Gastronomi, eski Yunanca γαστήρ -τρός "mide" ve -νομία "-kural" sözcüklerinden türetilen bileşik bir kelimedir.Yemek ve kültür arasındaki ilişkiyi, zengin veya hassas ve iştah açıcı yiyecekleri hazırlama ve sunma sanatı, belirli bölgelerin pişirme stilleri ve iyi yeme biliminin incelenmesidir. Gastronomide çok bilgili olan kişiye gastronom denir, gastronomist ise gastronomi çalışmasında teori ve pratiği birleştiren kişidir. Pratik gastronomi, dünyanın dört bir yanındaki ülkelerden çeşitli yiyecek ve içeceklerin hazırlanması, üretimi ve servisinin uygulanması ve çalışılmasıyla ilişkilidir. Teorik gastronomi, pratik gastronomiyi destekler. Tariflere, tekniklere ve yemek kitaplarına odaklanan bir sistem ve süreç yaklaşımı ile ilgilidir. Yemek gastronomisi, yiyecek ve içeceklerle ve bunların oluşumuyla bağlantılıdır. Teknik gastronomi, gastronomik konuların değerlendirilmesine titiz bir yaklaşım getirerek pratik gastronominin temelini oluşturur.
Tarih
Gastronomi, yemek hazırlama ve bir bütün olarak duyusal niteliklerini keşfetmeyi, tatmayı, deneyimlemeyi, araştırmayı, anlamayı ve yazmayı içerir. Ayrıca beslenmenin daha geniş kültürle nasıl etkileşim kurduğunu da inceler. Yemek pişirmenin biyolojik ve kimyasal temeli olarak bilinirken, aslında gastronomi çok daha geniş, disiplinler arası bir zemini kapsıyor.
Mutfak terimi ilk kez Joseph Berchoux'un 1801'de "Gastronomi" adlı şiirinde geçmiştir. Fransız tarihçi Pascal Ory, gastronomiyi yeme ve içme kurallarını kurulmasının, bir "masa sanatı" olarak tanımlar ve onu iyi yemek pişirmek (bonne mutfağı) ve çok iyi yemek pişirmek (haute mutfağı) diye ikiye ayırır. Ory, gastronominin kökenini, insanların iyi ve kötü tarzı ayırt etmek için kurallar geliştirmeye ilgi duydukları ve düşüncelerini iyi yemek zevkini tanımlamak için genişlettikleri Louis XIV Fransız saltanatına kadar izler. Fransız sarayının cömert ve sofistike mutfağı ve uygulamaları Fransızlar için mutfak modeli haline geldi. , Fransızca: Almanach des gourmands gastronomi çalışmasını yazdı. (1803), Fransız geleneği ve ahlakına ilişkin görüşlerine dayanarak yemek söyleminin statüsünü disiplinli bir düzeye yükseltti. Grimod, devrimden sonra kaybedilen düzeni yeniden tesis etmeyi ve gastronomiyi Fransa'da ciddi bir konu olarak kurmayı amaçladı. Grimod, gastronomi literatürünü türün üç formuna genişletti: rehber kitap, gastronomik inceleme ve dergi. Gastronomi literatürünün icadı, Fransa'da konunun alaka düzeyini artıran önemli kültürel dönüşümlerle aynı zamana denk geldi. Fransa'da asaletin sona ermesi, insanların yiyecekleri nasıl tükettiğini değiştirdi; daha az zengin hane aşçı çalıştırıyordu ve yeni burjuvazi sınıfı elitist yiyecekleri tüketerek statülerini savunmak istiyordu. Restoranın ortaya çıkışı bu sosyal ihtiyaçları karşıladı ve popüler tüketim için iyi yiyecekler sağladı. Fransa'daki mutfak mükemmeliyetinin merkezi Ver Say'dan, rekabetçi ve yenilikçi bir mutfak kültürüne sahip bir şehir olan Paris'e kaydı. Grimod ve diğer gastronomların mutfak yorumları, tüketici-şef etkileşiminde üçüncü bir taraf olarak tüketicilerin zevklerini ve beklentilerini benzeri görülmemiş bir şekilde etkiledi.
Fransız gastronomi kökenleri, Fransız terminolojisinin gastronomi literatüründe yaygın kullanımını açıklamaktadır. Pascal Ory, bu literatürü kavramsal olarak belirsiz olmakla eleştirir; büyük ölçüde anekdot niteliğindeki kanıtlara güvenerek ve kafa karıştırıcı, yetersiz tanımlanmış bir terminoloji kullanmak. Yine de gastronomi, Fransa'da marjinal bir konudan dünya çapında ciddi ve popüler bir ilgi alanına dönüştü.
Türev Gurme, Physiology of Taste (Fransızca: Physiologie du goût) klasik Fransız mutfağını tanımlamayı amaçlayan bir avukat ve politikacı olan 1825 yemek pişirme çalışmasıdır. Çalışma bazı gösterişli tarifler içerse de Fransız yemekleri ve misafirperverliği hazırlama teorisine giriyor. Brillat-Savarin'e göre: "Gastronomi, yediği gibi insanla ilgili her şeyin bilgisi ve anlaşılmasıdır. Amacı, mümkün olan en iyi yiyeceği kullanarak erkeklerin korunmasını sağlamaktır."
Gastronomi üzerine yazılar
Dünyanın dört bir yanında gastronomi üzerine yazılmış birçok yazı, tarihinin bir döneminde bir kültürün mutfağının düşüncelerini ve estetiğini yansıtıyor. Bazı çalışmalar, kendi kültürlerinin çağdaş gastronomik düşüncesini ve mutfağını tanımlamaya veya etkilemeye devam ediyor.
Bazı ek tarihsel örnekler:
- Latince: Apicius or Latince: De re Coquinaria (On the Subject of Cooking): A 1st-to-5th-century collection of ancient Roman recipes, often attributed (without clear evidence) to the gourmet , it contains instructions for preparing dishes enjoyed by the elite of the time. A new English translation was published in 2009 as Cookery and Dining in Imperial Rome.
- Çince: (Çince: 隨園食單, The Way of Eating, also known in English as Recipes from the Garden of Contentment): An 18th-century manual on Chinese cuisine of Qing dynasty by the poet Yuan Mei, it contains recipes from different social classes at the time along with two chapters on Chinese gastronomic and culinary theory. The first translation into English was completed in 2017.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Satır içi alıntılar
- ^ "gastronomy - Wiktionary". en.wiktionary.org (İngilizce). 15 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2021.
- ^ Oxford Dictionary.
- ^ European Gastronomy into the 21st Century. Routledge. 23 Mayıs 2012. s. 4. ISBN . 8 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2020.
- ^ . Adventures of an Omnomnomnivore in NYC. self-published. 13 Mayıs 2011. 9 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020.
- ^ Realms of Memory: Tradition. Columbia University Press. 1996. ss. 445-448.
- ^ a b Brillat-Savarin (2004).
- ^ Harvey Lang, Jennifer, (Ed.) (1988) [1938]. . 2nd English ("New American"). New York: Crown. The translation of the Brillat-Savarin quotation is from this work.
- ^ Apicius (2009).
- ^ Yuan (2017).
Genel Kaynakça
- . Gastronomy Blog. Metropolitan College, Boston University. 6 Haziran 2011. 30 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020.
- Traité de la gastronomie: Patrimoine et culture (Fransızca). Sang de la Terre. 2012.
- . Business Insider. 12 Şubat 2016. 13 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- . Splice. BioSistemika LLC. 24 Eylül 2015. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020.
Dış bağlantılar
- Starr, Frederick, (Ed.) (2009) [1st–5th C.]. De re Coquinaria [Cookery and Dining in Imperial Rome]. Vehling, Joseph Dommers tarafından çevrildi. Project Gutenberg. 14 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020. İngilizce çeviri; çeşitli formatlar mevcuttur.
- [Way of the Eating]. Chen, Sean Jy-Shyang tarafından çevrildi. 2017 [1792]. 10 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Orijinal Çince ile İngilizce çevirisi, yorumlarla birlikte web sitesi biçiminde. Ayrıca aynı çevirmen tarafından Hoşnutluk Bahçesi'nden Tarifler (2018) olarak ciltli kitapta ve Yemek Yeme Yolu (2019) olarak ciltsiz ticarette yayınlanmıştır.
- Franks, Charles, (Ed.) (2004) [1825]. The Physiology of Taste: Or Meditations on Transcendental Gastronomy. 10th. Robinson, Fayette tarafından çevrildi. Project Gutenberg. 30 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020. r eksik
|soyadı1=
() İngilizce çeviri; çeşitli formatlar mevcuttur. - ABD Kongre Kütüphanesi'nin Nadir Kitaplar ve Özel Koleksiyonlar Bölümü'nde 6 Mayıs 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Gastronomi Kitapları Dijital Koleksiyon 26 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gastronomi eski Yunanca gasthr tros mide ve nomia kural sozcuklerinden turetilen bilesik bir kelimedir Yemek ve kultur arasindaki iliskiyi zengin veya hassas ve istah acici yiyecekleri hazirlama ve sunma sanati belirli bolgelerin pisirme stilleri ve iyi yeme biliminin incelenmesidir Gastronomide cok bilgili olan kisiye gastronom denir gastronomist ise gastronomi calismasinda teori ve pratigi birlestiren kisidir Pratik gastronomi dunyanin dort bir yanindaki ulkelerden cesitli yiyecek ve iceceklerin hazirlanmasi uretimi ve servisinin uygulanmasi ve calisilmasiyla iliskilidir Teorik gastronomi pratik gastronomiyi destekler Tariflere tekniklere ve yemek kitaplarina odaklanan bir sistem ve surec yaklasimi ile ilgilidir Yemek gastronomisi yiyecek ve iceceklerle ve bunlarin olusumuyla baglantilidir Teknik gastronomi gastronomik konularin degerlendirilmesine titiz bir yaklasim getirerek pratik gastronominin temelini olusturur Fine food gastronominin temel calismasiTarihGastronomi yemek hazirlama ve bir butun olarak duyusal niteliklerini kesfetmeyi tatmayi deneyimlemeyi arastirmayi anlamayi ve yazmayi icerir Ayrica beslenmenin daha genis kulturle nasil etkilesim kurdugunu da inceler Yemek pisirmenin biyolojik ve kimyasal temeli olarak bilinirken aslinda gastronomi cok daha genis disiplinler arasi bir zemini kapsiyor Bu Charles Louis Cadet de Gassicourt un 1809 Cours Gastronomique inin baslangicinda bir ulkeyi urunleriyle ozetleyen bir karte gastronominin ilk ornegidir Mutfak terimi ilk kez Joseph Berchoux un 1801 de Gastronomi adli siirinde gecmistir Fransiz tarihci Pascal Ory gastronomiyi yeme ve icme kurallarini kurulmasinin bir masa sanati olarak tanimlar ve onu iyi yemek pisirmek bonne mutfagi ve cok iyi yemek pisirmek haute mutfagi diye ikiye ayirir Ory gastronominin kokenini insanlarin iyi ve kotu tarzi ayirt etmek icin kurallar gelistirmeye ilgi duyduklari ve dusuncelerini iyi yemek zevkini tanimlamak icin genislettikleri Louis XIV Fransiz saltanatina kadar izler Fransiz sarayinin comert ve sofistike mutfagi ve uygulamalari Fransizlar icin mutfak modeli haline geldi Fransizca Almanach des gourmands gastronomi calismasini yazdi 1803 Fransiz gelenegi ve ahlakina iliskin goruslerine dayanarak yemek soyleminin statusunu disiplinli bir duzeye yukseltti Grimod devrimden sonra kaybedilen duzeni yeniden tesis etmeyi ve gastronomiyi Fransa da ciddi bir konu olarak kurmayi amacladi Grimod gastronomi literaturunu turun uc formuna genisletti rehber kitap gastronomik inceleme ve dergi Gastronomi literaturunun icadi Fransa da konunun alaka duzeyini artiran onemli kulturel donusumlerle ayni zamana denk geldi Fransa da asaletin sona ermesi insanlarin yiyecekleri nasil tukettigini degistirdi daha az zengin hane asci calistiriyordu ve yeni burjuvazi sinifi elitist yiyecekleri tuketerek statulerini savunmak istiyordu Restoranin ortaya cikisi bu sosyal ihtiyaclari karsiladi ve populer tuketim icin iyi yiyecekler sagladi Fransa daki mutfak mukemmeliyetinin merkezi Ver Say dan rekabetci ve yenilikci bir mutfak kulturune sahip bir sehir olan Paris e kaydi Grimod ve diger gastronomlarin mutfak yorumlari tuketici sef etkilesiminde ucuncu bir taraf olarak tuketicilerin zevklerini ve beklentilerini benzeri gorulmemis bir sekilde etkiledi Fransiz gastronomi kokenleri Fransiz terminolojisinin gastronomi literaturunde yaygin kullanimini aciklamaktadir Pascal Ory bu literaturu kavramsal olarak belirsiz olmakla elestirir buyuk olcude anekdot niteligindeki kanitlara guvenerek ve kafa karistirici yetersiz tanimlanmis bir terminoloji kullanmak Yine de gastronomi Fransa da marjinal bir konudan dunya capinda ciddi ve populer bir ilgi alanina donustu Turev Gurme Physiology of Taste Fransizca Physiologie du gout klasik Fransiz mutfagini tanimlamayi amaclayan bir avukat ve politikaci olan 1825 yemek pisirme calismasidir Calisma bazi gosterisli tarifler icerse de Fransiz yemekleri ve misafirperverligi hazirlama teorisine giriyor Brillat Savarin e gore Gastronomi yedigi gibi insanla ilgili her seyin bilgisi ve anlasilmasidir Amaci mumkun olan en iyi yiyecegi kullanarak erkeklerin korunmasini saglamaktir Gastronomi uzerine yazilarDunyanin dort bir yaninda gastronomi uzerine yazilmis bircok yazi tarihinin bir doneminde bir kulturun mutfaginin dusuncelerini ve estetigini yansitiyor Bazi calismalar kendi kulturlerinin cagdas gastronomik dusuncesini ve mutfagini tanimlamaya veya etkilemeye devam ediyor Bazi ek tarihsel ornekler Latince Apicius or Latince De re Coquinaria On the Subject of Cooking A 1st to 5th century collection of ancient Roman recipes often attributed without clear evidence to the gourmet it contains instructions for preparing dishes enjoyed by the elite of the time A new English translation was published in 2009 as Cookery and Dining in Imperial Rome Cince Cince 隨園食單 The Way of Eating also known in English as Recipes from the Garden of Contentment An 18th century manual on Chinese cuisine of Qing dynasty by the poet Yuan Mei it contains recipes from different social classes at the time along with two chapters on Chinese gastronomic and culinary theory The first translation into English was completed in 2017 Ayrica bakinizUzman Gurme Tabak yemek KaynakcaSatir ici alintilar gastronomy Wiktionary en wiktionary org Ingilizce 15 Aralik 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Ocak 2021 Oxford Dictionary European Gastronomy into the 21st Century Routledge 23 Mayis 2012 s 4 ISBN 978 1 136 40493 1 8 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2020 Adventures of an Omnomnomnivore in NYC self published 13 Mayis 2011 9 Mart 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Agustos 2020 Realms of Memory Tradition Columbia University Press 1996 ss 445 448 a b Brillat Savarin 2004 Harvey Lang Jennifer Ed 1988 1938 2nd English New American New York Crown The translation of the Brillat Savarin quotation is from this work Apicius 2009 Yuan 2017 Genel Kaynakca Gastronomy Blog Metropolitan College Boston University 6 Haziran 2011 30 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Agustos 2020 Traite de la gastronomie Patrimoine et culture Fransizca Sang de la Terre 2012 Business Insider 12 Subat 2016 13 Subat 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Splice BioSistemika LLC 24 Eylul 2015 18 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Agustos 2020 Dis baglantilarStarr Frederick Ed 2009 1st 5th C De re Coquinaria Cookery and Dining in Imperial Rome Vehling Joseph Dommers tarafindan cevrildi Project Gutenberg 14 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Agustos 2020 Ingilizce ceviri cesitli formatlar mevcuttur Way of the Eating Chen Sean Jy Shyang tarafindan cevrildi 2017 1792 10 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Orijinal Cince ile Ingilizce cevirisi yorumlarla birlikte web sitesi biciminde Ayrica ayni cevirmen tarafindan Hosnutluk Bahcesi nden Tarifler 2018 olarak ciltli kitapta ve Yemek Yeme Yolu 2019 olarak ciltsiz ticarette yayinlanmistir Franks Charles Ed 2004 1825 The Physiology of Taste Or Meditations on Transcendental Gastronomy 10th Robinson Fayette tarafindan cevrildi Project Gutenberg 30 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Agustos 2020 r eksik soyadi1 yardim Ingilizce ceviri cesitli formatlar mevcuttur ABD Kongre Kutuphanesi nin Nadir Kitaplar ve Ozel Koleksiyonlar Bolumu nde 6 Mayis 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Gastronomi Kitaplari Dijital Koleksiyon 26 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde