Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Beki Luiza Bahar (Morhaim) (Aralık 1926, İstanbul - 19 Ağustos 2011, İstanbul), Yahudi asıllı Türk yazar.
| Beki L. Bahar | |
|---|---|
| Doğum | 1926 İstanbul |
| Ölüm | 19 Ağustos 2011 İstanbul |
| Meslek | Yazar |
| Milliyet | Türkiye Yahudisi |
| Vatandaşlık | Türkiye |
| Tür | Yazar |
| Önemli eser | Efsaneden Tarihe Ankara Yahudileri Altmış Yılın Ardından |
| Önemli ödülleri | Yunus Emre Başarı Ödülü (1995) |
Türkiye'nin bilinen ilk kadın Yahudi oyun yazarıdır. Genellikle tarihsel oyunlar kaleme aldı. Oyunları, Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü ve birçok tiyatro toplulukları tarafından sahnelendi.
Oyunlarının dışında şiir, deneme, araştırma, anı türünde eserler verdi; pek çok gazete ve dergide yazılar yayımladı. "Efsaneden Tarihe Ankara Yahudileri" ve anılarını derlediği "Altmış Yılın Ardından" kitapları en bilinen eserleridir. Türkçenin yanı sıra Ladino dilinde de şiirler yazmıştır. Bestelenmiş şiirleri bulunur.
Yaşamı
1926 yılının Aralık ayında İstanbul'da dünyaya geldi (doğum tarihi resmi kayıtlara 16 Ocak 1927 olarak kaydettirilmiştir). Annesi Sara Morhayim, babası Jak Morhayim'dir. Eğitim hayatı Beyoğlu Yahudi Okulu'nda başladı. Ailesi 1937'de Ankara'ya taşınınca öğrenimine TED Ankara Koleji'nde tamamladı.
1948'de evlendi, bu evlilikten üç çocuk sahibi oldu. 1958'den itibaren pek çok dergi ve gazetede deneme, araştırma, gezi notları ve şiirleri yayınlanmaya başladı. 1958'de Haftanın Sesi’nde yayımlanan ilk yazısının ardından, ilk şiiri 1959’da Varlık Yeni Şiirler Antolojisi’nde, ilk öyküsü 1964’te Çağdaş Dergisi’nde yayınlandı. Yazdığı ilk oyun "Alabora" 1970 yılında Ankara Devlet Tiyatrosu'nda Haldun Taner tarafından sahneye kondu.
1980 yılında ailesi ile birlikte İstanbul'a taşındı. Şalom gazetesi, Eflatun, Tiryaki, Konya Çağrı ve Göztepe dergilerinde, İsrail'de Türkçe yayınlanan Gelişim ve daha başka birçok yayında yazılar yayımlamayı sürdürdü.
Elhamra Kararnamesi sonucu Yahduilerin İspanya'dan Büyük Göç'ünün başlamasının 500. yılı anısına yazdığı ve "Ezan, Çan, Hazan" olarak tanınan "Boğaz'da Ortaköy'de" adlı şiir, 26 Nisan 1992'de Ortaköy İskele Meydanı'nda bir levhaya yazılı olarak asıldı. Bu olay, tanınmasına vesile oldu. "Ezan, Çan Hazan" sözleri çok tutuldu; bazı belgesel dizilere başlık oldu; Ali Kocatepe tarafından bestelenip şarkı oldu.
"Senyora Grasya Nasi" adlı oyunu ie 1995 yılında Bakırköy Belediyesi'nin Yunus Emre Başarı ödülüne değer görüldü. Eser, 2001'de Fransızcaya çevrildi. Ölümsüz Kullar (Pudu-Hepa) adlı oyunu 1997 yılında Devlet Tiyatroları repertuvarına girdi; ancak sahnelenmedi. Basılmamış bazı oyunları İstanbul'daki Yahudi derneklerinde sahnelendi.
Kırk yıl süreyle çeşitli yayın organlarında yazdığı yazıların bir bölümü "Ne Kendi Tanır Ne de Söz Edeni Vardır" adı ile derlendi ve 2000 yılında kitap olarak yaymlandı.
2011 yılında öldü. Ulus Aşkenaz Mezarlığı'na defnedildi.
Eserleri
Şiirler
- Yakamozlar (1963).
- Kişi Bunalımı+Dişi Bunalımı (1970).
- Doğada Düğün (1989).
- Koronas (Judea-İspanyolca lisanında, 2002)
Oyunlar
- Ölümsüz Kullar (Pudu-Hepa, 1973).
- İkiyüzbininci Gece (1986).
- İkizler, (1986).
- Sıradan Bir Şey (1984).
- Donna Grasya Nasi (1993).
Araştırma
- Efsaneden Tarihe: Ankara Yahudileri (2003).
- Bir zamanlar Çıfıt Çarşısı (2010).
Basılmamış oynanmış oyunlar
- Balat’tan Bronx’a (Müzikli oyun)
- Bir Bütün
- Alabora
Anı
- Ordan Burdan Altmış Yılın Adından (1995).
Derleme
- Ne Kendi Tanır Ne de Söz Edeni Vardır (2000).
Dış bağlantılar
Öncü Kadınlar belgeseli Bölüm 11, (Line tv)
Kaynakça
- ^ Niyego, Dora. "Naim A. Güleryüz´den mesleklerinde 'ilk' olan Türk Yahudi Kadınları Sergisi". www.salom.com.tr. Şalom gazetesi, 5 Kasım 2014. 10 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2018.
- ^ a b c Saral, Sevilay. . www.bgst.org/t. Mimesis Tiyatro/Çeviri-Araştırma Dergisi, Sayı 13, Ekim 2017. 9 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2018.
- ^ Bahar, Beki L. "Efsaneden Tarihe Ankara Yahduileri" (PDF). 9 Ocak 2018 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 9 Ocak 2018.
- ^ . www.devtiyatro.gov.tr/. Devlet Tiyatroları web sitesi, Başdramaturgluk Oyun Arşivi. 9 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2018.
- ^ Bahar, Beki L. . Devlet Tiyatroları dergisi, Sayı 498, Nisan 1970. 9 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2018.
- ^ Almelek, Yakup. "Uygarlığın Sesi". www.salom.com.tr/. Şalom gazetesi, 9 Ocak 2008. 9 Ocak 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2018.
- ^ Kocatepe, Ali. "Ezan, Çan, Hazan". temizyasam.net/. Temizyasam.net web sitesi, 4 Eylül 2011. 9 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2018.
- ^ "Çan, Hazan, Ezan öksüz kaldı/ Beki L. Bahar yaşama veda etti". arsiv.salom.com.tr/. Şalom gazetesi, 24 Ağustos 2011. 9 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2018.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Beki Luiza Bahar Morhaim Aralik 1926 Istanbul 19 Agustos 2011 Istanbul Yahudi asilli Turk yazar Beki L BaharDogum1926 IstanbulOlum19 Agustos 2011 IstanbulMeslekYazarMilliyetTurkiye YahudisiVatandaslikTurkiyeTurYazarOnemli eserEfsaneden Tarihe Ankara Yahudileri Altmis Yilin ArdindanOnemli odulleriYunus Emre Basari Odulu 1995 Turkiye nin bilinen ilk kadin Yahudi oyun yazaridir Genellikle tarihsel oyunlar kaleme aldi Oyunlari Devlet Tiyatrolari Genel Mudurlugu ve bircok tiyatro topluluklari tarafindan sahnelendi Oyunlarinin disinda siir deneme arastirma ani turunde eserler verdi pek cok gazete ve dergide yazilar yayimladi Efsaneden Tarihe Ankara Yahudileri ve anilarini derledigi Altmis Yilin Ardindan kitaplari en bilinen eserleridir Turkcenin yani sira Ladino dilinde de siirler yazmistir Bestelenmis siirleri bulunur Yasami1926 yilinin Aralik ayinda Istanbul da dunyaya geldi dogum tarihi resmi kayitlara 16 Ocak 1927 olarak kaydettirilmistir Annesi Sara Morhayim babasi Jak Morhayim dir Egitim hayati Beyoglu Yahudi Okulu nda basladi Ailesi 1937 de Ankara ya tasininca ogrenimine TED Ankara Koleji nde tamamladi 1948 de evlendi bu evlilikten uc cocuk sahibi oldu 1958 den itibaren pek cok dergi ve gazetede deneme