İphigenia Aulide'de (Fransızca:Iphigénie en Aulide) Christoph Willibald Gluck tarafından Fransızca olarak hazırlanmış 4 perdelik bir trajedik opera. Eserin librettosu Nicolas-François Guillard tarafından Fransızca olarak tanınmış Fransız trajedi yazarı Jean Racine'in antik Yunan mitinden uyarlanarak yazdığı "İphigenie (1674)" trajedisinden uyarlanarak yazılmıştır. Eserin prömiyer temsili 19 Nisan 1774'te Paris'te "Académie Royale de Musique" (Opéra National de Paris) tarafından yapılmıştır. Bu eser Fransız opera sahnesinde temsil edilen ilk Fransızca opera eseri olmuştur.
Özgün isim | Iphigénie en Aulide |
---|---|
Müzik | Christoph Willibald Gluck |
Libretto | François-Louis Gand Le Bland Du Roullet |
Gala | 19 Nisan 1774 |
İlk gösterim yeri | Paris, Académie Royale de Musique (Opéra National de Paris) |
Oyuncular |
|
Temsiller ve versiyonlar
Bu operanın 19 Nisan 1774'te Paris'te prömiyer temsilinde seyirciler sadece uvertürünü çok alkışladılar ve eserin takip eden kısımları seyirciler tarafından popüler bulunmadı. Bu ilk temsilinde sonra Nisan ayı içinde 3 ekstra temsil planlanmıştı. Fakat Fransa Kralı XV. Louis'in o ay içinde ölümü dolayısıyla ilan edilen yas nedeniyle Paris'te tiyatrolar 6 hafta kapalı kaldılar.
İphigenia Aulide'de operası Paris'te 10 Ocak 1775'te tekrar temsil edilmeye başlandı. Bu eser o kadar popüler oldu ki 1776-1824 döneminde Fransa Operası repertuvarında bir temel eser oldu ve bu dönemde hemen hemen her yıl yeniden yapımlanıp temsil edildi. Bu dönemde bu eserin 400'den çok sayıda temsili yapıldığı ve Gluck'un Paris'te en çok kere temsil edilen eseri olduğu belirtilmektedir.
1775 yılında yani yapım için Gluck eserinde bazı değişiklikler yaptı. Sahne arkasından gelen bir ses olarak Tanrıça Diana soprano sesini eserine ekledi ve eserdeki divertismanları değiştirip genişletti. Bunun için günümüzde operaevleri bu eserin iki Fransızca versiyonu arasında seçim yapmaları mümkündür. Bununla beraber bu iki Franzizca versiyon arasındaki fark Gluck'un Fransızca eserinin iki versiyonu arasındaki fark veya Gluck'un operasının Fransızca versiyonu ile İtalyanca versiyonu arasındaki fark kadar çok değildir.
1847'de Dresden Sarayı tiyatrosu direktörü olan Richard Wagner bu eserin yeni bir Almanca versiyonunu hazırlamakta iken orijinal eserde büyük değişiklikler yaptı. Wagner metin değişiklikleri yaparak librettoyu yeniden edit edip yeni kısımlar ekledi. Bu metin değişiklikleri ile yetinmeyen Wagner değişik bir finale hazırladı ve bazı pasajlara kendi bestesi olan parçalar koydu. Günümüzde Wagner revizyonu versiyon, özellikle Almanya operaevlerinde ve Hermann Abendroth, Otto Klemperer ve Wilhelm Furtwängler gibi ünlü Alman opera orkestra şefleri altında yapımlanmaktadır. Bu versiyonun disk kayıtları yapılmış olup hâlâ satılmaktadır.
Roller
Rol | Ses tipi | Prömiyerde roller, 19 Nisan 1777 (Orkestra şefi:Louis-Joseph Francœur) (Bale kerografi:Gaétan Vestris) |
---|---|---|
Agamemnon, Miken Kralı | bariton | Henri Larrivée |
Clitemnestre (Clytemnestra), karısı | soprano | Françoise-Claude-Marie-Rosalie Campagne |
Iphigénia (İphigenia), kızları | soprano | Sophie Arnould |
Achille (Akhilleus), bir antik Yunan kahraman | Joseph Legros | |
Patrocle (Patroclus) | bas | Durand |
Calchas, Başrahip | bas | Nicolas Gélin |
Arcas | bas | Beauvalet |
Üç Yunan kadın | soprano | Marie-Françoise de Beaumont d'Avantois; Rosalie Levasseur, (üçüncü kadın şarkıcının ismi bilinmiyor) |
Bir Midilli'li kadın köle | soprano | Mlle Chateauneuf |
Yunan askerleri ve halkı; Teselyalı savasçılar; Argos'lu kadınlar; Aulide'li kadınlar; Midilli'li kadınlar, erkekler ve köleler; Diana tanrıçası rahibeleri | ||
Konu özeti
I. Perde
Büyük kahin Calchas, Tanrıça Diana tarafından kendine verilen bir kehanette bulunarak Truva'ya saldırı için Aulide'de toplanan Yunan gemilerinin Ege Denizi'ni geçmeleri için uygun rüzgârlar bulabilmeleri için Miken Kralı ve bu Yunan filosunun başkomutanı olan Agamemnon'un kendi kızı olan İphigenia'yı tanrılara kurban olarak kendi eliyle öldürmesi gerektiğini bildirir. Bu operanın ana teması bir baba olarak kız evladı İphigenia'nın hayatını kurtarma ile komuta ettiği Yunan filosu ve hüküm ettiği Miken krallığının mensuplarının yaşam menfaatlerini sağlama arasında yapması gereken müthiş korkunç bir seçim hakkındadır.
Truva'ya gitmek için değişik Yunan şehirlerinde toplanan askerleri taşıyan filo Aulide'den harekete geçmesi planlanmıştır ve Agamemnon kızı İphigena'ya Aulide'ye çağırmıştır. Bunun için kızına verdiği neden, kızının tanınmış bir Yunan kahramanı olan Achille (Akhilleus) ile nikâhla evlenmesinin yapılmasıdır. Fakat kızını oraya gelip kurban edilmesinden sakınmak için sonradan gönderdiği haberle kızına Achille'nin hiç vefalı bir kişi olamayıp ona sadık olamayacağını ve kızının onunla evlenmeyi kabul etmemesinin imkân dahilinde olduğunu bildirmiştir
Fakat İphigenia babasından bu son haberi daha almadan annesi Clytemnestra ile birlikte Yunan filosunun kampına gelmiştir. İki kadın Achille'nin vefasız olabileceğinde hiç hoşlanmamışlardır ve evlenmeden sakınmak istemeye başlamışlardır. Fakat Achille'nin onların yanına gelir ve İphigenia'ya karşı büyük bir aşk beslemekte olduğunu bildirir. Perde Achille ve İphigenia arasında gayet duyarlı karşılıklı birbirine barışıp birbirine aşk ilan etmeleri sahnesi ve finale ikilisi ile son bulur.
II. Perde
Nikâh ve gerdeğe girme törenleri için yapılan eğlenceler koroların şarkılarını ve bir baleyi ihtiva eder. Fakat çift bu eğlentilerden sonra tapınağa gittiklerine Agamemnon'un muhafızları komutanı olan Arcas onlara kızın babası kralın tapınak sunağı önünde kızını kurban etmek için onları beklemekte olduğunu onlara ifşa eder. Kralın kızını kurban etmesini önlemek için hemen Achille ve Clytemnestra tapınağa girip sunağa giderler. Orada kralı kızını kurban etmekten caydırmaya çalışırlar. Kral onlarla hemfikir olup kızını kurban etme planını bir kenara koyar.
III. Perde
Perde Truva'ya gitmeye kararlı Yunan askerler korosu ile açılır. Bu koro kralın fikrini değiştirmesini ve böylece Truva'ya gitmelerinin önlenmesini kabul etmeye onların hazır olamadığını ve kurban etme törenin hemen yapılmasını istediklerini bildirmektedir. Tam bu sırada İphigenia kötü talihini kabul edeceğini ve halkın ve askerlerin büyük menfaatleri için kendi hayatını kaybetmeyi kabule hazır olduğunu ilan eder. Kızın annesi Clytemnestra merhametsiz Yunanlardan büyük tanrı Jüpiter'in intikam alacağını onlara bildirir.
Fakat kurban etme töreni yapılacaktır. Tam bu sırada Achille ve kendinin savaşçıları bu törene itirazlarını açıkça ortaya atarlar. Etraf karışır. Bu sırada Gluck antik mitten ve Racine'in trajedi oyununun sonucundan tamamen ayrılır. Büyük kahin Calchas'ın sesi koronun karmaşık sesleri üzerinden duyulur. Calhas tanrıça Diana'nın fikrini değiştirdiğini ve kızın kurban edilmesinin gerekmediğini bildirdiği herkese açıklar. Bu eserin 1775 yapımlanması için yapılan değişikliklerle ortaya çıkarılan ikinci versiyonunda tanrıça Diana şahsen sahneye girer ve şahsen Achille ve İphigenia'nın evlenmesini ve Agamemnon komutasındaki Yunan filosunun Ege Denizi'ni geçmeye başlamasını kutsadığını ilan eder.
Seçilmiş disk kayıtları
Yıl | Roller (Agamemnon, Clytemnestre, İphiginia, Achille) | Orkestra şefi, Orkestra ve koro | Marka |
---|---|---|---|
1951 (Almanca çevirisi) | Dietrich Fischer-Dieskau, Johanna Blatter, Martha Musial, Helmut Krebs | Artur Rother, RAIS Kammerchor ve Sinfonieorchester | CD: Gala 100.712 |
1962 | Walter Berry, Inge Borkh, Christa Ludwig, James King | , Wiener Staatsoper korosu ile Salzburger Festivali Oda Korosu ve Wiener Philharmoniker orkestrası | 2 CD (1996); Orfeo «d'Or» C 428962 |
1972 (Wagner'un revizyonu ve Almanca metni) | Dietrich Fischer-Dieskau, Trudeliese Schmidt, Anna Moffo, Ludovic Spiess | Kurt Eichhorn, Bayerischen Rundfunks korosu, Müncher Rundfunkorchester | CD: BMG RCA Classics 74321 32236-2 |
1987 (Gluck'un orijinal Fransizca metni) | José van Dam, Anne Sofie von Otter, Lynne Dawson, John Aler | John Eliot Gardiner, Monteverdi Korosu, Lyon Opera Orkestrasi | 2CD: (1990); ERATO «Gardiner Collection» 4509-99609-2 |
2002 | Christopher Robertson, Daniela Barcellona, Violeta Urmana, Stephen Mark Brown | Riccardo Muti Teatro alla Scala koro ve orkestrasi | DVD (2005), House of Opera DVDCC 701 |
Medya
- Dinlemekte problem mi yaşıyorsunuz? Medya yardımı sayfasına göz atın.
İphigénia Aulide'de- Bale Suiti No. 1 - Bölüm 1 (4:20) | |
Bale Suiti No. 1 - Bölüm 2 | |
Besteci Christoph Willibald Gluck (1714–1787) Aranjman: Felix Mottl (1856–1911); Orkestra şefi: Leo Blech (1871–1958); Orkestra:Berliner Staatskapelle; Kayıt tarihi:1927 |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Bu madde kısmen İngilizce Wikipedia "Iphigénie_en_Aulide" maddesi kaynaklıdır. Iphigénie_en_Aulide7 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış kaynaklar
- Hayes, Jeremy, "Iphigénie en Aulide", Kaynak: Stanley, Sadie (ed.) (1997), The New Grove Dictionary of Opera, Cilt.ii Sayfa:816-819 New York: Oxford University Press. (İngilizce)
- Pitou, Spire (1985), The Paris Opéra. An Encyclopedia of Operas, Ballets, Composers, and Performers – Rococo and Romantic, 1715–1815, Westport/London: Greenwood Press, (İngilizce)
Dış bağlantılar
- IMSLP websitesinde "Iphigénie_en_Aulide,_Wq.40_ (Gluck,_ Christoph_Willibald)" maddesinde partitür notaları, seslendirme notaları, aranjmanlar, transkripsiyonlar ve librettolar. Online [1]15 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Opera-guide.ch websitesinde "Gluck, Iphigénie en Aulide" eserinin Fransızca librettosu. Online:[2]3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Fransızca)
- * Opera-guide.ch websitesinde "Gluck, Iphigénie en Aulide" eserinin Almanca librettosu. Online:[3]3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Almanca)
- YouTube websitesinde "Gluck: "Iphigenie in Aulis" (Berlin 1992, deutsch, Schreier, Hajóssyová, Lang)" maddesinde Berlin 1992 yapimi "Gluck, Iphingenie en Aulis" operasinin Almanca tum audio-kaydi: On-line:[4]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Iphigenia Aulide de Fransizca Iphigenie en Aulide Christoph Willibald Gluck tarafindan Fransizca olarak hazirlanmis 4 perdelik bir trajedik opera Eserin librettosu Nicolas Francois Guillard tarafindan Fransizca olarak taninmis Fransiz trajedi yazari Jean Racine in antik Yunan mitinden uyarlanarak yazdigi Iphigenie 1674 trajedisinden uyarlanarak yazilmistir Eserin promiyer temsili 19 Nisan 1774 te Paris te Academie Royale de Musique Opera National de Paris tarafindan yapilmistir Bu eser Fransiz opera sahnesinde temsil edilen ilk Fransizca opera eseri olmustur Iphigenia Aulide deFransa Paris te 1774 partitur notalari baskisinin on sayfasiOzgun isimIphigenie en AulideMuzikChristoph Willibald GluckLibrettoFrancois Louis Gand Le Bland Du RoulletGala19 Nisan 1774Ilk gosterim yeriParis Academie Royale de Musique Opera National de Paris OyuncularAgamemnon Miken Krali bariton Clitemnestre Clytemnestra karisi soprano Iphigenia Iphigenia kizlari soprano Achille Akhilleus bir antik Yunan kahraman Patrocle Patroclus bas Calchas Basrahip bas Arcas bas Uc Yunan kadin soprano Bir Midilli li kadin kole Koro Yunan askerleri ve halki Teselyali savascilar Argos lu kadinlar Aulide li kadinlar Midilli li kadinlar erkekler ve koleler Diana tanricasi rahibeleri Balerinler Erkek baletlerTemsiller ve versiyonlarBu operanin 19 Nisan 1774 te Paris te promiyer temsilinde seyirciler sadece uverturunu cok alkisladilar ve eserin takip eden kisimlari seyirciler tarafindan populer bulunmadi Bu ilk temsilinde sonra Nisan ayi icinde 3 ekstra temsil planlanmisti Fakat Fransa Krali XV Louis in o ay icinde olumu dolayisiyla ilan edilen yas nedeniyle Paris te tiyatrolar 6 hafta kapali kaldilar Iphigenia Aulide de operasi Paris te 10 Ocak 1775 te tekrar temsil edilmeye baslandi Bu eser o kadar populer oldu ki 1776 1824 doneminde Fransa Operasi repertuvarinda bir temel eser oldu ve bu donemde hemen hemen her yil yeniden yapimlanip temsil edildi Bu donemde bu eserin 400 den cok sayida temsili yapildigi ve Gluck un Paris te en cok kere temsil edilen eseri oldugu belirtilmektedir 1775 yilinda yani yapim icin Gluck eserinde bazi degisiklikler yapti Sahne arkasindan gelen bir ses olarak Tanrica Diana soprano sesini eserine ekledi ve eserdeki divertismanlari degistirip genisletti Bunun icin gunumuzde operaevleri bu eserin iki Fransizca versiyonu arasinda secim yapmalari mumkundur Bununla beraber bu iki Franzizca versiyon arasindaki fark Gluck un Fransizca eserinin iki versiyonu arasindaki fark veya Gluck un operasinin Fransizca versiyonu ile Italyanca versiyonu arasindaki fark kadar cok degildir 1847 de Dresden Sarayi tiyatrosu direktoru olan Richard Wagner bu eserin yeni bir Almanca versiyonunu hazirlamakta iken orijinal eserde buyuk degisiklikler yapti Wagner metin degisiklikleri yaparak librettoyu yeniden edit edip yeni kisimlar ekledi Bu metin degisiklikleri ile yetinmeyen Wagner degisik bir finale hazirladi ve bazi pasajlara kendi bestesi olan parcalar koydu Gunumuzde Wagner revizyonu versiyon ozellikle Almanya operaevlerinde ve Hermann Abendroth Otto Klemperer ve Wilhelm Furtwangler gibi unlu Alman opera orkestra sefleri altinda yapimlanmaktadir Bu versiyonun disk kayitlari yapilmis olup hala satilmaktadir RollerPromiyerde Iphigenia rolunu alan soprano Sophie ArnoldRol Ses tipi Promiyerde roller 19 Nisan 1777 Orkestra sefi Louis Joseph Francœur Bale kerografi Gaetan Vestris Agamemnon Miken Krali bariton Henri LarriveeClitemnestre Clytemnestra karisi soprano Francoise Claude Marie Rosalie CampagneIphigenia Iphigenia kizlari soprano Sophie ArnouldAchille Akhilleus bir antik Yunan kahraman Joseph LegrosPatrocle Patroclus bas DurandCalchas Basrahip bas Nicolas GelinArcas bas BeauvaletUc Yunan kadin soprano Marie Francoise de Beaumont d Avantois Rosalie Levasseur ucuncu kadin sarkicinin ismi bilinmiyor Bir Midilli li kadin kole soprano Mlle ChateauneufYunan askerleri ve halki Teselyali savascilar Argos lu kadinlar Aulide li kadinlar Midilli li kadinlar erkekler ve koleler Diana tanricasi rahibeleriBalerinler Marie Madeleine Guimard Marie Allard Anna Heinel Peslin erkek baletler Gaetan Vestris Maximilien GardelKonu ozetiIphigenia tanrilara kurban edilmesi Ressam TiepoloI Perde Buyuk kahin Calchas Tanrica Diana tarafindan kendine verilen bir kehanette bulunarak Truva ya saldiri icin Aulide de toplanan Yunan gemilerinin Ege Denizi ni gecmeleri icin uygun ruzgarlar bulabilmeleri icin Miken Krali ve bu Yunan filosunun baskomutani olan Agamemnon un kendi kizi olan Iphigenia yi tanrilara kurban olarak kendi eliyle oldurmesi gerektigini bildirir Bu operanin ana temasi bir baba olarak kiz evladi Iphigenia nin hayatini kurtarma ile komuta ettigi Yunan filosu ve hukum ettigi Miken kralliginin mensuplarinin yasam menfaatlerini saglama arasinda yapmasi gereken muthis korkunc bir secim hakkindadir Truva ya gitmek icin degisik Yunan sehirlerinde toplanan askerleri tasiyan filo Aulide den harekete gecmesi planlanmistir ve Agamemnon kizi Iphigena ya Aulide ye cagirmistir Bunun icin kizina verdigi neden kizinin taninmis bir Yunan kahramani olan Achille Akhilleus ile nikahla evlenmesinin yapilmasidir Fakat kizini oraya gelip kurban edilmesinden sakinmak icin sonradan gonderdigi haberle kizina Achille nin hic vefali bir kisi olamayip ona sadik olamayacagini ve kizinin onunla evlenmeyi kabul etmemesinin imkan dahilinde oldugunu bildirmistir Fakat Iphigenia babasindan bu son haberi daha almadan annesi Clytemnestra ile birlikte Yunan filosunun kampina gelmistir Iki kadin Achille nin vefasiz olabileceginde hic hoslanmamislardir ve evlenmeden sakinmak istemeye baslamislardir Fakat Achille nin onlarin yanina gelir ve Iphigenia ya karsi buyuk bir ask beslemekte oldugunu bildirir Perde Achille ve Iphigenia arasinda gayet duyarli karsilikli birbirine barisip birbirine ask ilan etmeleri sahnesi ve finale ikilisi ile son bulur II Perde Nikah ve gerdege girme torenleri icin yapilan eglenceler korolarin sarkilarini ve bir baleyi ihtiva eder Fakat cift bu eglentilerden sonra tapinaga gittiklerine Agamemnon un muhafizlari komutani olan Arcas onlara kizin babasi kralin tapinak sunagi onunde kizini kurban etmek icin onlari beklemekte oldugunu onlara ifsa eder Kralin kizini kurban etmesini onlemek icin hemen Achille ve Clytemnestra tapinaga girip sunaga giderler Orada krali kizini kurban etmekten caydirmaya calisirlar Kral onlarla hemfikir olup kizini kurban etme planini bir kenara koyar III Perde Perde Truva ya gitmeye kararli Yunan askerler korosu ile acilir Bu koro kralin fikrini degistirmesini ve boylece Truva ya gitmelerinin onlenmesini kabul etmeye onlarin hazir olamadigini ve kurban etme torenin hemen yapilmasini istediklerini bildirmektedir Tam bu sirada Iphigenia kotu talihini kabul edecegini ve halkin ve askerlerin buyuk menfaatleri icin kendi hayatini kaybetmeyi kabule hazir oldugunu ilan eder Kizin annesi Clytemnestra merhametsiz Yunanlardan buyuk tanri Jupiter in intikam alacagini onlara bildirir Fakat kurban etme toreni yapilacaktir Tam bu sirada Achille ve kendinin savascilari bu torene itirazlarini acikca ortaya atarlar Etraf karisir Bu sirada Gluck antik mitten ve Racine in trajedi oyununun sonucundan tamamen ayrilir Buyuk kahin Calchas in sesi koronun karmasik sesleri uzerinden duyulur Calhas tanrica Diana nin fikrini degistirdigini ve kizin kurban edilmesinin gerekmedigini bildirdigi herkese aciklar Bu eserin 1775 yapimlanmasi icin yapilan degisikliklerle ortaya cikarilan ikinci versiyonunda tanrica Diana sahsen sahneye girer ve sahsen Achille ve Iphigenia nin evlenmesini ve Agamemnon komutasindaki Yunan filosunun Ege Denizi ni gecmeye baslamasini kutsadigini ilan eder Secilmis disk kayitlariYil Roller Agamemnon Clytemnestre Iphiginia Achille Orkestra sefi Orkestra ve koro Marka1951 Almanca cevirisi Dietrich Fischer Dieskau Johanna Blatter Martha Musial Helmut Krebs Artur Rother RAIS Kammerchor ve Sinfonieorchester CD Gala 100 7121962 Walter Berry Inge Borkh Christa Ludwig James King Wiener Staatsoper korosu ile Salzburger Festivali Oda Korosu ve Wiener Philharmoniker orkestrasi 2 CD 1996 Orfeo d Or C 4289621972 Wagner un revizyonu ve Almanca metni Dietrich Fischer Dieskau Trudeliese Schmidt Anna Moffo Ludovic Spiess Kurt Eichhorn Bayerischen Rundfunks korosu Muncher Rundfunkorchester CD BMG RCA Classics 74321 32236 21987 Gluck un orijinal Fransizca metni Jose van Dam Anne Sofie von Otter Lynne Dawson John Aler John Eliot Gardiner Monteverdi Korosu Lyon Opera Orkestrasi 2CD 1990 ERATO Gardiner Collection 4509 99609 22002 Christopher Robertson Daniela Barcellona Violeta Urmana Stephen Mark Brown Riccardo Muti Teatro alla Scala koro ve orkestrasi DVD 2005 House of Opera DVDCC 701MedyaIphigenia Aulide de Bale Suiti No 1 Bolum 1 4 20 source source source Bale Suiti No 1 Bolum 2 source source source Besteci Christoph Willibald Gluck 1714 1787 Aranjman Felix Mottl 1856 1911 Orkestra sefi Leo Blech 1871 1958 Orkestra Berliner Staatskapelle Kayit tarihi 1927Dinlemekte problem mi yasiyorsunuz Medya yardimi sayfasina goz atin Ayrica bakinizOpera Christoph Willibald GluckKaynakca Roller kaynak Earl of Harewood and Antony Peattie eds 1997 The New Kobbes Opera Book 1997 New York G P Putnam s Sons New York Kaynak discography org uk CLGLIPHA HTM olu kirik baglanti Operadis opera internet sitesi Iphigenie en Aulide operasi diskografyasi Bu madde kismen Ingilizce Wikipedia Iphigenie en Aulide maddesi kaynaklidir Iphigenie en Aulide7 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Dis kaynaklarHayes Jeremy Iphigenie en Aulide Kaynak Stanley Sadie ed 1997 The New Grove Dictionary of Opera Cilt ii Sayfa 816 819 New York Oxford University Press ISBN 978 0 19 522186 2 Ingilizce Pitou Spire 1985 The Paris Opera An Encyclopedia of Operas Ballets Composers and Performers Rococo and Romantic 1715 1815 Westport London Greenwood Press ISBN 0 313 24394 8 Ingilizce Dis baglantilarIMSLP websitesinde Iphigenie en Aulide Wq 40 Gluck Christoph Willibald maddesinde partitur notalari seslendirme notalari aranjmanlar transkripsiyonlar ve librettolar Online 1 15 Agustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Opera guide ch websitesinde Gluck Iphigenie en Aulide eserinin Fransizca librettosu Online 2 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fransizca Opera guide ch websitesinde Gluck Iphigenie en Aulide eserinin Almanca librettosu Online 3 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Almanca YouTube websitesinde Gluck Iphigenie in Aulis Berlin 1992 deutsch Schreier Hajossyova Lang maddesinde Berlin 1992 yapimi Gluck Iphingenie en Aulis operasinin Almanca tum audio kaydi On line 4