Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli.Ekim 2020) () ( |
Mısır Sultanlığı veya Mısır İngiliz Protektorası, bugünkü Mısır topraklarında 1914-1922 yılları arası varlığı sürdürmüş olan devlet. Fransız Ekvatoral Afrikası, Birleşik Krallık Filistin Mandası, Trablusgarp ve Sirenayka ile komşu idi.
Mısır Sultanlığı | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1914-1922 | |||||||||
Bayrak Arma | |||||||||
1923'te bir Mısır haritası. | |||||||||
Tür | Birleşik Krallık Himayesi | ||||||||
Başkent | Kahire | ||||||||
Resmî dil(ler) | Arapça | ||||||||
Hükûmet | Anayasal monarşi | ||||||||
Sultan | |||||||||
| |||||||||
Daimi temsilci | |||||||||
| |||||||||
Başbakan | |||||||||
| |||||||||
Tarihçe | |||||||||
| |||||||||
Nüfus | |||||||||
| |||||||||
Para birimi | Mısır lirası | ||||||||
|
Tarihçe
Osmanlı Devleti'e bağlı olan Mısır'da, 1805 yılında Kavalalı Mehmet Ali Paşa tarafından ve daha sonra da onun soyundan gelecek hidivler tarafından yönetilmeye devam edecek olan Mısır Hidivliği adlı özerk devlet kurulmuştur. Bu devletin kendine ait ordusu olup, Mısır ile birlikte Sudan topraklarını da hükmetmekteydi. Mısır Hidivliği, 1882 yılında Birleşik Krallık tarafından işgal edildi. İngiliz işgal kuvvetleri kısa sürede hidivi kendi istekleri doğrultusunda hareket edecek sembolik bir güç olarak ayakta tutmaya başlamışlardır. Bu işgale rağmen Osmanlı Devleti, 1914 yılına kadar Mısır ve Sudan'ı kendine bağlı olarak kabul etmiştir.
Osmanlı Devleti'nin I. Dünya Savaşı'na katılması ile Birleşik Krallık, 18 Aralık 1914 tarihinde Mısır'ın bir İngiliz Protektorası olduğunu ve ülkede sıkıyönetim olduğunu ilan etmiş, Yasama Meclisi'ni dağıtmış ve Osmanlı Devleti'ni destekleyen Mısır Hidivi Abbas Hilmi Paşa'yı hidivlikten uzaklaştırarak yerine amcası Hüseyin Kamil Paşa'yı sultan unvanı ile Mısır'ın yöneticisi yapmıştır. Böylece Mısır Sultanlığı kurulmuştur. 1917 yılında Hüseyin Kamil Paşa ölünce yerine I. Fuad sultan olmuş, fakat İngiliz işgali hâlâ devam etmiştir.
I. Dünya Savaşı'ndan sonra başkanlığını yaptığı Saad Zaglul Paşa ve üç Mısırlı siyasetçinin yer aldığı Vafd adlı kurul, İngiliz hükûmetine bağımsızlık konusunun görüşülmesini önermişlerdir. İngiliz hükûmeti ise öneriyi reddetmiş ve Saad Zaglul ile üç arkadaşını tutuklatarak Malta adasına sınır dışı etmiştir. Bunun üzerine Mısır'da büyük bir isyan çıkmıştır. 1919 yılının Mart ayından Nisan ayına kadar Mısır'da ayaklanmalar olup protestolar düzenlenmiştir. Bu Mısır'daki ilk devrim olarak bilinmektedir. Mısır'a gönderilen Lord Edmund Allenby, milliyetçilere ödün vererek bir uzlaşma politikası izlemiştir. Saad Zaglul serbest bırakılmış ve ülke düzeyinde bir örgüte dönüşmüş olan Vafd, Mısır'ın en etkili siyasi gücü haline gelmiştir. Lord Allenby, İngiliz çıkarlarını koruyacak bir antlaşmayı sonraya bırakarak Şubat 1922 tarihinde tek yanlı bağımsızlık ilan edilmesini sağlamıştır. Böylece Mısır sorunlarla dolu olarak bağımsızlığını kazanırken, Ahmed Fuad da kral unvanı almış ve Mısır Sultanlığı son bulmuştur.
Yöneticileri
Mısır Sultanlığı yöneticileri Mısır Sultanı, Sudan Kralı, Nübye, Kurdufan ve Darfur Hükümdarı unvanını kullanmıştır.
- Hüseyin Kamil (19 Aralık 1914 - 9 Ekim 1917)
- I. Fuad (9 Ekim 1917 - 16 Mart 1922)
Kaynakça
- ^ Wayne S. Vucinich (1965). "The Ottoman Empire". Van Nostrand. ss. sf.84.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Misir Sultanligi haber gazete kitap akademik JSTOR Ekim 2020 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Misir Sultanligi veya Misir Ingiliz Protektorasi bugunku Misir topraklarinda 1914 1922 yillari arasi varligi surdurmus olan devlet Fransiz Ekvatoral Afrikasi Birlesik Krallik Filistin Mandasi Trablusgarp ve Sirenayka ile komsu idi Misir Sultanligiالسلطنة المصرية Arapca Salṭanat al Miṣriyya1914 1922Bayrak ArmaMilli mars1923 te bir Misir haritasi TurBirlesik Krallik HimayesiBaskentKahireResmi dil ler ArapcaHukumetAnayasal monarsiSultan 1914 1917Huseyin Kamil 1917 1922I FuadDaimi temsilci 1914 1916Henry McMahon 1916 1919 1916 1919Edmund AllenbyBasbakan 1914 1919Huseyin Rusdu Pasa ilk 1921Adli Yakan Pasa son Tarihce Kurulusu19 Aralik 1914 1919 Misir Devrimi1919 1922 Dagilisi15 Mart 1922Nufus 191712 751 000Para birimiMisir lirasiOnculler ArdillarMisir Hidivligi Misir KralligiTarihceOsmanli Devleti e bagli olan Misir da 1805 yilinda Kavalali Mehmet Ali Pasa tarafindan ve daha sonra da onun soyundan gelecek hidivler tarafindan yonetilmeye devam edecek olan Misir Hidivligi adli ozerk devlet kurulmustur Bu devletin kendine ait ordusu olup Misir ile birlikte Sudan topraklarini da hukmetmekteydi Misir Hidivligi 1882 yilinda Birlesik Krallik tarafindan isgal edildi Ingiliz isgal kuvvetleri kisa surede hidivi kendi istekleri dogrultusunda hareket edecek sembolik bir guc olarak ayakta tutmaya baslamislardir Bu isgale ragmen Osmanli Devleti 1914 yilina kadar Misir ve Sudan i kendine bagli olarak kabul etmistir Osmanli Devleti nin I Dunya Savasi na katilmasi ile Birlesik Krallik 18 Aralik 1914 tarihinde Misir in bir Ingiliz Protektorasi oldugunu ve ulkede sikiyonetim oldugunu ilan etmis Yasama Meclisi ni dagitmis ve Osmanli Devleti ni destekleyen Misir Hidivi Abbas Hilmi Pasa yi hidivlikten uzaklastirarak yerine amcasi Huseyin Kamil Pasa yi sultan unvani ile Misir in yoneticisi yapmistir Boylece Misir Sultanligi kurulmustur 1917 yilinda Huseyin Kamil Pasa olunce yerine I Fuad sultan olmus fakat Ingiliz isgali hala devam etmistir I Dunya Savasi ndan sonra baskanligini yaptigi Saad Zaglul Pasa ve uc Misirli siyasetcinin yer aldigi Vafd adli kurul Ingiliz hukumetine bagimsizlik konusunun gorusulmesini onermislerdir Ingiliz hukumeti ise oneriyi reddetmis ve Saad Zaglul ile uc arkadasini tutuklatarak Malta adasina sinir disi etmistir Bunun uzerine Misir da buyuk bir isyan cikmistir 1919 yilinin Mart ayindan Nisan ayina kadar Misir da ayaklanmalar olup protestolar duzenlenmistir Bu Misir daki ilk devrim olarak bilinmektedir Misir a gonderilen Lord Edmund Allenby milliyetcilere odun vererek bir uzlasma politikasi izlemistir Saad Zaglul serbest birakilmis ve ulke duzeyinde bir orgute donusmus olan Vafd Misir in en etkili siyasi gucu haline gelmistir Lord Allenby Ingiliz cikarlarini koruyacak bir antlasmayi sonraya birakarak Subat 1922 tarihinde tek yanli bagimsizlik ilan edilmesini saglamistir Boylece Misir sorunlarla dolu olarak bagimsizligini kazanirken Ahmed Fuad da kral unvani almis ve Misir Sultanligi son bulmustur YoneticileriMisir Sultanligi yoneticileri Misir Sultani Sudan Krali Nubye Kurdufan ve Darfur Hukumdari unvanini kullanmistir Huseyin Kamil 19 Aralik 1914 9 Ekim 1917 I Fuad 9 Ekim 1917 16 Mart 1922 Kaynakca Wayne S Vucinich 1965 The Ottoman Empire Van Nostrand ss sf 84