Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şerbet Güla (Peştuca: شربت ګله, d. 20 Mart 1972), fotoğrafı National Geographic dergisine 1985 yılında kapak olduktan sonra geniş kitlelerce tanınan Peştun kökenli Afgan.
Şerbet Güla | |
|---|---|
| شربت ګله | |
 Şerbet Güla, 2002 | |
| Doğum | 20 Mart 1972 Nengrehar, Afganistan |
| İkamet | Roma, İtalya |
| Etnik köken | Peştun |
| Tanınma nedeni | 1985 National Geographic dergisine kapak ve ikon olması |
| Evlilik | Rahmet Gül (e. 1991; ö. 2012) |
| Çocuk(lar) | 5 |
Şerbet Güla, Sovyetler Birliği ve Afganistan arasındaki savaş sırasında öksüz kaldı. 1984 yılında Pakistan'da bulunduğu mülteci kampında Steve McCurry tarafından fotoğrafı çekildi. Güla, kamptaki okulda öğrenciydi. Afgan kadınların fotoğraflarını çekmek konusunda zorluklar yaşayan Steve McCurry, eline geçen fırsatı iyi değerlendirdi. Güla fotoğrafı çekildiğinde yaklaşık on üç yaşındaydı.
Bu fotoğraf, National Geographic 1985 haziran sayısında "Afghan Girl" (Afgan Kızı) başlığıyla yayımlandı. Şerbet Güla keskin bakışları ve yeşil gözleriyle, seksenli yıllardaki Afgan savaşının ve mültecilerin tüm dünyaya yayılan simgesi oldu. Fotoğraf ayrıca yayın dünyasında en fazla bilinen fotoğraf unvanına sahiptir.
Afganistan batı medyası için uzun bir süre ulaşılmaz olduğundan, on beş yıldan uzun bir süre Güla'nın kimliği bilinmezliğini korudu. Bu süreç Taliban rejiminin 2001'de yıkılmasına kadar sürdü. Bu zaman zarfında Steve McCurry Güla'ya ulaşmak için girişimlerde bulunduysa da başarılı olamadı.
2002 yılının Ocak ayında, bir National Geographic ekibi Güla'ya ulaşabilmek için Afganistan'a gitti. Steve McCurry Güla'nın geçmişte kaldığı Pakistan'da bulunan mülteci kampını ziyaretinde, Güla'nın erkek kardeşini tanıyan birine rastladı. Böylece ekip, 1992'de mülteci kampından ayrılıp ülkesine dönen Güla'ya, Afganistan'ın ücra bir bölgesinde ulaşmayı başardı. Fotoğrafın göz irisinin biyometri teknolojisi ile incelenmesi sonucu Şerbet Güla'nın bulunan kişi olduğu kesinleşti. Daha önce ya da sonra hiç fotoğrafı çekilmeyen Güla, 1984'te mülteci kampında fotoğrafının çekilişini tüm canlılığıyla anımsıyordu. Seksenli yılların sonunda evlenen Güla üç çocuk annesidir. Güla'nın hikâyesi National Geographic'nin 2002 Nisan sayısında yayımlandı, kendisini konu alan bir belgesel de 2002'nin Mart ayında yayınlandı. Kasım 2016'da Pakistan'a yasadışı yolla geçiş yaptığı için yakalandı ve sınır dışı edilmesi kararlaştırıldı.
Hayatı
Peştun etnik kökene ve kırsal bir geçmişe sahip Şerbet Güla'nın ailesi, Nengrehar'ın doğusundaki köylerinde altı yaşındayken Sovyetler Birliği'nin Afganistan'ı bombalaması sırasında kaçtı. Babası, erkek kardeşi ve üç kız kardeşiyle birlikte dağları geçerek Pakistan'a gitti ve 1984'te Pakistan'daki Nasir Bagh mülteci kampına gitti.
Rahmet Gül ile 13-16 yaşları arasında evlendi ve 1992'de Afganistan'daki köyüne döndü. Kocası 2012 civarında Hepatit C virüsünden öldüğü için dul kaldı. Şerbet Güla'nın üç kızı var. Dördüncü kızı bebeklik döneminde öldü. Çocuklarının eğitim alabileceklerini umduğunu ifade etti. Dindar bir Müslüman olan Şerbet Güla normalde burka giyerdi ve aile dışından bir erkek olduğu için McCurry ile görüşmekte tereddüt ederdi. Kendini hiç güvende hissedip hissetmediği sorulduğunda, "Hayır. Ama Taliban altında hayat daha iyiydi. En azından barış ve düzen vardı" dedi. National Geographic ekibi onu tekrar bulana kadar, fotoğrafını çocukken hiç görmemişti. Nasıl hayatta kaldığı sorulduğunda, bunun "Allah'ın iradesi "olduğunu söyledi.
2015 yılında Pakistan'daki yerel gazeteler, Ulusal Veri Tabanı ve Kayıt Otoritesinin (NADRA) Bilgisayarlı Ulusal Kimlik Kartını (CNIC) Şerbet Bibi'ye ve oğulları olarak listelenen iki adamın iptal ettiğini bildirdi. Raporlarda, ulusal kimlik kartlarının yasadışı olarak verildiği iddia edildi. Bir akrabası, ailenin Pakistan'da yaşadığını ancak "Güvenlik durumuna göre Pakistan ile Afganistan arasında seyahat ediyoruz" dedi.
26 Ekim 2016'da Şerbet Güla, Pakistan'da Federal Soruşturma Dairesi tarafından sahte belgeler kullanarak ülkede yaşamaktan tutuklandı. On beş gün hapis cezasına çarptırıldı ve Pakistan Mahkemeleri tarafından hükûmetin ailesinin barınma, eğitim ve sağlığı ile ilgileneceğine söz verilerek Afganistan'a sınır dışı edildi. Karar Uluslararası Af Örgütü tarafından eleştirildi. Kabil'de Şerbet Gula ve çocukları, Cumhurbaşkanı Eşref Gani Ahmedzai ve eski cumhurbaşkanı Hamid Karzai tarafından cumhurbaşkanlığı sarayında karşılandı. Hükûmet onu mali olarak destekleme sözü verdi. Aralık 2017'de Şerbet Güla'ya kendisi ve çocuklarının yaşaması için Kabil'de 280 m²'lik bir konut hediye etti ve yaşamı ve tıbbi masrafları için aylık 700 dolar maaş aldı. 2016 yılı itibarıyla Kabil'de yaşıyordu.
Şerbet Güla, 2021'de Taliban'ın Kabil'i işgalinden sonra meydana gelen krizin ardından İtalya'ya tahliye edildi. İtalya, 2021 yılının Ağustos ayında ABD güçlerinin ayrılması ve Taliban'ın devralması sonrasında yüzlerce Afgan'ı hava yoluyla ülke dışına çıkaran birkaç batılı ülkeden biriydi.
Miras
George W. Bush yönetiminin Afganistan'daki ABD askerî harekâtı sırasında Afgan kadın haklarını desteklemeye başladığında, 11 Eylül saldırılarının ardından fotoğrafına olan ilgi arttı.
Sharbat Güla'nın daha yeni fotoğrafları, National Geographic'in Nisan 2002 sayısında hayatıyla ilgili bir kapak hikâyesinin parçası olarak yer aldı ve Mart 2002'de yayınlanan Afgan Kızı Arama başlıklı bir televizyon belgeselinin konusu oldu. National Geographic, onu takdir ederek, Afgan kızları ve genç kadınları eğitmek amacıyla bir hayır kurumu olan Afgan Kız Fonu'nu kurdu. 2008 yılında, fonun kapsamı erkek çocukları da içerecek şekilde genişletildi ve adı Afgan Çocuk Fonu olarak değiştirildi. National Geographic, Sharbat Güla'yı bulduktan sonra ailesi için tıbbi tedavi masraflarını da karşıladı ve Mekke'ye yapılan hac ziyaretinin masraflarını da karşıladı.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Kasım 2016.
- ^ Newman, Cathy (Nisan 2002). "Afghan Girl: A Life Revealed". National Geographic Magazine. 13 Ocak 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2012.
- ^ "FIA arrests NatGeo's Afghan girl in Peshawar". The Express Tribune. 26 Ekim 2016. 26 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ağustos 2020.
- ^ Boone, Jon (26 Ekim 2016). "National Geographic 'Afghan Girl' arrested in Pakistan living under false papers". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 26 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ekim 2016.
- ^ Lynne O'Donnell and Riaz Khan (9 Kasım 2016). "Pakistan deports National Geographic's iconic 'Afghan Girl'". Toronto Sun. 9 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Kasım 2016.
- ^ "Pakistan to deport National Geographic's 'Afghan Girl' Sharbat Gula next week". ABC News. AP. 5 Kasım 2016. 5 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Kasım 2016.
- ^ Azami, Dawood (17 Mart 2018). "'Green-eyed girl' in quest for new life". BBC News. 16 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ağustos 2020.
- ^ "Famed 'Afghan Girl' Finally Gets a Home". National Geographic. 12 Aralık 2017. 12 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ağustos 2020.
- ^ . National Geographic News (İngilizce). 12 Aralık 2017. 31 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2020.
- ^ . ANSA (İngilizce). 25 Kasım 2021. 25 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2021.
- ^ Press, Associated (25 Kasım 2021). . the Guardian (İngilizce). 25 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2021.
- ^ Whitlock, Gillian (15 Şubat 2010). Soft Weapons: Autobiography in Transit. University of Chicago Press. ss. 71-. ISBN . 20 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Eylül 2015.
- ^ Braun, David (7 Mart 2003). . National Geographic News. National Geographic Society. 12 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2012.
- ^ "National Geographic Society: Afghan Girls Fund". National Geographic Society. Ağustos 2004. 6 Aralık 2004 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mart 2009.
- ^ "National Geographic Society: Afghan Children's Fund". National Geographic Society. 24 Aralık 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2012.
- ^ "'Afghan girl' cameraman tells stories behind pictures". The Bosnia Times. 30 Ekim 2013. 23 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2016.
Dış bağlantılar
- Güla'nın eski ve yeni fotoğraflarıyla
- Orijinal 1985 National Geographic kapak hikâyesi9 Kasım 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Yüksek çözünürlüklü fotoğrafı 13 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., deviantArt
- IMDb'de Şerbet Güla
- Hikayesi2 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Before and After - The Afghan Girl (1984 and 2002)14 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - National Geographic
- 'Afghan Girl': Taking National Geographic's Most Famous Photo11 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., FORA.tv, "The Chautauqua Institution", YouTube (Video klip)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Serbet Gula Pestuca شربت ګله d 20 Mart 1972 fotografi National Geographic dergisine 1985 yilinda kapak olduktan sonra genis kitlelerce taninan Pestun kokenli Afgan Serbet Gulaشربت ګلهSerbet Gula 2002Dogum20 Mart 1972 52 yasinda Nengrehar AfganistanIkametRoma ItalyaEtnik kokenPestunTaninma nedeni1985 National Geographic dergisine kapak ve ikon olmasiEvlilikRahmet Gul e 1991 o 2012 Cocuk lar 5 Serbet Gula Sovyetler Birligi ve Afganistan arasindaki savas sirasinda oksuz kaldi 1984 yilinda Pakistan da bulundugu multeci kampinda Steve McCurry tarafindan fotografi cekildi Gula kamptaki okulda ogrenciydi Afgan kadinlarin fotograflarini cekmek konusunda zorluklar yasayan Steve McCurry eline gecen firsati iyi degerlendirdi Gula fotografi cekildiginde yaklasik on uc yasindaydi Bu fotograf National Geographic 1985 haziran sayisinda Afghan Girl Afgan Kizi basligiyla yayimlandi Serbet Gula keskin bakislari ve yesil gozleriyle seksenli yillardaki Afgan savasinin ve multecilerin tum dunyaya yayilan simgesi oldu Fotograf ayrica yayin dunyasinda en fazla bilinen fotograf unvanina sahiptir Afganistan bati medyasi icin uzun bir sure ulasilmaz oldugundan on bes yildan uzun bir sure Gula nin kimligi bilinmezligini korudu Bu surec Taliban rejiminin 2001 de yikilmasina kadar surdu Bu zaman zarfinda Steve McCurry Gula ya ulasmak icin girisimlerde bulunduysa da basarili olamadi 2002 yilinin Ocak ayinda bir National Geographic ekibi Gula ya ulasabilmek icin Afganistan a gitti Steve McCurry Gula nin gecmiste kaldigi Pakistan da bulunan multeci kampini ziyaretinde Gula nin erkek kardesini taniyan birine rastladi Boylece ekip 1992 de multeci kampindan ayrilip ulkesine donen Gula ya Afganistan in ucra bir bolgesinde ulasmayi basardi Fotografin goz irisinin biyometri teknolojisi ile incelenmesi sonucu Serbet Gula nin bulunan kisi oldugu kesinlesti Daha once ya da sonra hic fotografi cekilmeyen Gula 1984 te multeci kampinda fotografinin cekilisini tum canliligiyla animsiyordu Seksenli yillarin sonunda evlenen Gula uc cocuk annesidir Gula nin hikayesi National Geographic nin 2002 Nisan sayisinda yayimlandi kendisini konu alan bir belgesel de 2002 nin Mart ayinda yayinlandi Kasim 2016 da Pakistan a yasadisi yolla gecis yaptigi icin yakalandi ve sinir disi edilmesi kararlastirildi HayatiAfgan Kizi National Geographic 1985 Pestun etnik kokene ve kirsal bir gecmise sahip Serbet Gula nin ailesi Nengrehar in dogusundaki koylerinde alti yasindayken Sovyetler Birligi nin Afganistan i bombalamasi sirasinda kacti Babasi erkek kardesi ve uc kiz kardesiyle birlikte daglari gecerek Pakistan a gitti ve 1984 te Pakistan daki Nasir Bagh multeci kampina gitti Rahmet Gul ile 13 16 yaslari arasinda evlendi ve 1992 de Afganistan daki koyune dondu Kocasi 2012 civarinda Hepatit C virusunden oldugu icin dul kaldi Serbet Gula nin uc kizi var Dorduncu kizi bebeklik doneminde oldu Cocuklarinin egitim alabileceklerini umdugunu ifade etti Dindar bir Musluman olan Serbet Gula normalde burka giyerdi ve aile disindan bir erkek oldugu icin McCurry ile gorusmekte tereddut ederdi Kendini hic guvende hissedip hissetmedigi soruldugunda Hayir Ama Taliban altinda hayat daha iyiydi En azindan baris ve duzen vardi dedi National Geographic ekibi onu tekrar bulana kadar fotografini cocukken hic gormemisti Nasil hayatta kaldigi soruldugunda bunun Allah in iradesi oldugunu soyledi 2015 yilinda Pakistan daki yerel gazeteler Ulusal Veri Tabani ve Kayit Otoritesinin NADRA Bilgisayarli Ulusal Kimlik Kartini CNIC Serbet Bibi ye ve ogullari olarak listelenen iki adamin iptal ettigini bildirdi Raporlarda ulusal kimlik kartlarinin yasadisi olarak verildigi iddia edildi Bir akrabasi ailenin Pakistan da yasadigini ancak Guvenlik durumuna gore Pakistan ile Afganistan arasinda seyahat ediyoruz dedi 26 Ekim 2016 da Serbet Gula Pakistan da Federal Sorusturma Dairesi tarafindan sahte belgeler kullanarak ulkede yasamaktan tutuklandi On bes gun hapis cezasina carptirildi ve Pakistan Mahkemeleri tarafindan hukumetin ailesinin barinma egitim ve sagligi ile ilgilenecegine soz verilerek Afganistan a sinir disi edildi Karar Uluslararasi Af Orgutu tarafindan elestirildi Kabil de Serbet Gula ve cocuklari Cumhurbaskani Esref Gani Ahmedzai ve eski cumhurbaskani Hamid Karzai tarafindan cumhurbaskanligi sarayinda karsilandi Hukumet onu mali olarak destekleme sozu verdi Aralik 2017 de Serbet Gula ya kendisi ve cocuklarinin yasamasi icin Kabil de 280 m lik bir konut hediye etti ve yasami ve tibbi masraflari icin aylik 700 dolar maas aldi 2016 yili itibariyla Kabil de yasiyordu Serbet Gula 2021 de Taliban in Kabil i isgalinden sonra meydana gelen krizin ardindan Italya ya tahliye edildi Italya 2021 yilinin Agustos ayinda ABD guclerinin ayrilmasi ve Taliban in devralmasi sonrasinda yuzlerce Afgan i hava yoluyla ulke disina cikaran birkac batili ulkeden biriydi MirasGeorge W Bush yonetiminin Afganistan daki ABD askeri harekati sirasinda Afgan kadin haklarini desteklemeye basladiginda 11 Eylul saldirilarinin ardindan fotografina olan ilgi artti Sharbat Gula nin daha yeni fotograflari National Geographic in Nisan 2002 sayisinda hayatiyla ilgili bir kapak hikayesinin parcasi olarak yer aldi ve Mart 2002 de yayinlanan Afgan Kizi Arama baslikli bir televizyon belgeselinin konusu oldu National Geographic onu takdir ederek Afgan kizlari ve genc kadinlari egitmek amaciyla bir hayir kurumu olan Afgan Kiz Fonu nu kurdu 2008 yilinda fonun kapsami erkek cocuklari da icerecek sekilde genisletildi ve adi Afgan Cocuk Fonu olarak degistirildi National Geographic Sharbat Gula yi bulduktan sonra ailesi icin tibbi tedavi masraflarini da karsiladi ve Mekke ye yapilan hac ziyaretinin masraflarini da karsiladi Kaynakca Arsivlenmis kopya 7 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Kasim 2016 Newman Cathy Nisan 2002 Afghan Girl A Life Revealed National Geographic Magazine 13 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2012 FIA arrests NatGeo s Afghan girl in Peshawar The Express Tribune 26 Ekim 2016 26 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Agustos 2020 Boone Jon 26 Ekim 2016 National Geographic Afghan Girl arrested in Pakistan living under false papers The Guardian Ingilizce ISSN 0261 3077 26 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Ekim 2016 Lynne O Donnell and Riaz Khan 9 Kasim 2016 Pakistan deports National Geographic s iconic Afghan Girl Toronto Sun 9 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Kasim 2016 Pakistan to deport National Geographic s Afghan Girl Sharbat Gula next week ABC News AP 5 Kasim 2016 5 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Kasim 2016 Azami Dawood 17 Mart 2018 Green eyed girl in quest for new life BBC News 16 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Agustos 2020 Famed Afghan Girl Finally Gets a Home National Geographic 12 Aralik 2017 12 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Agustos 2020 National Geographic News Ingilizce 12 Aralik 2017 31 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Eylul 2020 ANSA Ingilizce 25 Kasim 2021 25 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Kasim 2021 Press Associated 25 Kasim 2021 the Guardian Ingilizce 25 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2021 Whitlock Gillian 15 Subat 2010 Soft Weapons Autobiography in Transit University of Chicago Press ss 71 ISBN 9780226895277 20 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Eylul 2015 Braun David 7 Mart 2003 National Geographic News National Geographic Society 12 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Ocak 2012 National Geographic Society Afghan Girls Fund National Geographic Society Agustos 2004 6 Aralik 2004 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mart 2009 National Geographic Society Afghan Children s Fund National Geographic Society 24 Aralik 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2012 Afghan girl cameraman tells stories behind pictures The Bosnia Times 30 Ekim 2013 23 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Temmuz 2016 Dis baglantilarGula nin eski ve yeni fotograflariyla Orijinal 1985 National Geographic kapak hikayesi9 Kasim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yuksek cozunurluklu fotografi 13 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde deviantArt IMDb de Serbet Gula Hikayesi2 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Before and After The Afghan Girl 1984 and 2002 14 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde National Geographic Afghan Girl Taking National Geographic s Most Famous Photo11 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde FORA tv The Chautauqua Institution YouTube Video klip