Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çerkez Ethem (c. 1886, Bandırma – 21 Eylül 1948, Amman), Çerkes asıllı Osmanlı askeri. Kurtuluş Savaşı'nda Kuvâ-yi Milliye birliklerinde yapmıştır. Kuvâ-yi Seyyâre'nin kurucusu ve lideridir.
Çerkez Ethem | |
|---|---|
 | |
| Doğum | y. 1886 Bandırma, Hüdavendigâr Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 1948 (61–62 yaşlarında) Amman, Ürdün |
| Defin yeri | Habjouka Mezarlığı, , Amman, Ürdün |
| Etnik köken | Çerkes |
| Eğitim | |
| Tanınma nedeni | Kuvâ-yi Milliye birliklerine komutanlık ederek Yunan güçlerine karşı zafer sağlaması. TBMM'ye karşı ayaklanmaları bastırması. Çerkez Ethem İsyanı |
| Din | İslam |
| Aile | Pşevu Ali Bey (babası) |
Bandırma'nın bir köyü olan Emreköy'e yerleşmiş Çerkeslerin Şapsığ boyundan, Ali Bey'in beş oğlunun en küçüğüydü. Ağabeyleri, İlyas ve Nuri beyler Rum eşkıyalarıyla çarpışırken ölmüşler, Reşit ve Tevfik de 1901 ve 1902 yıllarında Harbiye'yi bitirerek subay çıkmışlardı. Reşit Bey çeşitli cephelerde çarpıştı, Son Osmanlı Meclis-i Mebusan'ına Saruhan (şimdiki Manisa) Mebusu olarak katıldı, oradan Birinci TBMM'ye geçti.
Çerkes Ethem, evden kaçarak Bakırköy Süvari Küçük Zabit Mektebine girdi. Balkan Savaşı'nda Bulgar cephesinde yaralandı. Kıdem zammı ve madalya aldı. I. Dünya Savaşı'nda Kuşçubaşı Eşref'in yönettiği Teşkilat-ı Mahsusa ile birlikte İran, Afganistan ve Irak'a yapılan akınlara katıldı. Yaralanarak savaş sonunda köyüne çekildi. 15 Mayıs 1919 tarihinde İzmir'in işgali üzerine, vatan savunmasına başlamak için vurucu güç olarak Kuva-yi Seyyare'yi kurdu ve "Umum Kuvâ-yi Milliye Komutanı" ve Ankara'daki 20. Kolordu Komutanı olan Ali Fuat Paşa ile istişare ederek İngiliz ve Yunan birliklerinin ilerlemesine karşı gerilla operasyonları düzenledi.
Düzenli ordu kurulana dek TBMM'ye karşı girişilen ayaklanmaları bastırdı. Anzavur Ayaklanması, Çopur Musa Ayaklanması ile ve Yozgat isyanlarını bastıran Çerkes Ethem'in isyancıları yargılamadan derhâl infaz etmesi TBMM üyeleri tarafından onaylanmıyordu.
1920 yılının sonunda 20. Kolordu Komutanı Ali Fuat Paşa ile birlikte Gediz Muharebeleri'ne katıldı. Birinci TBMM'nin düzenli ordusuna katılmamak için isyan etti. Kuvvetleri dağıtılıp isyan bastırıldıktan sonra kaçarak Yunanistan kuvvetlerine sığındı. Savaştan sonra Ürdün'e geçti ve 21 Eylül 1948 tarihinde Ürdün'ün başkenti Amman'da öldü. Ölümünün ardından bir Çerkes mezarlığına gömüldü.
Kaynakça
- ^ a b Ethem, Çerkez (Mart 2014). Hatıralarım (Çerkes trajedisinin 150. yılında). Bizim Kitaplar Yayinevi. ISBN . 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Haziran 2021.
- ^ Atay, Falih Rıfkı (2004). Çankaya : Atatürkʼün doğumundan ölümüne kadar. İstanbul: Pozitif. ISBN . OCLC 62321301.
- ^ Ortaylı, İlber (2018). Gazi Mustafa Kemal Atatürk. 4. baskı. İstanbul. s. 187. ISBN . OCLC 1023435515.
- ^ . Habertürk. 7 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2021.
- ^ . gunes.com. 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cerkez Ethem c 1886 Bandirma 21 Eylul 1948 Amman Cerkes asilli Osmanli askeri Kurtulus Savasi nda Kuva yi Milliye birliklerinde yapmistir Kuva yi Seyyare nin kurucusu ve lideridir Cerkez EthemDogumy 1886 Bandirma Hudavendigar Vilayeti Osmanli ImparatorluguOlum1948 61 62 yaslarinda Amman UrdunDefin yeriHabjouka Mezarligi Amman UrdunEtnik kokenCerkesEgitimTaninma nedeniKuva yi Milliye birliklerine komutanlik ederek Yunan guclerine karsi zafer saglamasi TBMM ye karsi ayaklanmalari bastirmasi Cerkez Ethem IsyaniDinIslamAilePsevu Ali Bey babasi Bandirma nin bir koyu olan Emrekoy e yerlesmis Cerkeslerin Sapsig boyundan Ali Bey in bes oglunun en kucuguydu Agabeyleri Ilyas ve Nuri beyler Rum eskiyalariyla carpisirken olmusler Resit ve Tevfik de 1901 ve 1902 yillarinda Harbiye yi bitirerek subay cikmislardi Resit Bey cesitli cephelerde carpisti Son Osmanli Meclis i Mebusan ina Saruhan simdiki Manisa Mebusu olarak katildi oradan Birinci TBMM ye gecti Cerkes Ethem evden kacarak Bakirkoy Suvari Kucuk Zabit Mektebine girdi Balkan Savasi nda Bulgar cephesinde yaralandi Kidem zammi ve madalya aldi I Dunya Savasi nda Kuscubasi Esref in yonettigi Teskilat i Mahsusa ile birlikte Iran Afganistan ve Irak a yapilan akinlara katildi Yaralanarak savas sonunda koyune cekildi 15 Mayis 1919 tarihinde Izmir in isgali uzerine vatan savunmasina baslamak icin vurucu guc olarak Kuva yi Seyyare yi kurdu ve Umum Kuva yi Milliye Komutani ve Ankara daki 20 Kolordu Komutani olan Ali Fuat Pasa ile istisare ederek Ingiliz ve Yunan birliklerinin ilerlemesine karsi gerilla operasyonlari duzenledi Duzenli ordu kurulana dek TBMM ye karsi girisilen ayaklanmalari bastirdi Anzavur Ayaklanmasi Copur Musa Ayaklanmasi ile ve Yozgat isyanlarini bastiran Cerkes Ethem in isyancilari yargilamadan derhal infaz etmesi TBMM uyeleri tarafindan onaylanmiyordu 1920 yilinin sonunda 20 Kolordu Komutani Ali Fuat Pasa ile birlikte Gediz Muharebeleri ne katildi Birinci TBMM nin duzenli ordusuna katilmamak icin isyan etti Kuvvetleri dagitilip isyan bastirildiktan sonra kacarak Yunanistan kuvvetlerine sigindi Savastan sonra Urdun e gecti ve 21 Eylul 1948 tarihinde Urdun un baskenti Amman da oldu Olumunun ardindan bir Cerkes mezarligina gomuldu Kaynakca a b Ethem Cerkez Mart 2014 Hatiralarim Cerkes trajedisinin 150 yilinda Bizim Kitaplar Yayinevi ISBN 9786055476465 24 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Haziran 2021 Atay Falih Rifki 2004 Cankaya Ataturkʼun dogumundan olumune kadar Istanbul Pozitif ISBN 975 6461 05 5 OCLC 62321301 Ortayli Ilber 2018 Gazi Mustafa Kemal Ataturk 4 baski Istanbul s 187 ISBN 978 975 2430 33 4 OCLC 1023435515 Haberturk 7 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Haziran 2021 gunes com 16 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Haziran 2021