Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli.Mayıs 2021) () ( |
(Başpiskopos) III. Makarios (Yunanca: Μακάριος Γ') asıl adı Mihail Hristodulu Muskos (Yunanca: Μιχαήλ Χριστοδούλου Μούσκος) veya III. Makaryos (d. 13 Ağustos 1913, - ö. 3 Ağustos 1977, Lefkoşa), Kıbrıs Ortodoks Kilisesi başpiskoposu ve bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı. II. Dünya Savaşı'ndan sonra Kıbrıs'ın Yunanistan ile birleşmesi amacıyla başlatılan Enosis hareketinin önderleri arasında yer almıştır.
III. Makarios | |
---|---|
1. Kıbrıs Cumhuriyeti cumhurbaşkanı | |
Görev süresi 16 Ağustos 1960 - 15 Temmuz 1974 | |
Yardımcı | Fazıl Küçük |
Yerine gelen | Nikos Sampson (fiilen) |
Görev süresi 7 Aralık 1974 - 3 Ağustos 1977 | |
Yerine geldiği | Glafkos Kliridis (fiilen) |
Yerine gelen | Spiros Kiprianu |
Kıbrıs Başpiskoposu | |
Görev süresi 18 Eylül 1950 - 3 Ağustos 1977 | |
Yerine geldiği | |
Yerine gelen | |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 13 Ağustos 1913 , Baf, Britanya Kıbrısı |
Ölüm | 3 Ağustos 1977 (63 yaşında) Lefkoşa, Kıbrıs Cumhuriyeti |
Bitirdiği okul | Atina Üniversitesi Boston Üniversitesi |
Dini | Rum Ortodoks Kilisesi |
Hayatı
Yoksul bir çobanın oğluydu. Kıbrıs'ta, Atina Üniversitesi'nde, sonra da Boston Üniversitesi İlahiyat Okulu'nda öğrenim gördü. 1946'da papazlığa atandı. 1948'de Kition (Larnaka) piskoposu, 18 Ekim 1950'de başpiskopos oldu.
Osmanlı egemenliği döneminde Rum Ortodoks topluluğunun yöneticisi sıfatını taşıyan Kıbrıs başpiskoposları, düzenin sağlanmasından ve halkın sorunlarının giderilmesinden sorumlu kişiler olarak önemli siyasi roller üstlenmişlerdi. Başpiskopos olduktan sonra Enosis hareketiyle özdeşleşmeye başladı. İngiliz hükûmetinin Kıbrıs'a özerklik ya da Uluslar Topluluğu üyesi statüsü verilmesi yolundaki önerilerine olduğu kadar, Türkiye'nin adayı taksim etme yolundaki isteklerine de karşı çıktı. Şubat 1954'te Yunan başbakanı Aleksandros Papagos ile görüşerek Enosis için Yunanistan'ın desteğini sağladı. Kısa bir süre sonra Albay Yeoryos Grivas'ın EOKA'yı kurarak başlattığı silahlı eylemleri perde arkasından yönetmekle suçlanırken, siyasi pazarlığı da sürdürerek 1955-56 yıllarında İngiliz valiyle bir dizi görüşmeler yaptı. Bu görüşmelerden sonuç alınamaması üzerine Mart 1956'da ayaklanma kışkırtıcılığıyla suçlanarak tutuklandı ve Seyşeller'e sürgüne gönderildi. Ardından EOKA'nın silahlı eylemleri hızla tırmandı. Adaya dönmesine izin verildi. Şubat 1959'da Enosis isteğinden vazgeçerek uzlaşmaya yanaştı. Sonuçta 13 Aralık 1959'da bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti'nin cumhurbaşkanlığına seçildi. Yardımcılığına ise Türk toplumundan Fazıl Küçük getirildi.
Kısa bir süre sonra anayasanın değiştirilmesi yolundaki isteklerini gündeme getirdi. Aralık 1963'te başlayan Türklere yönelik saldırılar, iki toplum arasındaki çatışmalar ve Yunanistan ile Türkiye'nin sürekli müdahaleleri, yönetimini büyük güçlüklerle karşı karşıya getirdi. Önceleri yalnızca Rum çıkarlarını savunduysa da daha sonra amacının iki toplumu bütünleştirmek olduğunu ileri sürdü. Aralık 1967'de Türk toplumunun merkezi yönetimin yetkisi dışında kalan işleri yürütmek için oluşturduğu Kıbrıs Türk Geçici Yönetimi'yle görüşmek zorunda kaldı. Toplumlar arası anlaşmazlıklar sürerken, Şubat 1968'de ikinci bir dönem için yeniden cumhurbaşkanı seçildi. Anlaşmazlıklara son vermek için başlayan toplumlar arası görüşmeler iki toplumun ayrı yetkileri konusunda çıkmaza girdi. 1972 ve 1973'te Kıbrıs'taki piskoposlar tarafından istifaya çağrıldı. Ama 1973 yılında tek aday olarak girdiği seçimlerde üçüncü kez cumhurbaşkanlığına seçildi.
