Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gaspare Trajano Fossati (7 Ekim 1809, , İsviçre – 5 Eylül 1883, Morcote, İsviçre), Tanzimat devrinde geldiği İstanbul’da yirmi yıl yaşamış ve başta Ayasofya’nın restorasyonu olmak üzere çok sayıda mimari proje gerçekleştirmiş İtalyan mimar.
Kardeşi mimar ile birlikte çalışmıştır. İki mimar, “Fossati Kardeşler” olarak anılır. Gaspare Trajano Fossati kardeşlerden büyüğü ve daha fazla tanınmış olanıdır. Eserleri ile İstanbul silüetini değiştirmiş, geleneksel mimariye yenilik getirmiş bir mimardır.
Yaşamı
Ailesi ve Öğrenimi
1809’da Güney İsviçre’de bulunan Morcote adındaki küçük kasabada dünyaya geldi. 14. yüzyıldan itibaren pek çok mimar ve ressam yetiştirmiş bir ailenin çocuğu idi. İlk ve orta öğrenimini babasının müteahhitlik yaptığı Venedik’te tamamladı; mimarlık eğitimini 1822-1827 yıllarında Milano’da aldı. Mezuniyet sonrasında Roma ve Rönesans devri yapılarını inceledi; İtalya’da çeşitli kazılara katıldı.
Rusya yılları
1833 yılında Rusya’ya giderek Neo-Rönesans üslubundaki binaların çok beğenildiği bu ülkede çalışan İtalyan sanatçılar arasına katıldı. Rusya'da kaldığı dört yıl boyunca kont, baron ve prensler için tasarımlar hazırladı. 1836’da Petersburg’da saray mimarı unvanını aldı.
İstanbul Rus Elçiliği binası
Büyük bir Beyoğlu yangınında kül olan İstanbul Rus Elçiliği binasının yerine büyük ve gösterişli bir bina inşa etmek üzere İstanbul’a gönderilen mimar, 20 Mayıs 1837’de İstanbul’a geldi. 7 Temmuz 1838’de inşaatı başlayan binanın açılışını 1845 yılında gerçekleştirdi; inşaatın bütün ayrıntıları ile tamamen bitmesi 1849 yılını buldu. Batı üslubundaki büyük kâgir bina, (bugün de Rusya'nın İstanbul Başkonsolosluğu olarak kullanılan bina) gerek Osmanlı ileri gelenleri, gerekse İstanbul’daki yabancı devlet temsilcileri ve Levantenler arasında ilgi uyandırdı. Mimar, elçilik binasının inşaatı sürerken İstanbul’da başka yapılar için de siparişler aldı.
Osmanlı kamu yapıları
Sanatçı, Osmanlı devlet adamlarının siparişleri üzerine, kendisine yardımcı olmak üzere getirttiği kardeşi Giusseppe Fossati ve geniş bir ekip ile birlikte elliyi aşkın yeni ve büyük yapı projesini gerçekleştirdi. Osmanlı yöneticileri, Fossati’ye ilk olarak deneme maksadıyla 1841-1843’te “Bab-ı Seraskeri Hastanesi” (yapı daha sonra kışla ve tutuk evi olarak kullanıldı; “Bekirağa Bölüğü” olarak tanındı; günümüzde İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi olarak kullanılıyor) ve Eminönü’nde “Limon İskelesi Karakolu”'nu sipariş etti. Bu yapılardaki başarısı sonucu, 1844'te Babıali’de Arz Odası düzenlemesi, 1845’de ilk Darülfünun binası (yapımı uzun yıllar süren bina, tamamlandıktan sonra Darülfünun binası olarak değil, önce Osmanlı Meclis-i Mebusan binası, ardından Evkaf Nezareti, daha sonra Adliye Nezareti binası olarak kullanıldı; 1930’larda yandı); 1846-1848’de Osmanlı’nın ilk modern arşiv binası olan Hazine-i Evrak binası (2008 yılına kadar Devlet Arşivi olarak kullanılmaya devam etmiş, sonra "Araştırma, Arşiv, Belgeleme ve Okuma Salonu" haline getirilmiştir.) ve Sultanahmet’te “Mekteb-i Sanayi” binalarını inşa etmekle görevlendirildi.
Ayasofya Restorasyonu
1847’de Abdülmecid tarafından Ayasofya Camii’nin restorasyonu ile görevlendirildi. Yaşamı boyunca en önemli uygulaması olarak sözünü ettiği bu restorasyon sırasında hazırladığı resimlerden 25’ini Abdülmecid’in desteği ile büyük ölçülerde bir albüm halinde Londra’da yayımladı. Ayasofya restorasyonu sırasında Hünkar Girişi cephe düzenlemesi, Hünkar Mahfili, Kasr-ı Hümayun ve Ayasofya Muvakkithanesi gibi ekler yaptı.
Mustafa Reşit Paşa türbesi
1858’de Mustafa Reşit Paşa’nın ölümü üzerine Bayezid Külliyesi’nin haziresi köşesindeki türbeyi yaptı.
Diğer İstanbul yapıları
Fossati Kardeşler, Osmanlı Devleti’nden aldıkları siparişlerin dışında 1841-1843 arasında Galata’daki ’ni; 1853’te "Venedik Sarayı"nın (günümüzde İtalyan Elçilik Konutu) restorasyonunu ve 1854’te Beyoğlu’ndaki Hollanda Elçilik binası inşaatını gerçekleştirdi. 1846’da Galatasaray’da gerçekleştirdiği Naum Tiyatrosu, 1870 yangınına dek işlevini sürdürdü.
Fossati kardeşlerin hazırladığı konut projeleri arasında Mustafa Reşit Paşa, Keçecizade Fuad Paşa gibi Osmanlı yöneticileri ve İstanbul’un tanınmış levantenleri için yaptıkları yapılar vardır. Çoğunluğu Pera’da ve Boğaziçi’nde yer alan bu yapılardan günümüze ulaştığı saptanabilenler, 1847 proje tarihli Reşit Paşa Sahilsarayı (bugün Baltalimanı Kemik Hastalıkları Hastanesi) ve 1855 tarihli "Hünkar Dairesi"dir (bugün, İstanbul Üniversitesi Sosyal Tesisi). Boğaziçi’nde kâgir sahilsaraylar dönemini başlatan Reşit Paşa Sahilsarayı, Tanzimat’la birlikte Osmanlı mimarlığında yaşanan değişimi belgeleyen bir anıttır.
İstanbul'dan ayrılması
1858’de kardeşi ile birlikte ülkesine dönen sanatçı, 1862’de Milano’ya yerleşti ve düzenlemesi, Galleria Vittorio Emanuelle II, Palazzo Marino gibi uygulamalarda jüri üyeliği yaptı. 1869 yılında Fossatiler ailecek İtalyan vatandaşlığına geçtiler ancak doğum yerleri olan İsviçre’nin Morcote kasabası ile her zaman ilişki içinde oldular. İki kardeş kendileri için Morcote’de Osmanlı tarzını yansıtan bir ev yaptırdı.
Ölümü
Gaspare Fossati, 5 Eylül 1883 tarihinde doğum yeri olan Morcote’de hayatını kaybetti. Ölümünden sonra kardeşi Guisseppe, onun için Morcote’de bir mezar tasarladı. Türbe biçimindeki bu mezara hem Gaspare hem de Guiseppe ve eşi defnedilmiştir. Fossati kardeşlerin, önemli bir bölümü İstanbul’la ilgili olan 1000’i aşkın desen, çizim ve dokümanı, İsviçre’de Bellinzona Cantonale Arşivi’nde'dir.
Kaynakça
- ^ a b . 2 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2011.
- ^ a b c d e f . 27 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2011.
- ^ a b Tarihbilinci.com sitesi, Fossati-Gaspare Trajano, Erişim tarihi:24.09.2011[]
- ^ a b c . 13 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2011.
- ^ . 23 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2011.
- ^ . 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gaspare Trajano Fossati 7 Ekim 1809 Isvicre 5 Eylul 1883 Morcote Isvicre Tanzimat devrinde geldigi Istanbul da yirmi yil yasamis ve basta Ayasofya nin restorasyonu olmak uzere cok sayida mimari proje gerceklestirmis Italyan mimar Cemberlitas taki Turkiye Gazeteciler Cemiyeti binasiIstanbul Rus elciligi binasiHollanda elcilik binasiNaum TiyatrosuAyasofya Restorasyonu Gaspare Fossati Kardesi mimar ile birlikte calismistir Iki mimar Fossati Kardesler olarak anilir Gaspare Trajano Fossati kardeslerden buyugu ve daha fazla taninmis olanidir Eserleri ile Istanbul siluetini degistirmis geleneksel mimariye yenilik getirmis bir mimardir YasamiAilesi ve Ogrenimi 1809 da Guney Isvicre de bulunan Morcote adindaki kucuk kasabada dunyaya geldi 14 yuzyildan itibaren pek cok mimar ve ressam yetistirmis bir ailenin cocugu idi Ilk ve orta ogrenimini babasinin muteahhitlik yaptigi Venedik te tamamladi mimarlik egitimini 1822 1827 yillarinda Milano da aldi Mezuniyet sonrasinda Roma ve Ronesans devri yapilarini inceledi Italya da cesitli kazilara katildi Rusya yillari 1833 yilinda Rusya ya giderek Neo Ronesans uslubundaki binalarin cok begenildigi bu ulkede calisan Italyan sanatcilar arasina katildi Rusya da kaldigi dort yil boyunca kont baron ve prensler icin tasarimlar hazirladi 1836 da Petersburg da saray mimari unvanini aldi Istanbul Rus Elciligi binasi Buyuk bir Beyoglu yangininda kul olan Istanbul Rus Elciligi binasinin yerine buyuk ve gosterisli bir bina insa etmek uzere Istanbul a gonderilen mimar 20 Mayis 1837 de Istanbul a geldi 7 Temmuz 1838 de insaati baslayan binanin acilisini 1845 yilinda gerceklestirdi insaatin butun ayrintilari ile tamamen bitmesi 1849 yilini buldu Bati uslubundaki buyuk kagir bina bugun de Rusya nin Istanbul Baskonsoloslugu olarak kullanilan bina gerek Osmanli ileri gelenleri gerekse Istanbul daki yabanci devlet temsilcileri ve Levantenler arasinda ilgi uyandirdi Mimar elcilik binasinin insaati surerken Istanbul da baska yapilar icin de siparisler aldi Osmanli kamu yapilari Sanatci Osmanli devlet adamlarinin siparisleri uzerine kendisine yardimci olmak uzere getirttigi kardesi Giusseppe Fossati ve genis bir ekip ile birlikte elliyi askin yeni ve buyuk yapi projesini gerceklestirdi Osmanli yoneticileri Fossati ye ilk olarak deneme maksadiyla 1841 1843 te Bab i Seraskeri Hastanesi yapi daha sonra kisla ve tutuk evi olarak kullanildi Bekiraga Bolugu olarak tanindi gunumuzde Istanbul Universitesi Siyasal Bilgiler Fakultesi olarak kullaniliyor ve Eminonu nde Limon Iskelesi Karakolu nu siparis etti Bu yapilardaki basarisi sonucu 1844 te Babiali de Arz Odasi duzenlemesi 1845 de ilk Darulfunun binasi yapimi uzun yillar suren bina tamamlandiktan sonra Darulfunun binasi olarak degil once Osmanli Meclis i Mebusan binasi ardindan Evkaf Nezareti daha sonra Adliye Nezareti binasi olarak kullanildi 1930 larda yandi 1846 1848 de Osmanli nin ilk modern arsiv binasi olan Hazine i Evrak binasi 2008 yilina kadar Devlet Arsivi olarak kullanilmaya devam etmis sonra Arastirma Arsiv Belgeleme ve Okuma Salonu haline getirilmistir ve Sultanahmet te Mekteb i Sanayi binalarini insa etmekle gorevlendirildi Ayasofya Restorasyonu 1847 de Abdulmecid tarafindan Ayasofya Camii nin restorasyonu ile gorevlendirildi Yasami boyunca en onemli uygulamasi olarak sozunu ettigi bu restorasyon sirasinda hazirladigi resimlerden 25 ini Abdulmecid in destegi ile buyuk olculerde bir album halinde Londra da yayimladi Ayasofya restorasyonu sirasinda Hunkar Girisi cephe duzenlemesi Hunkar Mahfili Kasr i Humayun ve Ayasofya Muvakkithanesi gibi ekler yapti Mustafa Resit Pasa turbesi 1858 de Mustafa Resit Pasa nin olumu uzerine Bayezid Kulliyesi nin haziresi kosesindeki turbeyi yapti Diger Istanbul yapilari Fossati Kardesler Osmanli Devleti nden aldiklari siparislerin disinda 1841 1843 arasinda Galata daki ni 1853 te Venedik Sarayi nin gunumuzde Italyan Elcilik Konutu restorasyonunu ve 1854 te Beyoglu ndaki Hollanda Elcilik binasi insaatini gerceklestirdi 1846 da Galatasaray da gerceklestirdigi Naum Tiyatrosu 1870 yanginina dek islevini surdurdu Fossati kardeslerin hazirladigi konut projeleri arasinda Mustafa Resit Pasa Kececizade Fuad Pasa gibi Osmanli yoneticileri ve Istanbul un taninmis levantenleri icin yaptiklari yapilar vardir Cogunlugu Pera da ve Bogazici nde yer alan bu yapilardan gunumuze ulastigi saptanabilenler 1847 proje tarihli Resit Pasa Sahilsarayi bugun Baltalimani Kemik Hastaliklari Hastanesi ve 1855 tarihli Hunkar Dairesi dir bugun Istanbul Universitesi Sosyal Tesisi Bogazici nde kagir sahilsaraylar donemini baslatan Resit Pasa Sahilsarayi Tanzimat la birlikte Osmanli mimarliginda yasanan degisimi belgeleyen bir anittir Istanbul dan ayrilmasi 1858 de kardesi ile birlikte ulkesine donen sanatci 1862 de Milano ya yerlesti ve duzenlemesi Galleria Vittorio Emanuelle II Palazzo Marino gibi uygulamalarda juri uyeligi yapti 1869 yilinda Fossatiler ailecek Italyan vatandasligina gectiler ancak dogum yerleri olan Isvicre nin Morcote kasabasi ile her zaman iliski icinde oldular Iki kardes kendileri icin Morcote de Osmanli tarzini yansitan bir ev yaptirdi Olumu Gaspare Fossati 5 Eylul 1883 tarihinde dogum yeri olan Morcote de hayatini kaybetti Olumunden sonra kardesi Guisseppe onun icin Morcote de bir mezar tasarladi Turbe bicimindeki bu mezara hem Gaspare hem de Guiseppe ve esi defnedilmistir Fossati kardeslerin onemli bir bolumu Istanbul la ilgili olan 1000 i askin desen cizim ve dokumani Isvicre de Bellinzona Cantonale Arsivi nde dir Kaynakca a b 2 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Eylul 2011 a b c d e f 27 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Eylul 2011 a b Tarihbilinci com sitesi Fossati Gaspare Trajano Erisim tarihi 24 09 2011 olu kirik baglanti a b c 13 Subat 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Eylul 2011 23 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Eylul 2011 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Agustos 2015