Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
SARS-CoV-2 ya da açık adıyla şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüsü 2, Aralık 2019'da bilinen ilk varlığının bildirildiği pozitif yönelimli ve tek iplikçikli RNA virüsü olan yeni tip bir koronavirüs. Virüsün insandan insana bulaştığı ve Çin'den başka diğer ülkelerden gelen raporlar sonucu bulaşma hızının Ocak 2020 ortalarında daha da hızlandığı görülmüştür. Virüs, 2019-2020 Vuhan zatürre salgını sırasında zatürre olan bir hastada, pozitif bir örnek üzerinde yapılan nükleik asit testinden sonra genomik olarak dizildi.
| SARS-CoV-2 | |||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 SARS-CoV-2'nin geçirimli elektron mikroskobu | |||||||||||||||||||||||
 bir SARS-CoV-2 virüsünün illüstrasyonu Kırmızı: spike proteinleri (S) Gri: çift katlı lipit zarfı Sarı: zarf proteinleri (E) Turuncu: membran proteinleri (M) | |||||||||||||||||||||||
| Virüs sınıflandırması | |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
| Çeşitleri | |||||||||||||||||||||||
| Sinonimler | |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
Ocak 2020'de, salgını araştıran sağlık komisyonu ekibi başkanı Zhong Nanshan'a göre Çin'in Guangdong eyaleti'nde, insandan insana bulaşma doğrulandı. Şu anda yeni virüs için spesifik bir tedavi mevcut değildir, ancak mevcut anti-virallerin kullanılabilme ihtimali olabilir. Şubat 2020'de Çin bilim insanları hastalığa dair bir aşı üretildiğini, bu konudaki klinik insan çalışmalarının Nisan ayında başlayacağını öngördüklerini bildirdi.
8 Nisan 2023 itibarıyla dünya çapında SARS-CoV-2 virüsü nedeniyle 684.906.699 vaka, 6.837.598 ölüm ve 657.635.742 iyileşme gözlenmiştir.
Adlandırma
Vuhan'da ortaya çıkan virüs tanımlandığı ilk dönemlerde çıkış yerine izafeten Vuhan koronavirüsü adıyla anılmaya başlandı. 2003'te benzer bir salgına sebep olan SARS koronavirüsünün yeni bir türü olduğu tespit edildiğindeyse 2019 yeni koronavirüsü olarak adlandırılarak 2019-nCoV kısaltması kullanılmaya başlandı. Dünya Sağlık Örgütü virüsün resmî adını şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüsü 2 ve kısaltmasını ise SARS-CoV-2 olarak belirledi.
Viroloji
Enfeksiyon
İnsandan insana bulaşarak, temas yolu ile ve öksürük gibi hava yolu ile yayıldığı doğrulanmıştır. Vücudunda virüs olan insanların öksürme, hapşırma veya konuşma sırasında ağızlarından çıkan damlacıkların içerisinde virüs bulunmaktadır ve bu virüs bulunan damlacıklar başkaları tarafından solunduğunda başka insanların vücuduna virüs geçmektedir. Bu damlacıklar 5 mikrometre boyutunda damlacıklar olabilmektedir. Gözle göremeyeceğimiz bu damlacıklar sık kullanılan ortamlarda dokunulan yüzeylerde de virüslerin bulunmasına yol açabilmektedir. Virüsün farklı yüzeylerde yaşama ömrü farklıdır ve bazı yüzeylerde 80 saate kadar yaşayabilmektedir.
Korunma
Kişisel hijyen kuralları korunma için oldukça önemlidir. Bireylerin dikkat edebileceği kişisel hijyen kuralları olarak elleri sıkça yıkamak veya virüsleri öldürebilecek kolonya veya diğer antiviral maddeler ile elleri temizlemek en temel kurallardandır. Virüs çok kolay bulaşabildiği için ek korunma önlemleri alınmalıdır. Virüsün en temel bulaşma yolu solunum yolu olduğu için kalabalıklardan uzak durmak, başka kişilerle yakın etkileşimden kaçınmak, solunum yollarını korumak virüsten korunmayı sağlayabilir. Kalabalık ortamlara girildiğinde solunum yollarının maske veya başka herhangi bir bez ile kapatılması havada bulunan damlacıkların solunmasını engelleyeceği için koruyucu önlem olarak uygulanabilir. Eğer bu şekilde bir önlem alınıyorsa maskelerin 2 veya 3 saat aralıklarla değiştirilmesi, diğer koruyucu atkı veya şal benzeri bezlerin de sıklıkla değiştirilmesi ve yıkanması gereklidir.
