Çepnice, Çepni Türkçesi veya Çepni dilcesi, eski tarihlerde çoğunlukla Batı Asya'da konuşulan, Türk boylarından Çepni boyuna ait bir dildir. Aynı dilbirliği içinde, kendine özgü sözcükleriyle Çepni dili bilenler kendi aralarında anlaşmalarını sağlayan bir özel dildir, o dili konuşan kişilerin çoğunluğu Giresunlu, Ordulu, Beşikdüzülü, Şalpazarılı ve Kürtünlüdür.
Çepnice Çepni Dili | |
---|---|
Erniş | |
Ana dili olanlar | Türkiye |
Dil ailesi | Altay?
|
Önceki formlar | Çepniler
|
Dil kodları | |
ISO 639-3 | – |
Oğuz dilleri parçasıdır |
Çepnice, diğer pek çok Türk dilleri ile de paylaştığı ünlü uyumu gibi dil bilgisi özellikleri ile karakterize edilir. Dil, tümce yapısı açısından genellikle özne-nesne-yüklem sırasına sahiptir. Almanca, Arapça gibi dillerin aksine gramatik cinsiyetin (erillik, dişilik, cinsiyet ayrımı) bulunmadığı Çepnicede söz varlığının bir kısmı Eski Türkçe,Osmanlıca ve kendine has bir dildir. Ayrıca Azerice, Türkçe ve Türkmence gibi diğer Oğuz dilleri ile Çepnice düşük oranda karşılıklı anlaşılabilirlik gösterebilir. Dil ortalama 1242-1906 yıllarında Çepniler tarafından kullanılmıştır.
Türkiye'de de kendine özgü ilişkileriyle sözcükleri doğan ve kullanılan “argo”nun yanında, Türkçe bölge “ağzı”na tanımlı özel dillerin yanında çok farklı gereksinimlerle oluşan, çok az kişinin bildiği, kullandığı “” vardır. Günümüzde ise Türkçede, Çepni ağzı () bulunmaktadır. Bu Çepni ağzı, Çepni dilinin Türkçeleşmiş halidir. Bilinmelidir ki, Çepni ağzı ve Çepni dili birbirinden farklıdır aynı zamanda bir yandan da bir birine yakın söz öbekleri bulunur. (Bu Çepni ağzı, İstanbul Türkçesi ile çeşitli sessel farklılıklara sahiptir.)
Çepnice | Türkçe karşılıkları |
---|---|
Yalazı tunataza özgüidiş. | Silahı karıma verdim. |
Silik manışla halanıyo, ziade gevikleşmen. | Jandarma -bir- yabancıyla geliyor fazla konuşmayın. |
Hontayı paylıhlikmi? | Buğdayı çalalım mı? |
Tunataz velekledi. | Kadın doğum yaptı. |
Elegüne malamat yettik. | Millete rezil kepaze olduk. |
Gücükleme Mehmedou gırana salıkla. | -Sen- oturma, Mehmet'i köy meydanına gönder. |
Narlık velekledi zeele uura. | Güneş doğdu, akşam üstü -buraya- gel. |
İdriso gonuş çiylen gili gili biter? | İdris söyler misin, -bu- verimsiz toprakta mısır yetişir mi? |
Çepni ağzı
Çepni ağzı, Giresun, Ordu ve Trabzon'un batı bölgelerinde (Şalpazarı ve Beşikdüzü) farklı alt gruplara ayrılabilen yerel halkın konuştuğu Anadolu Türkçesi ağzıdır.
Söz varlığı
Çepnicede yer alan kelimelerin %30'u Eski Türkçe, %27'si Osmanlıca ve %43'ü kendine özgüdür.
Kaynakça
- ^ Akpınar, T., 2003, Türk Kültür Tarihinden Esintiler, Istanbul, Kitabevi Yayınları.
- ^ Cahit Çepnioğlu. Oğuz Çepni Boyu.s.594,595
- ^ Aksan, D., 1975, “Anadili”, Ankara, Türk Dili Dergisi, sayı: 285, ss.423-434.
- ^ Aksan, Doğan 1977, Her Yönüyle Dil, c. I, Ankara, T.D.K. Yay. .
- ^ Bakış”, Türkoloji Araştırmaları, sayı : 2, ss. 328-350. Kadıoğlu, İsmail Hakkı, 1935, Çepniler Balıkesir’de, Balıkesir, Vilâyet Matbaası.
- ^ Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi,, c. IV, Mayıs, ss. 334-344. Caferoğlu, Ahmet (Prof.Dr.), 1953, "Anadolu Abdallarının Gizli Dillerinden Bir İki
- ^ Derleme Sözlüğü-I-XII-,1963-1982, Ankara, TDK Yayınları.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cepnice Cepni Turkcesi veya Cepni dilcesi eski tarihlerde cogunlukla Bati Asya da konusulan Turk boylarindan Cepni boyuna ait bir dildir Ayni dilbirligi icinde kendine ozgu sozcukleriyle Cepni dili bilenler kendi aralarinda anlasmalarini saglayan bir ozel dildir o dili konusan kisilerin cogunlugu Giresunlu Ordulu Besikduzulu Salpazarili ve Kurtunludur Cepnice Cepni DiliErnisAna dili olanlarTurkiyeDil ailesiAltay Cepnice Cepni DiliOnceki formlarCepniler Cepnice Cepni DiliDil kodlariISO 639 3 Oguz dilleri parcasidir Cepnice diger pek cok Turk dilleri ile de paylastigi unlu uyumu gibi dil bilgisi ozellikleri ile karakterize edilir Dil tumce yapisi acisindan genellikle ozne nesne yuklem sirasina sahiptir Almanca Arapca gibi dillerin aksine gramatik cinsiyetin erillik disilik cinsiyet ayrimi bulunmadigi Cepnicede soz varliginin bir kismi Eski Turkce Osmanlica ve kendine has bir dildir Ayrica Azerice Turkce ve Turkmence gibi diger Oguz dilleri ile Cepnice dusuk oranda karsilikli anlasilabilirlik gosterebilir Dil ortalama 1242 1906 yillarinda Cepniler tarafindan kullanilmistir Turkiye de de kendine ozgu iliskileriyle sozcukleri dogan ve kullanilan argo nun yaninda Turkce bolge agzi na tanimli ozel dillerin yaninda cok farkli gereksinimlerle olusan cok az kisinin bildigi kullandigi vardir Gunumuzde ise Turkcede Cepni agzi bulunmaktadir Bu Cepni agzi Cepni dilinin Turkcelesmis halidir Bilinmelidir ki Cepni agzi ve Cepni dili birbirinden farklidir ayni zamanda bir yandan da bir birine yakin soz obekleri bulunur Bu Cepni agzi Istanbul Turkcesi ile cesitli sessel farkliliklara sahiptir Ornek Cumleler Cepnice Turkce karsiliklariYalazi tunataza ozguidis Silahi karima verdim Silik manisla halaniyo ziade geviklesmen Jandarma bir yabanciyla geliyor fazla konusmayin Hontayi paylihlikmi Bugdayi calalim mi Tunataz velekledi Kadin dogum yapti Elegune malamat yettik Millete rezil kepaze olduk Gucukleme Mehmedou girana salikla Sen oturma Mehmet i koy meydanina gonder Narlik velekledi zeele uura Gunes dogdu aksam ustu buraya gel Idriso gonus ciylen gili gili biter Idris soyler misin bu verimsiz toprakta misir yetisir mi Cepni agziCepni agzi Giresun Ordu ve Trabzon un bati bolgelerinde Salpazari ve Besikduzu farkli alt gruplara ayrilabilen yerel halkin konustugu Anadolu Turkcesi agzidir Soz varligiCepnicede yer alan kelimelerin 30 u Eski Turkce 27 si Osmanlica ve 43 u kendine ozgudur Kaynakca Akpinar T 2003 Turk Kultur Tarihinden Esintiler Istanbul Kitabevi Yayinlari Cahit Cepnioglu Oguz Cepni Boyu s 594 595 Aksan D 1975 Anadili Ankara Turk Dili Dergisi sayi 285 ss 423 434 Aksan Dogan 1977 Her Yonuyle Dil c I Ankara T D K Yay Bakis Turkoloji Arastirmalari sayi 2 ss 328 350 Kadioglu Ismail Hakki 1935 Cepniler Balikesir de Balikesir Vilayet Matbaasi Universitesi Turk Dili ve Edebiyati Dergisi c IV Mayis ss 334 344 Caferoglu Ahmet Prof Dr 1953 Anadolu Abdallarinin Gizli Dillerinden Bir Iki Derleme Sozlugu I XII 1963 1982 Ankara TDK Yayinlari