Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İberyalı Antimoz (Rumence : Antim Ivireanul, Gürcüce : ანთიმოზ ივერიელი - Antimoz Iverieli ; seküler adı: Andria ; 1650 — Eylül veya Ekim 1716) Gürcü bir teolog, alim, tipograf, hattat ve filozof olup Eflak'ın en büyük din adamlarından biriydi. Eflak prensinin matbaasını yönetti ve 1708-1715 tarihlerinde Bükreş metropolitiydi.
| İberyalı Antimoz | |
|---|---|
 Antim Manastırı'nda Antimoz'u tasvir eden mozaik | |
| Bükreş Metropoliti | |
| Doğum | c. 1650 Kartli Krallığı |
| Ölüm | 1716 Edirne, Osmanlı İmparatorluğu |
| Kutsayanlar | Doğu Ortodoks Kilisesi |
| Aziz ilanı | 1992-09-27, Bükreş Romanya Ortodoks Kilisesi Sinodu tarafından |
| Yortu | 13 Haziran (Gürcistan) 27 Eylül (Romanya) |
Antimoz, o zamanlar Batı'da İberya olarak bilinen bir Gürcü krallığı olan Kartli Krallığı'nda doğdu. Antimoz, Osmanlı birlikleri tarafından esir alındı ve Konstantinopolis'deki köle pazarında satıldı. Bir zanaatkar olarak eğitildi ve ahşap oymacılığı, resim, nakış ve kaligrafi öğrendi. Bir zaman sonra Konstantinopolis Patriği tarafından fidyesi ödenerek kölelikten kurtarıldı. İstanbul'da patrikhane yerleşkelerinde yaşarken keşişlik görevi yaptı. Patrik Dositheos, 1682 tarihinde bir Rumca matbaanın kurulduğu Yaş'a gittiğinde Antimoz'u da yanına aldı.
Eflak yılları
1689 yılında Prens Constantin Brâncoveanu tarafından Eflak'a yerleşmesi istendi ve 1691'de ona Bükreş'te yeni kurulan matbaanın sorumluluğu verildi. 1693'te İncilleri Rumen dilinde yayımladı. 1695 yılında, Snagov Manastırı'nın baş rahibi (egumen) olarak atandı ve yeni yerinde bir matbaa kurdu.
Antimoz Yunanca, Türkçe ve Arapça konuşup yazabiliyordu. Kısa sürede Rumence hakkında kapsamlı bir bilgi edindi ve bu dili yerel kiliseye resmi dil olarak tanıtmada etkili oldu. 1702'de Bükreş'e döndü.
1705'te Râmnic piskoposu, 1708'de ise Eflak Metropoliti oldu.
1709 yılı geldiğinde Antimoz, Tiflis'teki ilk Gürcüce matbaanın kurucusu oldu. Ayrıca Gürcüleri matbaa sanatında eğitti ve kendi idaresi altında çalışan öğrencisi Mihai Iștvanovici ile ilk Gürcüce matbaa baskısı İncilleri yayımladı (1710). Ayrıca rahiplerine ilmihal eğitimi vermede yardımcı olmak için kısa bir ilmihal kitabı bastı. Buna ek olarak, Antimoz Rumence'nin yanı sıra Kilise Slavcası, Yunanca, Arapça (1702 tarihli Yunanca-Arapça Missal gibi genellikle iki dilli nüshalar olmak üzere) 25 kitap yayımladı. Bu aynı zamanda onun Eflak'ta Arapça hurufatı kullanan ilk kişi olduğu anlamına geliyordu.
Onun vaaz niteliğindeki eseri Didache, zamanın alışkanlıkları ve ahlakının sıkı bir eleştirisi olan bir vaazlar derlemesiydi. Özellikle, Hristiyan kaynaklarının yanı sıra, Antimoz, klasik felsefeye de atıfta bulunmuştu. O, yazınsal üretiminin yanı sıra, bugün anısına Antim Manastırı denen Bükreş'teki Tüm Azizler Manastırı'nın kurucusuydu.
Ölümü
Antimoz'un Eflak üzerindeki Osmanlı vesayetine olan açık muhalefeti, onu Fener idaresinin düşmanı haline getirdi. Yeni prens Nikolaye Mavrokordato onu hapse attırdı ve ardından Sina Dağı'na sürgüne gönderdi. Antimoz, yolculuk sırasında Osmanlılar tarafından yakalandı ve günümüz Bulgaristan'ında bir yerde öldürüldü (bedeni Meriç veya Tunca'ya atıldı). Katledilme emrini bizzat Mavrokordatos'un verdiği iddia edilmiştir.
Azizliği
1992'de Antimoz, Rumen Ortodoks Kilisesi tarafından anma günü olan 27 Eylül tarihinde aziz ilan edildi. Rumen Ortodoks Kilisesi, ölümünün 300. senesi anısına 2016 yılını "İberyalı Aziz Antimoz yılı" ilan etti.
Miras
Günümüzde Antimoz, Gürcistan ve Romanya arasındaki ilişkilerin bir sembolü olarak görülmektedir.
Her yıl Romanya ile Gürcistan arasında oynanan bir ragbi birliği kupası olan Antim Kupası'na onun adı verilmiştir.
Kaynaklar
- "Antimoz Iverieli", Sakartvelo Ansiklopedisi, Cilt. I, Tiflis, 1997, s. 158
- Otar Gvinchidze, Antimoz Iverieli, Tiflis, 1973
- George Călinescu, Istoria literaturii române București, 1968, s. 19
Dış bağlantılar
- (Rumence) Didahii (online transcript)
Kaynakça
- ^ a b Old, Hughes Oliphant and Bulgakov, Sergeĭ Nikolaevich. "Antim of Iveria", The Reading and Preaching of the Scriptures in the Worship of the Christian Church, Vol. 5, Wm. B. Eerdmans Publishing, 2004, p. 376 28 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b "Anthimus of Iberia", in Encyclopædia Britannica, 2007 edition. Retrieved May 23, 2007 31 Ağustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .,
- ^ "Maxim Marian Vlad. (2020). "The Testamentary and Philanthropic Value of the Settlement Bequeathed to All Saints' Monastery by Its Founder, Saint Anthim the Iberian, Metropolitan Bishop of Wallachia". Technium Social Sciences Journal, 13(1), 551–560". 7 Mart 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2022.
- ^ a b c ""St. Antim of Iberia, Martyr Metropolit of Romania (1650-1716)", Saint John the Evangelist Pomanian Orthodox chirch, Toronto". 21 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2022.
- ^ Site-ul oficial al Patriarhiei Române: 2016 – Anul omagial al educației religioase a tineretului creștin ortodox și Anul comemorativ al Sfântului Ierarh Martir Antim Ivireanul și al tipografilor bisericești 21 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., accessed 20 November 2016
- ^ (Gürcüce). . 17 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2021.
- ^ "საქართველოს ნაკრებს ანთიმოზ ივერიელის თასი პრემიერ-მინისტრმა გადასცა (VIDEO)". MyRugby.ge (Gürcüce). 28 Mart 2021. 6 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Iberyali Antimoz Rumence Antim Ivireanul Gurcuce ანთიმოზ ივერიელი Antimoz Iverieli sekuler adi Andria 1650 Eylul veya Ekim 1716 Gurcu bir teolog alim tipograf hattat ve filozof olup Eflak in en buyuk din adamlarindan biriydi Eflak prensinin matbaasini yonetti ve 1708 1715 tarihlerinde Bukres metropolitiydi Iberyali AntimozAntim Manastiri nda Antimoz u tasvir eden mozaikBukres MetropolitiDogumc 1650 Kartli KralligiOlum1716 Edirne Osmanli ImparatorluguKutsayanlarDogu Ortodoks KilisesiAziz ilani1992 09 27 Bukres Romanya Ortodoks Kilisesi Sinodu tarafindanYortu13 Haziran Gurcistan 27 Eylul Romanya 18 yuzyildan kalma bir el yazmasinda Antimoz un armasi Antimoz o zamanlar Bati da Iberya olarak bilinen bir Gurcu kralligi olan Kartli Kralligi nda dogdu Antimoz Osmanli birlikleri tarafindan esir alindi ve Konstantinopolis deki kole pazarinda satildi Bir zanaatkar olarak egitildi ve ahsap oymaciligi resim nakis ve kaligrafi ogrendi Bir zaman sonra Konstantinopolis Patrigi tarafindan fidyesi odenerek kolelikten kurtarildi Istanbul da patrikhane yerleskelerinde yasarken kesislik gorevi yapti Patrik Dositheos 1682 tarihinde bir Rumca matbaanin kuruldugu Yas a gittiginde Antimoz u da yanina aldi Eflak yillari1689 yilinda Prens Constantin Brancoveanu tarafindan Eflak a yerlesmesi istendi ve 1691 de ona Bukres te yeni kurulan matbaanin sorumlulugu verildi 1693 te Incilleri Rumen dilinde yayimladi 1695 yilinda Snagov Manastiri nin bas rahibi egumen olarak atandi ve yeni yerinde bir matbaa kurdu Antimoz Yunanca Turkce ve Arapca konusup yazabiliyordu Kisa surede Rumence hakkinda kapsamli bir bilgi edindi ve bu dili yerel kiliseye resmi dil olarak tanitmada etkili oldu 1702 de Bukres e dondu 1705 te Ramnic piskoposu 1708 de ise Eflak Metropoliti oldu 1709 yili geldiginde Antimoz Tiflis teki ilk Gurcuce matbaanin kurucusu oldu Ayrica Gurculeri matbaa sanatinda egitti ve kendi idaresi altinda calisan ogrencisi Mihai Iștvanovici ile ilk Gurcuce matbaa baskisi Incilleri yayimladi 1710 Ayrica rahiplerine ilmihal egitimi vermede yardimci olmak icin kisa bir ilmihal kitabi basti Buna ek olarak Antimoz Rumence nin yani sira Kilise Slavcasi Yunanca Arapca 1702 tarihli Yunanca Arapca Missal gibi genellikle iki dilli nushalar olmak uzere 25 kitap yayimladi Bu ayni zamanda onun Eflak ta Arapca hurufati kullanan ilk kisi oldugu anlamina geliyordu Onun vaaz niteligindeki eseri Didache zamanin aliskanliklari ve ahlakinin siki bir elestirisi olan bir vaazlar derlemesiydi Ozellikle Hristiyan kaynaklarinin yani sira Antimoz klasik felsefeye de atifta bulunmustu O yazinsal uretiminin yani sira bugun anisina Antim Manastiri denen Bukres teki Tum Azizler Manastiri nin kurucusuydu OlumuAntimoz un Eflak uzerindeki Osmanli vesayetine olan acik muhalefeti onu Fener idaresinin dusmani haline getirdi Yeni prens Nikolaye Mavrokordato onu hapse attirdi ve ardindan Sina Dagi na surgune gonderdi Antimoz yolculuk sirasinda Osmanlilar tarafindan yakalandi ve gunumuz Bulgaristan inda bir yerde olduruldu bedeni Meric veya Tunca ya atildi Katledilme emrini bizzat Mavrokordatos un verdigi iddia edilmistir Azizligi1992 de Antimoz Rumen Ortodoks Kilisesi tarafindan anma gunu olan 27 Eylul tarihinde aziz ilan edildi Rumen Ortodoks Kilisesi olumunun 300 senesi anisina 2016 yilini Iberyali Aziz Antimoz yili ilan etti MirasGunumuzde Antimoz Gurcistan ve Romanya arasindaki iliskilerin bir sembolu olarak gorulmektedir Her yil Romanya ile Gurcistan arasinda oynanan bir ragbi birligi kupasi olan Antim Kupasi na onun adi verilmistir Kaynaklar Antimoz Iverieli Sakartvelo Ansiklopedisi Cilt I Tiflis 1997 s 158 Otar Gvinchidze Antimoz Iverieli Tiflis 1973 George Călinescu Istoria literaturii romane București 1968 s 19Dis baglantilar Rumence Didahii online transcript Kaynakca a b Old Hughes Oliphant and Bulgakov Sergeĭ Nikolaevich Antim of Iveria The Reading and Preaching of the Scriptures in the Worship of the Christian Church Vol 5 Wm B Eerdmans Publishing 2004 p 376 28 Mayis 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde 9780802822321 a b Anthimus of Iberia in Encyclopaedia Britannica 2007 edition Retrieved May 23 2007 31 Agustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Maxim Marian Vlad 2020 The Testamentary and Philanthropic Value of the Settlement Bequeathed to All Saints Monastery by Its Founder Saint Anthim the Iberian Metropolitan Bishop of Wallachia Technium Social Sciences Journal 13 1 551 560 7 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mayis 2022 a b c St Antim of Iberia Martyr Metropolit of Romania 1650 1716 Saint John the Evangelist Pomanian Orthodox chirch Toronto 21 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mayis 2022 Site ul oficial al Patriarhiei Romane 2016 Anul omagial al educației religioase a tineretului creștin ortodox și Anul comemorativ al Sfantului Ierarh Martir Antim Ivireanul și al tipografilor bisericești 21 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde accessed 20 November 2016 Gurcuce 17 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Agustos 2021 საქართველოს ნაკრებს ანთიმოზ ივერიელის თასი პრემიერ მინისტრმა გადასცა VIDEO MyRugby ge Gurcuce 28 Mart 2021 6 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mayis 2022