Aşık İhsani (1932, Diyarbakır - 21 Nisan 2009, Diyarbakır), Türk halk ozanı.
Aşık İhsani özellikle 1970'lerde oldukça popüler olan halk ozanıdır. Yaşamı Diyarbakır'ın yoksul bir köyünde başlar. Demokrat Parti ile başladığı politik hayatına TİP ile devam eder. Sert ve açık anlatımı ile devrimcilerin ozanı olarak tanınır. İstihbarat arşivlerinde kendi tabiri ile iki elarabası dosyası bulunmaktadır.
17 Nisan 2009'da evinde yapılan belgesel çekimleri sırasında aşırı heyecan nedeniyle fenalaştı. Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Beyin Cerrahi Servisi’ne yatırılan Aşık İhsani'nin tansiyonunun yükselmesi sonucu beyin kanaması geçirdiği belirlendi. Yoğun bakım ünitesinde tedavi altına alınan Aşık İhsani, 21 Nisan 2009’da sabah saatlerinde yaşamını yitirdi. Diyarbakır’ın Şehitlik semtindeki mezarlıkta toprağa verildi.
Yaşam Öyküsü
Asıl adı İhsan Sırlıoğlu’dur. 1932 yılında Diyarbakır’da doğar, küçük yaşta şiir yazmaya başlar. İki yaşında iken babası Filit'i kaybeder ve annesi tarafından sıkıntılı ve yoksul bir ortamda büyütülür. Çalışmak için sürekli diğer köylere ve şehirlere gitmeye başlar. 17 yaşındayken İstanbul Büyükçekmece Mimarsinan Köyü'nde maden ocağında çalışmaya başlar. Maden kapanınca lastik fabrikalarında çalışır daha sonra Erzurum'a askere gönderilir. Askerlik sonrası kendi kendine saz çalmaya başlar. Sazı ile Anadolu'yu dolaşmaya başlar. Bu seyehatlerinin birinde Manisa Tarzanı ile tanışır ve bir müddet yanında kalır. Aşık İhsani türkülerini Güllüşah ismindeki hayali bir kıza söylemektedir. 1957 yılında Uşak Şeker Fabrikası'nda çalışmaya başlar. Uşakta bir hapishane müdürü ona senin Güllüşah'ı bulduk der, kız her ne kadar İhsani'nin hayallerindeki Güllüşah değilse de bu kızla evlenir. İhsani ona da saz çalmayı öğretir ve Aşık İhsani ve Güllüşah olarak şehir şehir dolaşmaya başlarlar. Bu ikili halk tarafından oldukça ilgi görmeye başlar. Aşık İhsani ve Güllüşah adlı kitapları yapılır. 1958’de Ankara Radyosu programının şefi Muzaffer Sarısözen tarafından programa davet edilir. Her hafta Çarşamba günleri Güllüşah ile birlikte radyoda türkü söylemeye başlarlar.
Bu esnada Celâl Bayar ve Adnan Menderes ile tanışır ve görüşmeye başlarlar. DP'nin mitingleriyle Türkiye'de dolaşmaya başlar. “Evvel Allah sonra Demokrat Parti” ve benzeri şarkılar yapar.Bu esnada 27 Mayıs Darbesi olur. Türk Ocakları’nın 51. Yıldönümü dolayısıyla TRT‘de verilen bir törende alelacele sahneye çıkarılır. Sakalı göğsünde, saçı belinde bir halde sahneye çıkan İhsani'nin söylediği şarkı Başbakan Fahri Özdilek tarafından beğenilmez. Başbakan ayağa kalkarak “Atın şu komünisti oradan …” der ve İhsani şaşkınlık içinde kendini karakolda bulur. Bir yıl sonra Fransızlar tarafından yapılan bir Türkiye tanıtım filminde karısı ve oğlu Garip ile birlikte yer alır. 1962’de milletvekilleri maaşlarına yapılması istenen zam ile ilgili kararın görüşüldüğü günlerde meclise giderek protesto gösterilerinde bulunur. Belçika Kültür Bakanı ile bir Türkiye ziyareti sırasında tanışır ve gezi dönüşü “Saçı ve sakalı gibi uzun görüşlü Aşık İhsani” olarak Belçika gazetelerinde boy gösterir. Türkiye İşçi Partisi'nin kuruluşuyla birlikte sol hareketlere ilgi duymaya başlar. İlk yazdığı devrimci şiir "Korkuyorlar, korkacaklar, korksunlar Geliyoruz, geleceğiz, yakındır" Şiiridir. Daha sonraki röportajlarında bu döneme kadarki yaşamını cahillik olarak tanımlayacaktır. Bu dönemde adlı kitabı yayınlanır. Daha önce içinde olduğu Adalet Partisi ile artık düşman olurlar. 22 Kasım 1967'de öğrenci örgütlerinin düzenlediği kıbrıs mitingi sırasında Deniz Gezmiş ile birlikte Amerika Birleşik Devletleri bayrağını yakarlar. Şiirleri birçok dergide yayınlanmaya başlar. Bu arada Çetin Altan ile tanışırlar. Çetin Altan ve sol çevreden birçok kişi onun yazdığı şiirlerin, kitapların Sovyetler Birliği'nden gönderildiğinden şüphelenmektedir. Bu şiirleri okul yüzü görmemiş birinin yazdığına inanmazlar. En son onu konunun uzmanı olan Pertev Naili Boratav’a götürürler. Boratav İhsani’yi dinler ve “İhsani bir halk ozanıdır.” diyerek İhsani üzerindeki şüpheleri kaldırır. 1977’de Almanya ve Belçika’ya gider ve bu ülkelerde de televizyon programlarına katılır, ödüller alır. 1979'da Avustralya'ya gider. Son yıllarında Diyarbakır'da yaşayan Aşık İhsani 21 Nisan 2009'da Diyarbakır'da öldü.
Le Monde'da hakkında çıkan haber
"... İhsani ile söz konusu olan başka şey. Bunu söylerken Bob Dylan'ı, Joan Baez'i, 'in politik olmuş kara derili şarkılarını düşünüyorum. Ray Charles'ın ya da Johnny Hallyday'in çığlık türküsü, 'un yakarı türküsü, Bob Dylan ya da Joan Baez'in yakınma türküsü, Leo Ferre, Georges Brassens'in taşlama türküleri, İhsani sözlerindeki şiddetle karşılaştırıldıklarında adeta çekinden kalırlar. Yalnızca Vietnam Savaşı'na karşı koyan dünya ozanlarında görülen açık sözlü sertlik, İhsani şiirinin ilk göze çarpan özelliğidir. İhsani bu öfkeyi, bu sertliği halkına karşı olan her şeyi yermekte kullanıyor. Kibarlar belki bu tondan inciniyorlar ama bu akım, bu hakaret rayına oturmuştur..."
Kitapları
- Aşık İhsani'nin Hayat Hikâyesi ve Şiirleri (1960)
- Ağalı Dünya 2 cilt (1964-1965)
- Yazacağım (1966)
- Bakalım Hele (1967)
- Ozan Dolu Anadolu (Gezi, 1973)
- Bak Tarlanın Taşına (1974)
- Vur Ağanın Başına (1975)
- Dünden Bugüne Aşık İhsani (1976)
- Beyaz Köle (1985)
- Düş Değil Bu (1993)
- Bıçak Kemikte (2002)
Dış bağlantılar
- Şiirleri, kitapları kısa özgeçmişi1 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Kısa özgeçmişi, bazı şiirleri27 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (İngilizçe) Alevi ve Solcu Aşıklar, 1960-1980 []
- Öz geçmişi, şiirleri ve sanat anlayışı için bkz. Demirkaya, Barış(2022). Âşık Şiirinin Politikleşme Sürecinde Âşık İhsani. Paradigma Akademi Yayınları 28 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Asik Ihsani 1932 Diyarbakir 21 Nisan 2009 Diyarbakir Turk halk ozani Asik Ihsani Asik Ihsani ozellikle 1970 lerde oldukca populer olan halk ozanidir Yasami Diyarbakir in yoksul bir koyunde baslar Demokrat Parti ile basladigi politik hayatina TIP ile devam eder Sert ve acik anlatimi ile devrimcilerin ozani olarak taninir Istihbarat arsivlerinde kendi tabiri ile iki elarabasi dosyasi bulunmaktadir 17 Nisan 2009 da evinde yapilan belgesel cekimleri sirasinda asiri heyecan nedeniyle fenalasti Dicle Universitesi Tip Fakultesi Beyin Cerrahi Servisi ne yatirilan Asik Ihsani nin tansiyonunun yukselmesi sonucu beyin kanamasi gecirdigi belirlendi Yogun bakim unitesinde tedavi altina alinan Asik Ihsani 21 Nisan 2009 da sabah saatlerinde yasamini yitirdi Diyarbakir in Sehitlik semtindeki mezarlikta topraga verildi Yasam OykusuAsil adi Ihsan Sirlioglu dur 1932 yilinda Diyarbakir da dogar kucuk yasta siir yazmaya baslar Iki yasinda iken babasi Filit i kaybeder ve annesi tarafindan sikintili ve yoksul bir ortamda buyutulur Calismak icin surekli diger koylere ve sehirlere gitmeye baslar 17 yasindayken Istanbul Buyukcekmece Mimarsinan Koyu nde maden ocaginda calismaya baslar Maden kapaninca lastik fabrikalarinda calisir daha sonra Erzurum a askere gonderilir Askerlik sonrasi kendi kendine saz calmaya baslar Sazi ile Anadolu yu dolasmaya baslar Bu seyehatlerinin birinde Manisa Tarzani ile tanisir ve bir muddet yaninda kalir Asik Ihsani turkulerini Gullusah ismindeki hayali bir kiza soylemektedir 1957 yilinda Usak Seker Fabrikasi nda calismaya baslar Usakta bir hapishane muduru ona senin Gullusah i bulduk der kiz her ne kadar Ihsani nin hayallerindeki Gullusah degilse de bu kizla evlenir Ihsani ona da saz calmayi ogretir ve Asik Ihsani ve Gullusah olarak sehir sehir dolasmaya baslarlar Bu ikili halk tarafindan oldukca ilgi gormeye baslar Asik Ihsani ve Gullusah adli kitaplari yapilir 1958 de Ankara Radyosu programinin sefi Muzaffer Sarisozen tarafindan programa davet edilir Her hafta Carsamba gunleri Gullusah ile birlikte radyoda turku soylemeye baslarlar Bu esnada Celal Bayar ve Adnan Menderes ile tanisir ve gorusmeye baslarlar DP nin mitingleriyle Turkiye de dolasmaya baslar Evvel Allah sonra Demokrat Parti ve benzeri sarkilar yapar Bu esnada 27 Mayis Darbesi olur Turk Ocaklari nin 51 Yildonumu dolayisiyla TRT de verilen bir torende alelacele sahneye cikarilir Sakali gogsunde saci belinde bir halde sahneye cikan Ihsani nin soyledigi sarki Basbakan Fahri Ozdilek tarafindan begenilmez Basbakan ayaga kalkarak Atin su komunisti oradan der ve Ihsani saskinlik icinde kendini karakolda bulur Bir yil sonra Fransizlar tarafindan yapilan bir Turkiye tanitim filminde karisi ve oglu Garip ile birlikte yer alir 1962 de milletvekilleri maaslarina yapilmasi istenen zam ile ilgili kararin gorusuldugu gunlerde meclise giderek protesto gosterilerinde bulunur Belcika Kultur Bakani ile bir Turkiye ziyareti sirasinda tanisir ve gezi donusu Saci ve sakali gibi uzun goruslu Asik Ihsani olarak Belcika gazetelerinde boy gosterir Turkiye Isci Partisi nin kurulusuyla birlikte sol hareketlere ilgi duymaya baslar Ilk yazdigi devrimci siir Korkuyorlar korkacaklar korksunlar Geliyoruz gelecegiz yakindir Siiridir Daha sonraki roportajlarinda bu doneme kadarki yasamini cahillik olarak tanimlayacaktir Bu donemde adli kitabi yayinlanir Daha once icinde oldugu Adalet Partisi ile artik dusman olurlar 22 Kasim 1967 de ogrenci orgutlerinin duzenledigi kibris mitingi sirasinda Deniz Gezmis ile birlikte Amerika Birlesik Devletleri bayragini yakarlar Siirleri bircok dergide yayinlanmaya baslar Bu arada Cetin Altan ile tanisirlar Cetin Altan ve sol cevreden bircok kisi onun yazdigi siirlerin kitaplarin Sovyetler Birligi nden gonderildiginden suphelenmektedir Bu siirleri okul yuzu gormemis birinin yazdigina inanmazlar En son onu konunun uzmani olan Pertev Naili Boratav a gotururler Boratav Ihsani yi dinler ve Ihsani bir halk ozanidir diyerek Ihsani uzerindeki supheleri kaldirir 1977 de Almanya ve Belcika ya gider ve bu ulkelerde de televizyon programlarina katilir oduller alir 1979 da Avustralya ya gider Son yillarinda Diyarbakir da yasayan Asik Ihsani 21 Nisan 2009 da Diyarbakir da oldu Le Monde da hakkinda cikan haber Ihsani ile soz konusu olan baska sey Bunu soylerken Bob Dylan i Joan Baez i in politik olmus kara derili sarkilarini dusunuyorum Ray Charles in ya da Johnny Hallyday in ciglik turkusu un yakari turkusu Bob Dylan ya da Joan Baez in yakinma turkusu Leo Ferre Georges Brassens in taslama turkuleri Ihsani sozlerindeki siddetle karsilastirildiklarinda adeta cekinden kalirlar Yalnizca Vietnam Savasi na karsi koyan dunya ozanlarinda gorulen acik sozlu sertlik Ihsani siirinin ilk goze carpan ozelligidir Ihsani bu ofkeyi bu sertligi halkina karsi olan her seyi yermekte kullaniyor Kibarlar belki bu tondan inciniyorlar ama bu akim bu hakaret rayina oturmustur KitaplariAsik Ihsani nin Hayat Hikayesi ve Siirleri 1960 Agali Dunya 2 cilt 1964 1965 Yazacagim 1966 Bakalim Hele 1967 Ozan Dolu Anadolu Gezi 1973 Bak Tarlanin Tasina 1974 Vur Aganin Basina 1975 Dunden Bugune Asik Ihsani 1976 Beyaz Kole 1985 Dus Degil Bu 1993 Bicak Kemikte 2002 Dis baglantilarSiirleri kitaplari kisa ozgecmisi1 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kisa ozgecmisi bazi siirleri27 Subat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Alevi ve Solcu Asiklar 1960 1980 olu kirik baglanti Oz gecmisi siirleri ve sanat anlayisi icin bkz Demirkaya Baris 2022 Asik Siirinin Politiklesme Surecinde Asik Ihsani Paradigma Akademi Yayinlari 28 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde