Konstanz Gölü (Almanca: Bodensee), Almanya, İsviçre ve Avusturya arasında bir göldür. Konstanz gölü Ön Alp Dağlarına dayanır. Gölün 273 km uzunluğunda sahili vardır ve 536 km²'lik yüzölçümü ile Macaristan'daki Balaton (594 km²) ve İsviçre'deki Cenevre gölünden (582 km²) sonra Orta Avrupa'nın üçüncü geniş gölüdür. İçerdiği 48 km³'lük su miktarı ile 89 km³'lik Cenevre Gölünden sonra Orta Avrupa'nın da ikinci büyük gölüdür.
Konstanz Gölü Bodensee (Almanca) | |
---|---|
Konstanz Gölü'nün uydu görüntüsü | |
Havza | |
Ülke(ler) | Almanya, Avusturya, İsviçre |
Koordinatlar | 47°39′0″K 9°19′0″D / 47.65000°K 9.31667°D |
Ada(lar) | Reichenau Adası |
Yerleşim(ler) (sahil) | Friedrichshafen, Lindau, Bregenz, Konstanz |
Genel bilgiler | |
Akarsu (giden) | Yukarı Ren |
Göl türü | Tatlı su gölü |
Uzunluk | 63 km (39 mi) |
Genişlik | 14 km (8,7 mi) |
Yüzölçümü | 536 km2 (207 sq mi) |
Ortalama derinlik | 90 m (300 ft) |
En derin noktası | 254 m (833 ft) |
Yüzey rakımı | 395 m (1.296 ft) |
Wikimedia Commons | |
Konstanz Gölü (Avrupa) Konstanz Gölü (Almanya) Konstanz Gölü (Switzerland) |
Göl üç kısımdan oluşur: Obersee (Yukarı göl), Untersee (Aşağı göl) ve Ren ile bağlantıyı sağlayan Seerhein (Ren gölü). Göl'ün çevresinde Almanya'daki Bavyera ve Baden-Württemberg eyaletleri, Avusturya'daki Vorarlberg eyaleti ve İsviçre'deki Thurgau, St. Gallen ve Schaffhausen kantonları bulunur.
İsim
Yaklaşık 10.000 yıl önce, son buzul çağının da bitmesinden sonra Obersee ve Untersee birbirine bağlandı. Yukarı Ren'in aşırı derecede erozyona tabii kalmasıyla göl seviyesi giderek alçaldı ve Konstanz çukuru ortaya çıktı. Her iki göl antik çağlarda farklı isimlerle anılırdı, daha sonra bilinmeyen nedenlerle ortak bir isim kullanılmaya başlandı.
Romalı coğrafyacı Pomponius Mela, gölden bahseden ilk kaynaktır, MÖ 43'te Obersse Lacus Venetus, Untersee ise Lacus Acronius adıyla anılmaktadır. Doğa araştırmacısı Gaius Plinius Secundus MÖ 75'te tüm Konstanz gölünü Lacus Raetiae Brigantinus adıyla anar. Gölün çevresinde o dönemdeki en önemli merkez Brigantium (Bregenz)'dur ve kentin kökeni burada yerleşen kelt kabilesi Brigantilere dayanmaktadır. Ammianus Marcellinus'de ise göl için Lacus Brigantiae adı kullanılır.
Gölün Almanca adı olarak kullanılan Bodensee sözcüğü ise bir yer adı olan Bodman'dan gelmektedir. Bodman Eski Yüksek Almanca'da Bodamon biçiminde söylenirdi. Gölün batıdaki ucunda bulunan bu bölgede erken Orta Çağ'da Franklara ait bir kraliyet sarayı vardı, Alamanlara ait bir dük bölgesi idi ve ayrıca bir darphanesi bulunuyordu. Böylece gölün Almanca adını vermeyi başardı.
15. yüzyılda Konstanz Konsülü'nün oluşmasından sonra göl için yeni bir ad daha kullanılmaya başlandı: Lacus Constantinus. Şehire adını veren Konstantin, İstanbul'a adını veren I. Konstantin değil, onun babası olan Konstantius Chlorus'tur.
Ayrıca Tacitus gibi bazı antik yazarların göl için Svabya gölü adı kullandığı da görülür. Ancak bu bazı karışıklıklara da neden olur. Romalılar Svabya adını Konstanz Gölü için değil, Baltık Denizi için Mare Suebicum biçiminde kullanırlardı. Bunun nedeni ise bir Cermen kabilesi olan Süevlerin Baltık denizi kıyılarına yerleşmiş olmalarıydı.
