Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ériş Kül Kağan (Pinyin:乙毗射匮可汗Yǐ pí shè kuì kè hán, yanlış olarak İrbis Seguy), 7. yüzyılda Batı Göktürk Kağanlığı'nda hüküm süren Göktürk Kağanı. Kimi tarihçilere göre ise adı, "kar kaplanı" anlamına gelen "İrbiz"dir. Bazı tarihçiler tarafından Hazarların ilk kağanı olarak gösterilmiştir.
Adlandırma
Çince latinizasyonu yorumlama konusunda çeşitli fikir ayrılıkları oluşabilmektedir. İsmin latinizasyonu Yǐ pí shè kuì kè hán şeklindedir. İngilizce kaynaklardaki yaygın adlandırma Irbis Seguy'dur. Ancak, bu adlandırmada shè fonemi hem ilk adda hem de son adda kullanılmaktadır. Bu durumda, bu adın doğruluğu şüphelidir. Bunun yerine İlteriş isminin Çinceleştirilmiş hâlindeki denklikler dikkate alındığında ismin Ériş Kül Kağan (Modern Türkçe: Erişmiş Gür Kağan) şeklinde aktarılması gerektiği görülmektedir.
Yaşamı
İşbara Teriş Tunga Kağan, Ériş'in dedesidir. 642'de, Ériş; Doğu Göktürk yabgusu Yukuk Şad'ın bölgedeki kontrolünü, ele geçirmiş ve kendini kağan ilan etmiştir. Buna rağmen, Yukuk Şad bölgedeki etkisini tam olarak yitirmemiştir. Ériş, On-Okların desteğini alarak tahtta kalmaya çalışmıştır. Onun iktidar yıllarından ile On-Oklar arasındaki rekabetin doğurduğu soğuk ilişkiler devam etmiştir. Ériş Kül Kağan, 646'da Tang Hanedanı'na Çin prensesi ile evlenmek istediğini bildirmiştir. İmparator Li Şimin, bunu kabul etmiş ancak Göktürklerin baskı altında tuttukları İpek Yolu'ndaki hâkimiyetlerinden taviz vermelerini istemiştir. Bu koşulu kabul eden Ériş Kül Kağan, Çin ile kısa sürede barış yapmıştır. Ancak bu olaydan iki yıl sonra birçok Dulo ailesi beyi Çin'e sığınmıştır. Batı Kağanlığı, bugünkü Doğu Türkistan topraklarını kapsayan Çungarya'dan çekilmek zorunda kalmıştır. 651'de, Dulo ailesine destek veren dedesinin yeğeni 'a yenilerek, öldürülmüştür.
Kaynakça
- ^ a b c "Eski Türk Adlarının Çinceden Orijinal Hâline Çevrilmesi". simitcay.com. 23 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Şubat 2016.
- ^ Kumilyov, Lev (1993), Qədim Türklər. B: Gənclik, s. 70.
- ^ Kevin Alan Brook. The Jews of Khazaria. 2nd ed. Rowman & Littlefield Publishers, Inc, 2006.
- ^ L.M.Gümilev :Eski Türkler, tr:Ahsen Batur, Selenge yayınları, İstanbul, 2002, , OCLC 52822672, pp.275-276, 296-299
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Eris Kul Kagan Pinyin 乙毗射匮可汗Yǐ pi she kui ke han yanlis olarak Irbis Seguy 7 yuzyilda Bati Gokturk Kaganligi nda hukum suren Gokturk Kagani Kimi tarihcilere gore ise adi kar kaplani anlamina gelen Irbiz dir Bazi tarihciler tarafindan Hazarlarin ilk kagani olarak gosterilmistir AdlandirmaCince latinizasyonu yorumlama konusunda cesitli fikir ayriliklari olusabilmektedir Ismin latinizasyonu Yǐ pi she kui ke han seklindedir Ingilizce kaynaklardaki yaygin adlandirma Irbis Seguy dur Ancak bu adlandirmada she fonemi hem ilk adda hem de son adda kullanilmaktadir Bu durumda bu adin dogrulugu suphelidir Bunun yerine Ilteris isminin Cincelestirilmis halindeki denklikler dikkate alindiginda ismin Eris Kul Kagan Modern Turkce Erismis Gur Kagan seklinde aktarilmasi gerektigi gorulmektedir YasamiIsbara Teris Tunga Kagan Eris in dedesidir 642 de Eris Dogu Gokturk yabgusu Yukuk Sad in bolgedeki kontrolunu ele gecirmis ve kendini kagan ilan etmistir Buna ragmen Yukuk Sad bolgedeki etkisini tam olarak yitirmemistir Eris On Oklarin destegini alarak tahtta kalmaya calismistir Onun iktidar yillarindan ile On Oklar arasindaki rekabetin dogurdugu soguk iliskiler devam etmistir Eris Kul Kagan 646 da Tang Hanedani na Cin prensesi ile evlenmek istedigini bildirmistir Imparator Li Simin bunu kabul etmis ancak Gokturklerin baski altinda tuttuklari Ipek Yolu ndaki hakimiyetlerinden taviz vermelerini istemistir Bu kosulu kabul eden Eris Kul Kagan Cin ile kisa surede baris yapmistir Ancak bu olaydan iki yil sonra bircok Dulo ailesi beyi Cin e siginmistir Bati Kaganligi bugunku Dogu Turkistan topraklarini kapsayan Cungarya dan cekilmek zorunda kalmistir 651 de Dulo ailesine destek veren dedesinin yegeni a yenilerek oldurulmustur Kaynakca a b c Eski Turk Adlarinin Cinceden Orijinal Haline Cevrilmesi simitcay com 23 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Subat 2016 Kumilyov Lev 1993 Qedim Turkler B Genclik s 70 Kevin Alan Brook The Jews of Khazaria 2nd ed Rowman amp Littlefield Publishers Inc 2006 L M Gumilev Eski Turkler tr Ahsen Batur Selenge yayinlari Istanbul 2002 ISBN 975 7856 39 8 OCLC 52822672 pp 275 276 296 299