Temmuz 1974'te Kıbrıs Rum Milli Muhafız Birliği'ne bağlı birlikler, Enosis'i gerçekleştirmek amacıyla Yunanistan'daki cunta yönetiminin planladığı bir darbe düzenledi. Önce Malta'ya, ardından Londra'ya kaçtı. Darbeden birkaç gün sonra, Birleşmiş Milletler genel kurulunda yaptığı konuşmada, Kıbrıs'taki darbeyi Yunan cuntasının yaptığını, garantör ülkeler olan Türkiye ve İngiltere'nin adaya müdahale etmesi gerektiğini söyledi. Türkiye Kıbrıs'a askeri bir müdahalede bulunarak adanın kuzeyinde ayrı bir Türk devletinin kurulmasını sağladı. Yunanistan'daki askerî cuntanın düşmesinden sonra Aralık 1974'te Kıbrıs'a döndü. Adanın bölünmemesine yönelik çabalarından bir sonuç alamadan öldü.
Popüler kültürdeki yeri
TRT 1'de yayınlanan Bir Zamanlar Kıbrıs/Kıbrıs: Zafere Doğru dizisinde kendisini Emre Törün canlandırmıştır.
Kaynakça
- ^ ""Yunanistan Cumhurbaşkanı, III. Makarios'un ölüm yıldönümü nedeniyle düzenlenecek anma törenlerine katılmak üzere yarın Güney Kıbrıs'a gelecek."". Habervitrini.com. 28 Temmuz 2007. Erişim tarihi: 19 Haziran 2009.[]
Dini unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: | Kıbrıs Başpiskoposu 1950–1977 | Sonra gelen: |
Siyasi görevi | ||
Önce gelen: Yeni makam | Kıbrıs Cumhuriyeti cumhurbaşkanı 1960 – Temmuz 1974 | Sonra gelen: Nikos Sampson |
Önce gelen: Glafkos Kliridis (Geçici) | Kıbrıs Cumhuriyeti cumhurbaşkanı Aralık 1974 – 1977 | Sonra gelen: Spiros Kiprianu |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara III Makarios haber gazete kitap akademik JSTOR Mayis 2021 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Baspiskopos III Makarios Yunanca Makarios G asil adi Mihail Hristodulu Muskos Yunanca Mixahl Xristodoyloy Moyskos veya III Makaryos d 13 Agustos 1913 o 3 Agustos 1977 Lefkosa Kibris Ortodoks Kilisesi baspiskoposu ve bagimsiz Kibris Cumhuriyeti nin ilk cumhurbaskani II Dunya Savasi ndan sonra Kibris in Yunanistan ile birlesmesi amaciyla baslatilan Enosis hareketinin onderleri arasinda yer almistir III Makarios1 Kibris Cumhuriyeti cumhurbaskaniGorev suresi 16 Agustos 1960 15 Temmuz 1974Yardimci Fazil KucukYerine gelen Nikos Sampson fiilen Gorev suresi 7 Aralik 1974 3 Agustos 1977Yerine geldigi Glafkos Kliridis fiilen Yerine gelen Spiros KiprianuKibris BaspiskoposuGorev suresi 18 Eylul 1950 3 Agustos 1977Yerine geldigiYerine gelenKisisel bilgilerDogum 13 Agustos 1913 1913 08 13 Baf Britanya KibrisiOlum 3 Agustos 1977 63 yasinda Lefkosa Kibris CumhuriyetiBitirdigi okul Atina Universitesi Boston UniversitesiDini Rum Ortodoks KilisesiHayatiYoksul bir cobanin ogluydu Kibris ta Atina Universitesi nde sonra da Boston Universitesi Ilahiyat Okulu nda ogrenim gordu 1946 da papazliga atandi 1948 de Kition Larnaka piskoposu 18 Ekim 1950 de baspiskopos oldu Osmanli egemenligi doneminde Rum Ortodoks toplulugunun yoneticisi sifatini tasiyan Kibris baspiskoposlari duzenin saglanmasindan ve halkin sorunlarinin giderilmesinden sorumlu kisiler olarak onemli siyasi roller ustlenmislerdi Baspiskopos olduktan sonra Enosis hareketiyle ozdeslesmeye basladi Ingiliz hukumetinin Kibris a ozerklik ya da Uluslar Toplulugu uyesi statusu verilmesi yolundaki onerilerine oldugu kadar Turkiye nin adayi taksim etme yolundaki isteklerine de karsi cikti Subat 1954 te Yunan basbakani Aleksandros Papagos ile goruserek Enosis icin Yunanistan in destegini sagladi Kisa bir sure sonra Albay Yeoryos Grivas in EOKA yi kurarak baslattigi silahli eylemleri perde arkasindan yonetmekle suclanirken siyasi pazarligi da surdurerek 1955 56 yillarinda Ingiliz valiyle bir dizi gorusmeler yapti Bu gorusmelerden sonuc alinamamasi uzerine Mart 1956 da ayaklanma kiskirticiligiyla suclanarak tutuklandi ve Seyseller e surgune gonderildi Ardindan EOKA nin silahli eylemleri hizla tirmandi Adaya donmesine izin verildi Subat 1959 da Enosis isteginden vazgecerek uzlasmaya yanasti Sonucta 13 Aralik 1959 da bagimsiz Kibris Cumhuriyeti nin cumhurbaskanligina secildi Yardimciligina ise Turk toplumundan Fazil Kucuk getirildi Kisa bir sure sonra anayasanin degistirilmesi yolundaki isteklerini gundeme getirdi Aralik 1963 te baslayan Turklere yonelik saldirilar iki toplum arasindaki catismalar ve Yunanistan ile Turkiye nin surekli mudahaleleri yonetimini buyuk gucluklerle karsi karsiya getirdi Onceleri yalnizca Rum cikarlarini savunduysa da daha sonra amacinin iki toplumu butunlestirmek oldugunu ileri surdu Aralik 1967 de Turk toplumunun merkezi yonetimin yetkisi disinda kalan isleri yurutmek icin olusturdugu Kibris Turk Gecici Yonetimi yle gorusmek zorunda kaldi Toplumlar arasi anlasmazliklar surerken Subat 1968 de ikinci bir donem icin yeniden cumhurbaskani secildi Anlasmazliklara son vermek icin baslayan toplumlar arasi gorusmeler iki toplumun ayri yetkileri konusunda cikmaza girdi 1972 ve 1973 te Kibris taki piskoposlar tarafindan istifaya cagrildi Ama 1973 yilinda tek aday olarak girdigi secimlerde ucuncu kez cumhurbaskanligina secildi Istanbul un Beylikduzu ilcesindeki Kibris Aniti nda yer alan Cumhurbaskani III Makarios ve Cumhurbaskani Yardimcisi Dr Fazil Kucuk un yer aldigi 1959 Zurih ve Londra Antlasmalari nin imza torenini gosteren rolyef Temmuz 1974 te Kibris Rum Milli Muhafiz Birligi ne bagli birlikler Enosis i gerceklestirmek amaciyla Yunanistan daki cunta yonetiminin planladigi bir darbe duzenledi Once Malta ya ardindan Londra ya kacti Darbeden birkac gun sonra Birlesmis Milletler genel kurulunda yaptigi konusmada Kibris taki darbeyi Yunan cuntasinin yaptigini garantor ulkeler olan Turkiye ve Ingiltere nin adaya mudahale etmesi gerektigini soyledi Turkiye Kibris a askeri bir mudahalede bulunarak adanin kuzeyinde ayri bir Turk devletinin kurulmasini sagladi Yunanistan daki askeri cuntanin dusmesinden sonra Aralik 1974 te Kibris a dondu Adanin bolunmemesine yonelik cabalarindan bir sonuc alamadan oldu Populer kulturdeki yeriTRT 1 de yayinlanan Bir Zamanlar Kibris Kibris Zafere Dogru dizisinde kendisini Emre Torun canlandirmistir Kaynakca Yunanistan Cumhurbaskani III Makarios un olum yildonumu nedeniyle duzenlenecek anma torenlerine katilmak uzere yarin Guney Kibris a gelecek Habervitrini com 28 Temmuz 2007 Erisim tarihi 19 Haziran 2009 olu kirik baglanti Dini unvanlarOnce gelen Kibris Baspiskoposu 1950 1977 Sonra gelen Siyasi goreviOnce gelen Yeni makam Kibris Cumhuriyeti cumhurbaskani 1960 Temmuz 1974 Sonra gelen Nikos SampsonOnce gelen Glafkos Kliridis Gecici Kibris Cumhuriyeti cumhurbaskani Aralik 1974 1977 Sonra gelen Spiros Kiprianu