Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Üçüncü Yüzyıl Krizi ("Askerî Anarşi veya "İmparatorluk Krizi" olarak da adlandırılır), 235 ve 284 yılları arasında Roma İmparatorluğu'nun aynı anda gerçekleşen üç krizin sonucunda harap olduğu ve neredeyse yıkılmanın eşiğine geldiği döneme verilen addır. Bu krizler dış istilalar, iç savaş ve ekonomik çöküştür. Kurumlar, toplum, ekonomik hayat ve en son olarak da dinde yaşanan değişimler o kadar derin ve temeldendi ki "Üçüncü Yüzyıl Krizi" giderek klasik antikite ile Orta Çağ ya da Geç Antik Çağı birbirinden ayıran dönem olarak görülmektedir.
| Üçüncü Yüzyıl Krizi | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 271 yılında bölünen imparatorluk | ||||||||
| ||||||||
| Taraflar | ||||||||
| Roma İmparatorluğu | Palmira İmparatorluğu | Vandallar | ||||||
| Komutanlar ve liderler | ||||||||
| Aurelianus | Postumus Marcus Aurelius Marius Victorinus I.Tetricus | |||||||
Kriz 235 yılında İmparator Alexander Severus'un kendi birlikleri tarafından öldürülmesiyle başladı. Takip eden 50 yıl boyunca İmparatorluk, Barbar istilalarını, iç savaşları, köylü isyanlarını ile siyasi istikrarsızlığı birlikte gördü ve bu karmaşayı fırsat bilen onlarca kişi devletin başına geçmek için amansız bir rekabete girdi. Tağşiş yapılaması para birimini değerinin düşmesine ve ekonomik çöküşe yol açtı. Sahadaki Romalı komutanlar, bu kriz ortamından yararlanarak başına buyruk hareket etmeye başlamışlardır.
Yaklaşık yarım yüzyıllık bu dönemde her biri tek başına imparatorluk için bir tehdit oluşturan üç kriz bir araya geldi: dış istilalar, iç savaşlar ve kontrolden çıkmış hiper enflasyon yaşayan bir ekonomi. Normal şartlarda sona ermesi gereken imparatorluk bir dizi sıkı asker imparator, Diocletianus'un 284 yılında imparatorluğu ikiye ayırma girişimi ve diğer reformlar sayesinde varlığını sürdürmüştür.
Bu dönemde imparatorluğun başına kabaca 20-25 kişi gelmiştir ancak gerçek sayı bir tartışma konusudur zira birçok kimse aynı anda tahta talip olmuştur. Bunların çoğu ortalama yalnızca iki, üç sene hüküm süren imparatorluğun tümünde ya da bir bölümünde iktidarı ele geçiren ve savaş yenilgisi, suikast veya ölüm sonucu iktidarı kaybeden öne çıkmış generallerdi. Daha sonra Aurelianus (MS 270–275) imparatorluğu askeri olarak yeniden birleştirdi. Kriz, Diocletianus'un 284'te Roma imparatorluk hükûmetini yeniden yapılandırmasıyla sona erdi. Bu, Roma'nın ekonomik ve askeri olarak 150 yıl daha istikrara kavuşmasını sağladı.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ucuncu Yuzyil Krizi Askeri Anarsi veya Imparatorluk Krizi olarak da adlandirilir 235 ve 284 yillari arasinda Roma Imparatorlugu nun ayni anda gerceklesen uc krizin sonucunda harap oldugu ve neredeyse yikilmanin esigine geldigi doneme verilen addir Bu krizler dis istilalar ic savas ve ekonomik cokustur Kurumlar toplum ekonomik hayat ve en son olarak da dinde yasanan degisimler o kadar derin ve temeldendi ki Ucuncu Yuzyil Krizi giderek klasik antikite ile Orta Cag ya da Gec Antik Cagi birbirinden ayiran donem olarak gorulmektedir Ucuncu Yuzyil Krizi271 yilinda bolunen imparatorlukTarih235 284 49 yil BolgeRoma ImparatorluguDurumRoma imparatoru Aurelian hem Palmira hem de Galya imparatorluklarini fethetti Kriz Diocletian in yukselisi ve 284 teki reformlariyla sona erdi TaraflarRoma ImparatorluguGalya Imparatorlugu Palmira ImparatorluguGotlar Alamanlar VandallarKomutanlar ve liderlerGallienus II Claudius AurelianusPostumus Marcus Aurelius Marius Victorinus I Tetricus Kriz 235 yilinda Imparator Alexander Severus un kendi birlikleri tarafindan oldurulmesiyle basladi Takip eden 50 yil boyunca Imparatorluk Barbar istilalarini ic savaslari koylu isyanlarini ile siyasi istikrarsizligi birlikte gordu ve bu karmasayi firsat bilen onlarca kisi devletin basina gecmek icin amansiz bir rekabete girdi Tagsis yapilamasi para birimini degerinin dusmesine ve ekonomik cokuse yol acti Sahadaki Romali komutanlar bu kriz ortamindan yararlanarak basina buyruk hareket etmeye baslamislardir Yaklasik yarim yuzyillik bu donemde her biri tek basina imparatorluk icin bir tehdit olusturan uc kriz bir araya geldi dis istilalar ic savaslar ve kontrolden cikmis hiper enflasyon yasayan bir ekonomi Normal sartlarda sona ermesi gereken imparatorluk bir dizi siki asker imparator Diocletianus un 284 yilinda imparatorlugu ikiye ayirma girisimi ve diger reformlar sayesinde varligini surdurmustur Bu donemde imparatorlugun basina kabaca 20 25 kisi gelmistir ancak gercek sayi bir tartisma konusudur zira bircok kimse ayni anda tahta talip olmustur Bunlarin cogu ortalama yalnizca iki uc sene hukum suren imparatorlugun tumunde ya da bir bolumunde iktidari ele geciren ve savas yenilgisi suikast veya olum sonucu iktidari kaybeden one cikmis generallerdi Daha sonra Aurelianus MS 270 275 imparatorlugu askeri olarak yeniden birlestirdi Kriz Diocletianus un 284 te Roma imparatorluk hukumetini yeniden yapilandirmasiyla sona erdi Bu Roma nin ekonomik ve askeri olarak 150 yil daha istikrara kavusmasini sagladi Kaynakca