Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Göç, dini, iktisadi, siyasi, sosyal ve diğer sebeplerden dolayı insan topluluklarının hayatlarının tamamını veya bir bölümünü geçirmek üzere bir iskân ünitesinden, bir başkasına yerleşmek suretiyle yaptıkları coğrafi yer değiştirme hareketidir. Kişisel nedenlerle yer değiştirmeye ve bu esnada nakledilen eşyaların hepsine de göç denmektedir. Ayrıca kuşların, balıkların ve bazı hayvan türlerinin, belli mevsimlerde dünyanın çeşitli yerlerine gitmeleri de göç adıyla anılır.
Göçün sebepleri
Birçok gelişmekte olan ülkelerde olduğu gibi göç bir ülkenin başlıca sorunları arasında yer almaktadır. Bunun temeli ise köy yaşamında makineleşmeye geçilmesi ve sanayileşmenin ülkede daha fazla değer kazanmasıdır. Ayrıca eğitim şartlarının yetersizliği de insanları şehre sürüklemiştir. Sağlık koşullarının köylerde yeterli düzeyde olmaması da göçün başlıca etkenleri arasında yer almaktadır.
1846-1932 arasında 18 milyon İngiliz, 10 milyon İtalyan, 5 milyon Alman yeni kıtalara göç etmiştir. 1821-1924 arasında 55 milyon Avrupalı ülke değiştirmiş, bunların 34 milyonu ABD'yi seçmiştir.
İşsizlik, daha iyi şartlarda yaşama gibi sebeplerle, ülkeler arasında ve bir ülkenin kendi içinde de çeşitli göçler olmaktadır. Bunlar, zamanla çözümü zorlaşan büyük problemler ortaya çıkarmakta ve ülkelerin siyasi, sosyal, ekonomik, kültürel dengelerini bozmaktadır. Türkiye, köyden şehre büyük oranlara ulaşan göçler sebebiyle bu problemleri en çok yaşayan ve halletmeye çalışan ülkeler arasındadır.
Göç türleri
Göçler çeşitli şekillerde sınıflandırılabilir. Nedenlerine göre;
- Zorunlu göçler; Savaş afet, sürgün gibi nedenlerle oluşur. Mülteciler ve mübadele göçmenleri gibi.
- Gönüllü göçler: Daha rahat yaşam şartları için birey göçe kendisi karar vermektedir.
Yöntemine göre: a)Yasal göç, b)Yasa dışı göç. Ne zaman, nerede, ne yöne oluşacağı kestirilemeyen yasa dışı göçlere düzensiz göç denilir. Bunların bazıları transit göçlerdir. Avrupa'ya ulaşmak için Türkiye'den geçen Afganlar gibi.
- İşçi göçü: Ülkesinde çalışma imkânı bulamayanlar veya düşük ücretle çalışan işçiler farklı ülkelere göç eder.
- Beyin göçü: Başka ülkede çalışmaya giden yetişmiş, nitelikli meslek sahiplerini kapsayan göç türüdür.
Sürelerine göre;
- Geçici göç; daha sonra dönmek üzere, belli süreliğine bir yere göçmek etmek. Mevsimlik tarım işçilerinin göçü gibi.
- Kalıcı göç; yerleşmek amacıyla göç etmek.
Göç edilen yere göre;
- İç göç; ülke sınırları içinde yer değiştirmeyi,
- Dış göç; ülke dışına yapılan göçü ifade eder.
Arap Dünyasında Göç
İslam öncesinde Arap coğrafyasında büyük göç hareketlikleri gözlemlenmiştir. Söz konusu göçler, genellikle insanların verimli alan arayışlarından, ticaret girişimlerinden yahut tehcir gibi muhtelif sebeplerden kaynaklanmaktadır. Öte yandan kimi zaman şairler, hami arayışına girerek münferit şekilde göç edebilmektedirler.
Kavimler göçü ve diğer göçler
Tarih nazariyesine göre, 4. yüzyılda Orta Asya'da yaşayan kavimlerin şiddetli ve uzun süren kuraklık sebebiyle doğuya, kuzeye, batıya ve güneye gitmelerine; Kavimler Göçü denmektedir. Bu göçün siyasi, sosyal ve kültürel neticeleri üzerinde uzun bir süredir durulmaktadır. Aynı bölgede M.S. 6. yüzyıldan itibaren başlayan ve asıl ağırlığı batı istikametinde olan Türk göçleri, 17. yüzyıla kadar devam etmiş; İran, Anadolu ve Balkanlardan geçerek Avrupa ortalarına ulaşmıştır.
Bazı Türk boyları bugünkü İran, Azerbaycan, Hindistan, Irak ve Anadolu'da göç ettiler.
Osmanlı Devletinin son zamanlarında, 1877-78 Osmanlı-Rus savaşları esnasında, Tuna boylarından, Balkanlardan ve Kırım'dan Anadolu'ya yapılan toplu göç, olarak bilinir. 1950'li yıllarda, Balkan Türklerin, Balkan ülkelerinden (Romanya, Yugoslavya, Bulgaristan) ve Rusya'dan Türkiye'ye toplu göç ettiler.
Afganistan'ın Rusya tarafından işgali ile 2,5 milyon Afgan'ın başta Pakistan olmak üzere çeşitli İslam ülkelerine göçü, Filistinlilerin İsrail tarafından, göçe mecbur bırakılması, Bulgaristan'da yaşayan Türklerin (1989) vatanlarından çıkarılarak göçe zorlanmaları (1991) olayları da siyasi göçlerin örneklerindendir.
Yeni kıtalara göç
Bir de kıtalar arası göçler vardır. Bunun en tipik misali Amerika kıtasına yapılan göçtür. 16. yüzyıldan itibaren bu yeni kıtaya, önce Avrupa milletlerinden başlayan göçler, gittikçe azalmasına rağmen halen devam etmektedir. Önceleri serseri, başı bozuk, kanun kaçağı ve maceraperest Avrupalıların itibar ettikleri bir ülke olan Amerika kıtası, 19. yüzyılın ikinci yarısında, gene bu ülkelerden şiddetli göç dalgalarına sahne oldu. Kıtanın iskan ve imarı tamamlanıp ilmi, teknik ve ticari zenginlikler ortaya çıkınca, bütün milletler için en cazip ülkelerden biri oldu. Bu durum, dünyanın her yerinden ve her seviyede insanların buraya göç etmelerine sebep oldu.
15. yüzyılda sömürgeciliğin başlaması ile birlikte iş gücü ihtiyacı köleler ile sağlanmaya başlandı. Zaten var olan köle ticareti daha sistemli olması, daha fazla insanı köle haline getirmesi, önemli kısmının ölümüne neden olması ile eski zamanlardan ayrılır. 16. yy ile 19. yy arasında 8-10 milyon Afrikalı yeni kıtalarda çalıştırılmak üzere köle yapılmıştır.
Göç sistemleri kuramı, insanların bir yerden başka bir yere sürekli olarak hareket ettiği sosyal, ekonomik ve demografik bir süreç olan göçün incelendiği bir sosyoloji ve göç çalışması yaklaşımıdır. Göç sistemleri kuramı, göç olaylarını yalnızca tek yönlü bir hareket olarak değil, karmaşık bir ağ olarak ele alır ve göçün nedenlerini, süreçlerini ve sonuçlarını anlamaya çalışır.
Göç sistemleri kuramı, göçün birçok faktörün etkileşimi sonucu ortaya çıktığını ve sadece birkaç basit nedenle açıklanamayacağını öne sürer. Göç sistemleri, kaynak bölgeleri ve hedef bölgeler arasında sürekli bir etkileşim içindedir ve bu etkileşim birçok faktör tarafından yönlendirilir. Ekonomik, sosyal, politik, demografik, kültürel ve çevresel faktörler, göç sistemlerini şekillendiren temel nedenlerdir.
Göç sistemleri kuramı
Göç sistemleri kuramının temel prensipleri arasında şunlar bulunmaktadır:
- Göç süreçleri karmaşıktır: Göç, sadece bir neden ya da bir sonuç değil, birçok faktörün etkileşimi sonucu ortaya çıkar. Ekonomik, sosyal, politik ve kültürel nedenler, göç süreçlerini karmaşıklaştırır ve farklı etkileşimlerle birleşebilir.
- Göç süreçleri sürekli ve döngüseldir: Göç, tek yönlü bir hareket olarak değil, kaynak bölgeleri ile hedef bölgeler arasında sürekli bir etkileşim içinde gerçekleşen döngüsel bir süreç olarak görülür. Göç süreçleri, kaynak bölgelerinden hedef bölgelere, hedef bölgelerden kaynak bölgelere doğru sürekli olarak gerçekleşebilir.
- Göç süreçleri çoklu yönlüdür: Göç, sadece bir yöne doğru değil, birden fazla yöne doğru da gerçekleşebilir. Örneğin, kırsal bölgelerden şehirlere, şehirlerden kırsal bölgelere, ülkeler arasında ve hatta kıtalar arasında göç süreçleri görülebilir.
- Göç sistemleri ekonomik, sosyal, politik ve kültürel faktörler tarafından yönlendirilir: Göç sistemleri, ekonomik, sosyal, politik ve kültürel faktörler
Göçün etkileri
Göç veren ülkeye etkileri
- Göç veren ülkelerde işsizlik azalır.
- Nüfus azalır.
- Yurt dışı işçileri ülkelerine döviz gönderirler. 2014'te 401 milyar $ olan işçi dövizlerinin 2015'te 515 milyar $ olacağı tahmin edilmektedir. Dünya Bankasına göre işçi dövizleri gelişmekte olan ülkelerin 2011 GSMH'nin %10'unu oluşturmuştur. Türkiye'ye 1964'te 45 milyon $, 1980'de 2 milyar $, 2010'da 950 milyon $ işçi dövizi gelmiştir.
- Göç eden insanlar gittikleri ülkelerde yeni beceriler, iş tecrübeleri kazanarak, ülkelerine aktarırlar.
Göç alan ülkelere etkisi
- İş gücü açığı kapanır.
- Nüfus artar.
- Göçmenlerin kültürel uyum sorunu yaşaması.
- Yoğun göç sonucu şehirlerde gecekondulaşma.
- Yerli halkın göçmen topluluğu kabullenme ya da tam tersi dışlama tepkileri söz konusu olabilir. Ayrımcılık ve ırkçılık görülebilir.
- Yerli halk ile göçmenler arasında rekabet ortamı oluşur.
- Dünya üzerindeki her ülkeden nitelikli insan gücüne sahip olur.
Konuyla ilgili yayınlar
Ayyıldız, Esat. “Göç Olgusunun Klasik ve Modern Arap Edebiyatındaki Yansımaları”. VI. Uluslararası Orta Doğu Sempozyumu: Sosyo-Politik Yönleriyle Orta Doğu’da Değişim. Ed.Onur Kaya, Keisuke Wakizaka. 51-53. İstanbul: İstanbul Gelişim Üniversitesi Yayınları, 2021.
Kaynakça
- ^ Taylan Akkayan, Göç ve Değişme, İstanbul 1979, s21
- ^ a b c YILMAZ, Abdurrahman (2014). (PDF). Turkish Studies. 7 Şubat 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2018.
- ^ Ayyıldız, Esat. “Göç Olgusunun Klasik ve Modern Arap Edebiyatındaki Yansımaları”. VI. Uluslararası Orta Doğu Sempozyumu: Sosyo-Politik Yönleriyle Orta Doğu’da Değişim. Ed.Onur Kaya, Keisuke Wakizaka. 51-53. İstanbul: İstanbul Gelişim Üniversitesi Yayınları, 2021.
- ^ Massey, D. S., Arango, J., Hugo, G., Kouaouci, A., Pellegrino, A., & Taylor, J. E. (1993). Theories of international migration: A review and appraisal. Population and Development Review, 19(3), 431-466.
- ^ Özcurumez, S., & Aybek, C. (2017). Theories of migration and integration: A review of the literature. International Journal of Social Science Studies, 5(1), 23-33.
- ^ United Nations. (2019). World migration report 2020. International Organization for Migration.
- ^ Castles, S., & Miller, M. J. (2009). The age of migration: International population movements in the modern world. Guilford Press.
Dış bağlantılar
- Göç istatistikleri (TUİK)25 Kasım 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Göçmenlerin üzerindeki psikososyal yük (Qantara.de)
- Göç Türleri17 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
İç bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Goc dini iktisadi siyasi sosyal ve diger sebeplerden dolayi insan topluluklarinin hayatlarinin tamamini veya bir bolumunu gecirmek uzere bir iskan unitesinden bir baskasina yerlesmek suretiyle yaptiklari cografi yer degistirme hareketidir Kisisel nedenlerle yer degistirmeye ve bu esnada nakledilen esyalarin hepsine de goc denmektedir Ayrica kuslarin baliklarin ve bazi hayvan turlerinin belli mevsimlerde dunyanin cesitli yerlerine gitmeleri de goc adiyla anilir Kaliforniya da rehabilitasyon kampina giden gocmenler ve cocuklari Dorothea Lange Mart 1935 Gocun sebepleriBircok gelismekte olan ulkelerde oldugu gibi goc bir ulkenin baslica sorunlari arasinda yer almaktadir Bunun temeli ise koy yasaminda makinelesmeye gecilmesi ve sanayilesmenin ulkede daha fazla deger kazanmasidir Ayrica egitim sartlarinin yetersizligi de insanlari sehre suruklemistir Saglik kosullarinin koylerde yeterli duzeyde olmamasi da gocun baslica etkenleri arasinda yer almaktadir 1846 1932 arasinda 18 milyon Ingiliz 10 milyon Italyan 5 milyon Alman yeni kitalara goc etmistir 1821 1924 arasinda 55 milyon Avrupali ulke degistirmis bunlarin 34 milyonu ABD yi secmistir Issizlik daha iyi sartlarda yasama gibi sebeplerle ulkeler arasinda ve bir ulkenin kendi icinde de cesitli gocler olmaktadir Bunlar zamanla cozumu zorlasan buyuk problemler ortaya cikarmakta ve ulkelerin siyasi sosyal ekonomik kulturel dengelerini bozmaktadir Turkiye koyden sehre buyuk oranlara ulasan gocler sebebiyle bu problemleri en cok yasayan ve halletmeye calisan ulkeler arasindadir Goc turleriGocler cesitli sekillerde siniflandirilabilir Nedenlerine gore Zorunlu gocler Savas afet surgun gibi nedenlerle olusur Multeciler ve mubadele gocmenleri gibi Gonullu gocler Daha rahat yasam sartlari icin birey goce kendisi karar vermektedir Yontemine gore a Yasal goc b Yasa disi goc Ne zaman nerede ne yone olusacagi kestirilemeyen yasa disi goclere duzensiz goc denilir Bunlarin bazilari transit goclerdir Avrupa ya ulasmak icin Turkiye den gecen Afganlar gibi Isci gocu Ulkesinde calisma imkani bulamayanlar veya dusuk ucretle calisan isciler farkli ulkelere goc eder Beyin gocu Baska ulkede calismaya giden yetismis nitelikli meslek sahiplerini kapsayan goc turudur Surelerine gore Gecici goc daha sonra donmek uzere belli sureligine bir yere gocmek etmek Mevsimlik tarim iscilerinin gocu gibi Kalici goc yerlesmek amaciyla goc etmek Goc edilen yere gore Ic goc ulke sinirlari icinde yer degistirmeyi Dis goc ulke disina yapilan gocu ifade eder Arap Dunyasinda GocIslam oncesinde Arap cografyasinda buyuk goc hareketlikleri gozlemlenmistir Soz konusu gocler genellikle insanlarin verimli alan arayislarindan ticaret girisimlerinden yahut tehcir gibi muhtelif sebeplerden kaynaklanmaktadir Ote yandan kimi zaman sairler hami arayisina girerek munferit sekilde goc edebilmektedirler Kavimler gocu ve diger goclerTarih nazariyesine gore 4 yuzyilda Orta Asya da yasayan kavimlerin siddetli ve uzun suren kuraklik sebebiyle doguya kuzeye batiya ve guneye gitmelerine Kavimler Gocu denmektedir Bu gocun siyasi sosyal ve kulturel neticeleri uzerinde uzun bir suredir durulmaktadir Ayni bolgede M S 6 yuzyildan itibaren baslayan ve asil agirligi bati istikametinde olan Turk gocleri 17 yuzyila kadar devam etmis Iran Anadolu ve Balkanlardan gecerek Avrupa ortalarina ulasmistir Bazi Turk boylari bugunku Iran Azerbaycan Hindistan Irak ve Anadolu da goc ettiler Osmanli Devletinin son zamanlarinda 1877 78 Osmanli Rus savaslari esnasinda Tuna boylarindan Balkanlardan ve Kirim dan Anadolu ya yapilan toplu goc olarak bilinir 1950 li yillarda Balkan Turklerin Balkan ulkelerinden Romanya Yugoslavya Bulgaristan ve Rusya dan Turkiye ye toplu goc ettiler Afganistan in Rusya tarafindan isgali ile 2 5 milyon Afgan in basta Pakistan olmak uzere cesitli Islam ulkelerine gocu Filistinlilerin Israil tarafindan goce mecbur birakilmasi Bulgaristan da yasayan Turklerin 1989 vatanlarindan cikarilarak goce zorlanmalari 1991 olaylari da siyasi goclerin orneklerindendir Yeni kitalara gocBir de kitalar arasi gocler vardir Bunun en tipik misali Amerika kitasina yapilan goctur 16 yuzyildan itibaren bu yeni kitaya once Avrupa milletlerinden baslayan gocler gittikce azalmasina ragmen halen devam etmektedir Onceleri serseri basi bozuk kanun kacagi ve maceraperest Avrupalilarin itibar ettikleri bir ulke olan Amerika kitasi 19 yuzyilin ikinci yarisinda gene bu ulkelerden siddetli goc dalgalarina sahne oldu Kitanin iskan ve imari tamamlanip ilmi teknik ve ticari zenginlikler ortaya cikinca butun milletler icin en cazip ulkelerden biri oldu Bu durum dunyanin her yerinden ve her seviyede insanlarin buraya goc etmelerine sebep oldu 15 yuzyilda somurgeciligin baslamasi ile birlikte is gucu ihtiyaci koleler ile saglanmaya baslandi Zaten var olan kole ticareti daha sistemli olmasi daha fazla insani kole haline getirmesi onemli kisminin olumune neden olmasi ile eski zamanlardan ayrilir 16 yy ile 19 yy arasinda 8 10 milyon Afrikali yeni kitalarda calistirilmak uzere kole yapilmistir Goc sistemleri kurami insanlarin bir yerden baska bir yere surekli olarak hareket ettigi sosyal ekonomik ve demografik bir surec olan gocun incelendigi bir sosyoloji ve goc calismasi yaklasimidir Goc sistemleri kurami goc olaylarini yalnizca tek yonlu bir hareket olarak degil karmasik bir ag olarak ele alir ve gocun nedenlerini sureclerini ve sonuclarini anlamaya calisir Goc sistemleri kurami gocun bircok faktorun etkilesimi sonucu ortaya ciktigini ve sadece birkac basit nedenle aciklanamayacagini one surer Goc sistemleri kaynak bolgeleri ve hedef bolgeler arasinda surekli bir etkilesim icindedir ve bu etkilesim bircok faktor tarafindan yonlendirilir Ekonomik sosyal politik demografik kulturel ve cevresel faktorler goc sistemlerini sekillendiren temel nedenlerdir Goc sistemleri kuramiGoc sistemleri kuraminin temel prensipleri arasinda sunlar bulunmaktadir Goc surecleri karmasiktir Goc sadece bir neden ya da bir sonuc degil bircok faktorun etkilesimi sonucu ortaya cikar Ekonomik sosyal politik ve kulturel nedenler goc sureclerini karmasiklastirir ve farkli etkilesimlerle birlesebilir Goc surecleri surekli ve donguseldir Goc tek yonlu bir hareket olarak degil kaynak bolgeleri ile hedef bolgeler arasinda surekli bir etkilesim icinde gerceklesen dongusel bir surec olarak gorulur Goc surecleri kaynak bolgelerinden hedef bolgelere hedef bolgelerden kaynak bolgelere dogru surekli olarak gerceklesebilir Goc surecleri coklu yonludur Goc sadece bir yone dogru degil birden fazla yone dogru da gerceklesebilir Ornegin kirsal bolgelerden sehirlere sehirlerden kirsal bolgelere ulkeler arasinda ve hatta kitalar arasinda goc surecleri gorulebilir Goc sistemleri ekonomik sosyal politik ve kulturel faktorler tarafindan yonlendirilir Goc sistemleri ekonomik sosyal politik ve kulturel faktorlerGocun etkileriGoc veren ulkeye etkileri Goc veren ulkelerde issizlik azalir Nufus azalir Yurt disi iscileri ulkelerine doviz gonderirler 2014 te 401 milyar olan isci dovizlerinin 2015 te 515 milyar olacagi tahmin edilmektedir Dunya Bankasina gore isci dovizleri gelismekte olan ulkelerin 2011 GSMH nin 10 unu olusturmustur Turkiye ye 1964 te 45 milyon 1980 de 2 milyar 2010 da 950 milyon isci dovizi gelmistir Goc eden insanlar gittikleri ulkelerde yeni beceriler is tecrubeleri kazanarak ulkelerine aktarirlar Goc alan ulkelere etkisi Is gucu acigi kapanir Nufus artar Gocmenlerin kulturel uyum sorunu yasamasi Yogun goc sonucu sehirlerde gecekondulasma Yerli halkin gocmen toplulugu kabullenme ya da tam tersi dislama tepkileri soz konusu olabilir Ayrimcilik ve irkcilik gorulebilir Yerli halk ile gocmenler arasinda rekabet ortami olusur Dunya uzerindeki her ulkeden nitelikli insan gucune sahip olur Konuyla ilgili yayinlarAyyildiz Esat Goc Olgusunun Klasik ve Modern Arap Edebiyatindaki Yansimalari VI Uluslararasi Orta Dogu Sempozyumu Sosyo Politik Yonleriyle Orta Dogu da Degisim Ed Onur Kaya Keisuke Wakizaka 51 53 Istanbul Istanbul Gelisim Universitesi Yayinlari 2021 Kaynakca Taylan Akkayan Goc ve Degisme Istanbul 1979 s21 a b c YILMAZ Abdurrahman 2014 PDF Turkish Studies 7 Subat 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Ekim 2018 Ayyildiz Esat Goc Olgusunun Klasik ve Modern Arap Edebiyatindaki Yansimalari VI Uluslararasi Orta Dogu Sempozyumu Sosyo Politik Yonleriyle Orta Dogu da Degisim Ed Onur Kaya Keisuke Wakizaka 51 53 Istanbul Istanbul Gelisim Universitesi Yayinlari 2021 Massey D S Arango J Hugo G Kouaouci A Pellegrino A amp Taylor J E 1993 Theories of international migration A review and appraisal Population and Development Review 19 3 431 466 Ozcurumez S amp Aybek C 2017 Theories of migration and integration A review of the literature International Journal of Social Science Studies 5 1 23 33 United Nations 2019 World migration report 2020 International Organization for Migration Castles S amp Miller M J 2009 The age of migration International population movements in the modern world Guilford Press Dis baglantilarGoc istatistikleri TUIK 25 Kasim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Gocmenlerin uzerindeki psikososyal yuk Qantara de Goc Turleri17 Kasim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ic baglantilarHicret Kavimler gocu Tehcir Gocmen