Jan Zaanen (17 Nisan 1957 - 18 Ocak 2024), Hollandalı teorik fizikçidir. Leiden Üniversitesi'nde teorik fizik profesörü olarak görev yapmaktadır. Daha çok, güçlü korelasyonlu malzemede elektronlarla kuantum fiziğinin anlaşılmasına ve yüksek sıcaklık süperiletkenliği konularına yaptığı katkılarla tanınır. Zaanen'in çalışma alanları, elektronlar, spinler ve atomlar gibi sıradan bileşenlerden oluşan sistemlerde gerçekleşen kolektif kuantum fenomenlerinin yeni biçimlerinin araştırılmasıdır.
Jan Zaanen | |
---|---|
Doğum | 17 Nisan 1957 Leiden, Hollanda |
Ölüm | 24 Ocak 2024 (66 yaşında) |
Milliyet | Hollandalı |
Mezun olduğu okul(lar) | |
Tanınma nedeni | Zaanen -Sawatzky - Allen diyagramı Yerel yoğunluk yaklaşımı |
Ödüller | Spinoza Ödülü Hollanda Kraliyet Sanat ve Bilim Akademisi Üyesi |
Resmî site | Kişisel web sitesi |
Kariyeri | |
Dalı | Teorik fizikçi |
Çalıştığı kurumlar | Leiden Üniversitesi |
Zaanen-Sawatzky-Allen diyagramı olarak adlandırılan LDA+U bant yapısı yöntemini tanıttı ve özellikle katkılı şerit kararsızlığını keşfetmesiyle tanındı. Mevcut araştırmalarında, kuantum maddenin kuantum kritik noktası ve geleneksel olmayan aşamalarına odaklanmıştır. Holografik ilkenin yoğun madde fiziğine uygulanmasının en büyük savunucularındandır. Ayrıca doğa ve bilim dergilerine yaptığı birçok editoryal katkı ile tanınır. Halen iki derginin editör ve hakem kurulunda olup Journal of High Energy Physics dergisinin de editörüdür.
Kariyer
Jan Zaanen 1982 yılında kimya bölümünden onur derecesiyle mezun oldu. Dört yıl sonra aynı üniversitede doktorasını tamamladı. sahibi ile birlikte çalıştı. Stuttgart'ta doktora sonrası bursuyla 'te çalıştı. Sonraki birkaç yıl ABD'deki AT&T Bell Laboratuvarlarında araştırmacı olarak çalışmalarda bulundu. 1993 yılında halen çalışmakta olduğu Hollanda'daki Leiden Üniversitesi'ne (KNAW) üyesi olarak katıldı. 2000 yılında Leiden Üniversitesi'nde profesör unvanı aldı. Ayrıca 2004 yılında Stanford Üniversitesi'nde bir yıl süreyle misafir profesör olarak çalıştı.
2004 ve 2005 yıllarında Fulbright Programı sponsorluğunda Stanford Üniversitesi'nde bir yıl geçirdi. 2006 yılında bilimsel çalışmalarından dolayı Hollanda'nın Nobel ödülü sayılan Spinoza Ödülünü aldı.Sicim teorisi ve yüksek sıcaklık süperiletkenliği konularında önde gelen bilim insanlarındandır.
Zaanen Hollanda gazetesi De Volkskrant'a verdiği bir röportajda şunları söylemiştir:
Spinoza Ödülü'nü kazandıktan sonra, kendimi yeterince kanıtlayıp kanıtlamadığım konusunda endişelenmeme gerek kalmadı. Gerçekten sevdiğiniz şeylere bakmaya başlarsınız. Ayrıca yeni şeyler öğrenemeyecek kadar yaşlı olmadığımı kanıtlamak istedim. Sicim teorisi gerçekten fiziğin geri kalanından farklı bir oyundur ve bunu öğrenebildiğim için gurur duyuyorum.
Zaanen, Fransa Paris'te bulunan École normale supérieure'de teorik fizik alanında misafir profesör olarak çalıştı. 2012 ve 2013 yıllarında sırasıyla Belçika Brüksel'de bulunan 'nde fizik profesörü ve Cambridge Üniversitesi'nde üyesi olarak bulundu. Halen Leiden Üniversitesi'nde teorik fizik profesörüdür.
2012'den beri Hollanda Kraliyet Sanat ve Bilim Akademisi üyesidir.
Yüksek sıcaklık süperiletkenliği
Son zamanlarda Zaanen, yüksek sıcaklık süperiletkenliği konusunda yaptığı çalışma ve katkılarla tanınmaktadır. Çoğu yüksek sıcaklıklı süperiletkende, bakır atomları ince tabakalar halinde düzenlenir. Her atomun, komşusuna nazaran zıt olan kendi manyetik alanı vardır. Elektronlar da manyetik oldukları için bu ortamda hareket kabiliyetleri sınırlıdır. Son zamanlarda, Zaanen ve meslektaşları Cubrovic ve Schalm, fiziksel bir fenomeni açıklamak için sicim teorisini uyguladılar. Başlangıçta sicim teorisini kullanmaları çok fazla eleştiri aldı. Bununla birlikte, son yıllarda sicim teorisi lehine çok miktarda deneysel kanıt toplanmıştır. En son çalışmaları, Maldacena ikiliği veya ölçü/yerçekimi ikiliği olarak adlandırılan (AdS/CFT iletişimi) teorisinin geliştirilmesi üzerinedir.
AdS/CFT iletişiminin daha geniş bir fiziksel fenomen yelpazesine uygulanabileceği anlaşıldığında, Zaanen, bu fikirleri, yüksek sıcaklık süper iletkenliği alanında kullanmak için ilham aldı. Zaanen bu konu hakkında şunları söylemiştir:
"Her zaman bu kuantum kritik durumu anladığınızda, yüksek sıcaklık süper iletkenliğini de anlayabileceğiniz varsayılmıştır. Ancak deneyler çok fazla bilgi üretse de, bu fenomeni nasıl tanımlayacağımız konusunda en ufak bir fikrimiz yoktu. Bu kadar iyi çalışmasını beklemiyorduk, matematik mükemmel uyuyordu, harikaydı. Hesapları gördüğümüzde ilk başta inanamadık ama doğruydu."
Diğer çalışma alanları
- Genel görelilik ve sicim teorisi
- Fermiyon eksi işareti sorunu
- Şerit mikroskobu ve Şerit fraksiyonelleştirme
- geometrik düzen
- Kuantum elektrodinamiğinde dualite : kuantum sıvı kristaller ve kozmoloji
Son yayınlar
- A. Mesaros, K. Fujita, H. Eisaki, JC Davis, S. Sachdev, J. Zaanen, E.-A. Kim ve M. Lawler, Topolojik kusurlar, cuprat pseudogap durumlarının smektik ve nematik elektronik yapısını nasıl birleştirir, Science, 426 (2011).
- RJ Slager, A. Mesaros, V. Juricic ve J. Zaanen, Topolojik bant izolatörlerinin uzay grubu sınıflandırması, Nature Physics, 98 (2013).
- Y. Liu, K. Schalm, Y.-W. Sun ve J. Zaanen, Holografik Fermi-sıvı olmayan sıvılarda Kafes potansiyelleri: yerel kuantum kritikliğinin melezleştirilmesi, Yüksek Enerji Fiziği Dergisi, 036 (2012).
- J. Zaanen, Holografik dualite: metallerden boyutları çalmak, Nature Physics 9, 609 (2013)
- L. Rademaker, Y. Pramudya, J. Zaanen ve V. Dobrosavljeviç, Uzun menzilli etkileşimlerin kare kafes üzerinde yük sıralaması fenomeni üzerindeki etkisi, Physical Review E 88, 032121 (2013)
- L. Rademaker, J. van den Brink, H. Hilgenkamp ve J. Zaanen, Ara katman eksiton yoğunlaşmasına bağlı olarak spin yayılımının geliştirilmesi, Physical Review B 88, 121101(R) (2013)
- AJ Beekman, K. Wu, V. Cvetkovic ve J. Zaanen, Dönel Goldstone modunun sınırlarının kaldırılması: 2+1 boyutlarında süper iletken kuantum sıvı kristal, Physical Review B 88, 024121(2013)crystal in 2+1 dimensions, Physical Review B 88, 024121(2013)
Kaynakça
- ^ (PDF). 3 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "NWO Spinoza Prize 2006". Hollanda Bilimsel Araştırma Kurumu. 27 Ağustos 2014. 27 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Haziran 2015.
- ^ . de Volkskrant. 6 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2014.
- ^ (Felemenkçe). Hollanda Kraliyet Sanat ve Bilim Akademisi. 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2015.
- ^ Čubrović, M., Zaanen, J., & Schalm, K. (2009). Sicim teorisi, kuantum faz geçişleri ve ortaya çıkan fermi sıvısı. Science Dergisi 7 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 325(5939), 439-444.
- ^ Woit, Peter Not Even Wrong 5 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Math.columbia.edu. - 11 Temmuz 2012.
- ^ Smolin, Lee. The Trouble With Physics 18 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Thetroublewithphysics.com. - 11 Temmuz 2012.
- ^ The n-Category Cafe 14 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Golem.ph.utexas.edu (25 Şubat 2007). - 11 Temmuz 2012.
- ^ John Baez weblog 4 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Math.ucr.edu (25 Şubat 2007). 11 Temmuz 2012.
- ^ Woit, P. (Columbia University), Sicim teorisi: Evrim, Şubat 2001, arXiv:physics/0102051
- ^ Woit, P. Sicim teorisi test edilebilir mi? 15 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . INFN Roma Mart 2007
- ^ . RHIC. 12 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2014.
- ^ . 5 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılar
- Leiden Üniversitesi makalesi 16 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Science Dergisi makalesi 18 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Science Daily makalesi 9 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Jan Zaanen 17 Nisan 1957 18 Ocak 2024 Hollandali teorik fizikcidir Leiden Universitesi nde teorik fizik profesoru olarak gorev yapmaktadir Daha cok guclu korelasyonlu malzemede elektronlarla kuantum fiziginin anlasilmasina ve yuksek sicaklik superiletkenligi konularina yaptigi katkilarla taninir Zaanen in calisma alanlari elektronlar spinler ve atomlar gibi siradan bilesenlerden olusan sistemlerde gerceklesen kolektif kuantum fenomenlerinin yeni bicimlerinin arastirilmasidir Jan ZaanenDogum17 Nisan 1957 1957 04 17 Leiden HollandaOlum24 Ocak 2024 66 yasinda MilliyetHollandaliMezun oldugu okul lar Taninma nedeniZaanen Sawatzky Allen diyagrami Yerel yogunluk yaklasimiOdullerSpinoza Odulu Hollanda Kraliyet Sanat ve Bilim Akademisi UyesiResmi siteKisisel web sitesiKariyeriDaliTeorik fizikciCalistigi kurumlarLeiden Universitesi Zaanen Sawatzky Allen diyagrami olarak adlandirilan LDA U bant yapisi yontemini tanitti ve ozellikle katkili serit kararsizligini kesfetmesiyle tanindi Mevcut arastirmalarinda kuantum maddenin kuantum kritik noktasi ve geleneksel olmayan asamalarina odaklanmistir Holografik ilkenin yogun madde fizigine uygulanmasinin en buyuk savunucularindandir Ayrica doga ve bilim dergilerine yaptigi bircok editoryal katki ile taninir Halen iki derginin editor ve hakem kurulunda olup Journal of High Energy Physics dergisinin de editorudur KariyerSpinoza Odulunu kazananlar 2006 Jan Zaanen Ben Scheres Jozien Bensing ve Carl Figdor Sagda NWO yoneticisi Peter Nijkamp Jan Zaanen 1982 yilinda kimya bolumunden onur derecesiyle mezun oldu Dort yil sonra ayni universitede doktorasini tamamladi sahibi ile birlikte calisti Stuttgart ta doktora sonrasi bursuyla te calisti Sonraki birkac yil ABD deki AT amp T Bell Laboratuvarlarinda arastirmaci olarak calismalarda bulundu 1993 yilinda halen calismakta oldugu Hollanda daki Leiden Universitesi ne KNAW uyesi olarak katildi 2000 yilinda Leiden Universitesi nde profesor unvani aldi Ayrica 2004 yilinda Stanford Universitesi nde bir yil sureyle misafir profesor olarak calisti 2004 ve 2005 yillarinda Fulbright Programi sponsorlugunda Stanford Universitesi nde bir yil gecirdi 2006 yilinda bilimsel calismalarindan dolayi Hollanda nin Nobel odulu sayilan Spinoza Odulunu aldi Sicim teorisi ve yuksek sicaklik superiletkenligi konularinda onde gelen bilim insanlarindandir Zaanen Hollanda gazetesi De Volkskrant a verdigi bir roportajda sunlari soylemistir Spinoza Odulu nu kazandiktan sonra kendimi yeterince kanitlayip kanitlamadigim konusunda endiselenmeme gerek kalmadi Gercekten sevdiginiz seylere bakmaya baslarsiniz Ayrica yeni seyler ogrenemeyecek kadar yasli olmadigimi kanitlamak istedim Sicim teorisi gercekten fizigin geri kalanindan farkli bir oyundur ve bunu ogrenebildigim icin gurur duyuyorum Zaanen Fransa Paris te bulunan Ecole normale superieure de teorik fizik alaninda misafir profesor olarak calisti 2012 ve 2013 yillarinda sirasiyla Belcika Bruksel de bulunan nde fizik profesoru ve Cambridge Universitesi nde uyesi olarak bulundu Halen Leiden Universitesi nde teorik fizik profesorudur 2012 den beri Hollanda Kraliyet Sanat ve Bilim Akademisi uyesidir Yuksek sicaklik superiletkenligiSon zamanlarda Zaanen yuksek sicaklik superiletkenligi konusunda yaptigi calisma ve katkilarla taninmaktadir Cogu yuksek sicaklikli superiletkende bakir atomlari ince tabakalar halinde duzenlenir Her atomun komsusuna nazaran zit olan kendi manyetik alani vardir Elektronlar da manyetik olduklari icin bu ortamda hareket kabiliyetleri sinirlidir Son zamanlarda Zaanen ve meslektaslari Cubrovic ve Schalm fiziksel bir fenomeni aciklamak icin sicim teorisini uyguladilar Baslangicta sicim teorisini kullanmalari cok fazla elestiri aldi Bununla birlikte son yillarda sicim teorisi lehine cok miktarda deneysel kanit toplanmistir En son calismalari Maldacena ikiligi veya olcu yercekimi ikiligi olarak adlandirilan AdS CFT iletisimi teorisinin gelistirilmesi uzerinedir AdS CFT iletisiminin daha genis bir fiziksel fenomen yelpazesine uygulanabilecegi anlasildiginda Zaanen bu fikirleri yuksek sicaklik super iletkenligi alaninda kullanmak icin ilham aldi Zaanen bu konu hakkinda sunlari soylemistir Her zaman bu kuantum kritik durumu anladiginizda yuksek sicaklik super iletkenligini de anlayabileceginiz varsayilmistir Ancak deneyler cok fazla bilgi uretse de bu fenomeni nasil tanimlayacagimiz konusunda en ufak bir fikrimiz yoktu Bu kadar iyi calismasini beklemiyorduk matematik mukemmel uyuyordu harikaydi Hesaplari gordugumuzde ilk basta inanamadik ama dogruydu Diger calisma alanlariGenel gorelilik ve sicim teorisi Fermiyon eksi isareti sorunu Serit mikroskobu ve Serit fraksiyonellestirme geometrik duzen Kuantum elektrodinamiginde dualite kuantum sivi kristaller ve kozmolojiSon yayinlarA Mesaros K Fujita H Eisaki JC Davis S Sachdev J Zaanen E A Kim ve M Lawler Topolojik kusurlar cuprat pseudogap durumlarinin smektik ve nematik elektronik yapisini nasil birlestirir Science 426 2011 RJ Slager A Mesaros V Juricic ve J Zaanen Topolojik bant izolatorlerinin uzay grubu siniflandirmasi Nature Physics 98 2013 Y Liu K Schalm Y W Sun ve J Zaanen Holografik Fermi sivi olmayan sivilarda Kafes potansiyelleri yerel kuantum kritikliginin melezlestirilmesi Yuksek Enerji Fizigi Dergisi 036 2012 J Zaanen Holografik dualite metallerden boyutlari calmak Nature Physics 9 609 2013 L Rademaker Y Pramudya J Zaanen ve V Dobrosavljevic Uzun menzilli etkilesimlerin kare kafes uzerinde yuk siralamasi fenomeni uzerindeki etkisi Physical Review E 88 032121 2013 L Rademaker J van den Brink H Hilgenkamp ve J Zaanen Ara katman eksiton yogunlasmasina bagli olarak spin yayiliminin gelistirilmesi Physical Review B 88 121101 R 2013 AJ Beekman K Wu V Cvetkovic ve J Zaanen Donel Goldstone modunun sinirlarinin kaldirilmasi 2 1 boyutlarinda super iletken kuantum sivi kristal Physical Review B 88 024121 2013 crystal in 2 1 dimensions Physical Review B 88 024121 2013 Kaynakca PDF 3 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi NWO Spinoza Prize 2006 Hollanda Bilimsel Arastirma Kurumu 27 Agustos 2014 27 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Haziran 2015 de Volkskrant 6 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2014 Felemenkce Hollanda Kraliyet Sanat ve Bilim Akademisi 3 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Temmuz 2015 Cubrovic M Zaanen J amp Schalm K 2009 Sicim teorisi kuantum faz gecisleri ve ortaya cikan fermi sivisi Science Dergisi 7 Kasim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde 325 5939 439 444 Woit Peter Not Even Wrong 5 Kasim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Math columbia edu 11 Temmuz 2012 Smolin Lee The Trouble With Physics 18 Eylul 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Thetroublewithphysics com 11 Temmuz 2012 The n Category Cafe 14 Kasim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Golem ph utexas edu 25 Subat 2007 11 Temmuz 2012 John Baez weblog 4 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Math ucr edu 25 Subat 2007 11 Temmuz 2012 Woit P Columbia University Sicim teorisi Evrim Subat 2001 arXiv physics 0102051 Woit P Sicim teorisi test edilebilir mi 15 Eylul 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde INFN Roma Mart 2007 RHIC 12 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2014 5 Temmuz 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Dis baglantilarLeiden Universitesi makalesi 16 Kasim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Science Dergisi makalesi 18 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Science Daily makalesi 9 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde