Dresden (: Drježdźany), Almanya'nın Saksonya eyaletinin merkezi olan şehir.
Dresden | |
---|---|
Bayrak Arma | |
Dresden | |
Ülke | Almanya |
Eyalet | Saksonya |
İlçe | Dresden |
Lupphurdum | 1 Ocak 116 |
İdare | |
• Belediye başkanı | Dirk Hilbert (FDP) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 328,8 km² |
Rakım | 113 m |
Nüfus (2019) | |
• Toplam | 556,780 |
• Yoğunluk | 1,700/km² |
• Kent | 790,400 |
• Metropol | 1,343,305 |
Zaman dilimi | (OAS) |
Posta kodu | 66001-66133 |
Alan kodları | 0681, 06893, 06897, 06898, 06805 |
Resmî site www.dresden.de |
Elbe Nehri'nin kenarında kurulan Dresden'e "Elbe'nin Floransa'sı" da denir. Dresden çok sayıda sanat eseri koleksiyonları barındırır. Bugüne dek ayakta kalmış olan sayısız muhteşem barok yapı, Güçlü August döneminin şanını ve ihtişamını taşımaktadır. Dresden eski Doğu Almanya toprakları içinde yer alır.
Avrupa'nın en güzel su saraylarından biri olan , Dresden'den yalnızca 10 km uzaklıkta kuzey yöndedir. Sarayın parkında yürüyüş yapabilir. Tırmanış ve doğa yürüyüşü tutkunları, Dresden'in yaklaşık 30 km güneyinde başlayan kumtaşı kayalarına ve dağ geçitlerine hayrandırlar.
Tarihçe
Dresden önce balıkçıların ve köylülerin barındığı bir köy idi. Şehir hakkında ilk belgesel kaynak 1206'da "Burg Thorn" adlı Orta Çağ başlarından kalan bir kalenin yıkılması hakkındaki bazı mahkeme protokol anlaşmalarıdır ve bu belgelerde İslav adıyla "Drežďany" olarak anılmıştır. Şehir olma beratı bulunmamakla beraber 1216 tarihli bir resmi belgede ismi şehir olarak anılmaktadır. "Meissen Kontu" Dietrich Dresden'i geçici bir ikametgâh olarak kabul etmiştir. 1270'ten itibaren Dresden Meisen Kontluğunun başkenti olmuştur. Yaklaşık 1319'dan itibaren bu kontluk ve merkezi Dresden Wettin hanedanı idaresine geçmiştir. 1485'te Saksonya Düklüğü başkenti ve 1547'den itibaren Saksonya Elektörü'nün başkenti olmuştur. 1549'da Saksonya Elektörü "Moritz" Elbe Nehri'nin iki yakasında bulunan Dresden yerleşkeleri birleştirmiş ve bu yeni idare merkezine şehir olma beratı vermiştir.
Çok zayiat ve zarar veren bir Katolik-Protestant çatışması olan Otuz Yıl Savaşı (1618-1648) sırasında diğer birçok Alman şehri aksine kuşatma, talan ve yıkım tehlikelerini atlattı ama bu savaşla çok bağlantılı genel iktisadi buhran, büyük fakirlik ve veba gibi diğer salgınlar dolayısıyla hiç gelişemedi. Otuz Yıl Savaşı'ndan sonra Dresden'in gelişmesi çok değişen ve düzensiz olmuştur. Barış dönemlerinde şehirde çok güzel ve çok ihtişamlı binalar, sokaklar ve parklar kurulmuştur. Fakat Saksonya Elektörlüğü Avrupa'da zaman zaman çıkan bütün savaşlara katıldığı için şehir bu harp zamanlarında büyük zayiat ve hasar görmüştür.
1745 yılında Prusya'nın Silezya'yı ele geçirmesini sağlayan barış antlaşması, Saksonya'yı Avusturya ve Prusya arasında gelişmeye zorladı. Şehir 18. yüzyılda Zwinger Sarayının barok kısımları, Japon Sarayı ve Höfkirshe ile bezenmiştir. Saksonya Elektörü Güçlü I. Auguste şehrini "Kuzeyin Floransası yapmak hedefiyle başkent Dresden'e İtalya ve Avusturya'nın en iyi tanınmış mimarlar, besteciler ve müzisyenlerini davet etmiştir. Elektörler Dresden'de Avrupa'nın en geniş kapsamlı ve en değerli güzel sanatlar eserlerini 1560'ta I. August tarafından kurulan Dresden Milli Koleksiyonlarda toplamayı başarmışlardır. Avrupa da ilk porselen üretimi 1710'da Dresden'de geliştirilmiştir.
Fakat Dresden zaman zaman savaşan ordular tarafından ve diğer afetlerle büyük hasara maruz bırakılmıştır. Bunlar arasında 1491 yangını, Yedi Yıl Savaşı (1756-1763) sırasında 1760'ta Prusyalılarca top tutulması, 1813'te I. Napolyon'un altıncı koalisyona karşı yaptığı Almanya kampanyasında Dresden Muharebesi, 1815´te Dresden'in şehir surları harabeye döndürülmesi 1849´da anayasa getirilmesi için ihtilal sayılabilir.
Dresden 1806 ile 1918 döneminde (1870'ten itibaren birleştirilmiş Almanya İmparatorluğu'nun bir eyaleti olarak) Saksonya Krallığı başkentliği yapmıştır. Şehrin 19. yüzyılda çok gelişmiş ve nüfusu 1849´da 95.000 iken 1900'da 396.000 olmuştur.
Dresden bombardımanı
İkinci Dünya Savaşı sırasında, Ağustos 1944'te Dresden’e ilk hava saldırıları gerçekleştirildi ve bunun ardından şehirde hava saldırılarına karşı hazırlıklar yapıldı. Fakat Dresden'in Britanya Kraliyet Hava Kuvvetleri (RAF) ve ABD Ordusu Hava Kuvvetleri (USAAF) tarafından 13-15 Şubat 1945 tarihleri arasında kesintisiz dört gece bombalanması sonucu büyük bir yıkım oldu. Sadece 13-14 Şubat 1945 gecesi, 773 adet RAF Lancaster bombardıman uçağı şehrin merkezindeki demiryolu istasyonlarını hedef alarak 1.181,6 ton (yangın bombası da denilen) fosfor bombası ve 1.477,7 ton patlayıcı gücü yüksek bomba attı. Dresden şehrinin iç kısmı büyük ölçüde yıkıldı. Geçmişte bazı yayınlar (birçok tarihi revizyonist ve aşırı sağcı yayın tarafından devamla) yaklaşık 350.000 kişinin öldüğü şeklinde yanlış bilgi veriyordu. Uluslararası Kızıl Haç'ın 1941-1946 Ortak Yardım Raporu da (Report of the Joint Relief 1941–1946) mağdur sayısını 275.000 olarak yanlış gösteriyordu. Fakat önde gelen 13 Alman tarihçiden oluşan Dresden Tarihçiler Komisyonu beş yıllık bir araştırma ardından 2010 yılında yayımlanan resmi bir raporda kayıpların 22.500 ile 25.000 arasında olduğu sonucuna vardı.
Bu operasyon Müttefikler tarafından askeri ve endüstriyel bir hedefin meşru bir şekilde bombalanması olarak tanımlandı. Fakat bazı araştırmacılar Şubat saldırılarının olduğunu savundu. Hava saldırısına karşı Naziler tarafından yetersiz önlemleri alınması sonucunda çoğunlukla kadın ve çocuklar öldü.
Coğrafi konum
Dresden, etrafındaki varoşlar ve kasabalarla büyük bir şehirleşmiş bölge oluşturur. Bunun başlıca nedeni, şehrin orta Avrupa'nın önemli bir ulaşım kavşağı ve ekonomik merkezi olmasındandır. Şehir Almanya'nın ekonomik konum bakımdan en dinamik merkezidir. Dresden metropoliten bölgesi Saksonya eyaletinde bulunan diğer şehirleşmiş Chemnitz-Zwickau metropoliten bölgesi ve Leipzig-Halle metropoliten merkezi ile birlikte bir dinamik ekonomi üçgeni oluştururlar.
Kardeş şehirler
Dresden şehrinin şu resmî kardeş şehir anlaşmaları vardır:
Resimler
- Dresden'in havadan gorunusu
- Dresden Fuerstenzug
- Dresden'de Saksonya Eyaleti Sansolyelik ofisi
- Dresden - Frauenkirche
- Dresden'de kış
- Dresden - Şehir Muzesi modern merdiveni
- Dresden - Semperopera
- Dresden - UFA Kristal Saray
- Dresden - "Goldener Reiter" Altin Atli Heykeli
- Dresden - Kongre Merkezi
- Dresden - Hochschule für Bildende Künste
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Şubat 2021.
- ^ "1945: Thousands of bombs destroy Dresden". BBC News. 14 Şubat 1945. 11 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009.
- ^ (RAF Bomber Command 60th Anniversary – Campaign Diary February 1945 7 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .)
- ^ "Historikerkommission" (Almanca). 12 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Erklärung der Dresdner Historikerkommission 4 Şubat 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 2008-10-01.
- ^ Keine Belege für mehr als 25'000 Tote in Dresden 1945 Meldung zum Abschlussbericht der Historikerkommission auf NZZ Online vom 17. März 2010.
- ^ "Up to 25,000 died in Dresden's WWII bombing". BBC. 18 Mart 2010. 5 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mart 2024.
- ^ . Air Force Historical Studies Office. 17 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. including a list of all bombings on the railway network (especially towards Bohemia).
- ^ Addison, Paul and Crang, Jeremy A. (eds.). Firestorm: The Bombing of Dresden. Pimlico, 2006. . Chapter 9 p.194
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Dresden ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Dresden - Wikivoyage (en) 27 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Dresden - Wikivoyage (de) 27 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Resmî site (Almanca)(İngilizce) (Erişim:10.11.2010)
- Dresden 360° Sanal Şehir 14 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) (Erişim:10.11.2010)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dresden Drjezdzany Almanya nin Saksonya eyaletinin merkezi olan sehir DresdenBayrakArmaDresdenUlkeAlmanyaEyaletSaksonyaIlceDresdenLupphurdum1 Ocak 116Idare Belediye baskaniDirk Hilbert FDP Yuzolcumu Toplam328 8 km Rakim113 mNufus 2019 Toplam556 780 Yogunluk1 700 km Kent790 400 Metropol1 343 305Zaman dilimiUTC 01 00 OAS Posta kodu66001 66133Alan kodlari0681 06893 06897 06898 06805Resmi site www dresden de Elbe Nehri nin kenarinda kurulan Dresden e Elbe nin Floransa si da denir Dresden cok sayida sanat eseri koleksiyonlari barindirir Bugune dek ayakta kalmis olan sayisiz muhtesem barok yapi Guclu August doneminin sanini ve ihtisamini tasimaktadir Dresden eski Dogu Almanya topraklari icinde yer alir Avrupa nin en guzel su saraylarindan biri olan Dresden den yalnizca 10 km uzaklikta kuzey yondedir Sarayin parkinda yuruyus yapabilir Tirmanis ve doga yuruyusu tutkunlari Dresden in yaklasik 30 km guneyinde baslayan kumtasi kayalarina ve dag gecitlerine hayrandirlar TarihceDresden once balikcilarin ve koylulerin barindigi bir koy idi Sehir hakkinda ilk belgesel kaynak 1206 da Burg Thorn adli Orta Cag baslarindan kalan bir kalenin yikilmasi hakkindaki bazi mahkeme protokol anlasmalaridir ve bu belgelerde Islav adiyla Drezdany olarak anilmistir Sehir olma berati bulunmamakla beraber 1216 tarihli bir resmi belgede ismi sehir olarak anilmaktadir Meissen Kontu Dietrich Dresden i gecici bir ikametgah olarak kabul etmistir 1270 ten itibaren Dresden Meisen Kontlugunun baskenti olmustur Yaklasik 1319 dan itibaren bu kontluk ve merkezi Dresden Wettin hanedani idaresine gecmistir 1485 te Saksonya Duklugu baskenti ve 1547 den itibaren Saksonya Elektoru nun baskenti olmustur 1549 da Saksonya Elektoru Moritz Elbe Nehri nin iki yakasinda bulunan Dresden yerleskeleri birlestirmis ve bu yeni idare merkezine sehir olma berati vermistir Saksonya Kralligi Savas Bakanligi binasindan Dresden in Altstadt ve Elbe Nehri uzerindeki Augustus Koprusu nun gorunumu sol tarafinda Bruhl un terasi Bruhlsche Terrasse Frauenkirche koprunun karsisinda Krallik Sarayi Residenzschloss Dresden ve Katolik Katedrali Hofkirche sag tarafinda sarayi ve in ucu gorulmektedir Fotokrom 1890 1900 yillari arasinda Cok zayiat ve zarar veren bir Katolik Protestant catismasi olan Otuz Yil Savasi 1618 1648 sirasinda diger bircok Alman sehri aksine kusatma talan ve yikim tehlikelerini atlatti ama bu savasla cok baglantili genel iktisadi buhran buyuk fakirlik ve veba gibi diger salginlar dolayisiyla hic gelisemedi Otuz Yil Savasi ndan sonra Dresden in gelismesi cok degisen ve duzensiz olmustur Baris donemlerinde sehirde cok guzel ve cok ihtisamli binalar sokaklar ve parklar kurulmustur Fakat Saksonya Elektorlugu Avrupa da zaman zaman cikan butun savaslara katildigi icin sehir bu harp zamanlarinda buyuk zayiat ve hasar gormustur 1745 yilinda Prusya nin Silezya yi ele gecirmesini saglayan baris antlasmasi Saksonya yi Avusturya ve Prusya arasinda gelismeye zorladi Sehir 18 yuzyilda Zwinger Sarayinin barok kisimlari Japon Sarayi ve Hofkirshe ile bezenmistir Saksonya Elektoru Guclu I Auguste sehrini Kuzeyin Floransasi yapmak hedefiyle baskent Dresden e Italya ve Avusturya nin en iyi taninmis mimarlar besteciler ve muzisyenlerini davet etmistir Elektorler Dresden de Avrupa nin en genis kapsamli ve en degerli guzel sanatlar eserlerini 1560 ta I August tarafindan kurulan Dresden Milli Koleksiyonlarda toplamayi basarmislardir Avrupa da ilk porselen uretimi 1710 da Dresden de gelistirilmistir Fakat Dresden zaman zaman savasan ordular tarafindan ve diger afetlerle buyuk hasara maruz birakilmistir Bunlar arasinda 1491 yangini Yedi Yil Savasi 1756 1763 sirasinda 1760 ta Prusyalilarca top tutulmasi 1813 te I Napolyon un altinci koalisyona karsi yaptigi Almanya kampanyasinda Dresden Muharebesi 1815 te Dresden in sehir surlari harabeye dondurulmesi 1849 da anayasa getirilmesi icin ihtilal sayilabilir Dresden 1806 ile 1918 doneminde 1870 ten itibaren birlestirilmis Almanya Imparatorlugu nun bir eyaleti olarak Saksonya Kralligi baskentligi yapmistir Sehrin 19 yuzyilda cok gelismis ve nufusu 1849 da 95 000 iken 1900 da 396 000 olmustur Dresden bombardimani Ikinci Dunya Savasi sirasinda Agustos 1944 te Dresden e ilk hava saldirilari gerceklestirildi ve bunun ardindan sehirde hava saldirilarina karsi hazirliklar yapildi Fakat Dresden in Britanya Kraliyet Hava Kuvvetleri RAF ve ABD Ordusu Hava Kuvvetleri USAAF tarafindan 13 15 Subat 1945 tarihleri arasinda kesintisiz dort gece bombalanmasi sonucu buyuk bir yikim oldu Sadece 13 14 Subat 1945 gecesi 773 adet RAF Lancaster bombardiman ucagi sehrin merkezindeki demiryolu istasyonlarini hedef alarak 1 181 6 ton yangin bombasi da denilen fosfor bombasi ve 1 477 7 ton patlayici gucu yuksek bomba atti Dresden sehrinin ic kismi buyuk olcude yikildi Gecmiste bazi yayinlar bircok tarihi revizyonist ve asiri sagci yayin tarafindan devamla yaklasik 350 000 kisinin oldugu seklinde yanlis bilgi veriyordu Uluslararasi Kizil Hac in 1941 1946 Ortak Yardim Raporu da Report of the Joint Relief 1941 1946 magdur sayisini 275 000 olarak yanlis gosteriyordu Fakat onde gelen 13 Alman tarihciden olusan Dresden Tarihciler Komisyonu bes yillik bir arastirma ardindan 2010 yilinda yayimlanan resmi bir raporda kayiplarin 22 500 ile 25 000 arasinda oldugu sonucuna vardi Bu operasyon Muttefikler tarafindan askeri ve endustriyel bir hedefin mesru bir sekilde bombalanmasi olarak tanimlandi Fakat bazi arastirmacilar Subat saldirilarinin oldugunu savundu Hava saldirisina karsi Naziler tarafindan yetersiz onlemleri alinmasi sonucunda cogunlukla kadin ve cocuklar oldu Cografi konumDresden etrafindaki varoslar ve kasabalarla buyuk bir sehirlesmis bolge olusturur Bunun baslica nedeni sehrin orta Avrupa nin onemli bir ulasim kavsagi ve ekonomik merkezi olmasindandir Sehir Almanya nin ekonomik konum bakimdan en dinamik merkezidir Dresden metropoliten bolgesi Saksonya eyaletinde bulunan diger sehirlesmis Chemnitz Zwickau metropoliten bolgesi ve Leipzig Halle metropoliten merkezi ile birlikte bir dinamik ekonomi ucgeni olustururlar Kardes sehirlerDresden sehrinin su resmi kardes sehir anlasmalari vardir Coventry Birlesik Krallik Sankt Petersburg Rusya Wroclaw Polonya Uskup Makedonya Ostrava Cekya Brazzaville Kongo Cumhuriyeti Floransa Italya Hamburg Almanya Rotterdam Hollanda Strazburg Fransa Salzburg Avusturya Columbus Ohio Amerika Birlesik Devletleri Hangzhou CinResimlerDresden sehrinin aksam panoramik goruntusu Dresden in havadan gorunusu Dresden Fuerstenzug Dresden de Saksonya Eyaleti Sansolyelik ofisi Dresden Frauenkirche Dresden de kis Dresden Sehir Muzesi modern merdiveni Dresden Semperopera Dresden UFA Kristal Saray Dresden Goldener Reiter Altin Atli Heykeli Dresden Kongre Merkezi Dresden Hochschule fur Bildende KunsteKaynakca Arsivlenmis kopya 4 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Subat 2021 1945 Thousands of bombs destroy Dresden BBC News 14 Subat 1945 11 Agustos 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mayis 2009 RAF Bomber Command 60th Anniversary Campaign Diary February 1945 7 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Historikerkommission Almanca 12 Subat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erklarung der Dresdner Historikerkommission 4 Subat 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2008 10 01 Keine Belege fur mehr als 25 000 Tote in Dresden 1945 Meldung zum Abschlussbericht der Historikerkommission auf NZZ Online vom 17 Marz 2010 Up to 25 000 died in Dresden s WWII bombing BBC 18 Mart 2010 5 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mart 2024 Air Force Historical Studies Office 17 Agustos 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi including a list of all bombings on the railway network especially towards Bohemia Addison Paul and Crang Jeremy A eds Firestorm The Bombing of Dresden Pimlico 2006 1 84413 928 X Chapter 9 p 194Ayrica bakinizSaksonya eyaletiDis baglantilarWikimedia Commons ta Dresden ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Dresden Wikivoyage en 27 Agustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Dresden Wikivoyage de 27 Agustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Resmi site Almanca Ingilizce Erisim 10 11 2010 Dresden 360 Sanal Sehir 14 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Erisim 10 11 2010