Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Åland (Fince; Ahvenanmaa, İsveççe; Åland), Güneybatı Finlandiya'da Ahvenanmaa Özerk Bölgesi'ni (maakunta) oluşturan takımadalar. Botni Körfezi girişinde, Aland Denizi'nin doğusunda, İsveç kıyılarının 25 mil açığındadır. Yalnızca 80 ada üzerinde yerleşme vardır; bunun dışında 6 bin ada ıssızdır. Alçak kayalıklarla birlikte yüzölçümü 1.481 km²dir.
Åland | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 (Arma) | |||||
Slogan Barış adaları | |||||
Millî marş Ålänningens sång (Ålandlının şarkısı) | |||||
 | |||||
| Başkent ve en büyük şehir | Mariehamn | ||||
| Resmî dil(ler) | İsveççe | ||||
| Hükûmet | Özerk bölge | ||||
| |||||
| Yasama organı | Lagting | ||||
| Tarihçe | |||||
| |||||
| Yüzölçümü | |||||
• Toplam | 1582.71 km2 | ||||
• Su (%) | %89 | ||||
| Nüfus | |||||
• 2020 sayımı | 30,129 | ||||
• Yoğunluk | 19,07/km2 | ||||
| Para birimi | Euro (€) (EUR) | ||||
| Zaman dilimi | UTC+2 (DAYZ) | ||||
• Yaz (YSU) | UTC+3 (DAYS) | ||||
| Telefon kodu | (alan kodu 18) | ||||
| ISO 3166 kodu | |||||
| İnternet alan adı | .ax | ||||
Tarihi
Ada halkı 12. yüzyılda İsveçli misyonerlerce Hristiyanlaştırılmıştır. İsveç'e karşı büyük bir deniz zaferi kazanan Rus Çarı I. Petro 1714'te adaları ele geçirmiştir. 1917'de Finlandiya bağımsızlığını ilan edince Åland halkı kendi kaderini tayin hakkı istedi. Finlandiya, adaların özerkliğini kabul etmekle beraber ayrılmalarına karşı çıktı. Finlandiya, sorunun çözümü için Milletler Cemiyeti'ne başvurdu. Milletler Cemiyeti'nde oluşturulan bir komisyon adalara özerklik verilmesi şartıyla Finlandiya'nın egemenliğinin tanınmasına karar verdi. Karara göre, tarafsızlığı hükme bağlanan Åland Adaları, hiçbir zaman silahlandırılamayacak, askerî üs olarak kullanılmayacaktı. Finlandiya 6 Mayıs 1920'de Åland Adaları'na özerklik tanıyarak kendi eyalet parlamentosu kurma hakkı verdi.
Ekonomisi
Adanın başlıca geçim kaynağı gemiciliktir. Ticaret malları taşınarak gelir elde edilir. Adada bir başka önemli geçim kaynağı ise çiftlik işletmeciliği ve balıkçılıktır. Birkaç önemli ileri teknoloji fabrikalar kurulmuş olsa da gemicilik şirketleri haricindeki işletmelerin hepsi 10 - 15'ten az işçi çalıştıran küçük kuruluşlardır. İşsizlik oranı %1,8'dir. Adanın bazı bölümlerinde gümrüksüz satıştan önemli paralar kazanılır.
Belediyeler
Åland, biri şehir olmak üzere 16 belediyeye ayrılmaktadır;
Yönetim
Özerklik yasası, Åland hükûmetine yönetimde sorumluluk verir. Yargı, vergi tahsilatı, gümrük, sörvey ve sahil güvenlik ise Åland hükûmetinin sorumluluğundadır.
İl İdaresi, Åland'daki genel Fin devlet kurumudur. Finlandiya hükûmetinin Åland'daki temsilcisi validir. Åland Parlamento Başkanı Finlandiya Cumhurbaşkanı tarafından atanır. Görevleri, Åland delegasyonuna başkanlık etmek ve başkan adına parlamento oturumlarını açıp kapatmaktır.
Galeri
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ (Fince). Maanmittauslaitos. 1 Ocak 2017. 4 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2017.
- ^ Tilastokeskus. . www.tilastokeskus.fi (İngilizce). 10 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Kasım 2022.
- ^ . 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Åland ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Wikimedia Atlas'da Åland
- Åland resmî sitesi 24 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Åland hükûmeti sitesi 21 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İsveççe)
Vikigezgin'de :en:Åland ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aland Fince Ahvenanmaa Isvecce Aland Guneybati Finlandiya da Ahvenanmaa Ozerk Bolgesi ni maakunta olusturan takimadalar Botni Korfezi girisinde Aland Denizi nin dogusunda Isvec kiyilarinin 25 mil acigindadir Yalnizca 80 ada uzerinde yerlesme vardir bunun disinda 6 bin ada issizdir Alcak kayaliklarla birlikte yuzolcumu 1 481 km dir AlandFince Ahvenanmaa Isvecce Aland Aland Adalari Isvecce Landskapet Aland Fince Ahvenanmaan maakuntaBayrak ArmaSlogan Baris adalariMilli mars Alanningens sang Alandlinin sarkisi Baskent ve en buyuk sehirMariehamnResmi dil ler IsvecceHukumetOzerk bolge ValiPeter Lindback BasbakanVeronica ThornroosYasama organiLagtingTarihce Ozerklik7 Mayis 1920 Taninma9 Haziran 1921Yuzolcumu Toplam1582 71 km2 Su 89Nufus 2020 sayimi30 129 Yogunluk19 07 km2Para birimiEuro EUR Zaman dilimiUTC 2 DAYZ Yaz YSU UTC 3 DAYS Telefon kodu alan kodu 18 ISO 3166 koduInternet alan adi axTarihiAda halki 12 yuzyilda Isvecli misyonerlerce Hristiyanlastirilmistir Isvec e karsi buyuk bir deniz zaferi kazanan Rus Cari I Petro 1714 te adalari ele gecirmistir 1917 de Finlandiya bagimsizligini ilan edince Aland halki kendi kaderini tayin hakki istedi Finlandiya adalarin ozerkligini kabul etmekle beraber ayrilmalarina karsi cikti Finlandiya sorunun cozumu icin Milletler Cemiyeti ne basvurdu Milletler Cemiyeti nde olusturulan bir komisyon adalara ozerklik verilmesi sartiyla Finlandiya nin egemenliginin taninmasina karar verdi Karara gore tarafsizligi hukme baglanan Aland Adalari hicbir zaman silahlandirilamayacak askeri us olarak kullanilmayacakti Finlandiya 6 Mayis 1920 de Aland Adalari na ozerklik taniyarak kendi eyalet parlamentosu kurma hakki verdi EkonomisiAdanin baslica gecim kaynagi gemiciliktir Ticaret mallari tasinarak gelir elde edilir Adada bir baska onemli gecim kaynagi ise ciftlik isletmeciligi ve balikciliktir Birkac onemli ileri teknoloji fabrikalar kurulmus olsa da gemicilik sirketleri haricindeki isletmelerin hepsi 10 15 ten az isci calistiran kucuk kuruluslardir Issizlik orani 1 8 dir Adanin bazi bolumlerinde gumruksuz satistan onemli paralar kazanilir BelediyelerAland biri sehir olmak uzere 16 belediyeye ayrilmaktadir Brando Eckero Finstrom Foglo Geta Hammarland Jomala Kumlinge Kokar Lemland Lumparland Mariehamn Saltvik Sottunga Sund VardoYonetimOzerklik yasasi Aland hukumetine yonetimde sorumluluk verir Yargi vergi tahsilati gumruk sorvey ve sahil guvenlik ise Aland hukumetinin sorumlulugundadir Il Idaresi Aland daki genel Fin devlet kurumudur Finlandiya hukumetinin Aland daki temsilcisi validir Aland Parlamento Baskani Finlandiya Cumhurbaskani tarafindan atanir Gorevleri Aland delegasyonuna baskanlik etmek ve baskan adina parlamento oturumlarini acip kapatmaktir GaleriAyrica bakinizBaltik Denizi ndeki adalarin listesiKaynakca Fince Maanmittauslaitos 1 Ocak 2017 4 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Kasim 2017 Tilastokeskus www tilastokeskus fi Ingilizce 10 Temmuz 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Aralik 2021 Arsivlenmis kopya 25 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Kasim 2022 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Dis baglantilarWikimedia Commons ta Aland ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Wikimedia Atlas da Aland Aland resmi sitesi 24 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Aland hukumeti sitesi 21 Subat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Isvecce Vikigezgin de en Aland ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadir