Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şiir, sözcüklerin düz anlamlarına ek olmak üzere ya da bunların yerine başka anlamlar oluşturmak için dilin ses estetiği veya ses sembolizmi ve ölçü gibi estetik ve ritmik özelliklerini kullanan bir edebiyat türüdür. Müellif İsmail Durmuş İslam ansiklopedisinde “mübalağa sanatı”nın şiirin temel karakteristiği olduğu üzerinde durmaktadır.
Şiir, Sümerlerin Gılgamış Destanı’na kadar uzanan köklü bir tarihe sahiptir. İlk şiirler Çincede olduğu gibi halk şarkılarından ya da Sanskritçe Vedalar, Zerdüştlük inancının Gataları ve Homeros’un "İlyada" ile "Odysseia"sı gibi destanların yeniden sözlü anlatım ihtiyacından ortaya çıkmıştır. Şiirin tanımlanması için antik dönemdeki çalışmalar, Aristoteles’in Poetikasında olduğu gibi konuşmanın, retorik, drama, şarkı ve komedide kullanımına odaklanmıştır. Daha sonraki çalışmalar, yineleme, mısra biçimi ve kafiye gibi özelliklere yoğunlaşmış ve şiiri tartışmasız olarak bilgilendirici, düzyazı formlarından ayıran estetik olgusuna vurgu yapmıştır. Yirminci yüzyılın ortalarından itibaren şiir dile yön veren temel yaratıcı güç olarak daha fazla anılır olmuştur.
Şiir, sözcüklere farklı yorumlar getirmek veya onlardan kaynaklanan duygusal tepkiler yaratmak için biçim ve bir araya getirmeleri kullanır. Asonans, aliterasyon, yansıma ve ritim gibi araçlar müzikal veya arpağ etkisi oluşturmak için bazen kullanılmaktadır. Şiir dilinin anlam belirsizliği, sembolizm, ironi ve diğer stilleri gibi araçları şiiri farklı yorumlamalara uygun hâle getirir. Benzer biçimde mecaz, benzetme ve mecaz-ı mürsel gibi konuşmanın öğeleri daha önce algılanmamış farklı imajlar arasında bir anlam katmanı içeren bir ilişki kurmaktadır. Kafiye ve ritim kurgusu içinde şiirin sözleri arasında da benzer yakınlıklar kurulabilir.
Bazı şiir biçimleri, şairin yazdığı dilin özelliğine bir yanıt ve ait olduğu kültüre ve türe özgüdür. Dante, Goethe, Mickiewicz ve Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî tarafından yazılan şiirleri okumaya alışık okurlar şiirin her zaman kafiye ve ölçü ile yazıldığını düşünebilir, ne var ki, kimi kutsal metinlerde olduğu gibi ritim ve ses estetiği oluşturmayı amaçlayan şiir gelenekleri de vardır. Modern şiir ise şiir geleneğine eleştiri üzerine kuruludur. Bunu yaparken birçok unsurun yanı sıra ses estetiği ilkeleriyle oynayıp test etmekte, bazen bunu kafiye ve ritimde de yapmaktadır. Günümüzün küreselleşen dünyasında şairler artan oranda farklı kültür ve dillerden biçimleri, tarzları ve teknikleri şiire uyarlamaktadır.
Tanımı
Türkçede karşılık olarak koşuk, yır, özün gibi sözcükler önerilmişse de hiçbiri yaygınlık kazanamamıştır. Günümüzde koşuk, nazım karşılığı olarak kullanılmakta ise de nazım ve şiiri birbirine karıştırmamak gerekir. Birincisi yalnızca bir anlatım yoludur. Geçmişte şiirin uyak, ölçü, nazım biçimleri gibi biçimsel özelliklerden ayrı düşünülmemesi sebebiyle şiirle nazım eş anlamlı sayılmışsa da günümüzde bu düşünce aşılmış ve edebiyatın şiirle birlikte başladığı düşüncesinde fikir birliği oluşmuştur.
Yahya Kemal Beyatlı şiiri "Bildiğimiz musikiden farklı bir musiki" olarak tanımlarken, Cahit Sıtkı Tarancı'ya göre şiir "Kelimelerle güzel şekiller kurma sanatı"dır. Ahmet Haşim şiiri "Söz ile musiki arasında olan fakat sözden ziyade musikiye yakın olan bir lisan" olarak tanımlar. Necip Fazıl Kısakürek ise şiir için "Mutlak hakikati arama işidir" der.
Şiir türleri
Şiirin şekil unsurları
Kaynakça
- ^ "Poetry". Oxford Dictionaries. Oxford University Press. 2013. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Şubat 2015.
- ^ "Poetry". Merriam-Webster. Merriam-Webster, Inc. 2013. 21 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Şubat 2015.
- ^ "Poetry". Dictionary.com. Dictionary.com, LLC. 2013. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Şubat 2015—Based on the Random House Dictionary
- ^ "MÜBALAĞA". TDV İslâm Ansiklopedisi. 8 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ekim 2023.
- ^ Strachan, John R; Terry, Richard, G (2000). Poetry: an introduction. Edinburgh University Press. s. 119. ISBN .
- ^ Eliot, TS (1999). "The Function of Criticism". Selected Essays. Faber & Faber. ss. 13-34. ISBN .
- ^ Longenbach, James (1997). Modern Poetry After Modernism. Oxford University Press. ss. 9, 103. ISBN .
- ^ Schmidt, Michael, (Ed.) (1999). The Harvill Book of Twentieth-Century Poetry in English. Harvill Press. ss. xxvii-xxxiii. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Siir sozcuklerin duz anlamlarina ek olmak uzere ya da bunlarin yerine baska anlamlar olusturmak icin dilin ses estetigi veya ses sembolizmi ve olcu gibi estetik ve ritmik ozelliklerini kullanan bir edebiyat turudur Muellif Ismail Durmus Islam ansiklopedisinde mubalaga sanati nin siirin temel karakteristigi oldugu uzerinde durmaktadir Siir Sumerlerin Gilgamis Destani na kadar uzanan koklu bir tarihe sahiptir Ilk siirler Cincede oldugu gibi halk sarkilarindan ya da Sanskritce Vedalar Zerdustluk inancinin Gatalari ve Homeros un Ilyada ile Odysseia si gibi destanlarin yeniden sozlu anlatim ihtiyacindan ortaya cikmistir Siirin tanimlanmasi icin antik donemdeki calismalar Aristoteles in Poetikasinda oldugu gibi konusmanin retorik drama sarki ve komedide kullanimina odaklanmistir Daha sonraki calismalar yineleme misra bicimi ve kafiye gibi ozelliklere yogunlasmis ve siiri tartismasiz olarak bilgilendirici duzyazi formlarindan ayiran estetik olgusuna vurgu yapmistir Yirminci yuzyilin ortalarindan itibaren siir dile yon veren temel yaratici guc olarak daha fazla anilir olmustur Siir sozcuklere farkli yorumlar getirmek veya onlardan kaynaklanan duygusal tepkiler yaratmak icin bicim ve bir araya getirmeleri kullanir Asonans aliterasyon yansima ve ritim gibi araclar muzikal veya arpag etkisi olusturmak icin bazen kullanilmaktadir Siir dilinin anlam belirsizligi sembolizm ironi ve diger stilleri gibi araclari siiri farkli yorumlamalara uygun hale getirir Benzer bicimde mecaz benzetme ve mecaz i mursel gibi konusmanin ogeleri daha once algilanmamis farkli imajlar arasinda bir anlam katmani iceren bir iliski kurmaktadir Kafiye ve ritim kurgusu icinde siirin sozleri arasinda da benzer yakinliklar kurulabilir Bazi siir bicimleri sairin yazdigi dilin ozelligine bir yanit ve ait oldugu kulture ve ture ozgudur Dante Goethe Mickiewicz ve Mevlana Celaleddin i Rumi tarafindan yazilan siirleri okumaya alisik okurlar siirin her zaman kafiye ve olcu ile yazildigini dusunebilir ne var ki kimi kutsal metinlerde oldugu gibi ritim ve ses estetigi olusturmayi amaclayan siir gelenekleri de vardir Modern siir ise siir gelenegine elestiri uzerine kuruludur Bunu yaparken bircok unsurun yani sira ses estetigi ilkeleriyle oynayip test etmekte bazen bunu kafiye ve ritimde de yapmaktadir Gunumuzun kuresellesen dunyasinda sairler artan oranda farkli kultur ve dillerden bicimleri tarzlari ve teknikleri siire uyarlamaktadir TanimiSong Hanedani doneminden kalma bir Cin siiri ornegi Cennet Dagi na dortluk Turkcede karsilik olarak kosuk yir ozun gibi sozcukler onerilmisse de hicbiri yayginlik kazanamamistir Gunumuzde kosuk nazim karsiligi olarak kullanilmakta ise de nazim ve siiri birbirine karistirmamak gerekir Birincisi yalnizca bir anlatim yoludur Gecmiste siirin uyak olcu nazim bicimleri gibi bicimsel ozelliklerden ayri dusunulmemesi sebebiyle siirle nazim es anlamli sayilmissa da gunumuzde bu dusunce asilmis ve edebiyatin siirle birlikte basladigi dusuncesinde fikir birligi olusmustur Yahya Kemal Beyatli siiri Bildigimiz musikiden farkli bir musiki olarak tanimlarken Cahit Sitki Taranci ya gore siir Kelimelerle guzel sekiller kurma sanati dir Ahmet Hasim siiri Soz ile musiki arasinda olan fakat sozden ziyade musikiye yakin olan bir lisan olarak tanimlar Necip Fazil Kisakurek ise siir icin Mutlak hakikati arama isidir der Siir turleriPastoral siir Mesnevi siir Dramatik siir Didaktik siir Lirik siir Epik siir Somut siir Deneysel siir Senfonik siir Satirik siir Serbest nazim ve toplumcu siirSiirin sekil unsurlariNazim birimi Nazim sekli Siirde olcu Uyak cesitleriKaynakca Poetry Oxford Dictionaries Oxford University Press 2013 19 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Subat 2015 Poetry Merriam Webster Merriam Webster Inc 2013 21 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Subat 2015 Poetry Dictionary com Dictionary com LLC 2013 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Subat 2015 Based on the Random House Dictionary MUBALAGA TDV Islam Ansiklopedisi 8 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Ekim 2023 Strachan John R Terry Richard G 2000 Poetry an introduction Edinburgh University Press s 119 ISBN 978 0 8147 9797 6 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Eliot TS 1999 The Function of Criticism Selected Essays Faber amp Faber ss 13 34 ISBN 978 0 15 180387 3 Longenbach James 1997 Modern Poetry After Modernism Oxford University Press ss 9 103 ISBN 0 19 510178 2 Schmidt Michael Ed 1999 The Harvill Book of Twentieth Century Poetry in English Harvill Press ss xxvii xxxiii ISBN 1 86046 735 0