Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Üzengi, eyerin iki yanına asılı, ayağa destek sağlayan binicilik malzemesi. Üzengi sayesinde binici atı çok daha kolay idare edebilir, daha hızlı sürebilir, kılıç, ok-yay, mızrak gibi silahları çok daha başarılı bir şekilde kullanabilir. Medeniyetin gelişip yayılmasında tekerlek veya baskı makinesi kadar önemli bir rol oynadığını düşünenler vardır.
Tarihi
- İlk evcilleştirilmiş ata binmenin MÖ 4000-3500 gibi olduğu tahmin ediliyor.
- Bilinen ilk eyer MÖ 700 gibi Asurluların süvari birliklerince kullanılan saçaklı kumaşlardır.
- Bilinen ilk binici ayak desteği MÖ 100'den önce Hindistan'da eyerin alt tarafında ayak başparmaklarının takıldığı ip, kumaş ya da meşin halkalardır.
- İlk üzengiye benzer metalden megalit arkeolojisi buluntusu olsa da üzengi olmamaları ihtimali vardır.
- Binicinin, ayaklarını kolan altına sıkıştırdığını gösteren MS 100-200 arası tarihlerden kalma Sanchi, ve Budist tapınak kabartmaları vardır.
- Tek üzengi, atın üzerine çıkma kolaylığı için Sarmatlar tarafından kullanılmıştır.
- Çift üzengi, sadece birbirine iple bağlı olanı, tam ortada ata acı veren ilkel bir çeşididir.
- İlk içi tahtalı üzengisiz eyer keçe kaplı olarak MÖ 200 gibi Asya'da görülmüştür.
- İlk içi tahtalı eyere asılan çift üzengi Çin'de MS 322 gibi kullanılmıştır.
- MS 477 gibi tahtalı eyere asılan çift üzengi kullanımı bütün Çin'e yayılmıştı.
- Batıda ilk modern üzengi tipinin görülüşü MS 6 ve 7. yüzyıl gibi Avarlarla olmuştur. Üzengi Avarlar, Bulgarlar, Hazarlar ve Kumanlar gibi Avrasya atlı kavimlerinden Bizanslılara oradan da Araplara geçmiştir.
- Üzenginin Avrupa'ya gelişi kademeli olarak MS 700 gibi Almanya üzerinden olmuştur. Üzenginin birlikte Roma İmparatorluğu'nun çöküşü sonrası derebeylik döneminin doğrudan sebebi oldukları öne sürülen iddialar arasındadır. Ateşli silahların yaygınlaşmasına kadar üzengi sayesinde at üzerinde durabilen ağır zırhlı süvari piyadelerce kolayca durdurulamadığı için en baskın askerî güç kaynağıydı.
Avantajları
- Atın hızı mızrak atış hızına eklenebilir
- Atın ağırlığı mızrak ve kılıcı destekler
- Silah daha yüksekten bu yüzden daha kuvvetle indirilebilir
- Yük diz yerine ayakta olduğundan daha sarsıntısız nişan alınabilir
- Denge daha dinamik ve kolayca sağlanır
- Binici yukarı, sağa ve sola, hatta yere daha fazla uzanabilir
- Binici sağa ve sola daha fazla dönebilir, hatta tam geriye ok atabilir
Çeşitleri
- Uzun (rahat ettirir, mızrak ve kılıcı iyi destekler)
- Kısa (denge kontrolünü kolaylaştırır, sarsılmaları önlemeye fırsat verir)
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Albert Dien, "The stirrup and its effect on Chinese history"14 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- John Sloan, "The stirrup controversy"22 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ Matossian Shaping World History p. 43
- ^ . International Museum of the Horse. 16 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2010.
- ^ "Horsey-aeology, Binary Black Holes, Tracking Red Tides, Fish Re-evolution, Walk Like a Man, Fact or Fiction". Quirks and Quarks Podcast with Bob Macdonald. CBC Radio. 7 Mart 2009. 7 Ekim 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Eylül 2010.
- ^ a b "Saddles, Author Russel H. Beatie, Publisher University of Oklahoma Press, 1981, ISBN 080611584X, 9780806115849 P.18". 23 Ocak 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015.
- ^ "White, Lynn Townsend. Medieval Technology and Social Change, Publisher Oxford University Press, 1964, ISBN 0195002660, 9780195002669 P.14". 24 Ocak 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015.
- ^ "16.17.4: Stirrups". Encyclopaedia of Indian Archaeology (Vol. 1). Edited by Amalananda Ghosh (1990). page 336
- ^ ""Stirrups"". 14 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015.
- ^ West, Christy. "AAEP 2004: Evaluating Saddle Fit." TheHorse.com, February 04 2005, Article # 5393 29 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Web site accessed February 2, 2008
- ^ "The History of Western Leather Spurs and Spur Straps, Cuffs, Chaps, Chinks and Saddles." 9 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Web site accessed February 2, 2008.
- ^ . 14 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2015.
- ^ ""The stirrup - history of Chinese science." UNESCO Courier, October, 1988". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015.
- ^ . 3 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015.
- ^ Hobson, John M. The Eastern Origins of Western Civilisation. Cambridge University Press,2004, p. 103 ,
- ^ Fields, Nic (2006). The Hun: Scourge of God AD 375-565. Osprey. s. 50. ISBN .
- ^ See George T. Dennis (ed.), Maurice's Strategikon, p. XVI; for contrary views, Lynn White, Jr., Medieval Technology and Social Change, Oxford University Press, 1964, notes, p. 144.
- ^ Irfan Shahîd, Byzantium and the Arabs in the sixth century, Volume 2, Part 2. Harvard, Mass: Dumbarton Oaks, 1995, p. 575.
- ^ Medieval Technology and Social Change, Author Lynn Townsend White, Publisher, Oxford University Press, 1964, , 9780195002669
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Uzengi eyerin iki yanina asili ayaga destek saglayan binicilik malzemesi Uzengi sayesinde binici ati cok daha kolay idare edebilir daha hizli surebilir kilic ok yay mizrak gibi silahlari cok daha basarili bir sekilde kullanabilir Medeniyetin gelisip yayilmasinda tekerlek veya baski makinesi kadar onemli bir rol oynadigini dusunenler vardir TarihiIlk evcillestirilmis ata binmenin MO 4000 3500 gibi oldugu tahmin ediliyor Bilinen ilk eyer MO 700 gibi Asurlularin suvari birliklerince kullanilan sacakli kumaslardir Bilinen ilk binici ayak destegi MO 100 den once Hindistan da eyerin alt tarafinda ayak basparmaklarinin takildigi ip kumas ya da mesin halkalardir Ilk uzengiye benzer metalden megalit arkeolojisi buluntusu olsa da uzengi olmamalari ihtimali vardir Binicinin ayaklarini kolan altina sikistirdigini gosteren MS 100 200 arasi tarihlerden kalma Sanchi ve Budist tapinak kabartmalari vardir Tek uzengi atin uzerine cikma kolayligi icin Sarmatlar tarafindan kullanilmistir Cift uzengi sadece birbirine iple bagli olani tam ortada ata aci veren ilkel bir cesididir Ilk ici tahtali uzengisiz eyer kece kapli olarak MO 200 gibi Asya da gorulmustur Ilk ici tahtali eyere asilan cift uzengi Cin de MS 322 gibi kullanilmistir MS 477 gibi tahtali eyere asilan cift uzengi kullanimi butun Cin e yayilmisti Batida ilk modern uzengi tipinin gorulusu MS 6 ve 7 yuzyil gibi Avarlarla olmustur Uzengi Avarlar Bulgarlar Hazarlar ve Kumanlar gibi Avrasya atli kavimlerinden Bizanslilara oradan da Araplara gecmistir Uzenginin Avrupa ya gelisi kademeli olarak MS 700 gibi Almanya uzerinden olmustur Uzenginin birlikte Roma Imparatorlugu nun cokusu sonrasi derebeylik doneminin dogrudan sebebi olduklari one surulen iddialar arasindadir Atesli silahlarin yayginlasmasina kadar uzengi sayesinde at uzerinde durabilen agir zirhli suvari piyadelerce kolayca durdurulamadigi icin en baskin askeri guc kaynagiydi AvantajlariAtin hizi mizrak atis hizina eklenebilir Atin agirligi mizrak ve kilici destekler Silah daha yuksekten bu yuzden daha kuvvetle indirilebilir Yuk diz yerine ayakta oldugundan daha sarsintisiz nisan alinabilir Denge daha dinamik ve kolayca saglanir Binici yukari saga ve sola hatta yere daha fazla uzanabilir Binici saga ve sola daha fazla donebilir hatta tam geriye ok atabilirCesitleriUzun rahat ettirir mizrak ve kilici iyi destekler Kisa denge kontrolunu kolaylastirir sarsilmalari onlemeye firsat verir Ayrica bakinizEyerDis baglantilarAlbert Dien The stirrup and its effect on Chinese history 14 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde John Sloan The stirrup controversy 22 Kasim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Matossian Shaping World History p 43 International Museum of the Horse 16 Mart 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Aralik 2010 Horsey aeology Binary Black Holes Tracking Red Tides Fish Re evolution Walk Like a Man Fact or Fiction Quirks and Quarks Podcast with Bob Macdonald CBC Radio 7 Mart 2009 7 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Eylul 2010 a b Saddles Author Russel H Beatie Publisher University of Oklahoma Press 1981 ISBN 080611584X 9780806115849 P 18 23 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Agustos 2015 White Lynn Townsend Medieval Technology and Social Change Publisher Oxford University Press 1964 ISBN 0195002660 9780195002669 P 14 24 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Agustos 2015 16 17 4 Stirrups Encyclopaedia of Indian Archaeology Vol 1 Edited by Amalananda Ghosh 1990 page 336 Stirrups 14 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Agustos 2015 West Christy AAEP 2004 Evaluating Saddle Fit TheHorse com February 04 2005 Article 5393 29 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Web site accessed February 2 2008 The History of Western Leather Spurs and Spur Straps Cuffs Chaps Chinks and Saddles 9 Mayis 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Web site accessed February 2 2008 14 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Agustos 2015 The stirrup history of Chinese science UNESCO Courier October 1988 24 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Agustos 2015 3 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Agustos 2015 Hobson John M The Eastern Origins of Western Civilisation Cambridge University Press 2004 p 103 ISBN 978 0 521 54724 6 ISBN 0 521 54724 5 Fields Nic 2006 The Hun Scourge of God AD 375 565 Osprey s 50 ISBN 978 1 84603 025 3 See George T Dennis ed Maurice s Strategikon p XVI for contrary views Lynn White Jr Medieval Technology and Social Change Oxford University Press 1964 notes p 144 Irfan Shahid Byzantium and the Arabs in the sixth century Volume 2 Part 2 Harvard Mass Dumbarton Oaks 1995 p 575 Medieval Technology and Social Change Author Lynn Townsend White Publisher Oxford University Press 1964 ISBN 0195002660 9780195002669