Tutakli Alican İsyani (Kürtçe: Serhildana Berazan û Seyîdan) 1930 senesinde günümüzün Tutak (Ağrı), Bulanık (Muş) Karaçoban, Köprüköy, Hınıs ve Karayazı (Erzurum) ilçelerinde Ağrı ayaklanmaları'na destek amaçlı meydana gelen yerel bir ayaklanmadır Bu ayaklanma, Berazî ve Hasenan (Seyîdan) aşiretlerince desteklenir.
Hasenanlı Ferzende Bey 1930'un ilkbaharında Berazî aşiretinin lideri Ali Can'i ziyaret eder ve o'ndan Ağrı ayaklanmalarını desteklemesini ister, bunun akıbetinde Ali Can 40 süvarisiyle 7 Temmuz 1930'da Hasankale ilçesinin Karayazı nahiyesindeki müfrezeye saldırmasıyla 3 ay süren isyan başlar. Ali Can Ağustos'un başında Muş'un Bulanık ilçesinde yaşayan Hasenan aşiretinin Seyîdan kolunun ağası Seyit Han'ın (Kürtçe: Seyîdxanê Kerr (Sağır Seyit Han) yanına sığınır. Seyit Han'ın kardeşleriyle isyana katılmasıyla isyancıların sayısı 400e çıkar. Bulanık-Hınıs-Karayazı hattında askerî birliklerle ve Kürt-Alevi aşiretleriyle () sürekli çatışma içinde geçen iki ayin sonunda Ali Can bir çatışmada öldürülür. Seyit Han isyanın başarısızlığı karşısında yakınlarıyla Suriye'ye doğru yol alır, orada yeniden örgütlenmek için, fakat Mardin yakınlarında Kürt aşiretlerinin yardımıyla askeriye tarafından pusuya düşürülerek öldürülür.
Alican resmi kaynaklarda Tutaklı olarak bilinse de Karayazı'nın Hespreş köyündendir. O dönemde Karayazı henüz ilçe statüsünde olmadığından Tutaklı olarak resmi kayıtlara geçmiştir.
Kaynakça
- ^ Kurdica.com: Ali Can isyani (almanca) http://kurdica.com/News-sid-Der-Aufstand-der-Beraz%C3%AE-und-Sey%C3%AEdan-942.html 9 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Karayazı http://karayazi.org/karayazi 5 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dış bağlantılar
- Polat, Caglayan:, Kocatepe Universtität Afyon 2007. s. 84.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tutakli Alican Isyani Kurtce Serhildana Berazan u Seyidan 1930 senesinde gunumuzun Tutak Agri Bulanik Mus Karacoban Koprukoy Hinis ve Karayazi Erzurum ilcelerinde Agri ayaklanmalari na destek amacli meydana gelen yerel bir ayaklanmadir Bu ayaklanma Berazi ve Hasenan Seyidan asiretlerince desteklenir Hasenanli Ferzende Bey 1930 un ilkbaharinda Berazi asiretinin lideri Ali Can i ziyaret eder ve o ndan Agri ayaklanmalarini desteklemesini ister bunun akibetinde Ali Can 40 suvarisiyle 7 Temmuz 1930 da Hasankale ilcesinin Karayazi nahiyesindeki mufrezeye saldirmasiyla 3 ay suren isyan baslar Ali Can Agustos un basinda Mus un Bulanik ilcesinde yasayan Hasenan asiretinin Seyidan kolunun agasi Seyit Han in Kurtce Seyidxane Kerr Sagir Seyit Han yanina siginir Seyit Han in kardesleriyle isyana katilmasiyla isyancilarin sayisi 400e cikar Bulanik Hinis Karayazi hattinda askeri birliklerle ve Kurt Alevi asiretleriyle surekli catisma icinde gecen iki ayin sonunda Ali Can bir catismada oldurulur Seyit Han isyanin basarisizligi karsisinda yakinlariyla Suriye ye dogru yol alir orada yeniden orgutlenmek icin fakat Mardin yakinlarinda Kurt asiretlerinin yardimiyla askeriye tarafindan pusuya dusurulerek oldurulur Alican resmi kaynaklarda Tutakli olarak bilinse de Karayazi nin Hespres koyundendir O donemde Karayazi henuz ilce statusunde olmadigindan Tutakli olarak resmi kayitlara gecmistir Kaynakca Kurdica com Ali Can isyani almanca http kurdica com News sid Der Aufstand der Beraz C3 AE und Sey C3 AEdan 942 html 9 Mayis 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Karayazi http karayazi org karayazi 5 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilarPolat Caglayan Kocatepe Universtitat Afyon 2007 s 84