Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Konya kapalı havzası, yaklaşık olarak Türkiye'nin ortasında bulunan kapalı havza. 5 milyon hektarlık (4.980.534 ha) alanıyla Türkiye'nin yaklaşık %7'sini kaplar.
36°51' K ve 39°29' K enlemleri, 31°36' ile 34°52' D boylamları arasındadır. Konya kapalı havzasını; Sakarya ve Kızılırmak havzaları kuzeyden, Kızılırmak ve Seyhan havzaları doğudan, Doğu Akdeniz havzası güneyden, Akarçay ve Antalya havzaları batıdan sınırlandırır.
Havza içinde Konya, Isparta, Niğde, Ankara, Aksaray, Nevşehir ve Karaman illerinin toprakları bulunur. Antalya ve Mersin'in yerleşik olmayan az bir kısmı da havza alanındadır.
Havza sınırlarında, şehir nüfusu 2.150.514 kişi, kırsal nüfus 618.695 kişi, toplamda ise 2.768.900 kişi yaşamaktadır.
Yüzey şekilleri
Konya kapalı havzası genel olarak ova ve platolar ile kaplıdır. Güney ve güneybatısında (Beyşehir Gölü alt havzası) yüksek alanlar bulunur. Kuzeybatı sınırını Sultan Dağları, Aladağlar (2339 m), Lora (2040 m) ve Eşenler Dağı (1951 m) sınırlandırır. Güney sınırı Toros Dağları'ndan; Bolkar Dağları, Geyik Dağları Aydos Dağı çizer.
Havzada Karacadağ, Erenler Dağı ve Takkeli Dağ gibi volkanik kütleler yükselir. Tuz Gölü'nün güneyinde Obruk Platosu, batısında yer alır.
Kurumuş eski göl tabanlarından oluşan Konya Ovası ve havzanın en geniş ovalarıdır. Havzadaki diğer ovalar; Çumra, Karapınar, Beyşehir, Altınekin, Doğanhisar, Seydişehir ovalarıdır.
Havza topraklarının %57'si tarım alanı, %33'ü doğal alanlar (bozkır, antropojen bozkır, orman), %7,9'u sulak alanlar ve su kütleleri, %2'si yapay alanlardır. Tarım alanlarının %92'si tahıl, %5'i meyve, %3'ünde sebze tarımına ayrılmıştır.
Akarsu ve göller
| Sulak alanlar | Alanı (ha) |
|---|---|
| Tuz Gölü | 328.347 |
| Beyşehir Gölü | 90.671 |
| 22.263 | |
| Bolluk Gölü | 9.697 |
| Tersakan Gölü | 9.511 |
| Çöl Gölü | 4.744 |
| Samsam Gölü | 2.218 |
| Kulu Gölü | 2.206 |
| Kozanlı Gökgöl | 967 |
| Meke Maarı | 339 |
| Çıralı Obruğu | 337 |
| Kızören Gölü | 281 |
| Konya Acıgöl | 267 |
| Uyuz Gölü | 112 |
| Meyil Obruğu | 101 |
Konya kapalı havzasındaki akarsular çoğunlukla mevsimlik ve sel karakterlidir. Kapalı havza ve topoğrafyadan dolayı boyları kısadır, ovadaki bataklıklarda kaybolurlar. Düzensiz yağışlardan dolayı akarsu rejimleri düzensizdir, çoğu yaz mevsiminde kurur. Yükseklerden kaynaklanan akarsular Tuz Gölü, Beyşehir Gölü, Akgöl (Ereğli ovası), Hotamış Sazlığında son bulur. Havzada ayrıca Meke Gölü ve Acıgöl maarı yer alır.
Obruk Platosu üzerinde obruk gölleri bulunur. Kızören, Çıralı, Timraş, Meyil, Yarımoğlu obrukları bilinen obruklardandır.
Havzada; Kızıldağ Milli Parkı ve Beyşehir Gölü Millî Parkı ile Akgöl Tabiat Koruma Alanı(Ereğli sazlığı) yer alır. Meke Maarı ve Kızören Obruğu Ramsar Sözleşmesine göre Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alan ilan edilmiştir.
İklim ve bitki örtüsü
Havzanın alanı büyük olduğundan iklim tipleri çeşitlidir. Güneyde kışlar ılık ve yağışlı, yazlar sıcak ve kurak Akdeniz iklimi etkindir. Kuzeyde yazların sıcak ve kurak, kışları soğuk geçen karasal iklim görülür. Karapınar çevresi çöl iklimi şartlarına yakındır.
Havzadaki meteoroloji istasyonları değerlerinin ortalamasına göre en soğuk ay Ocak -0,3 °C, en sıcak ay Temmuz 23,4 °C, ortalama yıllık sıcaklık 11,1 °C'dir.
Havzada yağışlar genelde yükselim (konveksiyonel) yağışları şeklinde oluşur. En fazla yağış ilkbahar aylarında görülür. yörede bu yağışlara kırkikindi yağmurları adı verilir. Yazlar kurak geçer, kış yağışları kar şeklindedir. Aritmetik ortalama yöntemine göre havza yağış ortalaması Türkiye ortalamasının yarısı kadar, 321 mm/m2/yıl bulunmuştur.
Konya kapalı havzası genel olarak bozkır ve antropojen bozkırlar ile kaplıdır.
Hidrografya
Havzada 2.012 milyon m3/yıl yeraltı suyu potansiyelinin, %100'ü işletilebilir durumdadır. Toplam yüzeysel suların 4.520 milyon m3/yıl, %50'si 2.260 milyon m3/yıl kullanılabilir durumdadır.
Havza 321 mm ile Türkiye'nin en az yağış alan alanıdır. Havzadaki tarım alanları Türkiye'nin tarım alanlarının %12'si, sulanan alanlar Türkiye'nin sulanan alanlarının %17'sidir. Havzada kullanılan suyun %90'ı tarımsal sulamada kullanılır. Bu durum yeraltı suları üzerinde yoğun baskı yapmakta, yeraltı suyu azalmaktadır.
Su yetersizliği havza dışından su transferini gündeme getirmiş, Mavi Tünel projesi gerçekleştirilmiştir. Proje ile Göksu Nehri havzasından her yıl 414 hm3 su Konya havzasına aktarılacaktır. Sulamada kullanılacak sudan Konya'ya yılda 100 hm3 içme suyu desteği de verilecektir.
Kaynakça
- ^ Orhan, Osman; Kirtiloğlu, Osman Sami; Yakar, Murat (1 Ağustos 2020). "Konya Kapalı Havzası Obruk Envanter Bilgi Sisteminin Oluşturulması". Geomatik. 5 (2): 81-90. doi:10.29128/geomatik.577167. 28 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Ocak 2022.
- ^ Orhan, Osman; Yakar, Murat; Ekercin, Semih (31 Ağustos 2020). "An application on sinkhole susceptibility mapping by integrating remote sensing and geographic information systems". Arabian Journal of Geosciences. 13 (17). doi:10.1007/s12517-020-05841-6. ISSN 1866-7511.
- KONYA KAPALI HAVZASI SEKTÖREL SU TAHSİS PLANINI HAZIRLANMASINA YÖNELİK TEKNİK DESTEK HİZMET ALIMI İŞİ, Şubat 2017, Erişim: 09 Mart 2017
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Konya kapali havzasi yaklasik olarak Turkiye nin ortasinda bulunan kapali havza 5 milyon hektarlik 4 980 534 ha alaniyla Turkiye nin yaklasik 7 sini kaplar Konya havzasi sinirlari 36 51 K ve 39 29 K enlemleri 31 36 ile 34 52 D boylamlari arasindadir Konya kapali havzasini Sakarya ve Kizilirmak havzalari kuzeyden Kizilirmak ve Seyhan havzalari dogudan Dogu Akdeniz havzasi guneyden Akarcay ve Antalya havzalari batidan sinirlandirir Havza icinde Konya Isparta Nigde Ankara Aksaray Nevsehir ve Karaman illerinin topraklari bulunur Antalya ve Mersin in yerlesik olmayan az bir kismi da havza alanindadir Havza sinirlarinda sehir nufusu 2 150 514 kisi kirsal nufus 618 695 kisi toplamda ise 2 768 900 kisi yasamaktadir Yuzey sekilleriKonya kapali havzasi genel olarak ova ve platolar ile kaplidir Guney ve guneybatisinda Beysehir Golu alt havzasi yuksek alanlar bulunur Kuzeybati sinirini Sultan Daglari Aladaglar 2339 m Lora 2040 m ve Esenler Dagi 1951 m sinirlandirir Guney siniri Toros Daglari ndan Bolkar Daglari Geyik Daglari Aydos Dagi cizer Havzada Karacadag Erenler Dagi ve Takkeli Dag gibi volkanik kutleler yukselir Tuz Golu nun guneyinde Obruk Platosu batisinda yer alir Kurumus eski gol tabanlarindan olusan Konya Ovasi ve havzanin en genis ovalaridir Havzadaki diger ovalar Cumra Karapinar Beysehir Altinekin Doganhisar Seydisehir ovalaridir Havza topraklarinin 57 si tarim alani 33 u dogal alanlar bozkir antropojen bozkir orman 7 9 u sulak alanlar ve su kutleleri 2 si yapay alanlardir Tarim alanlarinin 92 si tahil 5 i meyve 3 unde sebze tarimina ayrilmistir Akarsu ve gollerSulak alanlar Alani ha Tuz Golu 328 347Beysehir Golu 90 67122 263Bolluk Golu 9 697Tersakan Golu 9 511Col Golu 4 744Samsam Golu 2 218Kulu Golu 2 206Kozanli Gokgol 967Meke Maari 339Cirali Obrugu 337Kizoren Golu 281Konya Acigol 267Uyuz Golu 112Meyil Obrugu 101 Konya kapali havzasindaki akarsular cogunlukla mevsimlik ve sel karakterlidir Kapali havza ve topografyadan dolayi boylari kisadir ovadaki batakliklarda kaybolurlar Duzensiz yagislardan dolayi akarsu rejimleri duzensizdir cogu yaz mevsiminde kurur Yukseklerden kaynaklanan akarsular Tuz Golu Beysehir Golu Akgol Eregli ovasi Hotamis Sazliginda son bulur Havzada ayrica Meke Golu ve Acigol maari yer alir Obruk Platosu uzerinde obruk golleri bulunur Kizoren Cirali Timras Meyil Yarimoglu obruklari bilinen obruklardandir Havzada Kizildag Milli Parki ve Beysehir Golu Milli Parki ile Akgol Tabiat Koruma Alani Eregli sazligi yer alir Meke Maari ve Kizoren Obrugu Ramsar Sozlesmesine gore Uluslararasi Oneme Sahip Sulak Alan ilan edilmistir Iklim ve bitki ortusuHavzanin alani buyuk oldugundan iklim tipleri cesitlidir Guneyde kislar ilik ve yagisli yazlar sicak ve kurak Akdeniz iklimi etkindir Kuzeyde yazlarin sicak ve kurak kislari soguk gecen karasal iklim gorulur Karapinar cevresi col iklimi sartlarina yakindir Havzadaki meteoroloji istasyonlari degerlerinin ortalamasina gore en soguk ay Ocak 0 3 C en sicak ay Temmuz 23 4 C ortalama yillik sicaklik 11 1 C dir Havzada yagislar genelde yukselim konveksiyonel yagislari seklinde olusur En fazla yagis ilkbahar aylarinda gorulur yorede bu yagislara kirkikindi yagmurlari adi verilir Yazlar kurak gecer kis yagislari kar seklindedir Aritmetik ortalama yontemine gore havza yagis ortalamasi Turkiye ortalamasinin yarisi kadar 321 mm m2 yil bulunmustur Konya kapali havzasi genel olarak bozkir ve antropojen bozkirlar ile kaplidir HidrografyaHavzada 2 012 milyon m3 yil yeralti suyu potansiyelinin 100 u isletilebilir durumdadir Toplam yuzeysel sularin 4 520 milyon m3 yil 50 si 2 260 milyon m3 yil kullanilabilir durumdadir Havza 321 mm ile Turkiye nin en az yagis alan alanidir Havzadaki tarim alanlari Turkiye nin tarim alanlarinin 12 si sulanan alanlar Turkiye nin sulanan alanlarinin 17 sidir Havzada kullanilan suyun 90 i tarimsal sulamada kullanilir Bu durum yeralti sulari uzerinde yogun baski yapmakta yeralti suyu azalmaktadir Su yetersizligi havza disindan su transferini gundeme getirmis Mavi Tunel projesi gerceklestirilmistir Proje ile Goksu Nehri havzasindan her yil 414 hm3 su Konya havzasina aktarilacaktir Sulamada kullanilacak sudan Konya ya yilda 100 hm3 icme suyu destegi de verilecektir Kaynakca Orhan Osman Kirtiloglu Osman Sami Yakar Murat 1 Agustos 2020 Konya Kapali Havzasi Obruk Envanter Bilgi Sisteminin Olusturulmasi Geomatik 5 2 81 90 doi 10 29128 geomatik 577167 28 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Ocak 2022 Orhan Osman Yakar Murat Ekercin Semih 31 Agustos 2020 An application on sinkhole susceptibility mapping by integrating remote sensing and geographic information systems Arabian Journal of Geosciences 13 17 doi 10 1007 s12517 020 05841 6 ISSN 1866 7511 KONYA KAPALI HAVZASI SEKTOREL SU TAHSIS PLANINI HAZIRLANMASINA YONELIK TEKNIK DESTEK HIZMET ALIMI ISI Subat 2017 Erisim 09 Mart 2017