Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İyd-i Millî, Osmanlı İmparatorluğu'nda 1909'dan itibaren, İkinci Meşrutiyet'in ilan tarihi olan 23 Temmuz günü kutlanmaya başlayan millî bayram. Osmanlı İmparatorluğu'ndaki tek millî bayram olan İyd-i Millî'nin kutlanmasına 1923'te Türkiye'nin kurulmasının ardından da devam edilmiş ve 1934 yılında son kez kutlandıktan sonra 27 Mayıs 1935 tarihinde kabul edilen kanunla kaldırılmıştır.
Tarihi
Ülkede bir millî bayram günü oluşturma konusu ilk olarak Maarif Nazırlığı memurlarından Mehmed Ziya Bey'in başvurusu üzerine, İzmit mebusu 'in Meclis-i Mebûsan'ın 21 Ocak 1909 tarihli oturumunda ilgili önergeyi okunmasıyla gündeme geldi. Bu önerge 26 Ocak 1909 tarihindeki meclis oturumunda görüşülürken İstanbul mebusu Hüseyin Cahit Bey, devletin kuruluşu yerine İkinci Meşrutiyet'in ilan edildiği 23 Temmuz gününün millî bayram olarak kullanılmasını önerdi. Mecliste yapılan oylama sonucunda konunun Layiha Encümeni'ne gönderilmesi kabul edildi. Meclisin 1 Haziran 1909 tarihli oturumunda Layiha Encümeni'nden gelen mazbatanın okunup, oylamaya sunulmasının ardından 23 Temmuz gününün bayram olarak kullanılmasına karar verildi. Bu karar, sonrasında Sadrazam Hüseyin Hilmi Paşa'ya sunuldu ve 30 Haziran 1909 tarihli Bakanlar Kurulu kararıyla 23 Temmuz'da resmî kutlamalar yapılması konusunun meclis tarafından onaylanması konusundaki tezkere Meclis-i Mebusan Riyasetine gönderildi. 5 Temmuz 1909 tarihinde düzenlenen Meclis-i Mebusan oturumunun ilk celsesinde okunan tezkere kabul edilerek yasalaştı. Bu yöndeki kararname, 6 Temmuz 1909 tarihli Takvim-i Vekayi gazetesinde yayımlandı.
23 Temmuz 1909 tarihli, İttihat ve Terakki Cemiyetinin sözcüsü niteliğindeki Tanin gazetesinde İyd-i Millî (Osmanlı Türkçesi: Millî bayram) terimi ilk defa kullanıldı. İlk İyd-i Millî 23 Temmuz 1909 tarihinde, hem başkent İstanbul hem de imparatorluğun diğer şehirlerinde kutlandı.Şişli'deki Hürriyet Tepesi'nde düzenlenen ve Padişah V. Mehmed'in de katıldığı kutlamalarda, 31 Mart İsyanı'nda ölenlerin anısına yapılan Abide-i Hürriyet'in temeli atıldı. 1910 yılındaki kutlamalarda Osmanlı Donanması'nın geçit töreni de yer aldı. 1911 yılındaki kutlamalar esnasında, yapımı tamamlanan Abide-i Hürriyet açıldı. Sonraki yıllarda da tören ve geçitlerle kutlanan bayram, I. Dünya Savaşı sebebiyle 1915 yılında sadece Sadrazam Said Halim Paşa tarafından verilen bir ziyafetle kutlandı. 1918'de yapılan törenlerin ardından ise, ülkenin işgal altında olması sebebiyle kutlama yapılmadı.
Beş yıllık aranın ardından, 1923 yılında Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti tarafından düzenlenen törenlerle İyd-i Millî tekrar kutlanmaya başladı.Cumhuriyet'in ilan edilip, Türkiye'nin kurulmasının ardından İyd-i Millî kutlanmaya devam etti. 1925 yılında, cumhuriyetin ilan edildiği gün olan 29 Ekim'in Cumhuriyet Bayramı olarak millî bayram ilan edilmesiyle İyd-i Millî'nin önemi azaldı. 27 Mayıs 1935'te kabul edilen "Ulusal bayram ve genel tatiller hakkında kanun" ile birlikte ise sadece 29 Ekim'in millî bayram olarak kutlanması ve İyd-i Millî'nin kaldırılması yasalaştı.
Kaynakça
- Yamak, Sanem (Mart 2008). "Meşrutiyetin bayramı: "10 Temmuz îd-i millisi"". İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi. 6 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mart 2022.
- ^ Kuyaş, Ahmet (Temmuz 2009). "Talihin döndüğü tarih". NTV Tarih, 6. sayı. ss. sf. 65. ISSN 1308-7878.
- ^ a b c Kuyaş, Ahmet (Mayıs 2012). "Döneme ve duruma göre değişen resmî bayramlar". NTV Tarih, 40. sayı. ss. sf. 48. ISSN 1308-7878.
- ^ a b Yamak, Sanem; sf. 4
- ^ a b c d e Yamak, Sanem; sf. 5
- ^ Yamak, Sanem; sf. 8
- ^ Yamak, Sanem; sf. 9
- ^ Yamak, Sanem; sf. 14
- ^ Yamak, Sanem; sf. 15
- ^ Yamak, Sanem; sf. 17
- ^ a b c d Yamak, Sanem; sf. 18
Konuyla ilgili yayınlar
- Taşkent, Serkan (Temmuz 2016). "Osmanlı Devleti'nin kuruluşu değil toplumun kurtuluşu bayram oldu". #tarih. 7 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Şubat 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Iyd i Milli Osmanli Imparatorlugu nda 1909 dan itibaren Ikinci Mesrutiyet in ilan tarihi olan 23 Temmuz gunu kutlanmaya baslayan milli bayram Osmanli Imparatorlugu ndaki tek milli bayram olan Iyd i Milli nin kutlanmasina 1923 te Turkiye nin kurulmasinin ardindan da devam edilmis ve 1934 yilinda son kez kutlandiktan sonra 27 Mayis 1935 tarihinde kabul edilen kanunla kaldirilmistir 1911 yilindaki Iyd i Milli kutlamalari esnasinda suvari alayinin Edirne ye girisinden bir gorunumKaragoz gazetesinin Iyd i Milli icin hazirladigi ilk sayfasi 23 Temmuz 1909 TarihiUlkede bir milli bayram gunu olusturma konusu ilk olarak Maarif Nazirligi memurlarindan Mehmed Ziya Bey in basvurusu uzerine Izmit mebusu in Meclis i Mebusan in 21 Ocak 1909 tarihli oturumunda ilgili onergeyi okunmasiyla gundeme geldi Bu onerge 26 Ocak 1909 tarihindeki meclis oturumunda gorusulurken Istanbul mebusu Huseyin Cahit Bey devletin kurulusu yerine Ikinci Mesrutiyet in ilan edildigi 23 Temmuz gununun milli bayram olarak kullanilmasini onerdi Mecliste yapilan oylama sonucunda konunun Layiha Encumeni ne gonderilmesi kabul edildi Meclisin 1 Haziran 1909 tarihli oturumunda Layiha Encumeni nden gelen mazbatanin okunup oylamaya sunulmasinin ardindan 23 Temmuz gununun bayram olarak kullanilmasina karar verildi Bu karar sonrasinda Sadrazam Huseyin Hilmi Pasa ya sunuldu ve 30 Haziran 1909 tarihli Bakanlar Kurulu karariyla 23 Temmuz da resmi kutlamalar yapilmasi konusunun meclis tarafindan onaylanmasi konusundaki tezkere Meclis i Mebusan Riyasetine gonderildi 5 Temmuz 1909 tarihinde duzenlenen Meclis i Mebusan oturumunun ilk celsesinde okunan tezkere kabul edilerek yasalasti Bu yondeki kararname 6 Temmuz 1909 tarihli Takvim i Vekayi gazetesinde yayimlandi 23 Temmuz 1909 tarihli Ittihat ve Terakki Cemiyetinin sozcusu niteligindeki Tanin gazetesinde Iyd i Milli Osmanli Turkcesi Milli bayram terimi ilk defa kullanildi Ilk Iyd i Milli 23 Temmuz 1909 tarihinde hem baskent Istanbul hem de imparatorlugun diger sehirlerinde kutlandi Sisli deki Hurriyet Tepesi nde duzenlenen ve Padisah V Mehmed in de katildigi kutlamalarda 31 Mart Isyani nda olenlerin anisina yapilan Abide i Hurriyet in temeli atildi 1910 yilindaki kutlamalarda Osmanli Donanmasi nin gecit toreni de yer aldi 1911 yilindaki kutlamalar esnasinda yapimi tamamlanan Abide i Hurriyet acildi Sonraki yillarda da toren ve gecitlerle kutlanan bayram I Dunya Savasi sebebiyle 1915 yilinda sadece Sadrazam Said Halim Pasa tarafindan verilen bir ziyafetle kutlandi 1918 de yapilan torenlerin ardindan ise ulkenin isgal altinda olmasi sebebiyle kutlama yapilmadi Bes yillik aranin ardindan 1923 yilinda Mudafaa i Hukuk Cemiyeti tarafindan duzenlenen torenlerle Iyd i Milli tekrar kutlanmaya basladi Cumhuriyet in ilan edilip Turkiye nin kurulmasinin ardindan Iyd i Milli kutlanmaya devam etti 1925 yilinda cumhuriyetin ilan edildigi gun olan 29 Ekim in Cumhuriyet Bayrami olarak milli bayram ilan edilmesiyle Iyd i Milli nin onemi azaldi 27 Mayis 1935 te kabul edilen Ulusal bayram ve genel tatiller hakkinda kanun ile birlikte ise sadece 29 Ekim in milli bayram olarak kutlanmasi ve Iyd i Milli nin kaldirilmasi yasalasti KaynakcaYamak Sanem Mart 2008 Mesrutiyetin bayrami 10 Temmuz id i millisi Istanbul Universitesi Siyasal Bilgiler Fakultesi Dergisi 6 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mart 2022 Kuyas Ahmet Temmuz 2009 Talihin dondugu tarih NTV Tarih 6 sayi ss sf 65 ISSN 1308 7878 a b c Kuyas Ahmet Mayis 2012 Doneme ve duruma gore degisen resmi bayramlar NTV Tarih 40 sayi ss sf 48 ISSN 1308 7878 a b Yamak Sanem sf 4 a b c d e Yamak Sanem sf 5 Yamak Sanem sf 8 Yamak Sanem sf 9 Yamak Sanem sf 14 Yamak Sanem sf 15 Yamak Sanem sf 17 a b c d Yamak Sanem sf 18Konuyla ilgili yayinlarTaskent Serkan Temmuz 2016 Osmanli Devleti nin kurulusu degil toplumun kurtulusu bayram oldu tarih 7 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Subat 2022