilk halkasini kurdu 1206 1526 Gurlular yazili kaynaklarin bircogu gunumuze dek ulasamamis olsa da sanat ve edebiyatta oldukca ileri gitmislerdir Horasan da gordukleri mimari eserleri minarelerin seckin ornekleriyle anayurtlarina Hindistan a uyarlamislardir Ayrica bakinizGur il Gurlu MuhammedKaynakca Encyclopaedia Iranica C E Bosworth Ghurids 18 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Ghurids came from the Sansabani family The name of the eponym Sansabanasb probably derives from the Middle Persian name Wisnasp Justi Namenbuch p 282 Nor do we know anything about the ethnic stock of the Ghori s in general and the Sansabanis in particular We can only assume that they were eastern Iranian Tajiks The sultans were generous patrons of the Persian literary traditions of Khorasan and latterly fulfilled a valuable role as transmitters of this heritage to the newly conquered lands of northern India laying the foundations for the essentially Persian culture which was to prevail in Muslim India until the 19th century Encyclopaedia of Islam Ghurids C E Bosworth Online Edition 2006 The Shansabanis were like the rest of the Ghuris of eastern Iranian Tajik stock https books google com tr books redir esc y amp hl tr amp id POAwBwAAQBAJ amp q Ghuri v snippet amp q Ghuri amp f false Arsivlenmis kopya 22 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Nisan 2020 https books google com tr books redir esc y amp hl tr amp id 985a1M7L1NcC amp q Ghori v snippet amp q Ghori amp f false Arsivlenmis kopya PDF 27 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 9 Nisan 2020 https books google com tr books id RegDAAAAMBAJ amp pg PA31 amp lpg PA31 amp dq pratiyogita darpan april 2007 amp source bl amp ots mR9vHZ22uv amp sig ACfU3U1Q5MOnW92SzWeQ2s3RR9lebRattw amp hl tr amp sa X amp ved 2ahUKEwjh4sqhjuXoAhUr7KYKHd1HDZUQ6AEwAXoECAsQMg v onepage amp q turk 20invasions amp f false Encyclopedia Britannica Ingilizce 21 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Encyclopedia Britannica Ingilizce 12 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Formichi Chiara 30 Nisan 2020 Islam and Asia A History 1 Cambridge University Press doi 10 1017 9781316226803 005 ISBN 978 1 316 22680 3 Beaujard Philippe 24 Ekim 2019 The Worlds of the Indian Ocean A Global History 1 Cambridge University Press doi 10 1017 9781108341219 010 ISBN 978 1 108 34121 9 History of the Afghans Translated from the Persian of Neamet Ullah Dorn Bernhard Nimat Allah Haravi Cambridge Cambridge University Press 2013 ISBN 978 1 108 05625 0 OCLC 889971254 C E Bosworth Ghurids 18 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Encyclopaedia Iranica 2001 Online edition Ira M Lapidus A History of Islamic Societies 2nd ed Cambridge University Press 2002Dis baglantilar Ingilizce Encyclopaedia Britannica Online Edition Ghurid Sultanate 2 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Encyclopaedia Britannica Online Edition Muizz ud Din Muhammad a k a Mohammad of Ghor 29 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Columbia Encyclopedia Sixth Edition Muhammad of Ghor24 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Iran tarihi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz