Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çitaklar (Bulgarca, Makedonca: Читаци Çitatsi), Bulgaristan, Kuzey Makedonya ve Kosova'ya yerli olan, ancak Balkan göçleri neticesinde Türkiye'ye kitlesel olarak göç etmiş Güney Slav kökenli Müslüman bir halktır.
Çitak tanımının etimolojisi
Balkanlarda yaşayan bir kısım yerli halka “Çitak” adı verilmiştir. En yaygın teoriye göre Çitaklar, diğer yerli Hristiyan unsurlardan ayırt edilebilmek için evlerinin çitlerini kireçle beyaza boyarmışlar. Bu nedenden dolayı “çiti-ak” anlamına gelen “Çitak” ismiyle anılmaya başlanmıştırlar.
Kosova Çitakları
Kosova'da yaşayan Çitaklar, Osmanlı zamanında İslamiyeti kabul etmiş Güney Slav kökenli etnik Sırplardır. Kosova'nın Yukarı Morava vadisinde yaşıyorlar ve anadilleri olan Sırpça'nın yanı sıra Arnavutça da konuşuyorlar.
Kuzey Makedonya Çitakları
Kuzey Makedonya'da yaşayan Çitaklar, Osmanlı döneminde İslamiyeti kabul etmiş Güney Slav kökenli etnik Makedonlardır. Kuzey Makedonya'da yaşayan Çitakların bir grubu Kuzey Makedonya'nın doğusundaki Aktaş (Plaçkovitsa) dağının güneyi ile Vardar Nehri'nin doğusundaki bölgenin arasında bulunan ovalarda yaşıyorlar ve Türkçe konuşuyorlar. İkinci grubu ise Kuzey Makedonya'nın batısındaki Kırçova ve Polog bölgelerinde yaşıyor ve anadilleri olan Makedonca'nın yanı sıra Arnavutça da konuşuyorlar.
Bulgaristan Çitakları
Bulgaristan'da yaşayan Çitaklar, Osmanlı zamanında İslam'a geçmiş Güney Slav kökenli etnik Bulgarlardır. Kuzeydoğu Bulgaristan'ın Gerlova ve Karnobat bölgelerinde yaşıyorlar ve Türkçe konuşuyorlar.
Anadolu Çitakları
Çitak sözcüğü özellikle Bolu Seben ve Kıbrıscıklı kimseler ile, Ankara Kızılcahamam, Çubuk ve geçmişte Kızılcahamam'a bağlı Çay (bugünkü Çamlıdere) köylerinden olan kimselere verilen isimdir.
Geçmişte olarak anılan Kızılcahamam ve çevre köylerinin Oğuz Türklerinin değişik boyları Malazgirt sonrasında Selçuklu Hanedanı beraberin de yerleşen Peçenek, Kayı, Yüreğil, Kıpçak, Çiğiller ile Çitakların da bu çevreye yerleştiği rivayet edilir.
Bir görüşe göre Çitak denilenler Peçenek-Kuman soyundandırlar, Balkanlar'daki Çıtaklar ise Slav ve çeşitli Balkan halklarıyla kaynaşmış Türk asıllı topluluklardır.
Bir başka görüşe göre ise Çitaklar'ın bir Balkan halkı olan Çitaklar ile hiçbir alakaları yoktur.
Anadolu'da ve Trakya'da Çitak kelime anlamı
- “Dağda yaşayan ve odun satarak geçinen (kimse)”: Kütahya, Çayırlı Haymana, Çubuk, Polatlı –Ankara, Ereğli, Akait, Akşehir-Konya, Çorlu-Tekirdağ
- “Köylü”ː İstanbul, Konya, Edirne.
- “Kaba adam”ː *İnegöl –Bursa, Göğenç, Zıvarık–Konya.
- “Yabancı, göçmen”ː Balıkesir, Bursa, Kastamonu.
- “Erkek hizmetçi”ː Konya, Edirne.
Çitak-Pomak-Torbeş bağlantısı
Tıpkı Çitaklar gibi Güney Slav kökenli olan Pomaklar ve Torbeşler stratejik öneme sahip olan dağlık bölgelerin yerli sakinleridir ve diğer Güney Slav dilli Bulgarlar ve Makedonlar tarafından çevrili yaşadıklarından dolayı Osmanlı zamanında İslamiyeti kabul etmelerine rağmen anadillerini muhafaza edebilmişlerdir.
Osmanlıların ana geçitlerindeki ovalık bölgelerde dindaşları olan Türklerin ve ya Arnavutların arasında yaşayan Müslüman Slavlar ise Bulgaristan ve Kuzey Makedonya'nın belirli kesimlerinde yaşayan bir kısım Çitaklarda söz konusu olduğu gibi anadillerini terkedip Türkçeyi veya Arnavutçayı benimsemeye başlamışlardır.
Dobruca Çitakları
Evliya Çelebi'nin eseri Seyahatnâme'de nakledildiğine göre, 17. yüzyılda, Dobruca'da Çitaklar denilen, orta boylu ve sağlam yapılı insanların yaşadığı, bunların Tatar, Ulah ve Bulgar’ların karışımından geldiğini, Çıtak hanımlarının çok utangaç ve namuslu olduğunu yazmıştır.
Kaynakça
- ^ a b c d "Čitaci. Hrvatska enciklopedija (Hırvatça)". 23 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ a b c d . 13 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ (PDF). 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ . 2 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Peçenek-Oğuz Kökenli Çıtak Türklerinin Dili Üzerine Hanife GEZER". 4 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Mayıs 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Citaklar Bulgarca Makedonca Chitaci Citatsi Bulgaristan Kuzey Makedonya ve Kosova ya yerli olan ancak Balkan gocleri neticesinde Turkiye ye kitlesel olarak goc etmis Guney Slav kokenli Musluman bir halktir Citak taniminin etimolojisiBalkanlarda yasayan bir kisim yerli halka Citak adi verilmistir En yaygin teoriye gore Citaklar diger yerli Hristiyan unsurlardan ayirt edilebilmek icin evlerinin citlerini kirecle beyaza boyarmislar Bu nedenden dolayi citi ak anlamina gelen Citak ismiyle anilmaya baslanmistirlar Kosova CitaklariKosova da yasayan Citaklar Osmanli zamaninda Islamiyeti kabul etmis Guney Slav kokenli etnik Sirplardir Kosova nin Yukari Morava vadisinde yasiyorlar ve anadilleri olan Sirpca nin yani sira Arnavutca da konusuyorlar Kuzey Makedonya CitaklariKuzey Makedonya da yasayan Citaklar Osmanli doneminde Islamiyeti kabul etmis Guney Slav kokenli etnik Makedonlardir Kuzey Makedonya da yasayan Citaklarin bir grubu Kuzey Makedonya nin dogusundaki Aktas Plackovitsa daginin guneyi ile Vardar Nehri nin dogusundaki bolgenin arasinda bulunan ovalarda yasiyorlar ve Turkce konusuyorlar Ikinci grubu ise Kuzey Makedonya nin batisindaki Kircova ve Polog bolgelerinde yasiyor ve anadilleri olan Makedonca nin yani sira Arnavutca da konusuyorlar Bulgaristan CitaklariBulgaristan da yasayan Citaklar Osmanli zamaninda Islam a gecmis Guney Slav kokenli etnik Bulgarlardir Kuzeydogu Bulgaristan in Gerlova ve Karnobat bolgelerinde yasiyorlar ve Turkce konusuyorlar Anadolu CitaklariCitak sozcugu ozellikle Bolu Seben ve Kibriscikli kimseler ile Ankara Kizilcahamam Cubuk ve gecmiste Kizilcahamam a bagli Cay bugunku Camlidere koylerinden olan kimselere verilen isimdir Gecmiste olarak anilan Kizilcahamam ve cevre koylerinin Oguz Turklerinin degisik boylari Malazgirt sonrasinda Selcuklu Hanedani beraberin de yerlesen Pecenek Kayi Yuregil Kipcak Cigiller ile Citaklarin da bu cevreye yerlestigi rivayet edilir Bir goruse gore Citak denilenler Pecenek Kuman soyundandirlar Balkanlar daki Citaklar ise Slav ve cesitli Balkan halklariyla kaynasmis Turk asilli topluluklardir Bir baska goruse gore ise Citaklar in bir Balkan halki olan Citaklar ile hicbir alakalari yoktur Anadolu da ve Trakya da Citak kelime anlami Dagda yasayan ve odun satarak gecinen kimse Kutahya Cayirli Haymana Cubuk Polatli Ankara Eregli Akait Aksehir Konya Corlu Tekirdag Koylu ː Istanbul Konya Edirne Kaba adam ː Inegol Bursa Gogenc Zivarik Konya Yabanci gocmen ː Balikesir Bursa Kastamonu Erkek hizmetci ː Konya Edirne Citak Pomak Torbes baglantisiTipki Citaklar gibi Guney Slav kokenli olan Pomaklar ve Torbesler stratejik oneme sahip olan daglik bolgelerin yerli sakinleridir ve diger Guney Slav dilli Bulgarlar ve Makedonlar tarafindan cevrili yasadiklarindan dolayi Osmanli zamaninda Islamiyeti kabul etmelerine ragmen anadillerini muhafaza edebilmislerdir Osmanlilarin ana gecitlerindeki ovalik bolgelerde dindaslari olan Turklerin ve ya Arnavutlarin arasinda yasayan Musluman Slavlar ise Bulgaristan ve Kuzey Makedonya nin belirli kesimlerinde yasayan bir kisim Citaklarda soz konusu oldugu gibi anadillerini terkedip Turkceyi veya Arnavutcayi benimsemeye baslamislardir Dobruca CitaklariEvliya Celebi nin eseri Seyahatname de nakledildigine gore 17 yuzyilda Dobruca da Citaklar denilen orta boylu ve saglam yapili insanlarin yasadigi bunlarin Tatar Ulah ve Bulgar larin karisimindan geldigini Citak hanimlarinin cok utangac ve namuslu oldugunu yazmistir Kaynakca a b c d Citaci Hrvatska enciklopedija Hirvatca 23 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan a b c d 13 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF 18 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi 2 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Pecenek Oguz Kokenli Citak Turklerinin Dili Uzerine Hanife GEZER 4 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Agustos 2023 Arsivlenmis kopya 29 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Mayis 2023