Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ölüm sonrası aralık (PMI) veya otopsi aralığı (İngilizce: Postmortem interval), bir bireyin ölümünden bu yana geçen süredir. Ölüm zamanı bilinmediğinde, aralık tahmin edilebilir ve böylece yaklaşık bir ölüm zamanı belirlenebilir. Postmortem aralık tahminleri, mevcut kanıtların türüne bağlı olarak saatler, günler ve hatta yıllar arasında değişebilir. Böyle bir tahmini destekleyen standart tıbbi ve bilimsel teknikler vardır.
Cesedin ve ölüm yerinin incelenmesi
Bir bedende ölümden sonra meydana gelen değişiklikler (ölüm sonrası değişiklikler) şunları içerir:
- Algor mortis: vücudun soğuması;
- Livor mortis: kanın vücudun en alt kısımlarına yerleşmesi;
- Rigor mortis: uzuvların sertleşmesi.
Ölüm mahallindeki koşullar ölüm zamanının tahmin edilmesini etkiler. Alg mortis, livor mortis ve rigor mortis için, mide içeriğinin değerlendirilmesiyle birlikte, ölüm sonrası aralığı doğru bir şekilde ölçmek için ölüm mahallindeki çevresel koşulların gözlemlenmesi gerekir (Şekil 1). İnsanın çürüme hızını etkileyebilecek faktörler, cesedin çıkarıldığı ortamın koşullarıyla ilgilidir. Cesetler karasal ortamlardan sucul ortamlara kadar her yerde bulunabilir ve her biri aralık tahminlerini değiştirebilecek kendi değişkenlerine sahiptir. Sıcaklık, nem ve kimyasal maddelere maruz kalma gibi ortak faktörlerin yanı sıra, vücut habitusu ve giysiler de vücudun soğuma hızını ve dolayısıyla ayrışma hızını etkileyebilecek bileşenlere örnektir. Ölüm sonrası aralığı tahmin etmek için bir kural aşağıdaki gibidir:
- Sıcak ve gevşek: 3 saatten az
- Sıcak ve sert: 3 ila 8 saat
- Soğuk ve sert: 8 ila 36 saat
- Soğuk ve gevşek: 36 saatten fazla
Bölgeler arasındaki önemli çevresel farklılıklar nedeniyle, evrensel formüller adli bilimler alanında bu konu için uygun olmayacaktır.
Analitik teknikler
Post-mortem aralığını belirlemek için kullanılabilecek analitik ve bilimsel teknikler vardır:
- Adli entomoloji: Ceset üzerindeki böcek ve eklembacaklılar (özellikle sinek) aracılığıyla ölüm sonrası aralığı tahmin etmede kullanılan bilim dalıdır.
- Adli botanik: Cesedin ayrışma sürecinde bitki ve toprak gibi unsurların etkisini inceleyen alandır.
- Adli patoloji: Ölüm nedeninin belirlenmesi ve ölüm sonrası değişikliklerin incelemesini yapan bilim dalıdır.
- Oküler değişiklikler: kimyasal bileşimindeki ve gözdeki yapısal değişiklikleri inceler.
- Ayrışma durumu veya aşaması: Otoliz (kendi kendini sindirme süreci) ve çürümenin (vücutta bulunan bakterilerin neden olduğu süreç) incelenmesidir.
Daha gelişmiş yöntemler arasında DNA ölçümü, kızılötesi spektroskopi ve gömülü cesetler için metan, fosfat ve nitrat seviyeleri ölçümü, ninhidrin-reaktif azot ölçümü, uçucu organik bileşik ve suda iletkenlik gibi toprak bileşimindeki değişiklikler de ölüm zamanını ortaya çıkarabilir.
Dipnotlar
- ^ Habitus: Vücudun bir hastalığa karşı eğilimini gösteren belirtilerin ve işaretlerin eşlik ettiği vücut görünümü
Kaynakça
- ^ a b Jason H. Byrd; James L. Castner, (Ed.) (2009). Forensic entomology: the utility of arthropods in legal investigations (2 bas.). Boca Raton: Taylor & Francis. ISBN . OCLC 144565878.
- ^ a b c Pokines, James; Symes, Steven A., (Ed.) (8 Ekim 2013). Manual of Forensic Taphonomy. doi:10.1201/b15424. ISBN .
- ^ a b c Simmons, Tal (10 Şubat 2017), "Post-Mortem Interval Estimation: an Overview of Techniques", Taphonomy of Human Remains: Forensic Analysis of the Dead and the Depositional Environment, Chichester, UK: John Wiley & Sons, Ltd, ss. 134-142, doi:10.1002/9781118953358.ch10, ISBN
- ^ "ADLİ OTOPSİLER VE ADLİ PATOLOJİ". 25 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2024.
- ^ Dix, Jay; Graham, Michael (7 Aralık 1999). Time of Death, Decomposition and Identification: An Atlas (İngilizce). CRC Press. s. 1. ISBN .
- ^ a b Sorg, Marcella; Haglund, William (30 Temmuz 2001), "Advancing Forensic Taphonomy: Purpose, Theory, and Process", Advances in Forensic Taphonomy, CRC Press, ss. 3-29, doi:10.1201/9781420058352-3, ISBN , erişim tarihi: 14 Nisan 2022
- ^ FBI Law Enforcement Bulletin (İngilizce). Federal Bureau of Investigation, U.S. Department of Justice. 1973. s. 12.
- ^ Senior, T (2018). Forensic ecogenomics : the application of microbial ecology analyses in forensic contexts. Londra, Birleşik Krallık San Diego, CA: Academic Press. ISBN . OCLC 1023028365.
- ^ Cockle, Diane L.; Bell, Lynne S. (1 Ağustos 2015). "Human decomposition and the reliability of a 'Universal' model for post mortem interval estimations". Forensic Science International (İngilizce). 253: 136.e1-136.e9. doi:10.1016/j.forsciint.2015.05.018. ISSN 0379-0738. (PMID) 26092190. 13 Eylül 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2024.
- ^ Sorg, Marcella; Haglund, William (30 Temmuz 2001). Advancing Forensic Taphonomy: Purpose, Theory, and Process. Advances in Forensic Taphonomy. CRC Press. ss. 3-29. doi:10.1201/9781420058352-3. ISBN . Erişim tarihi: 14 Nisan 2022.
- ^ Zilg, B.; Bernard, S.; Alkass, K.; Berg, S.; Druid, H. (17 Temmuz 2015). "A New Model for the Estimation of Time of Death from Vitreous Potassium Levels Corrected for Age and Temperature". Forensic Science International. 254: 158-166. doi:10.1016/j.forsciint.2015.07.020. hdl:10616/44849. (PMID) 26232848.
- ^ De-Giorgio, Fabio; Grassi, Simone; d'Aloja, Ernesto; Pascali, Vincenzo L. (1 Mayıs 2021). "Post-mortem ocular changes and time since death: Scoping review and future perspective". Legal Medicine (İngilizce). 50. doi:10.1016/j.legalmed.2021.101862. ISSN 1344-6223. (PMID) 33610931.
- ^ Butzbach, Danielle M. (1 Mart 2010). "The influence of putrefaction and sample storage on post-mortem toxicology results". Forensic Science, Medicine, and Pathology (İngilizce). 6 (1): 35-45. doi:10.1007/s12024-009-9130-8. ISSN 1556-2891. (PMID) 19946767.
- ^ Lin, X; Yin, YS; Ji, Q (2011). "Progress on DNA Quantification in Estimation of Postmortem Interval". Fa Yi Xue Za Zhi. 27 (1): 47-9, 53. (PMID) 21542228.
- ^ Davla, M; Moore, TR; Kalacska, M; LeBlanc, G; Costopoulos, A (2015). "Nitrous Oxide, Methane and Carbon Dioxide Dynamics from Experimental Pig Graves". Forensic Science International. 247: 41-47. doi:10.1016/j.forsciint.2014.12.002. (PMID) 25544693.
- ^ Senos Matias, MJ (2004). "An Investigation into the Use of Geophysical Methods in the Study of Aquifer Contamination by Graveyards". Near Surface Geophysics. 2 (3): 131-136. doi:10.3997/1873-0604.2004010.
- ^ Van Belle, LE; Carter, DO; Forbes, SL (2009). "Measurement of Ninhydrin Reactive Nitrogen Influx into Gravesoil during Aboveground and Belowground Carcass (Sus domesticus) Decomposition". Forensic Science International. 193 (1–3): 37-41. doi:10.1016/j.forsciint.2009.08.016. (PMID) 19773138.
- ^ Vass, A (2012). "Odor Mortis". Forensic Science International. 222 (1–3): 234-241. doi:10.1016/j.forsciint.2012.06.006. (PMID) 22727573. 22 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Haziran 2024.
- ^ Pringle, JK; Cassella, JP; Jervis, JR; Williams, A; Cross, P; Cassidy, NJ (2015). "Soilwater Conductivity Analysis to Date and Locate Clandestine Graves of Homicide Victims" (PDF). Journal of Forensic Sciences. 60 (4): 1052-1061. doi:10.1111/1556-4029.12802. (PMID) 26190264. 28 Şubat 2024 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 23 Haziran 2024.
 | Adli bilimler ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Olum sonrasi aralik PMI veya otopsi araligi Ingilizce Postmortem interval bir bireyin olumunden bu yana gecen suredir Olum zamani bilinmediginde aralik tahmin edilebilir ve boylece yaklasik bir olum zamani belirlenebilir Postmortem aralik tahminleri mevcut kanitlarin turune bagli olarak saatler gunler ve hatta yillar arasinda degisebilir Boyle bir tahmini destekleyen standart tibbi ve bilimsel teknikler vardir Sekil 1 Olum zamanini tahmin etmek icin olum sonrasi olaylarCesedin ve olum yerinin incelenmesiBir bedende olumden sonra meydana gelen degisiklikler olum sonrasi degisiklikler sunlari icerir Algor mortis vucudun sogumasi Livor mortis kanin vucudun en alt kisimlarina yerlesmesi Rigor mortis uzuvlarin sertlesmesi Olum mahallindeki kosullar olum zamaninin tahmin edilmesini etkiler Alg mortis livor mortis ve rigor mortis icin mide iceriginin degerlendirilmesiyle birlikte olum sonrasi araligi dogru bir sekilde olcmek icin olum mahallindeki cevresel kosullarin gozlemlenmesi gerekir Sekil 1 Insanin curume hizini etkileyebilecek faktorler cesedin cikarildigi ortamin kosullariyla ilgilidir Cesetler karasal ortamlardan sucul ortamlara kadar her yerde bulunabilir ve her biri aralik tahminlerini degistirebilecek kendi degiskenlerine sahiptir Sicaklik nem ve kimyasal maddelere maruz kalma gibi ortak faktorlerin yani sira vucut habitusu ve giysiler de vucudun soguma hizini ve dolayisiyla ayrisma hizini etkileyebilecek bilesenlere ornektir Olum sonrasi araligi tahmin etmek icin bir kural asagidaki gibidir Sicak ve gevsek 3 saatten az Sicak ve sert 3 ila 8 saat Soguk ve sert 8 ila 36 saat Soguk ve gevsek 36 saatten fazla Bolgeler arasindaki onemli cevresel farkliliklar nedeniyle evrensel formuller adli bilimler alaninda bu konu icin uygun olmayacaktir Analitik tekniklerOlum sonrasi degisikliklerin zaman cizelgesi Post mortem araligini belirlemek icin kullanilabilecek analitik ve bilimsel teknikler vardir Adli entomoloji Ceset uzerindeki bocek ve eklembacaklilar ozellikle sinek araciligiyla olum sonrasi araligi tahmin etmede kullanilan bilim dalidir Adli botanik Cesedin ayrisma surecinde bitki ve toprak gibi unsurlarin etkisini inceleyen alandir Adli patoloji Olum nedeninin belirlenmesi ve olum sonrasi degisikliklerin incelemesini yapan bilim dalidir Okuler degisiklikler kimyasal bilesimindeki ve gozdeki yapisal degisiklikleri inceler Ayrisma durumu veya asamasi Otoliz kendi kendini sindirme sureci ve curumenin vucutta bulunan bakterilerin neden oldugu surec incelenmesidir Daha gelismis yontemler arasinda DNA olcumu kizilotesi spektroskopi ve gomulu cesetler icin metan fosfat ve nitrat seviyeleri olcumu ninhidrin reaktif azot olcumu ucucu organik bilesik ve suda iletkenlik gibi toprak bilesimindeki degisiklikler de olum zamanini ortaya cikarabilir Dipnotlar Habitus Vucudun bir hastaliga karsi egilimini gosteren belirtilerin ve isaretlerin eslik ettigi vucut gorunumuKaynakca a b Jason H Byrd James L Castner Ed 2009 Forensic entomology the utility of arthropods in legal investigations 2 bas Boca Raton Taylor amp Francis ISBN 978 0 8493 9215 3 OCLC 144565878 a b c Pokines James Symes Steven A Ed 8 Ekim 2013 Manual of Forensic Taphonomy doi 10 1201 b15424 ISBN 9781439878439 a b c Simmons Tal 10 Subat 2017 Post Mortem Interval Estimation an Overview of Techniques Taphonomy of Human Remains Forensic Analysis of the Dead and the Depositional Environment Chichester UK John Wiley amp Sons Ltd ss 134 142 doi 10 1002 9781118953358 ch10 ISBN 9781118953358 ADLI OTOPSILER VE ADLI PATOLOJI 25 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2024 Dix Jay Graham Michael 7 Aralik 1999 Time of Death Decomposition and Identification An Atlas Ingilizce CRC Press s 1 ISBN 978 1 4200 4828 5 a b Sorg Marcella Haglund William 30 Temmuz 2001 Advancing Forensic Taphonomy Purpose Theory and Process Advances in Forensic Taphonomy CRC Press ss 3 29 doi 10 1201 9781420058352 3 ISBN 978 0 8493 1189 5 erisim tarihi 14 Nisan 2022 FBI Law Enforcement Bulletin Ingilizce Federal Bureau of Investigation U S Department of Justice 1973 s 12 Senior T 2018 Forensic ecogenomics the application of microbial ecology analyses in forensic contexts Londra Birlesik Krallik San Diego CA Academic Press ISBN 978 0 12 809360 3 OCLC 1023028365 Cockle Diane L Bell Lynne S 1 Agustos 2015 Human decomposition and the reliability of a Universal model for post mortem interval estimations Forensic Science International Ingilizce 253 136 e1 136 e9 doi 10 1016 j forsciint 2015 05 018 ISSN 0379 0738 PMID 26092190 13 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2024 Sorg Marcella Haglund William 30 Temmuz 2001 Advancing Forensic Taphonomy Purpose Theory and Process Advances in Forensic Taphonomy CRC Press ss 3 29 doi 10 1201 9781420058352 3 ISBN 978 0 8493 1189 5 Erisim tarihi 14 Nisan 2022 Zilg B Bernard S Alkass K Berg S Druid H 17 Temmuz 2015 A New Model for the Estimation of Time of Death from Vitreous Potassium Levels Corrected for Age and Temperature Forensic Science International 254 158 166 doi 10 1016 j forsciint 2015 07 020 hdl 10616 44849 PMID 26232848 De Giorgio Fabio Grassi Simone d Aloja Ernesto Pascali Vincenzo L 1 Mayis 2021 Post mortem ocular changes and time since death Scoping review and future perspective Legal Medicine Ingilizce 50 doi 10 1016 j legalmed 2021 101862 ISSN 1344 6223 PMID 33610931 Butzbach Danielle M 1 Mart 2010 The influence of putrefaction and sample storage on post mortem toxicology results Forensic Science Medicine and Pathology Ingilizce 6 1 35 45 doi 10 1007 s12024 009 9130 8 ISSN 1556 2891 PMID 19946767 Lin X Yin YS Ji Q 2011 Progress on DNA Quantification in Estimation of Postmortem Interval Fa Yi Xue Za Zhi 27 1 47 9 53 PMID 21542228 Davla M Moore TR Kalacska M LeBlanc G Costopoulos A 2015 Nitrous Oxide Methane and Carbon Dioxide Dynamics from Experimental Pig Graves Forensic Science International 247 41 47 doi 10 1016 j forsciint 2014 12 002 PMID 25544693 Senos Matias MJ 2004 An Investigation into the Use of Geophysical Methods in the Study of Aquifer Contamination by Graveyards Near Surface Geophysics 2 3 131 136 doi 10 3997 1873 0604 2004010 Van Belle LE Carter DO Forbes SL 2009 Measurement of Ninhydrin Reactive Nitrogen Influx into Gravesoil during Aboveground and Belowground Carcass Sus domesticus Decomposition Forensic Science International 193 1 3 37 41 doi 10 1016 j forsciint 2009 08 016 PMID 19773138 Vass A 2012 Odor Mortis Forensic Science International 222 1 3 234 241 doi 10 1016 j forsciint 2012 06 006 PMID 22727573 22 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Haziran 2024 Pringle JK Cassella JP Jervis JR Williams A Cross P Cassidy NJ 2015 Soilwater Conductivity Analysis to Date and Locate Clandestine Graves of Homicide Victims PDF Journal of Forensic Sciences 60 4 1052 1061 doi 10 1111 1556 4029 12802 PMID 26190264 28 Subat 2024 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 23 Haziran 2024 Adli bilimler ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz