Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sosyoloji ve sosyal psikolojide, iç gruplar, bir kişinin kendisini psikolojik olarak özdeşleştirdiği toplumsal gruplardır. Dış gruplar ise tersine, bireyin kendini özdeşleştirmediği toplumsal gruplardır. İnsanlar; akran grupları, aileler, spor takımları, siyasi partiler, cinsiyetler, dinler veya milletlerle kendini özdeşleştirebilir. Toplumsal gruplarla ve kategorilerle psikolojik olarak özdeşleşme ile çeşitli olgular arasında ilişkiler bulgulanmıştır.
İç grup ve dış grup kavramlarının kullanımı, sosyal kimlik teorisini formüle etme çalışmaları sırasında Henri Tajfel ve arkadaşları tarafından popüler hale getirilmiştir. İç grup ve dış grup kategorilerinin önemi, minimal grup paradigması adı verilen bir yöntem kullanılarak belirlenmektedir. Tajfel ve meslektaşları, yaptıkları çalışmalarda, insanların belli bir tabloyu daha fazla beğenme gibi keyfi veya uydurulmuş özellikler temelinde oluşturulan gruplaştırmalarda bile dakikalar içinde kendi grubundan olanları diğerlerine tercih etme, kendi grubunu kayırma gibi eğilimleri ortaya çıkarabildiklerini bulgulamışlardır.
İlişkili olgular
İnsanların iç grup ve dış grup üyeler olarak sınıflandırılması, çeşitli olgularla ilişkilendirilir.
İç grup yanlılığı
İnsanların kişinin zihninde iç grup ve dış grup olarak sınıflandırılmasının ardından yapılacak olan herhangi bir karşılaştırma durumunda bireyler iç grupları ile dış gruplar arasındaki farklılıkları, iç grupları lehine algılamaktadır. Kişi iç grup yanlılığı sebebiyle üyesi olduğu grubu daha üstün olarak görmekte, böylece dolaylı yoldan kendi üstünlüğünü vurgulamaktadır. Bunun sonucunda, kişi kendisini daha olumlu değerlendirmekte ve benlik saygısı yükselmektedir.
Dış Grubu Küçük Görme ve Dış Gruba Yönelik Düşmanca Tutumlar
Bireyler iç gruplarını olduğundan daha olumlu değerlendirme eğiliminde olmakla birlikte, dış grupları ise olduklarından daha olumsuz değerlendirme eğilimine sahiptirler. Dış grup, iç grubun üyeleri için tehdit edici bir unsur olarak algılandığında ise dış gruba yönelik düşmanca tutumlar ortaya çıkmaktadır. Bazı araştırmalar, dış gruba yönelik küçümseyici ya da düşmanca tutumların, bir dış grubun bir iç grubun hedeflerini engellediği veya engelliyor gibi algılandığı durumlarda meydana geldiğini ileri sürmektedir. Hem iç grup yanlılığının hem de dış gruba yönelik küçümseme ve düşmanca tutumların ortaya çıkması bireyin iç grupla özdeşleşme derecesine bağlıdır.
Sosyal etki
(Ana madde: Sosyal etki)
İnsanların iç grup üyelerinden etkilenme biçiminin, diğer insanlardan etkilenme biçimlerinden farklı olduğu bulgulanmıştır. Yani, grup sınıflandırmasının psikolojik olarak belirgin olduğu koşullar altında, insanlar inançlarını grup içi sosyal normlara göre değiştireceklerdir.
Grup kutuplaşması
kavramı, grup içerisinde yer almadan ya da grup ile etkileşime geçmeden önce daha çekingen ya da ılımlı olan bireylerin, grup içerisinde yer aldıktan sonra daha tepki vermeye eğilimli ve risk almaya açık hale geldiklerini ifade eden bir kavramdır.
Dış grup homojenliği etkisi
İnsanların sosyal gruplara ayrılması, grup üyelerinin birbirine benzer olduğu algısını artırır. Bunun bir sonucu, dış grup homojenliği etkisidir.Kişiler dış grup üyelerinin birbirine benzer kişilerden oluştuğunu ancak kendi grubunun üyelerinin çeşitlilik taşıdığını düşünme eğilimindedir; örneğin "onların hepsi aynı". Bu etkinin, özellikle olumsuz özelliklerle ilgili olarak ortaya çıkması daha büyük olasılıktır. Bazı durumlarda iç grup üyeleri de, olumlu özellikler bakımından birbirlerine benzer olarak algılanabilir. Bu etkiye grup içi homojenlik etkisi denir.
İnsan evriminde varsayılan rol
Evrimsel psikolojide, grup içi kayırmacılık, grup seçilimi açısından avantaj sağladığı için gelişmiş bir mekanizma olarak görülmektedir. Bu bağlamda, toplumsal grupların cinsiyet veya etnik köken gibi özellikler ile belirlenmesinin kültürel olmadığı ve bu kategorilerin grup süreçlerininözünde olduğu öne sürülmüştür. Bununla birlikte, bu kategorilerin toplumsal olduğunu ve toplumdaki kültürel değişikliklerle birlikte değişim gösterebildiği fikrini destekleyen karşıt bulgular da mevcuttur. Davranışsal genetik alanında yapılan güncel çalışmalar, hem esnek hem de özcü sistemlerin bir arada bulunabilesini mümkün kılan biyolojik mekanizmaların var olabileceği fikri üzerinde durmaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ See "Kandinsky versus Klee experiment", Tajfel (1971) in Tajfel, H. (1970). Experiments in Intergroup Discrimination 5 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Taijfel (1970). (PDF). Scientific American. 223 (5): 96-102. doi:10.1038/scientificamerican1170-96. (PMID) 5482577. 6 Aralık 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2020.
- ^ Tajfel (1971). "Social categorization and intergroup behaviour". European Journal of Social Psychology. 1 (2): 149-178. doi:10.1002/ejsp.2420010202.
- ^ Tajfel (1974). "Social identity and intergroup behaviour". Social Science Information. 13 (2): 65-93. doi:10.1177/053901847401300204.
- ^ METU; Coksan, Sami (21 Haziran 2019). "WHY DO WE FAVOUR OR WHY DO WE TREAT EQUALLY?" (PDF). Nesne Psikoloji Dergisi. 7 (14): 83-101. doi:10.7816/nesne-07-14-06. 1 Aralık 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 5 Eylül 2020.
- ^ Lay, Clarry; Verkuyten, Maykel (1999). "Ethnic Identity and Its Relation to Personal Self-Esteem: A Comparison of Canadian-Born and Foreign-Born Chinese Adolescents". The Journal of Social Psychology (İngilizce). 139 (3): 288-299. doi:10.1080/00224549909598385. ISSN 0022-4545.
- ^ a b H. Andaç, DEMİRTAŞ (2003). "Sosyal Kimlik Kuramı, Temel Kavram ve Varsayımlar". İletişim: Araştırmaları Dergisi. 1 (1): 1. doi:10.1501/iltaras_0000000023. ISSN 1303-7900.
- ^ Brewer (Sonbahar 1999). "The Psychology of Prejudice: In-group Love and Out-group Hate?". . 55 (3): 429-444. doi:10.1111/0022-4537.00126.
- ^ Hewstone (Şubat 2002). "Intergroup Bias". . 53: 575-604. doi:10.1146/annurev.psych.53.100901.135109. (PMID) 11752497.
- ^ Zhong (2008). "Negational categorization and intergroup behavior". . 34 (6): 793-806. doi:10.1177/0146167208315457. (PMID) 18391025.
- ^ Latané, Bibb (1981). "The psychology of social impact". American Psychologist, 36(4). s. 343–356.
- ^ Uzunoglu, Sarphan (2015). "Bir Postmodern Intiharin Ardindan Eksi Sözlük'te Kanaatlerin Olusumu Ve Gruplarin Biçimlenme Süreçleri". International Journal of Intermedia, Vol. 2, Iss. 2. ss. 424-439.
- ^ Stereotypes and Social Cognition. Thousand Oaks, California: . 1994. ss. 104-107. ISBN . 18 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Eylül 2020.
- ^ Quattrone (1980). "The perception of variability within in-groups and out-groups: Implications for the law of small numbers". . 38 (1): 141-152. doi:10.1037/0022-3514.38.1.141. ISSN 0022-3514.
- ^ The Psychology of Prejudice: From Attitudes to Social Action. Washington, DC: . 2011. ss. 110-112. ISBN . 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Eylül 2020.
- ^ L. Cosmides (1 Nisan 2003). "Perceptions of race". Trends in Cognitive Sciences. 7 (4): 173-179. doi:10.1016/S1364-6613(03)00057-3. (PMID) 12691766.
- ^ Race in the Making: Cognition, Culture, and the Child's Construction of Human Kinds. Cambridge, Massachusetts: Mit Press. 1996. ISBN . 16 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Eylül 2020.
- ^ F. J. Gil-White (Ağustos–Ekim 2001). "Are Ethnic Groups Biological "Species" to the Human Brain? Essentialism in Our Cognition of Some Social Categories". . University of Chicago Press. 42 (4): 515-553. doi:10.1086/321802.
- ^ R. Kurzban (18 Aralık 2001). "Can race be erased? Coalitional computation and social categorization". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 98 (26): 15387-15392. doi:10.1073/pnas.251541498. (PMC) 65039 $2. (PMID) 11742078.
- ^ G. J. Lewis (Kasım 2010). "Genetic Evidence for Multiple Biological Mechanisms Underlying In-Group Favoritism". . 21 (11): 1623-1628. doi:10.1177/0956797610387439. (PMID) 20974715.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sosyoloji ve sosyal psikolojide ic gruplar bir kisinin kendisini psikolojik olarak ozdeslestirdigi toplumsal gruplardir Dis gruplar ise tersine bireyin kendini ozdeslestirmedigi toplumsal gruplardir Insanlar akran gruplari aileler spor takimlari siyasi partiler cinsiyetler dinler veya milletlerle kendini ozdeslestirebilir Toplumsal gruplarla ve kategorilerle psikolojik olarak ozdeslesme ile cesitli olgular arasinda iliskiler bulgulanmistir Bu stadyumda bir grup Amerikan futbolu taraftari bulunmaktadir Futbol taraftari olmayanlar bu kisiler icin bir dis gruptur Ancak ayni zamanda her biri icin kendi tuttuklari takimin taraftarlari ic grubu rakip takimin taraftarlari ise dis grubu teskil eder Ic grup ve dis grup kavramlarinin kullanimi sosyal kimlik teorisini formule etme calismalari sirasinda Henri Tajfel ve arkadaslari tarafindan populer hale getirilmistir Ic grup ve dis grup kategorilerinin onemi minimal grup paradigmasi adi verilen bir yontem kullanilarak belirlenmektedir Tajfel ve meslektaslari yaptiklari calismalarda insanlarin belli bir tabloyu daha fazla begenme gibi keyfi veya uydurulmus ozellikler temelinde olusturulan gruplastirmalarda bile dakikalar icinde kendi grubundan olanlari digerlerine tercih etme kendi grubunu kayirma gibi egilimleri ortaya cikarabildiklerini bulgulamislardir Iliskili olgularInsanlarin ic grup ve dis grup uyeler olarak siniflandirilmasi cesitli olgularla iliskilendirilir Ic grup yanliligi Insanlarin kisinin zihninde ic grup ve dis grup olarak siniflandirilmasinin ardindan yapilacak olan herhangi bir karsilastirma durumunda bireyler ic gruplari ile dis gruplar arasindaki farkliliklari ic gruplari lehine algilamaktadir Kisi ic grup yanliligi sebebiyle uyesi oldugu grubu daha ustun olarak gormekte boylece dolayli yoldan kendi ustunlugunu vurgulamaktadir Bunun sonucunda kisi kendisini daha olumlu degerlendirmekte ve benlik saygisi yukselmektedir Dis Grubu Kucuk Gorme ve Dis Gruba Yonelik Dusmanca Tutumlar Bireyler ic gruplarini oldugundan daha olumlu degerlendirme egiliminde olmakla birlikte dis gruplari ise olduklarindan daha olumsuz degerlendirme egilimine sahiptirler Dis grup ic grubun uyeleri icin tehdit edici bir unsur olarak algilandiginda ise dis gruba yonelik dusmanca tutumlar ortaya cikmaktadir Bazi arastirmalar dis gruba yonelik kucumseyici ya da dusmanca tutumlarin bir dis grubun bir ic grubun hedeflerini engelledigi veya engelliyor gibi algilandigi durumlarda meydana geldigini ileri surmektedir Hem ic grup yanliliginin hem de dis gruba yonelik kucumseme ve dusmanca tutumlarin ortaya cikmasi bireyin ic grupla ozdeslesme derecesine baglidir Sosyal etki Ana madde Sosyal etki Insanlarin ic grup uyelerinden etkilenme biciminin diger insanlardan etkilenme bicimlerinden farkli oldugu bulgulanmistir Yani grup siniflandirmasinin psikolojik olarak belirgin oldugu kosullar altinda insanlar inanclarini grup ici sosyal normlara gore degistireceklerdir Grup kutuplasmasi kavrami grup icerisinde yer almadan ya da grup ile etkilesime gecmeden once daha cekingen ya da ilimli olan bireylerin grup icerisinde yer aldiktan sonra daha tepki vermeye egilimli ve risk almaya acik hale geldiklerini ifade eden bir kavramdir Dis grup homojenligi etkisi Insanlarin sosyal gruplara ayrilmasi grup uyelerinin birbirine benzer oldugu algisini artirir Bunun bir sonucu dis grup homojenligi etkisidir Kisiler dis grup uyelerinin birbirine benzer kisilerden olustugunu ancak kendi grubunun uyelerinin cesitlilik tasidigini dusunme egilimindedir ornegin onlarin hepsi ayni Bu etkinin ozellikle olumsuz ozelliklerle ilgili olarak ortaya cikmasi daha buyuk olasiliktir Bazi durumlarda ic grup uyeleri de olumlu ozellikler bakimindan birbirlerine benzer olarak algilanabilir Bu etkiye grup ici homojenlik etkisi denir Insan evriminde varsayilan rolEvrimsel psikolojide grup ici kayirmacilik grup secilimi acisindan avantaj sagladigi icin gelismis bir mekanizma olarak gorulmektedir Bu baglamda toplumsal gruplarin cinsiyet veya etnik koken gibi ozellikler ile belirlenmesinin kulturel olmadigi ve bu kategorilerin grup sureclerininozunde oldugu one surulmustur Bununla birlikte bu kategorilerin toplumsal oldugunu ve toplumdaki kulturel degisikliklerle birlikte degisim gosterebildigi fikrini destekleyen karsit bulgular da mevcuttur Davranissal genetik alaninda yapilan guncel calismalar hem esnek hem de ozcu sistemlerin bir arada bulunabilesini mumkun kilan biyolojik mekanizmalarin var olabilecegi fikri uzerinde durmaktadir Ayrica bakinizKulturel kimlik Elitizm Homofobi Onyargi Irkcilik Gunah kecisi Cinsiyetcilik Sosyal sinif Sosyal baskinlik yonelimi Sosyal kimlik teorisi Altkultur Nepotizm Kavmiyetcilik Grup dinamigiKaynakca See Kandinsky versus Klee experiment Tajfel 1971 in Tajfel H 1970 Experiments in Intergroup Discrimination 5 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Taijfel 1970 PDF Scientific American 223 5 96 102 doi 10 1038 scientificamerican1170 96 PMID 5482577 6 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2020 Tajfel 1971 Social categorization and intergroup behaviour European Journal of Social Psychology 1 2 149 178 doi 10 1002 ejsp 2420010202 Tajfel 1974 Social identity and intergroup behaviour Social Science Information 13 2 65 93 doi 10 1177 053901847401300204 METU Coksan Sami 21 Haziran 2019 WHY DO WE FAVOUR OR WHY DO WE TREAT EQUALLY PDF Nesne Psikoloji Dergisi 7 14 83 101 doi 10 7816 nesne 07 14 06 1 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 5 Eylul 2020 Lay Clarry Verkuyten Maykel 1999 Ethnic Identity and Its Relation to Personal Self Esteem A Comparison of Canadian Born and Foreign Born Chinese Adolescents The Journal of Social Psychology Ingilizce 139 3 288 299 doi 10 1080 00224549909598385 ISSN 0022 4545 a b H Andac DEMIRTAS 2003 Sosyal Kimlik Kurami Temel Kavram ve Varsayimlar Iletisim Arastirmalari Dergisi 1 1 1 doi 10 1501 iltaras 0000000023 ISSN 1303 7900 Brewer Sonbahar 1999 The Psychology of Prejudice In group Love and Out group Hate 55 3 429 444 doi 10 1111 0022 4537 00126 Hewstone Subat 2002 Intergroup Bias 53 575 604 doi 10 1146 annurev psych 53 100901 135109 PMID 11752497 Zhong 2008 Negational categorization and intergroup behavior 34 6 793 806 doi 10 1177 0146167208315457 PMID 18391025 Latane Bibb 1981 The psychology of social impact American Psychologist 36 4 s 343 356 Uzunoglu Sarphan 2015 Bir Postmodern Intiharin Ardindan Eksi Sozluk te Kanaatlerin Olusumu Ve Gruplarin Bicimlenme Surecleri International Journal of Intermedia Vol 2 Iss 2 ss 424 439 Stereotypes and Social Cognition Thousand Oaks California 1994 ss 104 107 ISBN 978 0 80398583 4 18 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Eylul 2020 Quattrone 1980 The perception of variability within in groups and out groups Implications for the law of small numbers 38 1 141 152 doi 10 1037 0022 3514 38 1 141 ISSN 0022 3514 The Psychology of Prejudice From Attitudes to Social Action Washington DC 2011 ss 110 112 ISBN 978 1 43380920 0 30 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Eylul 2020 L Cosmides 1 Nisan 2003 Perceptions of race Trends in Cognitive Sciences 7 4 173 179 doi 10 1016 S1364 6613 03 00057 3 PMID 12691766 Race in the Making Cognition Culture and the Child s Construction of Human Kinds Cambridge Massachusetts Mit Press 1996 ISBN 978 0 26208247 1 16 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Eylul 2020 F J Gil White Agustos Ekim 2001 Are Ethnic Groups Biological Species to the Human Brain Essentialism in Our Cognition of Some Social Categories University of Chicago Press 42 4 515 553 doi 10 1086 321802 R Kurzban 18 Aralik 2001 Can race be erased Coalitional computation and social categorization Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 98 26 15387 15392 doi 10 1073 pnas 251541498 PMC 65039 2 PMID 11742078 G J Lewis Kasim 2010 Genetic Evidence for Multiple Biological Mechanisms Underlying In Group Favoritism 21 11 1623 1628 doi 10 1177 0956797610387439 PMID 20974715