Mağrip (Arapça: المغرب العربي, el-Mağribü'l-ʿArabî), kuzeybatı Afrika bölgesi. Tarihte, Müslüman idaresi sırasında İber Yarımadası, Malta ve Sicilya'yı da içerirdi.
Günümüzde Mağrip, dar manada Tunus, Cezayir, Fas ve Batı Sahra'yı içerir. Libya ve Moritanya'nın da bunlara eklenmesiyle "Geniş Mağrip" diye adlandırılabilecek bölge ortaya çıkar.
Afrika'nın geri kalanından Atlas Dağları ve Sahra Çölü ile ayrılan Mağrip ülkeleri, Akdeniz coğrafi ve kültürel olarak Akdeniz havzasının bir parçası sayılabilir.
Tarih
Bölge Araplar tarafından fethedilmesinin ardından 8. yüzyılda merkezi bir siyasi idareye kavuştu. Muvahhidler döneminde (1159-1229) tekrar birleşen bölge ardından tekrar birleşmemek üzere parçalandı. Osmanlı idaresi, doğu Mağrip ülkeleri olan Cezayir, Tunus ve Libya üzerinde hüküm sürdü. Bu dönemde, Türk kültürü ve etnik Türkler de bölgeye yerleştiler.
19. yüzyıldan itibaren Mağrip ülkelerinin büyük bölümü Fransız idaresine girdiler. Batı Sahra ve Fas'ın bazı şehirleri ise İspanya tarafından ilhak edildi. Buna karşılık Libya, İtalya kontrolüne girdi.
20. yüzyılda Fas'taki İspanyol şehirleri Ceuta ve Mellila hariç bu bölgeler bağımsızlıklarına kavuştular. Fas, Cezayir, Tunus, Libya ve Moritanya, 1989'da Arap Mağrip Birliği'ni kurdular. Muammer Kaddafi tarafından bir Arap üst-devleti fikri olarak ortaya çıkan bu birlik, zamanla bir ortak pazara dönüşmeyi hedeflemektedir. Ancak üye ülkelerdeki siyasi istikrarsızlıklar, toplumsal ve iktisadi karışıklıklar bu hedefe ulaşmayı engellemektedir.
Toplum ve kültür
Mağrip, Berberilerin en yoğun olarak yaşadığı ve Berberi kültürünün en yoğun şekilde görüldüğü bir bölgedir. Bölge aynı zamanda, Arap kültürünün bir alt bölgesi özelliği gösterir. Örneğin Mağrip ülkelerinin kuskusa dayanan ortak bir mutfak kültürü vardır. Buna karşın Mısır ve doğu Arap mutfakları pirince dayanır. Habib Burgiba da Mağrip ülkelerini tanımlarken kuskusun ortak özellik olmasına değinir.
Ortak kültürün özellikleri Malta gibi çevre ülkelerde de hissedilir. Mesela modern Malta dili, Arapçanın Mağrip ülkelerinde konuşulan aksanından bir dildir.
Bölgedeki önemli etnik azınlıklar Yahudiler, Kuloğlu Türkleri ve sömürgecilik döneminde yerleşen, Pied-noir olarak anılan Fransızlardır.
Mağrip ülkeleri
- Cezayir
- Libya
- Moritanya
- Fas
- Tunus
- Batı Sahra - Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti (de facto)
- Septe, İspanyanın Mağrip bölgesindeki özerk toprağı
- Melilla, İspanyanın Mağrip bölgesindeki özerk toprağı
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . The Columbia Encyclopedia, altıncı baskı. 2001-05. 14 Ekim 2008 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2009.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Magrip Arapca المغرب العربي el Magribu l ʿArabi kuzeybati Afrika bolgesi Tarihte Musluman idaresi sirasinda Iber Yarimadasi Malta ve Sicilya yi da icerirdi Magrip Gunumuzde Magrip dar manada Tunus Cezayir Fas ve Bati Sahra yi icerir Libya ve Moritanya nin da bunlara eklenmesiyle Genis Magrip diye adlandirilabilecek bolge ortaya cikar Afrika nin geri kalanindan Atlas Daglari ve Sahra Colu ile ayrilan Magrip ulkeleri Akdeniz cografi ve kulturel olarak Akdeniz havzasinin bir parcasi sayilabilir TarihBolge Araplar tarafindan fethedilmesinin ardindan 8 yuzyilda merkezi bir siyasi idareye kavustu Muvahhidler doneminde 1159 1229 tekrar birlesen bolge ardindan tekrar birlesmemek uzere parcalandi Osmanli idaresi dogu Magrip ulkeleri olan Cezayir Tunus ve Libya uzerinde hukum surdu Bu donemde Turk kulturu ve etnik Turkler de bolgeye yerlestiler 19 yuzyildan itibaren Magrip ulkelerinin buyuk bolumu Fransiz idaresine girdiler Bati Sahra ve Fas in bazi sehirleri ise Ispanya tarafindan ilhak edildi Buna karsilik Libya Italya kontrolune girdi 20 yuzyilda Fas taki Ispanyol sehirleri Ceuta ve Mellila haric bu bolgeler bagimsizliklarina kavustular Fas Cezayir Tunus Libya ve Moritanya 1989 da Arap Magrip Birligi ni kurdular Muammer Kaddafi tarafindan bir Arap ust devleti fikri olarak ortaya cikan bu birlik zamanla bir ortak pazara donusmeyi hedeflemektedir Ancak uye ulkelerdeki siyasi istikrarsizliklar toplumsal ve iktisadi karisikliklar bu hedefe ulasmayi engellemektedir Toplum ve kulturMagrip Berberilerin en yogun olarak yasadigi ve Berberi kulturunun en yogun sekilde goruldugu bir bolgedir Bolge ayni zamanda Arap kulturunun bir alt bolgesi ozelligi gosterir Ornegin Magrip ulkelerinin kuskusa dayanan ortak bir mutfak kulturu vardir Buna karsin Misir ve dogu Arap mutfaklari pirince dayanir Habib Burgiba da Magrip ulkelerini tanimlarken kuskusun ortak ozellik olmasina deginir Ortak kulturun ozellikleri Malta gibi cevre ulkelerde de hissedilir Mesela modern Malta dili Arapcanin Magrip ulkelerinde konusulan aksanindan bir dildir Bolgedeki onemli etnik azinliklar Yahudiler Kuloglu Turkleri ve somurgecilik doneminde yerlesen Pied noir olarak anilan Fransizlardir Magrip ulkeleriCezayir Libya Moritanya Fas Tunus Bati Sahra Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti de facto Septe Ispanyanin Magrip bolgesindeki ozerk topragi Melilla Ispanyanin Magrip bolgesindeki ozerk topragiAyrica bakinizArap Magrip BirligiKaynakca The Columbia Encyclopedia altinci baski 2001 05 14 Ekim 2008 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 16 Mayis 2009