Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İbn Hurdâzbih (Farsça: ابن خرداذبه) ya da tam adıyla Ebü’l-Kāsım Ubeydullāh bin Abdillâh bin Hurdâzbih (d. 820 – ö. 912), günümüze kadar ulaşan 'in yazarı, bir Fars coğrafyacı ve 9. yüzyılın devlet kurumlarında çalışan üst düzey yöneticidir. Büyükbabası Hurdabe, bir Zerdüşt idi, ki Belh'li Bermekîler ailesinin çağrısı üzerine İslamı kabul etti. Babası Abdullah Abbasi Halifesi al-Maʾmun döneminde 816-17 yılları arasında Taberistan valisi idi.
İbn Hurdâzbih ابن خرداذبه | |
|---|---|
| Doğum | ? Horasan |
| Ölüm | 912 - 913 |
| Din | İslam |
İbn-i Hurdazbih, Horasan'da doğmuş gibi gözükür, fakat Bağdat'ta büyümüş, orada kültürlü bir eğitim ve müzik eğitimi almış ve babasının arkadaşı ünlü şarkıcı İshak Mavsilî tarafından, ona bir ömür boyu müziğe ilgi tutuşturulmuştur. Olgunlaştığı yaşa ulaştığı gün, Halifelik için önce Cebal'da ve sonraları Samarra ʾve Bağdat'ta ulak (barīd) veya posta ve haberalma görev müdürü olmuştur. Çok daha sonraki yaşamında, halifelere sohbet arkadaşlığı (nedim) yapmıştır
Eserleri
- Kitab-ül-Mesalik ve'l-Memalik
Yollar ve Ülkeler Kitabını 846-7 yılında Samarra'da yazmıştır. Tüccarların izleyeceği bir yol kitabı, İslam dünyasındaki ticaret yolları ve ulak yolları yanı sıra, Hazar Denizinden ve Rusya'nın Avrupa yakasından kuzey Afrika'ya kadar ve İspanya'daki posta durakları belgelenmiştir. O dönemin tüm darlıklarına rağmen, Kitâbü'l-mesâlik ve'l-memâlik İslam dünyasında Coğrafya biliminin gelişiminde çok önemli yeri vardır. İbn-i Hurdazbih, Halifelik boyunca posta yolları üzerinde çok ayrıntılı bilgi sağlamış, evreleme yerleri ve aralarındaki mesafeleri fersah olarak açıklamıştır. İbn-i Hurdazbih, Irak'ta Savad'tan başlar ve kuzey ve doğu İran boyunca, Türklerin ülkesine, Fergana ve Sind ülkesine ve sonra güney ve batı Arap yarımadasına, Suriye, Ermenistan, Bizans, Mısır ve Mağrib'e kadar uzanır.
- Adab al-samāʿ
Müzik dinleme görgü kitabı.
- Ketāb jamharat ansāb al-fors wa’l-nawāqel
Fars seçeresi ve "sürgün ve yerleri değiştirilmiş halklar" üzerine yazılmış kitabı.
- Ketāb al-ṭabīkò
Yemek pişirme kitabı.
- Ketāb al-šarāb
İçecekler (şarap) hakkında kitap.
- Ketāb al-lahw wa’l-malāhī
Müzik ve müzik aletleri üzerine yazılmış kitabı.
- Ketāb al-anwāʾ
Doğan ve batan yıldızlar üzerine yazılmış kitabı.
- Ketāb al nodamāʾ wa’l jolasāʾ
Sohbet arkadaşları üzerine yazılmış kitabı.
- Ketāb al-kabīr fi’l-taʾrīḵ
Derleme ve Fars ve diğer ulusların kralları hakkında ayrıntılı bilgi içerir.
Notlar
- ^ Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi cilt: 20 sayfa: 78
- ^ a b C. Edmund Bosworth "Ebn Ḵordāḏbeh" 28 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Encyclopedia Iranica Erişildi 26 Temmuz 2010. (İngilizce)
- ^ erken müslüman yazarlara göre Belh bölgesinde doğan bu ailenin atası, eski Belh kenti yakınındaki Nowbahār (nava-vihāra) Zerdüşt ateş tapınağının yüksek rahibidir.
- ^ a b Abu’l-Ḥasan ʿAlī Masʿūdī, Morūj al-ḏahab, Cilt VIII, s. 88-100; yayımcı Charles Pellat, Beyrut, 1962-79 Cilt V, s. 125-31.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ibn Hurdazbih Farsca ابن خرداذبه ya da tam adiyla Ebu l Kasim Ubeydullah bin Abdillah bin Hurdazbih d 820 o 912 gunumuze kadar ulasan in yazari bir Fars cografyaci ve 9 yuzyilin devlet kurumlarinda calisan ust duzey yoneticidir Buyukbabasi Hurdabe bir Zerdust idi ki Belh li Bermekiler ailesinin cagrisi uzerine Islami kabul etti Babasi Abdullah Abbasi Halifesi al Maʾmun doneminde 816 17 yillari arasinda Taberistan valisi idi Ibn Hurdazbih ابن خرداذبهDogum HorasanOlum912 913DinIslam Ibn i Hurdazbih Horasan da dogmus gibi gozukur fakat Bagdat ta buyumus orada kulturlu bir egitim ve muzik egitimi almis ve babasinin arkadasi unlu sarkici Ishak Mavsili tarafindan ona bir omur boyu muzige ilgi tutusturulmustur Olgunlastigi yasa ulastigi gun Halifelik icin once Cebal da ve sonralari Samarra ʾve Bagdat ta ulak barid veya posta ve haberalma gorev muduru olmustur Cok daha sonraki yasaminda halifelere sohbet arkadasligi nedim yapmistir Eserleri Kitab ul Mesalik ve l Memalik Yollar ve Ulkeler Kitabini 846 7 yilinda Samarra da yazmistir Tuccarlarin izleyecegi bir yol kitabi Islam dunyasindaki ticaret yollari ve ulak yollari yani sira Hazar Denizinden ve Rusya nin Avrupa yakasindan kuzey Afrika ya kadar ve Ispanya daki posta duraklari belgelenmistir O donemin tum darliklarina ragmen Kitabu l mesalik ve l memalik Islam dunyasinda Cografya biliminin gelisiminde cok onemli yeri vardir Ibn i Hurdazbih Halifelik boyunca posta yollari uzerinde cok ayrintili bilgi saglamis evreleme yerleri ve aralarindaki mesafeleri fersah olarak aciklamistir Ibn i Hurdazbih Irak ta Savad tan baslar ve kuzey ve dogu Iran boyunca Turklerin ulkesine Fergana ve Sind ulkesine ve sonra guney ve bati Arap yarimadasina Suriye Ermenistan Bizans Misir ve Magrib e kadar uzanir Adab al samaʿ Muzik dinleme gorgu kitabi Ketab jamharat ansab al fors wa l nawaqel Fars seceresi ve surgun ve yerleri degistirilmis halklar uzerine yazilmis kitabi Ketab al ṭabiko Yemek pisirme kitabi Ketab al sarab Icecekler sarap hakkinda kitap Ketab al lahw wa l malahi Muzik ve muzik aletleri uzerine yazilmis kitabi Ketab al anwaʾ Dogan ve batan yildizlar uzerine yazilmis kitabi Ketab al nodamaʾ wa l jolasaʾ Sohbet arkadaslari uzerine yazilmis kitabi Ketab al kabir fi l taʾriḵ Derleme ve Fars ve diger uluslarin krallari hakkinda ayrintili bilgi icerir Notlar Turkiye Diyanet Vakfi Islam Ansiklopedisi cilt 20 sayfa 78 a b C Edmund Bosworth Ebn Ḵordaḏbeh 28 Kasim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Encyclopedia Iranica Erisildi 26 Temmuz 2010 Ingilizce erken musluman yazarlara gore Belh bolgesinde dogan bu ailenin atasi eski Belh kenti yakinindaki Nowbahar nava vihara Zerdust ates tapinaginin yuksek rahibidir a b Abu l Ḥasan ʿAli Masʿudi Moruj al ḏahab Cilt VIII s 88 100 yayimci Charles Pellat Beyrut 1962 79 Cilt V s 125 31