Çaka Bey[A] veya Çağa Bey (Yunanca: Τζαχᾶς - Cahâs; ö. 1092), Selçuklu komutanı ve denizcisidir. 1071'deki Malazgirt Meydan Muharebesi'nin ardından Selçukluların Anadolu coğrafyasına yayıldıkları dönemde Smirni merkezli bağımsız bir beylik kurmuştur. Türk tarihinin ilk donanmasını oluşturduğu için tarihteki ilk Türk amirali olarak kabul edilmektedir.
Çaka Bey | |
---|---|
Ölüm | 1092 |
Meslek | Asker · Denizci |
1071 yılı sonrasında Anadolu'ya yapılan Selçuklu akınlarına katılan ve 1078 civarında Bizans İmparatorluğu'na esir düşen Çaka Bey, İmparator III. Nikiforos'un dikkatini çekerek protonobilissimus unvanıyla saraya alındı. 1081'de I. Aleksios'un imparator olmasıyla, kendisine verilen unvan ve ayrıcalıkların geri alınması sebebiyle saraydan ayrıldı. Aynı yıl, İzmir tarihindeki ilk Türk hâkimiyetini sağladı. Bir müddet sonra sınırlarını genişleterek Ege Denizi'ndeki bazı adalar ile denizin kıyı şeridindeki bazı yerlerde hâkimiyet kurdu. 1092 yılı civarında, Abidos'u kuşattı, fakat Bizans İmparatoru I. Aleksios'un Anadolu Selçuklu Sultanı I. Kılıç Arslan'ı kışkırtması üzerine Kılıç Arslan tarafından öldürüldü ve kuşatma başarısızlıkla sonuçlandı.
Beylik öncesi dönem
1071 yılında Büyük Selçuklu Devleti ile Bizans İmparatorluğu arasında yapılan Malazgirt Meydan Muharebesi sonrasında Bizans İmparatoru Romen Diyojen esir düşmüş, Anadolu'da Türkmen boyları tarafından kurulan beylikler ortaya çıkmıştı. 1080 yılında, Sivas merkezli olarak kurulan Dânişmendliler Beyliği'nin kurucusu Dânişmend Gazi'ye bağlı bir bey olarak, Batı'daki Bizans topraklarına düzenlenen akınlara katılan Oğuzların Çavuldur boyuna mensup Çaka Bey, 1078 yılı civarındaki akınların birinde Bizans'a esir düştü. Başkent Konstantinopolis'e götürülmesini takiben İmparator III. Nikiforos'un dikkatini çekerek saraya alındı ve kendisine protonobilissimus unvanı verildi. Burada Yunanca da öğrenerek diğer bazı Türk esirler gibi sarayda iyi mevkilere yükseldi. 1081 yılında tahta İmparator I. Aleksios geçince kendisine verilen unvan ve ayrıcalıklar geri alındı ve saraydan ayrılarak Anadolu'daki Türkmenlerin arasına döndü.
Beyliğin kurulması ve gelişimi
Çaka Bey, Bizans ile Peçenekler arasındaki mücadeleden de faydalanarak 1081 yılında Bizans'ın elindeki Smirni'yi, yaklaşık 8.000 askeriyle ele geçirdi. Buradaki Rum ustaları kullanarak 40 parçalık bir donanma oluşturdu. Donanmanın oluşturulduğu 1081 yılı, aynı zamanda Türk Deniz Kuvvetlerinin kuruluş tarihi olarak kabul edilmektedir. Bizans'ın Balkanlar'da ve Peçenekler ile yaptığı çarpışmalardan haberdar olan Çaka Bey, Smirni merkezli beyliğinin sınırlarını genişletme amacı çerçevesinde, ilk olarak Klazomenai'i ele geçirdi. Ardından Fokaia'ya düzenlediği ilk saldırıda şehri topraklarına kattı. Bir süre sonra Lesbos'un yönetiminden sorumlu Alopus'a yazdığı mektuplarla, şehri terk etmemesi durumunda kendisini cezalandıracağını bildirdi. Bu tehditlerin ardından Alopus adayı terk ederken, Çaka Bey komutasındaki kuvvetler 1089'da, herhangi bir direnişle karşılaşmadan Mytilene şehrini ele geçirdi. Ancak adanın diğer tarafındaki şehri, kuvvetli surları ve yapılacak saldırılara elverişsiz coğrafyası sebebiyle alınamadı. Lesbos'un Çaka Bey'in kontrolüne geçtiğini öğrenen Bizans İmparatoru I. Aleksios, derhal adaya bir donanma gönderdi. Öte yandan Lesbos'tan ayrılan Çaka Bey ise 1090 yılında Chios'a düzenlediği ilk saldırı sonrasında adayı kontrolü altına aldı. Aynı yıl, Niketas Kastamonites komutasındaki Bizans kuvvetleriyle Chios'ta yapılan muharebeyi kazandı. Elde edilen bu mağlubiyetin ardından imparator, Konstantinos Dalassenos komutasındaki başka bir Bizans donanmasını Chios üzerine gönderdi. Adadaki kalenin Dalassenos tarafından kuşatılmasının ardından Smirni'den yaklaşık 8.000 Türkmen ile ayrılan Çaka Bey; 19 Mayıs 1090 günü, Chios ile Karaburun arasında kalan Koyun Adaları civarında yapılan deniz muharebesini kazanan taraf oldu ve elde edilen bu galibiyetin ardından bazı Bizans gemilerini ele geçirdi. Muharebenin ardından barış görüşmeleri için Dalassenos ile buluşan Çaka Bey, kendisine imparator tarafından Bizans unvanları verilir ve kendi oğlunun imparatorun bir kızıyla evlenmesi kabul edilirse barışa hazır olduğunu ve zapt ettiği adaları geri vereceğini söyledi. Ancak bu talepler imparator tarafından kabul edilmedi. Çaka Bey Smirni'ye döndükten sonra Dalassenos Chios'u geri alsa da, 1090 yılı sonlanmadan ada yeniden Çaka Bey'in kontrolüne geçti. 1090 ve sonrasında ise Rodos ve Samos adalarında hâkimiyet kurdu.
Gücünü artırdıktan sonra kendisine imparator unvanı veren ve Bizans İmparatorluğu'nun başkenti Konstantinopolis'i kuşatma amacı güden Çaka Bey; bu doğrultuda, imparatorluğun doğusunda yer alan Türk boyu Peçenekler ile temasa geçti. Öte yandan bir başka Türk boyu Kıpçaklar ile anlaşan İmparator I. Aleksios, 29 Nisan 1091 tarihinde, kadın ve çocuklar da dahil olmak üzere Peçenekleri kılıçtan geçirdi ve bu tehlikeyi ortadan kaldırdı. Hemen sonrasında ise Nicaea'da tahta geçen Selçuklu Sultanı I. Kılıç Arslan ile ilişki kurdu. Diğer taraftan Çaka Bey de kızını I. Kılıç Arslan ile evlendirmişti.
1092 yılında I. Aleksios, Konstantinos Dalassenos yönetimindeki donanma ile İoannis Dukas komutasındaki kara ordusunu Çaka Bey'in üzerine gönderdi. Bizans kuvvetleri Çaka Bey'in kardeşi Yalvaç'ın yönetimindeki Lesbos'u kuşatırken; Çaka Bey ise donanmasıyla birlikte ada açıklarında mevzilenmişti. Üç ay kadar süren mücadeleler sonrasında Çaka Bey, Smirni'ye serbest dönebilme şartıyla adayı terk etti. Hemen ardından Bizans donanması Samos'u da geri alarak Konstantinopolis'e döndü. Bir müddet sonra, Bizans donanmasının Girit ve Kıbrıs'taki isyanlarla uğraşmasını fırsat bilen Çaka Bey, Ege adaları üzerinde yeniden hakimiyet kurdu ve Çanakkale Boğazı'da kadar Batı Anadolu'yu kontrolü altına aldı. Aynı yıl içerisinde Adramytteion'u ele geçirmesinin ardından, Abidos'u kuşattı. Bunun üzerine I. Aleksios, Çaka Bey'in hem Bizans hem de Selçuklular için bir tehlike olduğunu savunarak I. Kılıç Arslan ile Çaka Bey'e karşı bir ittifak kurdu. Abidos kuşatması esnasında Bizans donanması denizden, Selçuklu ordusu ise karadan Çaka Bey'e karşı harekete geçti. İki devlet arasındaki ittifaktan haberi olmayan Çaka Bey, I. Kılıç Arslan ile bir görüşme talep etti. Kendisini merasimle karşılayan I. Kılıç Arslan, verilen ziyafet sırasında kılıcını çekerek Çaka Bey'i öldürdü.
Ölümü sonrası
Çaka Bey'in ölümünün ardından I Aleksios, I. Kılıç Arslan'ı Nicaea'dan çıkarmak ve olası Türk saldırılarını püskürtmek için Avrupa'daki Hristiyan devletleri harekete geçirdi ve Birinci Haçlı Seferi'nin başlamasını sağladı. 1097 yılında şehri ele geçiren Haçlılar, burayı Bizans'a teslim etti. Anadolu'nun içlerine doğru ilerleyen Haçlılar Dorlion'da yapılan muharebede Selçukluları mağlup ederken, Smirni'ye saldıran Bizans kuvvetleri de şehri karadan ve denizden kuşattı. Buradaki Türk kumandan şehri teslim etmesine rağmen, 1097 yazında 10.000 kadar Türk kılıçtan geçirildi. Bir başka Türk beyi Tanrıvermiş'in elinde bulunan Ephesos'u da teslim alan Bizans ordusu, esir edilen yaklaşık 2.000 Türk'ü adalara dağıttı.
Çaka Bey'in Türkmenleri ise önce , sonrasında ise Filadelfiya civarına çekildi. Filadelfiya'nın da Bizans tarafından alınmasının ardından ise bu Türkmenler daha da doğuya, Gerede civarına kadar geriledi.
Mirası
İzmir ilinin Çeşme ilçesine bağlı Çakabey Mahallesi, adını Çaka Bey'den almaktadır. 2008 yılında, yine İzmir'in Çeşme ilçesine bağlı İnönü mahallesine, Çeşme Belediyesi ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığınca Çaka Bey'in büstünün de yer aldığı bir anıt dikildi. 600 metrekare alan üzerine yapılan anıt; biri 20 metre, diğeri 17 metre yüksekliğinde iki yelken figürünün arasında yerleştirilen, 3,5 metrelik kaide üstünde 2 metrelik Çaka Bey büstünden oluşmaktadır. İstanbul'un Beşiktaş ilçesindeki İstanbul Deniz Müzesi'nda Çaka Bey'in bir büstü sergilenmekte olup, müze içerisinde bulunan sergi salonu da Çaka Bey'in ismini taşımaktadır.Mersin Deniz Müzesi'nde de Çaka Bay'in bir büstü yer alır. Öte yandan Aydın ilinin Kuşadası ilçesi, İstanbul'un Kartal ilçesi, İzmir'in Buca ilçesi ve Kocaeli'nin Derince ilçesinde Çaka Bey'in adını taşıyan birer ilköğretim okulu, Kocaeli'nin Gölcük ilçesinde Çaka Bey'in adını taşıyan Gölcük Çakabey Anadolu Lisesi ile İzmir'in Çiğli ilçesinde Özel Çakabey Okulları bulunmaktadır.İstanbul Deniz Otobüsleri filosunda yer alan deniz otobüslerinden biri ile İZDENİZ'in vapur filosuna 2014 yılında katılan bir vapura da Çaka Bey'in ismi verilmiştir.
1976'da, Yavuz Bahadıroğlu'nun yazdığı ve Çaka Bey'in hayatını romanlaştırdığı Çaka Bey adlı kitabı piyasaya sürüldü. 2005'te ise Mehmet Dikici'nin aynı adlı bir romanı, Akçağ Yayınları'ndan yayımlandı.
Notlar
- A. ^ Aleksiad'da Cahas olarak geçen bu şahsın adının Türkçe uyarlaması olan "Çaka", herhangi tarihî belgede geçmemektedir. Çaka adı, Akdes Nimet Kurat'ın 1936'da yayımlanan Çaka Bey: İzmir ve Civarındaki Adaların ilk Türk Beyi (M.S. 1081 - 1096) adlı eserinde kullanıldıktan sonra, özellikle Türkiye'de yayılmıştır.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c d e f g h İnalcık 2013, s. 52.
- ^ a b Kurat 1966, s. 21.
- ^ Kurat 1966, s. 24.
- ^ a b c d e f Komnini 1928, s. 183.
- ^ a b c Ayönü, Yusuf (2009). "İzmir'de Türk hâkimiyetinin başlaması". Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 1. sayı. İzmir. ss. sf. 4-5. 7 Nisan 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Ocak 2013.
- ^ a b c d e f g h İnalcık 2013, s. 53.
- ^ Argenti, Philip Pandely (1958). The Occupation of Chios by the Genoese and Their Administration of the Island, 1346-1566. University of California Press. ss. sf. 14. 8 Şubat 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ocak 2013.
- ^ a b Kurat 1966, s. 28.
- ^ a b c Finlay, George (1854). History of the Byzantine and Greek Empires from DCCXVI to MCCCCLIII (İngilizce). I. William Blackwood & Sons. s. 112.
- ^ Bostan, İdris; Özbaran, Salih; Arıkan, Zeki; Sancar, Lütfü (2009). Türk Denizcilik Tarihi. Boyut Yayıncılık. ss. sf. 52. ISBN . 8 Şubat 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ocak 2013.
- ^ Komnini 1928, ss. 184-185.
- ^ Kurat 1966, s. 38.
- ^ a b c d e f g h i j k İnalcık 2013, s. 54.
- ^ a b c Kurat 1966, ss. 44-45.
- ^ . YerelNET. 14 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2013.
- ^ . VatanBir. 12 Ağustos 2008. 1 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2013.
- ^ Şahin, Serkan (28 Ekim 2013). . 3nokta. 30 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2013.
- ^ "Deniz Müzesi 4 Ekim'de açılıyor!". Haberturk.com. 20 Eylül 2013. 3 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ekim 2013.
- ^ "Okullar ve diğer kurumlar". Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı. 1 Kasım 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ocak 2013.
- ^ . Özel Çakabey Okulları resmî sitesi. 1 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2013.
- ^ . İstanbul Deniz Otobüsleri. 3 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2013.
- ^ . İZDENİZ. 29 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2014.
- ^ Keskin, Serkan (2008). . Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İlköğretim Ana Bilim Dalı Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Bilim Dalı. Konya. 19 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2013.
- ^ "Çaka Bey". Gebze Kitap Fuarı resmî sitesi. 30 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2013.
- ^ "Tarih Dergisi". İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, 20. cilt. İbrahim Horoz Basımevi. 1983. ss. sf. 56.
- Genel
- İnalcık, Halil (Ocak 2013). "Çaka Bey-İzmir Beyliği, 1081-1092". NTV Tarih, 48.
- Komnini, Anna (1928). The Alexiad of the Princess Anna Comnena: Being the History of the Reign of Her Father, Alexius I, Emperor of the Romans, 1081-1118 A.D. (İngilizce). .
- Kurat, Akdes Nimet (1966). Çaka Bey: İzmir ve Civarındaki Adaların ilk Türk Beyi (M.S. 1081 - 1096) (3. baskı bas.). Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü.
Dış bağlantılar
- İbrahim Kafesoğlu'nun "Selçuklu Çağındaki İzmir Türk Bey'inin Adı: Çaka mı, Çağa mı, Çakan mı?" isimli makalesi 29 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Caka Bey A veya Caga Bey Yunanca Tzaxᾶs Cahas o 1092 Selcuklu komutani ve denizcisidir 1071 deki Malazgirt Meydan Muharebesi nin ardindan Selcuklularin Anadolu cografyasina yayildiklari donemde Smirni merkezli bagimsiz bir beylik kurmustur Turk tarihinin ilk donanmasini olusturdugu icin tarihteki ilk Turk amirali olarak kabul edilmektedir Caka BeyCaka Bey in Besiktas Istanbul da bulunan Istanbul Deniz Muzesi ndeki bustuOlum1092MeslekAsker Denizci 1071 yili sonrasinda Anadolu ya yapilan Selcuklu akinlarina katilan ve 1078 civarinda Bizans Imparatorlugu na esir dusen Caka Bey Imparator III Nikiforos un dikkatini cekerek protonobilissimus unvaniyla saraya alindi 1081 de I Aleksios un imparator olmasiyla kendisine verilen unvan ve ayricaliklarin geri alinmasi sebebiyle saraydan ayrildi Ayni yil Izmir tarihindeki ilk Turk hakimiyetini sagladi Bir muddet sonra sinirlarini genisleterek Ege Denizi ndeki bazi adalar ile denizin kiyi seridindeki bazi yerlerde hakimiyet kurdu 1092 yili civarinda Abidos u kusatti fakat Bizans Imparatoru I Aleksios un Anadolu Selcuklu Sultani I Kilic Arslan i kiskirtmasi uzerine Kilic Arslan tarafindan olduruldu ve kusatma basarisizlikla sonuclandi Beylik oncesi donem1071 yilinda Buyuk Selcuklu Devleti ile Bizans Imparatorlugu arasinda yapilan Malazgirt Meydan Muharebesi sonrasinda Bizans Imparatoru Romen Diyojen esir dusmus Anadolu da Turkmen boylari tarafindan kurulan beylikler ortaya cikmisti 1080 yilinda Sivas merkezli olarak kurulan Danismendliler Beyligi nin kurucusu Danismend Gazi ye bagli bir bey olarak Bati daki Bizans topraklarina duzenlenen akinlara katilan Oguzlarin Cavuldur boyuna mensup Caka Bey 1078 yili civarindaki akinlarin birinde Bizans a esir dustu Baskent Konstantinopolis e goturulmesini takiben Imparator III Nikiforos un dikkatini cekerek saraya alindi ve kendisine protonobilissimus unvani verildi Burada Yunanca da ogrenerek diger bazi Turk esirler gibi sarayda iyi mevkilere yukseldi 1081 yilinda tahta Imparator I Aleksios gecince kendisine verilen unvan ve ayricaliklar geri alindi ve saraydan ayrilarak Anadolu daki Turkmenlerin arasina dondu Beyligin kurulmasi ve gelisimiCaka Bey in hakimiyet kurdugu Bati Anadolu ve Ege yi gosteren harita Caka Bey Bizans ile Pecenekler arasindaki mucadeleden de faydalanarak 1081 yilinda Bizans in elindeki Smirni yi yaklasik 8 000 askeriyle ele gecirdi Buradaki Rum ustalari kullanarak 40 parcalik bir donanma olusturdu Donanmanin olusturuldugu 1081 yili ayni zamanda Turk Deniz Kuvvetlerinin kurulus tarihi olarak kabul edilmektedir Bizans in Balkanlar da ve Pecenekler ile yaptigi carpismalardan haberdar olan Caka Bey Smirni merkezli beyliginin sinirlarini genisletme amaci cercevesinde ilk olarak Klazomenai i ele gecirdi Ardindan Fokaia ya duzenledigi ilk saldirida sehri topraklarina katti Bir sure sonra Lesbos un yonetiminden sorumlu Alopus a yazdigi mektuplarla sehri terk etmemesi durumunda kendisini cezalandiracagini bildirdi Bu tehditlerin ardindan Alopus adayi terk ederken Caka Bey komutasindaki kuvvetler 1089 da herhangi bir direnisle karsilasmadan Mytilene sehrini ele gecirdi Ancak adanin diger tarafindaki sehri kuvvetli surlari ve yapilacak saldirilara elverissiz cografyasi sebebiyle alinamadi Lesbos un Caka Bey in kontrolune gectigini ogrenen Bizans Imparatoru I Aleksios derhal adaya bir donanma gonderdi Ote yandan Lesbos tan ayrilan Caka Bey ise 1090 yilinda Chios a duzenledigi ilk saldiri sonrasinda adayi kontrolu altina aldi Ayni yil Niketas Kastamonites komutasindaki Bizans kuvvetleriyle Chios ta yapilan muharebeyi kazandi Elde edilen bu maglubiyetin ardindan imparator Konstantinos Dalassenos komutasindaki baska bir Bizans donanmasini Chios uzerine gonderdi Adadaki kalenin Dalassenos tarafindan kusatilmasinin ardindan Smirni den yaklasik 8 000 Turkmen ile ayrilan Caka Bey 19 Mayis 1090 gunu Chios ile Karaburun arasinda kalan Koyun Adalari civarinda yapilan deniz muharebesini kazanan taraf oldu ve elde edilen bu galibiyetin ardindan bazi Bizans gemilerini ele gecirdi Muharebenin ardindan baris gorusmeleri icin Dalassenos ile bulusan Caka Bey kendisine imparator tarafindan Bizans unvanlari verilir ve kendi oglunun imparatorun bir kiziyla evlenmesi kabul edilirse barisa hazir oldugunu ve zapt ettigi adalari geri verecegini soyledi Ancak bu talepler imparator tarafindan kabul edilmedi Caka Bey Smirni ye dondukten sonra Dalassenos Chios u geri alsa da 1090 yili sonlanmadan ada yeniden Caka Bey in kontrolune gecti 1090 ve sonrasinda ise Rodos ve Samos adalarinda hakimiyet kurdu I Aleksios Gucunu artirdiktan sonra kendisine imparator unvani veren ve Bizans Imparatorlugu nun baskenti Konstantinopolis i kusatma amaci guden Caka Bey bu dogrultuda imparatorlugun dogusunda yer alan Turk boyu Pecenekler ile temasa gecti Ote yandan bir baska Turk boyu Kipcaklar ile anlasan Imparator I Aleksios 29 Nisan 1091 tarihinde kadin ve cocuklar da dahil olmak uzere Pecenekleri kilictan gecirdi ve bu tehlikeyi ortadan kaldirdi Hemen sonrasinda ise Nicaea da tahta gecen Selcuklu Sultani I Kilic Arslan ile iliski kurdu Diger taraftan Caka Bey de kizini I Kilic Arslan ile evlendirmisti 1092 yilinda I Aleksios Konstantinos Dalassenos yonetimindeki donanma ile Ioannis Dukas komutasindaki kara ordusunu Caka Bey in uzerine gonderdi Bizans kuvvetleri Caka Bey in kardesi Yalvac in yonetimindeki Lesbos u kusatirken Caka Bey ise donanmasiyla birlikte ada aciklarinda mevzilenmisti Uc ay kadar suren mucadeleler sonrasinda Caka Bey Smirni ye serbest donebilme sartiyla adayi terk etti Hemen ardindan Bizans donanmasi Samos u da geri alarak Konstantinopolis e dondu Bir muddet sonra Bizans donanmasinin Girit ve Kibris taki isyanlarla ugrasmasini firsat bilen Caka Bey Ege adalari uzerinde yeniden hakimiyet kurdu ve Canakkale Bogazi da kadar Bati Anadolu yu kontrolu altina aldi Ayni yil icerisinde Adramytteion u ele gecirmesinin ardindan Abidos u kusatti Bunun uzerine I Aleksios Caka Bey in hem Bizans hem de Selcuklular icin bir tehlike oldugunu savunarak I Kilic Arslan ile Caka Bey e karsi bir ittifak kurdu Abidos kusatmasi esnasinda Bizans donanmasi denizden Selcuklu ordusu ise karadan Caka Bey e karsi harekete gecti Iki devlet arasindaki ittifaktan haberi olmayan Caka Bey I Kilic Arslan ile bir gorusme talep etti Kendisini merasimle karsilayan I Kilic Arslan verilen ziyafet sirasinda kilicini cekerek Caka Bey i oldurdu Olumu sonrasiCaka Bey in olumunun ardindan I Aleksios I Kilic Arslan i Nicaea dan cikarmak ve olasi Turk saldirilarini puskurtmek icin Avrupa daki Hristiyan devletleri harekete gecirdi ve Birinci Hacli Seferi nin baslamasini sagladi 1097 yilinda sehri ele geciren Haclilar burayi Bizans a teslim etti Anadolu nun iclerine dogru ilerleyen Haclilar Dorlion da yapilan muharebede Selcuklulari maglup ederken Smirni ye saldiran Bizans kuvvetleri de sehri karadan ve denizden kusatti Buradaki Turk kumandan sehri teslim etmesine ragmen 1097 yazinda 10 000 kadar Turk kilictan gecirildi Bir baska Turk beyi Tanrivermis in elinde bulunan Ephesos u da teslim alan Bizans ordusu esir edilen yaklasik 2 000 Turk u adalara dagitti Caka Bey in Turkmenleri ise once sonrasinda ise Filadelfiya civarina cekildi Filadelfiya nin da Bizans tarafindan alinmasinin ardindan ise bu Turkmenler daha da doguya Gerede civarina kadar geriledi MirasiMersin Deniz Muzesi ndeki Caka Bey bustu Izmir ilinin Cesme ilcesine bagli Cakabey Mahallesi adini Caka Bey den almaktadir 2008 yilinda yine Izmir in Cesme ilcesine bagli Inonu mahallesine Cesme Belediyesi ve Deniz Kuvvetleri Komutanliginca Caka Bey in bustunun de yer aldigi bir anit dikildi 600 metrekare alan uzerine yapilan anit biri 20 metre digeri 17 metre yuksekliginde iki yelken figurunun arasinda yerlestirilen 3 5 metrelik kaide ustunde 2 metrelik Caka Bey bustunden olusmaktadir Istanbul un Besiktas ilcesindeki Istanbul Deniz Muzesi nda Caka Bey in bir bustu sergilenmekte olup muze icerisinde bulunan sergi salonu da Caka Bey in ismini tasimaktadir Mersin Deniz Muzesi nde de Caka Bay in bir bustu yer alir Ote yandan Aydin ilinin Kusadasi ilcesi Istanbul un Kartal ilcesi Izmir in Buca ilcesi ve Kocaeli nin Derince ilcesinde Caka Bey in adini tasiyan birer ilkogretim okulu Kocaeli nin Golcuk ilcesinde Caka Bey in adini tasiyan Golcuk Cakabey Anadolu Lisesi ile Izmir in Cigli ilcesinde Ozel Cakabey Okullari bulunmaktadir Istanbul Deniz Otobusleri filosunda yer alan deniz otobuslerinden biri ile IZDENIZ in vapur filosuna 2014 yilinda katilan bir vapura da Caka Bey in ismi verilmistir 1976 da Yavuz Bahadiroglu nun yazdigi ve Caka Bey in hayatini romanlastirdigi Caka Bey adli kitabi piyasaya suruldu 2005 te ise Mehmet Dikici nin ayni adli bir romani Akcag Yayinlari ndan yayimlandi NotlarA Aleksiad da Cahas olarak gecen bu sahsin adinin Turkce uyarlamasi olan Caka herhangi tarihi belgede gecmemektedir Caka adi Akdes Nimet Kurat in 1936 da yayimlanan Caka Bey Izmir ve Civarindaki Adalarin ilk Turk Beyi M S 1081 1096 adli eserinde kullanildiktan sonra ozellikle Turkiye de yayilmistir KaynakcaOzel a b c d e f g h Inalcik 2013 s 52 a b Kurat 1966 s 21 Kurat 1966 s 24 a b c d e f Komnini 1928 s 183 a b c Ayonu Yusuf 2009 Izmir de Turk hakimiyetinin baslamasi Turk Dunyasi Incelemeleri Dergisi 1 sayi Izmir ss sf 4 5 7 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Ocak 2013 a b c d e f g h Inalcik 2013 s 53 Argenti Philip Pandely 1958 The Occupation of Chios by the Genoese and Their Administration of the Island 1346 1566 University of California Press ss sf 14 8 Subat 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Ocak 2013 a b Kurat 1966 s 28 a b c Finlay George 1854 History of the Byzantine and Greek Empires from DCCXVI to MCCCCLIII Ingilizce I William Blackwood amp Sons s 112 Bostan Idris Ozbaran Salih Arikan Zeki Sancar Lutfu 2009 Turk Denizcilik Tarihi Boyut Yayincilik ss sf 52 ISBN 9754095469 8 Subat 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Ocak 2013 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Komnini 1928 ss 184 185 Kurat 1966 s 38 a b c d e f g h i j k Inalcik 2013 s 54 a b c Kurat 1966 ss 44 45 YerelNET 14 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Ocak 2013 VatanBir 12 Agustos 2008 1 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ocak 2013 Sahin Serkan 28 Ekim 2013 3nokta 30 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Ekim 2013 Deniz Muzesi 4 Ekim de aciliyor Haberturk com 20 Eylul 2013 3 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Ekim 2013 Okullar ve diger kurumlar Turkiye Cumhuriyeti Milli Egitim Bakanligi 1 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Ocak 2013 Ozel Cakabey Okullari resmi sitesi 1 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Subat 2013 Istanbul Deniz Otobusleri 3 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Subat 2013 IZDENIZ 29 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Subat 2014 Keskin Serkan 2008 Selcuk Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Ilkogretim Ana Bilim Dali Sosyal Bilgiler Ogretmenligi Bilim Dali Konya 19 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ocak 2013 Caka Bey Gebze Kitap Fuari resmi sitesi 30 Ocak 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Ocak 2013 Tarih Dergisi Istanbul Universitesi Edebiyat Fakultesi 20 cilt Ibrahim Horoz Basimevi 1983 ss sf 56 GenelInalcik Halil Ocak 2013 Caka Bey Izmir Beyligi 1081 1092 NTV Tarih 48 Komnini Anna 1928 The Alexiad of the Princess Anna Comnena Being the History of the Reign of Her Father Alexius I Emperor of the Romans 1081 1118 A D Ingilizce Taylor amp Francis Kurat Akdes Nimet 1966 Caka Bey Izmir ve Civarindaki Adalarin ilk Turk Beyi M S 1081 1096 3 baski bas Ankara Turk Kulturunu Arastirma Enstitusu Dis baglantilarIbrahim Kafesoglu nun Selcuklu Cagindaki Izmir Turk Bey inin Adi Caka mi Caga mi Cakan mi isimli makalesi 29 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde