İbrahim Şâhidî (d. 1470 - ö. 1550), Mevlevi şair ve evliya.
Şâhidî İbrahim Dede | |
---|---|
Doğum | 1470 Muğla, Türkiye |
Ölüm | 1550 Afyonkarahisar, Türkiye |
Milliyet | Türk |
Vatandaşlık | Osmanlı Devleti |
Din | İslam |
Çocuk(lar) | |
Kariyeri | |
Dalı | Dini bilimler ve tasavvuf |
Etkilendikleri | Mevlana |
Adı İbrahim'dir fakat şiirlerinde kullandığı "Şâhidî" mahlasıyla meşhurdur. Aşık Çelebi'ye göre Şahidi bu mahlası davada yaptığı şahitlik üzerine almıştır.
Yaşamı
Muğla'da 1468 yılında doğan Şâhidî İbrahim Dede, çocukluğunu Muğla'da geçirmiştir. İlk eğitimini de babası Hüdai'den almıştır. On sekiz yaşına kadar Muğla'da kaldıktan sonra, İstanbul ve Bursa 'nde ilim tahsil etti. Bursa'da kaldığı bu yıllarda tasavvufa yöneldi. Daha sonra yine Muğla'ya dönerek devrin ünlü alimlerinden birisi olan Şeyh Bedrettin'den tefsir ilmini öğrendi. Daha sonra Denizli'ye giderek mevlevi şeyhi Fani Dede (ö. 1504)'nin öğrencisi oldu. Yine burada Mevlana soyundan Paşa Çelebi'ye mürit oldu. Buradan Afyon'a giderek Sultan Divânî'nin (ö. 1530) sohbetlerine katıldı. Bu sırada tasavvufi açıdan kendisini geliştirdi. Sultan Divânî'nin ölümü üzerine yine Muğla'ya dönerek Seyyid Kemalleddin'in kurmuş olduğu Muğla Mevlevihanesi'nde 40 yıl şeyhlik yapmıştır.
Ölümü
Şâhidî İbrahim Dede'nin ölüm yeri ile ilgili iki görüş vardır. İlki Muğla'da öldüğüyle ilgilidir ki mezarı zaten Şahidi Camii'nin haziresindeki bir türbede babası Hüdai Dede ile yan yana bulunmaktadır.
Diğer görüşe göre, Şahidi her yıl Afyon'a giderek şeyhi Sultan Divânî'nin mezarını ziyaret etmeye başladı. Bu ziyaretlerden birisinde 1550 yılında burada vefat etti ve şeyhinin yanına gömüldü. Şahidi'nin Afyon'daki mezarı Sultan Divani'nin ön tarafında ve 'nin sırasında 'nin sağ tarafında idi. Buna göre Şahidi'nin mezarı ya sonradan Muğla'ya getirilmiş veya Muğla'daki mezarı ona hürmeten yapılmıştır. Yine kitabında şairin Muğla'da yaşayıp Afyon'da öldüğü belirtilir.
Kitapları
- :
- : 1536 yılında yazdığı 491 beyitlik bir mesnevidir.
- :
Resimler
- Kendi adını taşıyan ve mezarının bulunduğu Şahidi Camisinin avlu girişi
- Şahidi Camisinin ana girişi
Bibliyografya
- Abdülbaki Gölpınarlı, Mevlânâ'dan Sonra Mevlevilik, İstanbul, 1983
- , Muğlalı İbrahim Şâhidî Hayatı Edebî Şahsiyeti Eserleri, Divan ve Gülşen-i Vahdet, Tenkidli Metin, Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, Gazi üniversitesi, Ankara, 1982
- , Şâhidî İbrahim Dede, Gülşen-i Vahdet, Akçağ Yay., Ankara, 1996
- , Şâhidî İbrahim Dede'nin Gülşen-i Esrûr'ı, Tenkildi Metin, Tahlil, Basılmamış Doktora tezi, Konya, 1998
- Ahmet Hilmi İmamoğlu, Muğlalı Şâhidî İbrahim Dede, Tuhfe-i Şâhidî, Farsça-Türkçe Manzum Sözlük, Muğla Üniversitesi Yayınları, Muğla, 2005
- Esrar Dede, Tezkire-i Şuarâ-yı Mevleviyye, (Haz.: İlhan Genç), Ankara 2000, s.421-424
- Mustafa Çıpan, Divane Mehmed Çelebi, Konya 2002
Dış bağlantılar
Kaynakça
- ^ Muallim Naci, , s. 181.
- ^ Şahidi'nin memleketine dair Tuhfe-i Şâhidî adlı eserindeki meşhur manzumesinin ilk beyiti
Gedayem Şahidi-i Mevleviyem
Diyar-ı Menteşe'de Muğlaviyem şeklindedir - ^ "Namık Açıkgöz, Prof.Dr., MSKÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü". 23 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Haziran 2015.
- ^ Babası hakkında Şahidi Divanındaki beyit şu şekildedir:
Şâhidiyem Mevlevî-i ârifem gelsün bana
İsteyen sırr-ı Hudâyı ben Hüdâyî-zâdeyem
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ibrahim Sahidi d 1470 o 1550 Mevlevi sair ve evliya Sahidi Ibrahim DedeDogum1470 Mugla TurkiyeOlum1550 Afyonkarahisar TurkiyeMilliyetTurkVatandaslikOsmanli DevletiDinIslamCocuk lar KariyeriDaliDini bilimler ve tasavvufEtkilendikleriMevlana Adi Ibrahim dir fakat siirlerinde kullandigi Sahidi mahlasiyla meshurdur Asik Celebi ye gore Sahidi bu mahlasi davada yaptigi sahitlik uzerine almistir YasamiMugla da 1468 yilinda dogan Sahidi Ibrahim Dede cocuklugunu Mugla da gecirmistir Ilk egitimini de babasi Hudai den almistir On sekiz yasina kadar Mugla da kaldiktan sonra Istanbul ve Bursa nde ilim tahsil etti Bursa da kaldigi bu yillarda tasavvufa yoneldi Daha sonra yine Mugla ya donerek devrin unlu alimlerinden birisi olan Seyh Bedrettin den tefsir ilmini ogrendi Daha sonra Denizli ye giderek mevlevi seyhi Fani Dede o 1504 nin ogrencisi oldu Yine burada Mevlana soyundan Pasa Celebi ye murit oldu Buradan Afyon a giderek Sultan Divani nin o 1530 sohbetlerine katildi Bu sirada tasavvufi acidan kendisini gelistirdi Sultan Divani nin olumu uzerine yine Mugla ya donerek Seyyid Kemalleddin in kurmus oldugu Mugla Mevlevihanesi nde 40 yil seyhlik yapmistir OlumuSahidi Ibrahim Dede nin olum yeri ile ilgili iki gorus vardir Ilki Mugla da olduguyle ilgilidir ki mezari zaten Sahidi Camii nin haziresindeki bir turbede babasi Hudai Dede ile yan yana bulunmaktadir Diger goruse gore Sahidi her yil Afyon a giderek seyhi Sultan Divani nin mezarini ziyaret etmeye basladi Bu ziyaretlerden birisinde 1550 yilinda burada vefat etti ve seyhinin yanina gomuldu Sahidi nin Afyon daki mezari Sultan Divani nin on tarafinda ve nin sirasinda nin sag tarafinda idi Buna gore Sahidi nin mezari ya sonradan Mugla ya getirilmis veya Mugla daki mezari ona hurmeten yapilmistir Yine kitabinda sairin Mugla da yasayip Afyon da oldugu belirtilir Kitaplari 1536 yilinda yazdigi 491 beyitlik bir mesnevidir ResimlerKendi adini tasiyan ve mezarinin bulundugu Sahidi Camisinin avlu girisi Sahidi Camisinin ana girisiBibliyografyaAbdulbaki Golpinarli Mevlana dan Sonra Mevlevilik Istanbul 1983 Muglali Ibrahim Sahidi Hayati Edebi Sahsiyeti Eserleri Divan ve Gulsen i Vahdet Tenkidli Metin Yayimlanmamis Yuksek Lisans tezi Gazi universitesi Ankara 1982 Sahidi Ibrahim Dede Gulsen i Vahdet Akcag Yay Ankara 1996 Sahidi Ibrahim Dede nin Gulsen i Esrur i Tenkildi Metin Tahlil Basilmamis Doktora tezi Konya 1998 Ahmet Hilmi Imamoglu Muglali Sahidi Ibrahim Dede Tuhfe i Sahidi Farsca Turkce Manzum Sozluk Mugla Universitesi Yayinlari Mugla 2005 Esrar Dede Tezkire i Suara yi Mevleviyye Haz Ilhan Genc Ankara 2000 s 421 424 Mustafa Cipan Divane Mehmed Celebi Konya 2002Dis baglantilarKaynakca Muallim Naci s 181 Sahidi nin memleketine dair Tuhfe i Sahidi adli eserindeki meshur manzumesinin ilk beyiti Gedayem Sahidi i Mevleviyem Diyar i Mentese de Muglaviyem seklindedir Namik Acikgoz Prof Dr MSKU Fen Edebiyat Fakultesi Turk Dili ve Edebiyati Bolumu 23 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Haziran 2015 Babasi hakkinda Sahidi Divanindaki beyit su sekildedir Sahidiyem Mevlevi i arifem gelsun bana Isteyen sirr i Hudayi ben Hudayi zadeyem