Tarihçe
Göl civarında Eski Taş Çağı'ndan kalma hiçbir yerleşim izine rastlanmamıştır, zira bu dönem boyunca göl civarı tümüyle Ren buzulu ile kaplıydı. Ele geçen buluntular Orta Taş Devri'nde (MÖ 8000-5500) avcı ve toplayıcı toplulukların buralarda dolaştıklarını, ancak yerleşmediklerini göstermektedir. Sadece kamp izlerine rastlanmıştır. Cilalı Taş Devri'nin orta ve geç dönemlerinde ise göl kenarında yerleşimler ve kazık temelli evler ortaya çıkmaya başlar. Bu kalıntılara özellikle Überlinger See, Konstanzer Bucht ve Obersee'de rastlanmıştır. Unteruhldingen'de kazık temelli evlerden oluşan bir köz yeniden inşa edilmiş ve bugün müze olarak kullanılmaktadır. Hallstatt kültürü'ne ait (Demir çağından) kalma buluntular, çoğu ormanlık alanın altında kaldığı için korunabilmiştir. Demir çağının sonlarından itibaren Keltlerin göl kıyılarına yerleştikleri anlaşılır. MÖ 450'den itibaren La Tene kültürüne ait izler az da olsa görülür. Bu dönemin sonuna doğru göl bölgesi hakkında yazılı belgeler ortaya çıkmaya başlar. Buna göra gölün sakinleri güneyde Helvetler, Ren vadisinde Raetialılar, Kuzetdoğuda ise Vindeliklerdir. Göl etrafındaki en önemli yerleşimler ise Bregenz (keltçe Brigantion) ve bugünkü Konstanz'dır.
Augustus ve Tiberius döneminde Alpleri ele geçirmek için MÖ 15/25 yıllarında düzenlenen seferler sayesinde göl Roma'ya bağlandı. Bu seferlerde MÖ 15'te da gerçekleşti. Romalılar döneminde en önemli yerleşim yeri Bregenz'di ve burada bir deniz filosu oluşturuldu. Romalılar aynı zamanda Lindau'ya da yerleştiler, ancak sahiller bataklık halinde olduğundan sadece çevredeki tepelikleri kullandılar. Diğer önemli Roma şehirleri Constantia (Konstanz) ve Arbor Felix () idi.
Romalıların 3. yüzyılda Ren sınırlarından çekilmesinden sonra Alemanlar yavaş yavaş, önce gölün kuzeyine, sonra güneyine yerleştiler. Hristiyanlaştırma döneminden sonra, özellikle Reichenau manastırının kurulması ve Konstanz'ın piskoposluk olması ile birlikte bölgenin kültürel önemi arttı. Hohenstaufen hanedanı döneminde Konstanz gölünde değişik Reichstag'lar (Kutsal Roma Cermen imparatorluğunda imparatorluk toplantılarına katılma hakkı olan yönetim merkezleri) oluştu. 1183'te bu hanedandan olan I. Friedrich ile Lombard Birliği arasındaki barış anlaşması Konstanz'da imzalandı.
30 yıl savaşları sırasında 1632-1648 arasında Konstanz gölü yine deniz savaşlarına sahne oldu. Bu sefer gölün kuzeyindeki protestanlar ile güneyindeki katolikler arası çeşitli çatışmalar yaşandı.
Fransız devriminden sonra olan Koalisyon savaşlarının (1789-1802) ardından, Konstanz gölü çevresi yeni bir statüye kavuştu.
Coğrafya
Gölün yapısı
Konstanz Gölü Ön Alplerde yer alır. Kıyı şeridi 273 km uzunluğundadır. Bunun 173 km'si Almanya'da (115 km Baden-Württemberg, 18 km Bavyera), 72 km'si İsviçre ve 28 km'si Avusturya'dadır. Göl, büyüklüğü açısından(536 km²) Macaristan'daki Balaton Gölü (594 km²) ve Cenevre Gölü'nden (580 km²) sonra Avrupa'nın en büyük üçüncü gölü, taşıdığı su hacmi bakımından (48,5 km³) ise Cenevre gölünden (89 km³) sonra en büyük ikinci gölüdür. Bir ucundaki Bregenz'den diğer ucundaki Stein am Rhein'e kadar 69,2 km uzunluktadır. Göl yatağı 11.500 km² genişliğindedir.
