Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Turgai ([torɣai] "Tour-GUY"), (Kazakça: Торғай, Torgai), (Rusça: Тургай, Turgay) Kazakistan’ın kuzeybatısında bir nehirdir. Kostanay ve Aktöbe eyaletlerinden geçmektedir. 825 km (513 mil) uzunluğunda ve 157.000 km² (60.618 sq mi) drenaj havzasına sahiptir.
| Turgai Торғай | |
|---|---|
 Kazakistan’daki konumu | |
| Konum | |
| Ülke(ler) |  Kazakistan |
| Şehir(ler) | , Turgay |
| Genel bilgiler | |
| Kaynak | 50°08′02″N 65°13′14″E / 50.13392°K 65.22055°D |
| Kaynak rakımı | y. 130 m |
| Ağız | Şalkarteniz Gölü 48°01′14″N 63°01′55″E / 48.02045°K 63.03195°D |
| Ağız rakımı | y. 50 m |
| Yükseklik farkı | y. 80 m |
| İniş | y. 0,1 ‰ |
| Uzunluk | 825 km (513 mi) |
| Havza alanı | 157.000 km2 (61.000 sq mi) |
| Debi | 9 m3/s (320 cu ft/s) |
| Sağ kolları | Irgız, Zhaldama, Tokanay ve Ulkayak |
| Sol kolları | , Kobarga |
| Gemiciliğe elverişli | Hayır |
, nehir havzasında yer alan bir koruma alanıdır.
Nehir yolu
Tugai nehri, Kazak Yaylalarında kaynakları bulunan Zhaldama ve Kara-Turgay nehirlerinin birleştiği yerden doğar. Daha sonra boyunca akar. Turgai, Şalkarteniz Gölü'nun Kapalı havza'sında kaybolur.
Tobol'un bir kolu olan Obağan Nehri vadiyi kuzeyden, Turgai ise güneyden beslemektedir. Vadi boyunca çoğunlukla sığ bir şekilde ve sıklıkla tuz gölleri içinden akmaktadır. Yaz aylarında kurur ve nehrin suyu alt kesimlerde tuzlu hale gelir. Nehir çoğunlukla karla beslenir. Kasım ayında donar ve Nisan ayında çözülür.
— Kaynak, — Ağız, Kazakistan
— Kaynak, — Ağız, Kostanay ve Aktöbe EyaletleriNehir genellike sığ olduğu için gemiler için elverişli değildir. Tarım arazilerini sulamak için kullanılmaktadır. Nehrin aktığı yerlerde az nüfuslu yerleşimler bulunmaktadır. Önemli yerleşimler arasında, nehir kaynağını oluşturan Zhaldama ve Kara-Turgay nehirlerin kesişim yerine yakın olan ve Turgay Depresyonu içinde yer alan Turgay şehirleri gelmektedir.
Nehir kolları
Turgai nehrin sağ kolları 593 km (368 mi) uzunluğundaki Irgız, Zhaldama, Tokanay ve Ulkayak'tır. Sol kolları, 284 km (176 mil) uzunluğundaki ve Kobarga'dır. Su seviyesinin yüksek olduğu yıllarda 164 kilometre (102 mil) uzunluğundaki , Tauysh köyü yakınlarındaki bir kanal aracılığıyla 'nü geçerek Turgai'a akabilir.
Jeoloji
yaklaşık 60 milyon yıl önce, Paleosen devrinde, güney Tetis Okyanusu'nu Arktik Okyanusu'na bağlayan ve Avrupa'yı Asya'dan ayıran bir boğaz’dı. Günümüzde Turgai nehri, Turgay Depresyonu’nun güneyinden enlemesine akmaktadır.
Tarih
19. yüzyılın başlarında ve daha somut olarak Sovyet döneminde, Batı Sibirya’daki büyük nehirlerin, özellikle Obi Nehri ve onun kolu İrtiş'in suyunu Turgay Depresyonu üzerinden Aral Denizi'ne yönlendirmek için planlar (Davydov Planı) yapıldı. Projenin amacı, Turgai'ın yatağını kullanarak Turan ovalarının kuru, drenajsız havzalarına, özellikle de kuruyan Aral Deniz’ine su sağlamaktı. Maliyet nedenleri ve öngörülemeyen ekolojik etkiler nedeniyle bu gerçekleşemedi. Ancak bu proje hiçbir zaman gündemden düşmedi. En son 2010 yılında Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev bu konu ile ilgili bir girişimde bulundu.
Nehir ve adını aldığı plato, 1868'den 1920'ye kadar Rus İmparatorluğu'nun idari bir birimi olan Turgay Oblastı'na dönüştü. 1970'ten itibaren Sovyetler Birliği'nde adı Torgai bölgesi olarak değişti ve merkez Arkalyk şehri oldu. 1997'deki idari reforma kadar bağımsız Kazakistan'da Torgai bölgesi olarak varlığını sürdürmüştür. Günümüzde Kostanay ve Akmola eyaleti olarak ikiye bölünmüştür.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c Тургай 11 Ağustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Büyük Sovyet Ansiklopedisi
- ^ Тургайская ложбина 21 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Büyük Sovyet Ansiklopedisi
- ^ Тургай 11 Ağustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .; Büyük Sovyet Ansiklopedisi in 30 vols. — Ch. ed. Aleksandr Prohorov. - 3rd ed. - M. Soviet Encyclopedia, 1969-1978. (in Russian)
- ^ Kazakhstan National Encyclopedia / Ch. ed. B.O. Jakyp. — Almaty: « Kazakh encyclopedia» ZhSS, 2011. (T.Z.),
- ^ Kasachstan fordert eine Umleitung der sibirischen Flüsse 22 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . im Tages-Anzeiger, 7. September 2010
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turgai torɣai Tour GUY Kazakca Torgaj Torgai Rusca Turgaj Turgay Kazakistan in kuzeybatisinda bir nehirdir Kostanay ve Aktobe eyaletlerinden gecmektedir 825 km 513 mil uzunlugunda ve 157 000 km 60 618 sq mi drenaj havzasina sahiptir Turgai TorgajKazakistan daki konumuKonumUlke ler KazakistanSehir ler TurgayGenel bilgilerKaynak 50 08 02 N 65 13 14 E 50 13392 K 65 22055 D 50 13392 65 22055Kaynak rakimi y 130 mAgiz Salkarteniz Golu 48 01 14 N 63 01 55 E 48 02045 K 63 03195 D 48 02045 63 03195Agiz rakimi y 50 mYukseklik farki y 80 mInis y 0 1 Uzunluk 825 km 513 mi Havza alani 157 000 km2 61 000 sq mi Debi 9 m3 s 320 cu ft s Sag kollari Irgiz Zhaldama Tokanay ve UlkayakSol kollari KobargaGemicilige elverisli Hayir nehir havzasinda yer alan bir koruma alanidir Nehir yoluTugai nehri Kazak Yaylalarinda kaynaklari bulunan Zhaldama ve Kara Turgay nehirlerinin birlestigi yerden dogar Daha sonra boyunca akar Turgai Salkarteniz Golu nun Kapali havza sinda kaybolur Tobol un bir kolu olan Obagan Nehri vadiyi kuzeyden Turgai ise guneyden beslemektedir Vadi boyunca cogunlukla sig bir sekilde ve siklikla tuz golleri icinden akmaktadir Yaz aylarinda kurur ve nehrin suyu alt kesimlerde tuzlu hale gelir Nehir cogunlukla karla beslenir Kasim ayinda donar ve Nisan ayinda cozulur Kaynak Agiz Kazakistan Kaynak Agiz Kostanay ve Aktobe Eyaletleri Nehir genellike sig oldugu icin gemiler icin elverisli degildir Tarim arazilerini sulamak icin kullanilmaktadir Nehrin aktigi yerlerde az nufuslu yerlesimler bulunmaktadir Onemli yerlesimler arasinda nehir kaynagini olusturan Zhaldama ve Kara Turgay nehirlerin kesisim yerine yakin olan ve Turgay Depresyonu icinde yer alan Turgay sehirleri gelmektedir Nehir kollari Turgai nehrin sag kollari 593 km 368 mi uzunlugundaki Irgiz Zhaldama Tokanay ve Ulkayak tir Sol kollari 284 km 176 mil uzunlugundaki ve Kobarga dir Su seviyesinin yuksek oldugu yillarda 164 kilometre 102 mil uzunlugundaki Tauysh koyu yakinlarindaki bir kanal araciligiyla nu gecerek Turgai a akabilir Jeolojiyaklasik 60 milyon yil once Paleosen devrinde guney Tetis Okyanusu nu Arktik Okyanusu na baglayan ve Avrupa yi Asya dan ayiran bir bogaz di Gunumuzde Turgai nehri Turgay Depresyonu nun guneyinden enlemesine akmaktadir Tarih19 yuzyilin baslarinda ve daha somut olarak Sovyet doneminde Bati Sibirya daki buyuk nehirlerin ozellikle Obi Nehri ve onun kolu Irtis in suyunu Turgay Depresyonu uzerinden Aral Denizi ne yonlendirmek icin planlar Davydov Plani yapildi Projenin amaci Turgai in yatagini kullanarak Turan ovalarinin kuru drenajsiz havzalarina ozellikle de kuruyan Aral Deniz ine su saglamakti Maliyet nedenleri ve ongorulemeyen ekolojik etkiler nedeniyle bu gerceklesemedi Ancak bu proje hicbir zaman gundemden dusmedi En son 2010 yilinda Kazakistan Cumhurbaskani Nursultan Nazarbayev bu konu ile ilgili bir girisimde bulundu Nehir ve adini aldigi plato 1868 den 1920 ye kadar Rus Imparatorlugu nun idari bir birimi olan Turgay Oblasti na donustu 1970 ten itibaren Sovyetler Birligi nde adi Torgai bolgesi olarak degisti ve merkez Arkalyk sehri oldu 1997 deki idari reforma kadar bagimsiz Kazakistan da Torgai bolgesi olarak varligini surdurmustur Gunumuzde Kostanay ve Akmola eyaleti olarak ikiye bolunmustur Ayrica bakinizKazakistan nehirleri listesi Asagi Turgay ve Irgiz GolleriKaynakca a b c Turgaj 11 Agustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Buyuk Sovyet Ansiklopedisi Turgajskaya lozhbina 21 Eylul 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Buyuk Sovyet Ansiklopedisi Turgaj 11 Agustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Buyuk Sovyet Ansiklopedisi in 30 vols Ch ed Aleksandr Prohorov 3rd ed M Soviet Encyclopedia 1969 1978 in Russian Kazakhstan National Encyclopedia Ch ed B O Jakyp Almaty Kazakh encyclopedia ZhSS 2011 ISBN 9965 893 64 0 T Z ISBN 9965 893 19 5 Kasachstan fordert eine Umleitung der sibirischen Flusse 22 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde im Tages Anzeiger 7 September 2010