arastirma gezi notlari ve siirleri yayinlanmaya basladi 1958 de Haftanin Sesi nde yayimlanan ilk yazisinin ardindan ilk siiri 1959 da Varlik Yeni Siirler Antolojisi nde ilk oykusu 1964 te Cagdas Dergisi nde yayinlandi Yazdigi ilk oyun Alabora 1970 yilinda Ankara Devlet Tiyatrosu nda Haldun Taner tarafindan sahneye kondu 1980 yilinda ailesi ile birlikte Istanbul a tasindi Salom gazetesi Eflatun Tiryaki Konya Cagri ve Goztepe dergilerinde Israil de Turkce yayinlanan Gelisim ve daha baska bircok yayinda yazilar yayimlamayi surdurdu Elhamra Kararnamesi sonucu Yahduilerin Ispanya dan Buyuk Goc unun baslamasinin 500 yili anisina yazdigi ve Ezan Can Hazan olarak taninan Bogaz da Ortakoy de adli siir 26 Nisan 1992 de Ortakoy Iskele Meydani nda bir levhaya yazili olarak asildi Bu olay taninmasina vesile oldu Ezan Can Hazan sozleri cok tutuldu bazi belgesel dizilere baslik oldu Ali Kocatepe tarafindan bestelenip sarki oldu Senyora Grasya Nasi adli oyunu ie 1995 yilinda Bakirkoy Belediyesi nin Yunus Emre Basari odulune deger goruldu Eser 2001 de Fransizcaya cevrildi Olumsuz Kullar Pudu Hepa adli oyunu 1997 yilinda Devlet Tiyatrolari repertuvarina girdi ancak sahnelenmedi Basilmamis bazi oyunlari Istanbul daki Yahudi derneklerinde sahnelendi Kirk yil sureyle cesitli yayin organlarinda yazdigi yazilarin bir bolumu Ne Kendi Tanir Ne de Soz Edeni Vardir adi ile derlendi ve 2000 yilinda kitap olarak yaymlandi 2011 yilinda oldu Ulus Askenaz Mezarligi na defnedildi EserleriSiirler Yakamozlar 1963 Kisi Bunalimi Disi Bunalimi 1970 Dogada Dugun 1989 Koronas Judea Ispanyolca lisaninda 2002 Oyunlar Olumsuz Kullar Pudu Hepa 1973 Ikiyuzbininci Gece 1986 Ikizler 1986 Siradan Bir Sey 1984 Donna Grasya Nasi 1993 Arastirma Efsaneden Tarihe Ankara Yahudileri 2003 Bir zamanlar Cifit Carsisi 2010 Basilmamis oynanmis oyunlar Balat tan Bronx a Muzikli oyun Bir Butun AlaboraAni Ordan Burdan Altmis Yilin Adindan 1995 Derleme Ne Kendi Tanir Ne de Soz Edeni Vardir 2000 Dis baglantilarOncu Kadinlar belgeseli Bolum 11 Line tv Kaynakca Niyego Dora Naim A Guleryuz den mesleklerinde ilk olan Turk Yahudi Kadinlari Sergisi www salom com tr Salom gazetesi 5 Kasim 2014 10 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2018 a b c Saral Sevilay www bgst org t Mimesis Tiyatro Ceviri Arastirma Dergisi Sayi 13 Ekim 2017 9 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Ocak 2018 Bahar Beki L Efsaneden Tarihe Ankara Yahduileri PDF 9 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 9 Ocak 2018 www devtiyatro gov tr Devlet Tiyatrolari web sitesi Basdramaturgluk Oyun Arsivi 9 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Ocak 2018 Bahar Beki L Devlet Tiyatrolari dergisi Sayi 498 Nisan 1970 9 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Ocak 2018 Almelek Yakup Uygarligin Sesi www salom com tr Salom gazetesi 9 Ocak 2008 9 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2018 Kocatepe Ali Ezan Can Hazan temizyasam net Temizyasam net web sitesi 4 Eylul 2011 9 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2018 Can Hazan Ezan oksuz kaldi Beki L Bahar yasama veda etti arsiv salom com tr Salom gazetesi 24 Agustos 2011 9 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2018