Şalkarteniz (Kazakça: Шалқартеңіз, sınırsız deniz; Rusça: Шалкартениз), Kazakistan’da Aktöbe Eyaleti‘nin bulunan bir tuz gölüdür.
Şalkarteniz Шалқартеңіз (Kazakça) Шалкартениз (Rusça) | |
---|---|
Nisan 2018'de gölün görüntüsü | |
Şalkarteniz Kazakistan'daki konumu | |
Havza | |
Ülke(ler) | Kazakistan |
Bölge(ler) | Aktöbe Eyaleti |
İlçe(ler) | |
Konum | |
Koordinatlar | 48°10′00″N 63°10′00″E / 48.166667°K 63.166667°D |
Genel bilgiler | |
Tür | Endoreik |
Akarsu (gelen) | Jıngıldıözek Tegene Turgai |
Uzunluk | 60 kilometre (37 mi) |
Genişlik | 30 kilometre (19 mi) |
En derin noktası | 3 metre (9,8 ft) |
Yüzölçümü | 1.800 kilometrekare (690 sq mi) |
Yüzey rakımı | 55 metre (180 ft) |
Wikimedia Commons | |
Şalkarteniz, 'nun kuzeydoğu kesiminde, şehrinin 160 kilometre (99 mi) kuzeybatısında yer alır. Kazak yarı çölü ekolojik bölgesinin bir parçasıdır. Yakın çevresinde hiçbir yerleşim yeri yoktur ve en yakın yer 23 kilometre (14 mi) batıda bulunan köyüdür.
Tarihçe
16. yüzyılın sonuna kadar Şalkarteniz havzası, o zamanlar Aral Gölü'ne kadar ulaşan Turgai Nehrinin bol suları tarafından besleniyordu. Takip eden yüzyıllarda nehir sığlaştı ve Şalkarteniz'e ulaşan su miktarı azaldı. Böylece Turgai Nehrinin güneye olan akışı durdu ve Aral Gölü ile bağlantısı kesildi. 20. yüzyıla gelindiğinde Kazak SSC döneminde yapılan yanlış uygulamalar nedeniyle 1960 yılında Şalkarteniz tamamen kurudu. Buna sebep olarak, Turgai ve Irgız nehirlerinden çekilen su miktarın arttırılması ve orman örtüsünun ciddi bir şekilde yok edilmesi sayılabilir. Yuva yapmak için Şalkarteniz'e gelen Büyük flamingo kolonileri, gölün yok olması ile burayı terk etti.
1969-1970 yıllarında yaşanan yoğun kar yağışı sonrasında 'ndaki nehirlerde şiddetli sel taşkınları meydana geldi. Benzer taşkınlar 1971 ve 1972 yılında tekrar yaşandı. Göl havzasının tekrar su ile dolması, flamingo kolonilerin geri dönmesine neden oldu.
Coğrafya
Şalkarteniz büyük bir mevsimsel göl'dür ve sadece yılın belli bir zamanında su ile dolar. Turan Depresyonu'nun kuzeyinde ve Aral Gölü'nün 200 kilometre (120 mi) kuzeydoğusunda, 'nın güney sınırındaki endoreik bir havzada yer alır. Etrafı kurak alanlar ile çevrilidir ve güneyinde Aral Karakum Çölü yer alır.
Göl kar suyu ile beslenmektedir. İlkbaharda karlar eridiğinde Jıngıldıözek, Tegene, Turgai ve Irgız nehirlerinin suları kuru havzayı doldurarak gölü bir haline getirir. Mevsimsel gölün ömrü yaklaşık üç aydır ve ortalama derinliği 2 metre (6 ft 7 in) ile 3 metre (9,8 ft) arasındadır. Yaz aylarında genellikle kuru tuz düzlükleri veya kısmi bataklık haline dönüşür. Şalkarteniz'in güneyinde Karakol ve Kurdım gölleri yer alır. Akgöl, Şalkarteniz'in kuzey ucunun yaklaşık 50 kilometre (31 mi) kuzeydoğusunda yer alır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . 5 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ a b . 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ a b Google Earth
- ^ "Lakes in the Central Kazakhstan". 22 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ "Rivers of the Aktobe region - Turgay River". 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ "Zoogeographical results of the Bicentennial study of the northern part of the Asian population of Phoenicopterus roseus". 23 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ . 21 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ Шалкартениз (Şalkarteniz) 23 Temmuz 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .; Büyük Sovyet Ansiklopedisi in 30 vols. — Ch. ed. Aleksandr Prohorov. - 3rd ed. - M. Soviet Encyclopedia, 1969-1978. (Rusça)
Dış bağlantılar
- Wikimedia Commons'ta Shalkarteniz ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
- Shalkar-Nura -Tourism
- Index maps of the geographical location of the Kazakh deposits where tapiroids remains were found
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Salkarteniz Kazakca Shalkarteniz sinirsiz deniz Rusca Shalkarteniz Kazakistan da Aktobe Eyaleti nin bulunan bir tuz goludur Salkarteniz Shalkarteniz Kazakca Shalkarteniz Rusca Nisan 2018 de golun goruntusuSalkartenizKazakistan daki konumuHavzaUlke ler KazakistanBolge ler Aktobe EyaletiIlce ler KonumKoordinatlar48 10 00 N 63 10 00 E 48 166667 K 63 166667 D 48 166667 63 166667Genel bilgilerTurEndoreikAkarsu gelen Jingildiozek Tegene TurgaiUzunluk60 kilometre 37 mi Genislik30 kilometre 19 mi En derin noktasi3 metre 9 8 ft Yuzolcumu1 800 kilometrekare 690 sq mi Yuzey rakimi55 metre 180 ft Wikimedia Commons Salkarteniz nun kuzeydogu kesiminde sehrinin 160 kilometre 99 mi kuzeybatisinda yer alir Kazak yari colu ekolojik bolgesinin bir parcasidir Yakin cevresinde hicbir yerlesim yeri yoktur ve en yakin yer 23 kilometre 14 mi batida bulunan koyudur Tarihce16 yuzyilin sonuna kadar Salkarteniz havzasi o zamanlar Aral Golu ne kadar ulasan Turgai Nehrinin bol sulari tarafindan besleniyordu Takip eden yuzyillarda nehir siglasti ve Salkarteniz e ulasan su miktari azaldi Boylece Turgai Nehrinin guneye olan akisi durdu ve Aral Golu ile baglantisi kesildi 20 yuzyila gelindiginde Kazak SSC doneminde yapilan yanlis uygulamalar nedeniyle 1960 yilinda Salkarteniz tamamen kurudu Buna sebep olarak Turgai ve Irgiz nehirlerinden cekilen su miktarin arttirilmasi ve orman ortusunun ciddi bir sekilde yok edilmesi sayilabilir Yuva yapmak icin Salkarteniz e gelen Buyuk flamingo kolonileri golun yok olmasi ile burayi terk etti 1969 1970 yillarinda yasanan yogun kar yagisi sonrasinda ndaki nehirlerde siddetli sel taskinlari meydana geldi Benzer taskinlar 1971 ve 1972 yilinda tekrar yasandi Gol havzasinin tekrar su ile dolmasi flamingo kolonilerin geri donmesine neden oldu CografyaSalkarteniz buyuk bir mevsimsel gol dur ve sadece yilin belli bir zamaninda su ile dolar Turan Depresyonu nun kuzeyinde ve Aral Golu nun 200 kilometre 120 mi kuzeydogusunda nin guney sinirindaki endoreik bir havzada yer alir Etrafi kurak alanlar ile cevrilidir ve guneyinde Aral Karakum Colu yer alir Gol kar suyu ile beslenmektedir Ilkbaharda karlar eridiginde Jingildiozek Tegene Turgai ve Irgiz nehirlerinin sulari kuru havzayi doldurarak golu bir en haline getirir Mevsimsel golun omru yaklasik uc aydir ve ortalama derinligi 2 metre 6 ft 7 in ile 3 metre 9 8 ft arasindadir Yaz aylarinda genellikle kuru tuz duzlukleri veya kismi bataklik haline donusur Salkarteniz in guneyinde Karakol ve Kurdim golleri yer alir Akgol Salkarteniz in kuzey ucunun yaklasik 50 kilometre 31 mi kuzeydogusunda yer alir Kar altindaki golun goruntusu Kaynak Agiz Salkarteniz Aktobe EyaletiAyrica bakinizKazakistan daki goller listesi en Kaynakca 5 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Ekim 2023 a b 20 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Ekim 2023 a b Google Earth Lakes in the Central Kazakhstan 22 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2023 Rivers of the Aktobe region Turgay River 6 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2023 Zoogeographical results of the Bicentennial study of the northern part of the Asian population of Phoenicopterus roseus 23 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2023 21 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Ekim 2023 Shalkarteniz Salkarteniz 23 Temmuz 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Buyuk Sovyet Ansiklopedisi in 30 vols Ch ed Aleksandr Prohorov 3rd ed M Soviet Encyclopedia 1969 1978 Rusca Dis baglantilarWikimedia Commons ta Shalkarteniz ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Shalkar Nura Tourism Index maps of the geographical location of the Kazakh deposits where tapiroids remains were found