Gölün büyük kısmını oluşturan Obersee 473 km²'dir ve Bregenz'den Bodman-Ludwigshafen'e kadar 63,3 km uzunluğunda ve Friedrichshafen'den 'a kadar 14 km genişliğindedir. En derin yerinde 251 metre derinliğe ulaşır.
Avusturya Vorarlberg bölgesinde üç küçük koy bulunur: Bregenz kıyılarında Bregenz koyu, Hard ve Fußach kıyısında Fußach koyu ve daha batıda Wetterwinkel. Daha da batıda, İsviçre sınırını geçince Rorschach koyu bulunur. Kuzeyde, Almanya'da ise Bavyera bölgesinde, Lindau adasının doğusunda Reutin koyu yer alır. Anakaraya Lindau adasının iki ucundan bağlanan iki yol (birisi demiryolu diğeri karayolu için) ile gölden ayrılan küçük bir gölet parçası oluşur ki, buraya da "Kleinen See" (Küçük Göl) adı verilir.
Gölün (Obersee)'nin kuzeyinde bir işaret parmağı gibi uzanan kısım Überlingen gölü olarak adlandırılır. Konstanz'ın güneyinde ise Konstanz koyu bulunur. Gölün Obersee ve Untersee bölümleri tarafından birbirine bağlanır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Wolf-Armin Freiherr von Reitzenstein: Lexikon schwäbischer Ortsnamen. Herkunft und Bedeutung. Verlag C. H. Beck, München 2013, ISBN 978-3-406-65209-7, S. 68 (Google Books'dan online okunabilir 11 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .)
- ^ a b Arno Borst: Bodensee - Geschichte eines Wortes. In: Schriften des Vereins für Geschichte des Bodenseeraums 99/100, 1982/82, S. 500
- ^ Vgl: Karl Heinz Burmeister. Der Bodensee im 16. Jahrhundert. Montfort, Vierteljahreszeitschrift für Geschichte und Gegenwart Vorarlbergs. Jahrgang 2005, Heft 3, S. 228–262. online 31 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Bodensee-Daten. In: Internationale Gewässerschutzkommission für den Bodensee (Hrsg.): Seespiegel. Dezember 2011, S. 6.
- ^ Uta Mürle, Johannes Ortlepp, Peter Rey, Internationale Gewässerschutzkommission für den Bodensee (Hrsg.): Der Bodensee: Zustand - Fakten - Perspektiven. 2. korrigierte Auflage. Bregenz 2004, ISBN 3-902290-04-8, S. 10.
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Konstanz Golu Almanca Bodensee Almanya Isvicre ve Avusturya arasinda bir goldur Konstanz golu On Alp Daglarina dayanir Golun 273 km uzunlugunda sahili vardir ve 536 km lik yuzolcumu ile Macaristan daki Balaton 594 km ve Isvicre deki Cenevre golunden 582 km sonra Orta Avrupa nin ucuncu genis goludur Icerdigi 48 km luk su miktari ile 89 km lik Cenevre Golunden sonra Orta Avrupa nin da ikinci buyuk goludur Konstanz Golu Bodensee Almanca Konstanz Golu nun uydu goruntusuHavzaUlke ler Almanya Avusturya IsvicreKoordinatlar47 39 0 K 9 19 0 D 47 65000 K 9 31667 D 47 65000 9 31667Ada lar Reichenau AdasiYerlesim ler sahil Friedrichshafen Lindau Bregenz KonstanzGenel bilgilerAkarsu giden Yukari RenGol turuTatli su goluUzunluk63 km 39 mi Genislik14 km 8 7 mi Yuzolcumu536 km2 207 sq mi Ortalama derinlik90 m 300 ft En derin noktasi254 m 833 ft Yuzey rakimi395 m 1 296 ft Wikimedia CommonsKonstanz Golu Avrupa Avrupa haritasinda gosterKonstanz Golu Almanya Almanya haritasinda gosterKonstanz Golu Switzerland Switzerland haritasinda goster Gol uc kisimdan olusur Obersee Yukari gol Untersee Asagi gol ve Ren ile baglantiyi saglayan Seerhein Ren golu Gol un cevresinde Almanya daki Bavyera ve Baden Wurttemberg eyaletleri Avusturya daki Vorarlberg eyaleti ve Isvicre deki Thurgau St Gallen ve Schaffhausen kantonlari bulunur IsimYaklasik 10 000 yil once son buzul caginin da bitmesinden sonra Obersee ve Untersee birbirine baglandi Yukari Ren in asiri derecede erozyona tabii kalmasiyla gol seviyesi giderek alcaldi ve Konstanz cukuru ortaya cikti Her iki gol antik caglarda farkli isimlerle anilirdi daha sonra bilinmeyen nedenlerle ortak bir isim kullanilmaya baslandi Romali cografyaci Pomponius Mela golden bahseden ilk kaynaktir MO 43 te Obersse Lacus Venetus Untersee ise Lacus Acronius adiyla anilmaktadir Doga arastirmacisi Gaius Plinius Secundus MO 75 te tum Konstanz golunu Lacus Raetiae Brigantinus adiyla anar Golun cevresinde o donemdeki en onemli merkez Brigantium Bregenz dur ve kentin kokeni burada yerlesen kelt kabilesi Brigantilere dayanmaktadir Ammianus Marcellinus de ise gol icin Lacus Brigantiae adi kullanilir Golun Almanca adi olarak kullanilan Bodensee sozcugu ise bir yer adi olan Bodman dan gelmektedir Bodman Eski Yuksek Almanca da Bodamon biciminde soylenirdi Golun batidaki ucunda bulunan bu bolgede erken Orta Cag da Franklara ait bir kraliyet sarayi vardi Alamanlara ait bir duk bolgesi idi ve ayrica bir darphanesi bulunuyordu Boylece golun Almanca adini vermeyi basardi 15 yuzyilda Konstanz Konsulu nun olusmasindan sonra gol icin yeni bir ad daha kullanilmaya baslandi Lacus Constantinus Sehire adini veren Konstantin Istanbul a adini veren I Konstantin degil onun babasi olan Konstantius Chlorus tur Ayrica Tacitus gibi bazi antik yazarlarin gol icin Svabya golu adi kullandigi da gorulur Ancak bu bazi karisikliklara da neden olur Romalilar Svabya adini Konstanz Golu icin degil Baltik Denizi icin Mare Suebicum biciminde kullanirlardi Bunun nedeni ise bir Cermen kabilesi olan Suevlerin Baltik denizi kiyilarina yerlesmis olmalariydi TarihceGol civarinda Eski Tas Cagi ndan kalma hicbir yerlesim izine rastlanmamistir zira bu donem boyunca gol civari tumuyle Ren buzulu ile kapliydi Ele gecen buluntular Orta Tas Devri nde MO 8000 5500 avci ve toplayici topluluklarin buralarda dolastiklarini ancak yerlesmediklerini gostermektedir Sadece kamp izlerine rastlanmistir Cilali Tas Devri nin orta ve gec donemlerinde ise gol kenarinda yerlesimler ve kazik temelli evler ortaya cikmaya baslar Bu kalintilara ozellikle Uberlinger See Konstanzer Bucht ve Obersee de rastlanmistir Unteruhldingen de kazik temelli evlerden olusan bir koz yeniden insa edilmis ve bugun muze olarak kullanilmaktadir Hallstatt kulturu ne ait Demir cagindan kalma buluntular cogu ormanlik alanin altinda kaldigi icin korunabilmistir Demir caginin sonlarindan itibaren Keltlerin gol kiyilarina yerlestikleri anlasilir MO 450 den itibaren La Tene kulturune ait izler az da olsa gorulur Bu donemin sonuna dogru gol bolgesi hakkinda yazili belgeler ortaya cikmaya baslar Buna gora golun sakinleri guneyde Helvetler Ren vadisinde Raetialilar Kuzetdoguda ise Vindeliklerdir Gol etrafindaki en onemli yerlesimler ise Bregenz keltce Brigantion ve bugunku Konstanz dir Augustus ve Tiberius doneminde Alpleri ele gecirmek icin MO 15 25 yillarinda duzenlenen seferler sayesinde gol Roma ya baglandi Bu seferlerde MO 15 te da gerceklesti Romalilar doneminde en onemli yerlesim yeri Bregenz di ve burada bir deniz filosu olusturuldu Romalilar ayni zamanda Lindau ya da yerlestiler ancak sahiller bataklik halinde oldugundan sadece cevredeki tepelikleri kullandilar Diger onemli Roma sehirleri Constantia Konstanz ve Arbor Felix idi Romalilarin 3 yuzyilda Ren sinirlarindan cekilmesinden sonra Alemanlar yavas yavas once golun kuzeyine sonra guneyine yerlestiler Hristiyanlastirma doneminden sonra ozellikle Reichenau manastirinin kurulmasi ve Konstanz in piskoposluk olmasi ile birlikte bolgenin kulturel onemi artti Hohenstaufen hanedani doneminde Konstanz golunde degisik Reichstag lar Kutsal Roma Cermen imparatorlugunda imparatorluk toplantilarina katilma hakki olan yonetim merkezleri olustu 1183 te bu hanedandan olan I Friedrich ile Lombard Birligi arasindaki baris anlasmasi Konstanz da imzalandi 30 yil savaslari sirasinda 1632 1648 arasinda Konstanz golu yine deniz savaslarina sahne oldu Bu sefer golun kuzeyindeki protestanlar ile guneyindeki katolikler arasi cesitli catismalar yasandi Fransiz devriminden sonra olan Koalisyon savaslarinin 1789 1802 ardindan Konstanz golu cevresi yeni bir statuye kavustu CografyaGolun yapisi Konstanz Golu On Alplerde yer alir Kiyi seridi 273 km uzunlugundadir Bunun 173 km si Almanya da 115 km Baden Wurttemberg 18 km Bavyera 72 km si Isvicre ve 28 km si Avusturya dadir Gol buyuklugu acisindan 536 km Macaristan daki Balaton Golu 594 km ve Cenevre Golu nden 580 km sonra Avrupa nin en buyuk ucuncu golu tasidigi su hacmi bakimindan 48 5 km ise Cenevre golunden 89 km sonra en buyuk ikinci goludur Bir ucundaki Bregenz den diger ucundaki Stein am Rhein e kadar 69 2 km uzunluktadir Gol yatagi 11 500 km genisligindedir Golun buyuk kismini olusturan Obersee 473 km dir ve Bregenz den Bodman Ludwigshafen e kadar 63 3 km uzunlugunda ve Friedrichshafen den a kadar 14 km genisligindedir En derin yerinde 251 metre derinlige ulasir Avusturya Vorarlberg bolgesinde uc kucuk koy bulunur Bregenz kiyilarinda Bregenz koyu Hard ve Fussach kiyisinda Fussach koyu ve daha batida Wetterwinkel Daha da batida Isvicre sinirini gecince Rorschach koyu bulunur Kuzeyde Almanya da ise Bavyera bolgesinde Lindau adasinin dogusunda Reutin koyu yer alir Anakaraya Lindau adasinin iki ucundan baglanan iki yol birisi demiryolu digeri karayolu icin ile golden ayrilan kucuk bir golet parcasi olusur ki buraya da Kleinen See Kucuk Gol adi verilir Golun Obersee nin kuzeyinde bir isaret parmagi gibi uzanan kisim Uberlingen golu olarak adlandirilir Konstanz in guneyinde ise Konstanz koyu bulunur Golun Obersee ve Untersee bolumleri tarafindan birbirine baglanir Ayrica bakinizOlusumlarina gore Turkiye nin golleri listesi Turkiye deki gollerKaynakca a b Wolf Armin Freiherr von Reitzenstein Lexikon schwabischer Ortsnamen Herkunft und Bedeutung Verlag C H Beck Munchen 2013 ISBN 978 3 406 65209 7 S 68 Google Books dan online okunabilir 11 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b Arno Borst Bodensee Geschichte eines Wortes In Schriften des Vereins fur Geschichte des Bodenseeraums 99 100 1982 82 S 500 Vgl Karl Heinz Burmeister Der Bodensee im 16 Jahrhundert Montfort Vierteljahreszeitschrift fur Geschichte und Gegenwart Vorarlbergs Jahrgang 2005 Heft 3 S 228 262 online 31 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bodensee Daten In Internationale Gewasserschutzkommission fur den Bodensee Hrsg Seespiegel Dezember 2011 S 6 Uta Murle Johannes Ortlepp Peter Rey Internationale Gewasserschutzkommission fur den Bodensee Hrsg Der Bodensee Zustand Fakten Perspektiven 2 korrigierte Auflage Bregenz 2004 ISBN 3 902290 04 8 S 10 Dis baglantilar