Konak
Araştırmalara göre insanlara ilk bulaşma yöntemi kesin değildir.
Filogenetik ve taksonomi
SARS-CoV-2 Coronaviridae olarak bilinen geniş bir virüs familyasına aittir. Pozitif-anlamlı tek zincirli bir RNA virüsüdür [Positive-sense single-stranded RNA (+ssRNA)]. Diğer koronavirüsler nezle gibi daha hafif hastalıklara yol açabildikleri gibi aynı zamanda Orta Doğu Solunum Sendromu gibi çok daha ağır seyreden klinik tablolara da yol açabilirler. SARS-CoV-2 insanları enfekte ettiği bilinen yedinci koronavirüs türüdür. Diğer bilinen türler 229E, NL63, OC43, HKU1, MERS-CoV ve orijinal SARS-CoV'dur.
2003 yılındaki şiddetli akut solunum yolu sendromundan sorumlu olan SARS-CoV gibi SARS-CoV-2 de Sarbecovirus altcinsinin (beta-CoV soy B) bir üyesidir. RNA dizisi yaklaşık olarak 30,000 baz uzunluğundadır. Diğer betakoronavirüslerde olmayan bir özelliği ise polibazik ayrılma alanı ile birleşmesidir ki bu virüsün patojenitesini ve bulaşabilirliğini arttırır.
Yeterli sayıda genom sekansına sahip olunduğunda bir virüs familyasının mutasyon geçmişinin filogenetik ağacı çıkarılabilir.
Biyolojik yapısı
Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
Diğer koronavirüsler gibi SARS-CoV-2 de S (spike), E (envelope), M (membrane), and N (nucleocapsid) proteinler olarak bilinen dört yapısal proteine sahiptir. N proteini RNA genomunu tutar ve S, E ve M proteinleri birlikte viral zarfı oluşturur. Spike proteini konakçının hücre zarına yapışmasına neden olmaktadır.
-
![image]()
İnsan hücresinden çıkan SARS-CoV-2 (sarı) -
![image]()
Görünür taçları (korona) ile SARS-CoV-2 virionları -
![image]()
İnsan hücresinden çıkan SARS-CoV-2 (sarı)
Semptomlar
Bildirilen semptomlar vakaların %90'ında ateş, %80'inde yorgunluk ve kuru öksürük, %20'sinde nefes darlığı ve %15'inde solunum sıkıntısı içeriyordu. Yaygın olmayan semptonlar ise baş ağrısı, burun tıkanıklığı, boğaz ağrısı, balgamlı öksürük, kas veya eklem ağrısı, üşüme, mide bulantısı veya kusma ve ishaldir. Göğüs röntgeni her iki akciğerde de belirti vermiştir. Hayati belirtiler hastaneye yatırılanların kabulü sırasında genellikle kararlıydı. Kan testleri genellikle düşük beyaz kan hücresi sayımı göstermiştir.
Hastalık Korunma ve Kontrol Merkezi'ne (CDC) göre tüm semptomların yanı sıra bir hastanın SARS-CoV-2 yönünden değerlendirilmesi için hastalığının laboratuvarca kanıtlanmış olması, hastalığın yeni tespit edildiği yahut fazla ilerleme kaydetmediği bölgelerde ise yurt dışı seyahat geçmişi ve bu kişilerle temas geçmişi araştırılarak ortaya konması gerekmektedir. Bu kriterleri sağlamayan fakat şiddetli hastalık belirtisine sahip ve etiyolojisi belirlenememiş vakaların da yeni koronavirüs açısından değerlendirilmesi gerekebilir. En yaygın belirtileri:
- Daha seyrek görülen belirtiler
- Kaslarda ağrı ve sızı
- Boğaz ağrısı
- İshal
- Konjonktivit
- Baş ağrısı
- Tat ve/veya koku alma duyularının kaybı
- Ciltte döküntü ya da el ve/veya ayak parmaklarında renk değişimi
- Ciddi belirtiler
- Solunum güçlüğü veya nefes darlığı
- Göğüs ağrısı veya göğüste baskı
- Konuşma veya hareket kaybı
Dünya Sağlık Örgütü'nün tavsiyesine göre ciddi semptomlar gösterenler derhal tıbbi yardım almalı, doktorunu veya sağlık tesisini ziyaret etmeden önce mutlaka telefonla aramalı; hafif semptomlar gösteren ve başka bir sağlık sorunu olmayan kişilerse, tedavi sürecini evde geçirmelidir. Virüsle enfekte olan kişiler ortalama 5-6 gün içinde semptomları göstermeye başlar. Bununla birlikte, bu süre 14 günü bulabilir.
Test
15 Ocak 2020'de Dünya Sağlık Örgütü, Charite Hastanesinden bir viroloji ekibi tarafından geliştirilen Covid-19 için tanı testi üzerine bir protokol yayınladı.
COVID-19 pandemisi
COVID-19 ilk olarak 2019 yılında Vuhan bölgesinde ortaya çıktı. Hızlı bir şekilde diğer bölgelere ve ülkelere yayıldı. 2019 yılında ortaya çıkan ve salgın hâline gelen koronavirüsün daha fazla yayılmasına engel olmak amacıyla Çin hükûmeti şehri 23 Ocak 2020 tarihinden itibaren karantina altına almıştır. Bunun yanı sıra şehre yapılan uluslararası uçuşlar da iptal edilmiş; Almanya, Türkiye, Fransa gibi pek çok ülke Çin Halk Cumhuriyetinden gelen tüm yolcuları termal dedektörlerle kontrol etmeye başlamıştır. Şehre 1 hafta içinde hastaneler yapıldı ve şehir ekonomisi durma noktasına geldi, Çin hükûmeti ilaç ve maske dağıttı ayrıca çoğu ülke karantina bölgesindeki vatandaşlarını bölgeden tahliye etti. Dünya Sağlık Örgütü bölgesel düzeyde tehlike düzeyini "çok yüksek" olarak belirledi. Salgının ülke düzeyinde yayılmasından sonra Vuhan'dan başka pek çok şehir daha karantinaya alındı ve bölgeye sağlık ekipleri yönlendirildi. Toplu taşıma durduruldu.
Kaynakça
- ^ Giaimo C (1 Nisan 2020). "The Spiky Blob Seen Around the World". The New York Times. 2 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Nisan 2020.
- ^ "Surveillance case definitions for human infection with novel coronavirus (nCoV)". www.who.int (İngilizce). 20 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ocak 2020.
- ^ "Novel coronavirus (Covid-19), Wuhan, China". cdc.gov. 10 Ocak 2020. 20 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ocak 2020.
- ^ Zhang, Y.-Z. (12 Ocak 2020). "Wuhan seafood market pneumonia virus isolate Wuhan-Hu-1, complete genome". GenBank (İngilizce). Bethesda MD. 21 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ocak 2020.
- ^ "Chine virus death toll rises to 41, more than 1,300 infected worldwide" [1] 26 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., CNBC, 24 Ocak 2020, Ulaşım tarihi 26 Ocak 2020.
- ^ . www.chinacdc.cn. 6 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2020.
- ^ "New-type coronavirus causes pneumonia in Wuhan: expert – Xinhua | English.news.cn". www.xinhuanet.com. 9 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2020.
- ^ "CoV2020". platform.gisaid.org. 12 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ocak 2020.
- ^ "China confirms human-to-human transmission of new coronavirus". CBC News. 20 Ocak 2020. 20 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ocak 2020.
- ^ "WHO says new China coronavirus could spread, warns hospitals worldwide". Reuters (İngilizce). 14 Ocak 2020. 18 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ocak 2020.
- ^ ""COVID-19 Vaccine Shipped, and Drug Trials Start" -TIME". 26 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Şubat 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
- ^ "Covid-19 nedir: Çin'de ortaya çıkan koronavirüs (corona virüs) hakkında neler biliniyor?". 20 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Şubat 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mart 2020.
- ^ "Koronavirüs (Covid-19): Belirtileri neler, neden ölümlere yol açıyor?". 29 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Şubat 2020.
- ^ . 27 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mart 2020.
- ^ Hui, David S.; Azhar, Esam EI; Madani, Tariq A.; Ntoumi, Francine; Kock, Richard; Dar, Osman; Ippolito, Giuseppe; Mchugh, Timothy D.; Memish, Ziad A.; Drosten, Christian; Zumla, Alimuddin (14 January 2020). "The continuing epidemic threat of novel coronaviruses to global health – the latest novel coronavirus outbreak in Wuhan, China". International Journal of Infectious Diseases. 91: 264–266. doi:10.1016/j.ijid.2020.01.009. ISSN 1201-9712
- ^ . Wuhan Municipal Health Commission. 11 Ocak 2020. 18 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2020.
- ^ a b Schnirring, Lisa (14 January 2020). "Report: Thailand's coronavirus patient didn't visit outbreak market". CIDRAP. Archived from the original on 14 January 2020. Retrieved 15 January 2020.
- ^ "Pneumonia of Unknown Cause in China – Watch – Level 1, Practice Usual Precautions – Travel Health Notices | Travelers' Health | CDC". wwwnc.cdc.gov. 6 January 2020. Archived from the original on 8 January 2020. Retrieved 7 January 2020.
- ^ a b "Criteria to Guide Evaluation of Persons Under Investigation (PUI) for 2019-nCoV" 31 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., CDC internet sitesi.
- ^ "COVID-19: Koronavirüs Salgını", Parlak Jurnal Dergisi.
- ^ "Q&A on coronaviruses (COVID-19)" (İngilizce). Dünya Sağlık Örgütü. 6 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Haziran 2020.
Dış bağlantılar
- TVHB, n-CoV hakkında soru ve cevaplar19 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Kronolojik BBC haber arşivi 11 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Enfekte ve Ölüm Sayıları31 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
SARS CoV 2 ya da acik adiyla siddetli akut solunum yolu sendromu koronavirusu 2 Aralik 2019 da bilinen ilk varliginin bildirildigi pozitif yonelimli ve tek iplikcikli RNA virusu olan yeni tip bir koronavirus Virusun insandan insana bulastigi ve Cin den baska diger ulkelerden gelen raporlar sonucu bulasma hizinin Ocak 2020 ortalarinda daha da hizlandigi gorulmustur Virus 2019 2020 Vuhan zaturre salgini sirasinda zaturre olan bir hastada pozitif bir ornek uzerinde yapilan nukleik asit testinden sonra genomik olarak dizildi SARS CoV 2SARS CoV 2 nin gecirimli elektron mikroskobubir SARS CoV 2 virusunun illustrasyonu Kirmizi spike proteinleri S Gri cift katli lipit zarfi Sari zarf proteinleri E Turuncu membran proteinleri M Virus siniflandirmasi sirasiz VirusUst alem RiboviriaAlem OrthornaviraeSube PisuviricotaSinif PisoniviricetesTakim NidoviralesFamilya CoronaviridaeCins BetacoronavirusAlt cins Tur Mutasyon Siddetli akut solunum yolu sendromu koronavirusu 2CesitleriCluster 5Sinonimler2019 nCoV Ocak 2020 de salgini arastiran saglik komisyonu ekibi baskani Zhong Nanshan a gore Cin in Guangdong eyaleti nde insandan insana bulasma dogrulandi Su anda yeni virus icin spesifik bir tedavi mevcut degildir ancak mevcut anti virallerin kullanilabilme ihtimali olabilir Subat 2020 de Cin bilim insanlari hastaliga dair bir asi uretildigini bu konudaki klinik insan calismalarinin Nisan ayinda baslayacagini ongorduklerini bildirdi 8 Nisan 2023 itibariyla dunya capinda SARS CoV 2 virusu nedeniyle 684 906 699 vaka 6 837 598 olum ve 657 635 742 iyilesme gozlenmistir AdlandirmaVuhan da ortaya cikan virus tanimlandigi ilk donemlerde cikis yerine izafeten Vuhan koronavirusu adiyla anilmaya baslandi 2003 te benzer bir salgina sebep olan SARS koronavirusunun yeni bir turu oldugu tespit edildigindeyse 2019 yeni koronavirusu olarak adlandirilarak 2019 nCoV kisaltmasi kullanilmaya baslandi Dunya Saglik Orgutu virusun resmi adini siddetli akut solunum yolu sendromu koronavirusu 2 ve kisaltmasini ise SARS CoV 2 olarak belirledi VirolojiEnfeksiyon Insandan insana bulasarak temas yolu ile ve oksuruk gibi hava yolu ile yayildigi dogrulanmistir Vucudunda virus olan insanlarin oksurme hapsirma veya konusma sirasinda agizlarindan cikan damlaciklarin icerisinde virus bulunmaktadir ve bu virus bulunan damlaciklar baskalari tarafindan solundugunda baska insanlarin vucuduna virus gecmektedir Bu damlaciklar 5 mikrometre boyutunda damlaciklar olabilmektedir Gozle goremeyecegimiz bu damlaciklar sik kullanilan ortamlarda dokunulan yuzeylerde de viruslerin bulunmasina yol acabilmektedir Virusun farkli yuzeylerde yasama omru farklidir ve bazi yuzeylerde 80 saate kadar yasayabilmektedir Korunma Kisisel hijyen kurallari korunma icin oldukca onemlidir Bireylerin dikkat edebilecegi kisisel hijyen kurallari olarak elleri sikca yikamak veya virusleri oldurebilecek kolonya veya diger antiviral maddeler ile elleri temizlemek en temel kurallardandir Virus cok kolay bulasabildigi icin ek korunma onlemleri alinmalidir Virusun en temel bulasma yolu solunum yolu oldugu icin kalabaliklardan uzak durmak baska kisilerle yakin etkilesimden kacinmak solunum yollarini korumak virusten korunmayi saglayabilir Kalabalik ortamlara girildiginde solunum yollarinin maske veya baska herhangi bir bez ile kapatilmasi havada bulunan damlaciklarin solunmasini engelleyecegi icin koruyucu onlem olarak uygulanabilir Eger bu sekilde bir onlem aliniyorsa maskelerin 2 veya 3 saat araliklarla degistirilmesi diger koruyucu atki veya sal benzeri bezlerin de siklikla degistirilmesi ve yikanmasi gereklidir Konak Arastirmalara gore insanlara ilk bulasma yontemi kesin degildir Filogenetik ve taksonomi SARS CoV 2 Coronaviridae olarak bilinen genis bir virus familyasina aittir Pozitif anlamli tek zincirli bir RNA virusudur Positive sense single stranded RNA ssRNA Diger koronavirusler nezle gibi daha hafif hastaliklara yol acabildikleri gibi ayni zamanda Orta Dogu Solunum Sendromu gibi cok daha agir seyreden klinik tablolara da yol acabilirler SARS CoV 2 insanlari enfekte ettigi bilinen yedinci koronavirus turudur Diger bilinen turler 229E NL63 OC43 HKU1 MERS CoV ve orijinal SARS CoV dur 2003 yilindaki siddetli akut solunum yolu sendromundan sorumlu olan SARS CoV gibi SARS CoV 2 de Sarbecovirus altcinsinin beta CoV soy B bir uyesidir RNA dizisi yaklasik olarak 30 000 baz uzunlugundadir Diger betakoronaviruslerde olmayan bir ozelligi ise polibazik ayrilma alani ile birlesmesidir ki bu virusun patojenitesini ve bulasabilirligini arttirir Yeterli sayida genom sekansina sahip olundugunda bir virus familyasinin mutasyon gecmisinin filogenetik agaci cikarilabilir Biyolojik yapisi Bu alt basligin gelistirilmesi gerekiyor Diger koronavirusler gibi SARS CoV 2 de S spike E envelope M membrane and N nucleocapsid proteinler olarak bilinen dort yapisal proteine sahiptir N proteini RNA genomunu tutar ve S E ve M proteinleri birlikte viral zarfi olusturur Spike proteini konakcinin hucre zarina yapismasina neden olmaktadir Insan hucresinden cikan SARS CoV 2 sari Gorunur taclari korona ile SARS CoV 2 virionlari Insan hucresinden cikan SARS CoV 2 sari Kaynak Rocky Mountain Laboratories RML United States National Institute of Allergy and Infectious Diseases NIAID SemptomlarVirusun yol actigi semptomlar Bildirilen semptomlar vakalarin 90 inda ates 80 inde yorgunluk ve kuru oksuruk 20 sinde nefes darligi ve 15 inde solunum sikintisi iceriyordu Yaygin olmayan semptonlar ise bas agrisi burun tikanikligi bogaz agrisi balgamli oksuruk kas veya eklem agrisi usume mide bulantisi veya kusma ve ishaldir Gogus rontgeni her iki akcigerde de belirti vermistir Hayati belirtiler hastaneye yatirilanlarin kabulu sirasinda genellikle kararliydi Kan testleri genellikle dusuk beyaz kan hucresi sayimi gostermistir Hastalik Korunma ve Kontrol Merkezi ne CDC gore tum semptomlarin yani sira bir hastanin SARS CoV 2 yonunden degerlendirilmesi icin hastaliginin laboratuvarca kanitlanmis olmasi hastaligin yeni tespit edildigi yahut fazla ilerleme kaydetmedigi bolgelerde ise yurt disi seyahat gecmisi ve bu kisilerle temas gecmisi arastirilarak ortaya konmasi gerekmektedir Bu kriterleri saglamayan fakat siddetli hastalik belirtisine sahip ve etiyolojisi belirlenememis vakalarin da yeni koronavirus acisindan degerlendirilmesi gerekebilir En yaygin belirtileri Ates Kuru oksuruk HalsizlikDaha seyrek gorulen belirtilerKaslarda agri ve sizi Bogaz agrisi Ishal Konjonktivit Bas agrisi Tat ve veya koku alma duyularinin kaybi Ciltte dokuntu ya da el ve veya ayak parmaklarinda renk degisimiCiddi belirtilerSolunum guclugu veya nefes darligi Gogus agrisi veya goguste baski Konusma veya hareket kaybi Dunya Saglik Orgutu nun tavsiyesine gore ciddi semptomlar gosterenler derhal tibbi yardim almali doktorunu veya saglik tesisini ziyaret etmeden once mutlaka telefonla aramali hafif semptomlar gosteren ve baska bir saglik sorunu olmayan kisilerse tedavi surecini evde gecirmelidir Virusle enfekte olan kisiler ortalama 5 6 gun icinde semptomlari gostermeye baslar Bununla birlikte bu sure 14 gunu bulabilir Test15 Ocak 2020 de Dunya Saglik Orgutu Charite Hastanesinden bir viroloji ekibi tarafindan gelistirilen Covid 19 icin tani testi uzerine bir protokol yayinladi COVID 19 pandemisiCOVID 19 ilk olarak 2019 yilinda Vuhan bolgesinde ortaya cikti Hizli bir sekilde diger bolgelere ve ulkelere yayildi 2019 yilinda ortaya cikan ve salgin haline gelen koronavirusun daha fazla yayilmasina engel olmak amaciyla Cin hukumeti sehri 23 Ocak 2020 tarihinden itibaren karantina altina almistir Bunun yani sira sehre yapilan uluslararasi ucuslar da iptal edilmis Almanya Turkiye Fransa gibi pek cok ulke Cin Halk Cumhuriyetinden gelen tum yolculari termal dedektorlerle kontrol etmeye baslamistir Sehre 1 hafta icinde hastaneler yapildi ve sehir ekonomisi durma noktasina geldi Cin hukumeti ilac ve maske dagitti ayrica cogu ulke karantina bolgesindeki vatandaslarini bolgeden tahliye etti Dunya Saglik Orgutu bolgesel duzeyde tehlike duzeyini cok yuksek olarak belirledi Salginin ulke duzeyinde yayilmasindan sonra Vuhan dan baska pek cok sehir daha karantinaya alindi ve bolgeye saglik ekipleri yonlendirildi Toplu tasima durduruldu Kaynakca Giaimo C 1 Nisan 2020 The Spiky Blob Seen Around the World The New York Times 2 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Nisan 2020 Surveillance case definitions for human infection with novel coronavirus nCoV www who int Ingilizce 20 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ocak 2020 Novel coronavirus Covid 19 Wuhan China cdc gov 10 Ocak 2020 20 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ocak 2020 Zhang Y Z 12 Ocak 2020 Wuhan seafood market pneumonia virus isolate Wuhan Hu 1 complete genome GenBank Ingilizce Bethesda MD 21 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Ocak 2020 Chine virus death toll rises to 41 more than 1 300 infected worldwide 1 26 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde CNBC 24 Ocak 2020 Ulasim tarihi 26 Ocak 2020 www chinacdc cn 6 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Ocak 2020 New type coronavirus causes pneumonia in Wuhan expert Xinhua English news cn www xinhuanet com 9 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2020 CoV2020 platform gisaid org 12 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ocak 2020 China confirms human to human transmission of new coronavirus CBC News 20 Ocak 2020 20 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ocak 2020 WHO says new China coronavirus could spread warns hospitals worldwide Reuters Ingilizce 14 Ocak 2020 18 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ocak 2020 COVID 19 Vaccine Shipped and Drug Trials Start TIME 26 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Subat 2020 Arsivlenmis kopya 31 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Mart 2020 Covid 19 nedir Cin de ortaya cikan koronavirus corona virus hakkinda neler biliniyor 20 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Subat 2020 Arsivlenmis kopya 28 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mart 2020 Koronavirus Covid 19 Belirtileri neler neden olumlere yol aciyor 29 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Subat 2020 27 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Mart 2020 Arsivlenmis kopya 21 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2020 Arsivlenmis kopya 20 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2020 Arsivlenmis kopya 30 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2020 Arsivlenmis kopya 18 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2020 Arsivlenmis kopya 18 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2020 Arsivlenmis kopya 13 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2020 Arsivlenmis kopya 2 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mart 2020 Hui David S Azhar Esam EI Madani Tariq A Ntoumi Francine Kock Richard Dar Osman Ippolito Giuseppe Mchugh Timothy D Memish Ziad A Drosten Christian Zumla Alimuddin 14 January 2020 The continuing epidemic threat of novel coronaviruses to global health the latest novel coronavirus outbreak in Wuhan China International Journal of Infectious Diseases 91 264 266 doi 10 1016 j ijid 2020 01 009 ISSN 1201 9712 Wuhan Municipal Health Commission 11 Ocak 2020 18 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2020 a b Schnirring Lisa 14 January 2020 Report Thailand s coronavirus patient didn t visit outbreak market CIDRAP Archived from the original on 14 January 2020 Retrieved 15 January 2020 Pneumonia of Unknown Cause in China Watch Level 1 Practice Usual Precautions Travel Health Notices Travelers Health CDC wwwnc cdc gov 6 January 2020 Archived from the original on 8 January 2020 Retrieved 7 January 2020 a b Criteria to Guide Evaluation of Persons Under Investigation PUI for 2019 nCoV 31 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde CDC internet sitesi COVID 19 Koronavirus Salgini Parlak Jurnal Dergisi Q amp A on coronaviruses COVID 19 Ingilizce Dunya Saglik Orgutu 6 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Haziran 2020 Dis baglantilarTVHB n CoV hakkinda soru ve cevaplar19 Subat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kronolojik BBC haber arsivi 11 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Enfekte ve Olum Sayilari31 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde