1620-1621 Osmanlı-Lehistan Savaşı, 17. yüzyıldaki Osmanlı-Lehistan savaşlarının ilkidir.
1620-1621 Osmanlı-Lehistan Savaşı | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Osmanlı-Lehistan Savaşları | |||||||
Hotin kalesi | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Osmanlı İmparatorluğu Kırım Hanlığı | Lehistan-Litvanya Birliği Boğdan Beyliği | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Sultan II. Osman Sadrazam Çelebi Ali Paşa Sadrazam Hüseyin Paşa Nogay Beyi Kırım hanı | Jan Karol Chodkiewicz IV. Władysław Waza Petro Konaşeviç-Sahaydaçni Stanisław Koniecpolski | ||||||
Güçler | |||||||
34.825 Kapıkulu askeri Toplam: bilinmiyor |
Savaşın nedenleri
1514 yılından beri Boğdan Beyliği doğrudan doğruya Osmanlı Devleti'nin bir parçası olmamakla birlikte Osmanlı Devleti'nin himayesi altında sayılıyordu. Boğdan Beyliği Tuna nehri yoluyla Karadeniz'e ulaşan ticaret yolları üzerinde bulunduğu için coğrafi konumu açısından Lehistan için stratejik bir önem taşıyordu. 16. yüzyıl sonlarında Lehistan soyluları (magnatlar) Boğdan'ın işlerine karışmaya başladılar. Osmanlılar tarafından tayin edilmiş olan Boğdan Voyvodası Gaspar Graziani de Lehistan'ın yanında Osmanlılara karşı tavır aldı. Ayrıca Lehler Erdel Prensliği'ne saldırdılar. Erdel Prensi ve Protestan sempatizanı Bethlen Gábor, Osmanlı Devleti'nden yardım istedi. Bu Osmanlılar için kabul edilemez bir durumdu. Osmanlı padişahı Genç Osman Lehistan'a savaş açtı.
Asker sayısı
Osmanlı ordusu Çuçuro'ya varınca sayım yapıldı. Orduda bulunan 34.825 kapıkulu askerine kişi başına bin akçe verildi.
Kapıkulu askerinin dağılımı:
- ~18.000 yeniçeri,
- ~1.800 cebeci,
- ~1.300 topçu
- ~13.000 Kapıkulu Sipahi.
Çuçoro Muharebesi (17 Eylül-7 Ekim 1620)
Hazırlanan Osmanlı kuvvetlerine Özi Beylerbeyi İskender Paşa kumanda ediyordu. Ayrıca Nogay Tatarları da Kantemir Mirza'nın kumandası altında Osmanlı ordusunun yanında yer aldı. Lehistan ordusunun başında Rusya'yı dize getirerek 10 yıl önce Moskova'yı ele geçirmiş ünlü Leh komutanı Stanisław Żółkiewski bulunuyordu. Boğdan Voyvodası Gaspar Graziani de 600-1000 civarında askeriyle Lehistan'ın yanında yer aldı. Ancak Boğdanlı birçok bey Osmanlılara karşı savaşmayı reddetti. 10 Eylül 1620 tarihinde Lehistan ordusu Prut nehri boylarında Yaş kenti yakınlarındaki Çuçoro mevkiinde Osmanlı ve Nogay ordularıyla karşılaştı.
Savaşın daha 18 Eylül'deki ilk gününde Leh askerleri bozguna uğradılar. Boğdanlı askerler taraf değiştirerek Osmanlı tarafına geçtiler. 6 Ekim'de Osmanlılar tekrar taarruza geçtiler. Leh kumandanlar ve soylular askerlerini terk ederek kuzeye doğru kaçmaya başladılar. Leh askerlerinin çoğu ya öldürüldü ya da esir alındı. Leh kumandanı Stanisław Żółkiewski de savaşta öldürüldü ve kafası kesilerek padişaha gönderildi. kaçmayı başardı ama Osmanlılardan korkan kendi askerleri tarafından öldürüldü. Böylece Çuçoro Muharebesi büyük bir Osmanlı zaferiyle sonuçlanmış oldu.
Hotin seferi (2 Eylül-9 Ekim 1621)
Çuçoro Savaşı'nda Lehistan'a karşı kazanılan bu büyük zafer sonucunda Osmanlı padişahı II. Osman Lehistan'ı tamamen dize getirerek Osmanlı Devleti'nin sınırlarını Baltık Denizi'ne kadar uzatabileceğini düşündü. Bu amaçla bir yıl sonra 200.000'i aşkın bir sayıda büyük bir ordu hazırlayarak bizzat kendisi bu ordunun başında İstanbul'dan Edirne'ye doğru yola çıktı.
Savaşın sonuçları
Osmanlılar, Hotin seferi'nden umduklarını bulamamışlardı. Ancak Lehler de büyük bir zafer kazanamamışlardı. O yüzden yapılan Hotin Antlaşması, Osmanlı Devleti'yle Lehistan arasındaki durumu olduğu gibi korudu. Sınırlarda hiçbir değişiklik olmadı. Antlaşmanın maddeleri:
- Lehistan'a Tatar akınları yasaklandı.
- Hotin, Osmanlı egemenliğindeki Boğdan'a verildi.
- Lehistan'ın Kırım Hanlığı'na vergi ödemeye devam etmesi kararlaştırıldı.
Saldırının başarısızlığına karşılık, Boğdan'ın güvenliği sağlanmış oldu. Savaşın ardından II. Osman, Hotin kalesi önünde istekli savaşmayan Yeniçeri Ocağı’nı kaldıracağını açıkladı. Bu kararı yeniçerilerin isyanına yol açtı. İsyan, II. Osman'ın öldürülmesi ile sonuçlandı.
Galeri
- Yol güzergâhı
- Genç Osman
- Hotin Seferi
- Leh komutanı Stanisław Żółkiewski
-
Kaynakça
- ^ (PDF). s. 33. 31 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2014.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
1620 1621 Osmanli Lehistan Savasi 17 yuzyildaki Osmanli Lehistan savaslarinin ilkidir 1620 1621 Osmanli Lehistan SavasiOsmanli Lehistan SavaslariHotin kalesiTarih1620 1621BolgeBogdanSonucHer iki taraf da ustunluk saglayamadi Hotin Antlasmasi yapildi TaraflarOsmanli Imparatorlugu Kirim HanligiLehistan Litvanya Birligi Bogdan BeyligiKomutanlar ve liderlerSultan II Osman Sadrazam Celebi Ali Pasa Sadrazam Huseyin Pasa Nogay Beyi Kirim haniJan Karol Chodkiewicz IV Wladyslaw Waza Petro Konasevic Sahaydacni Stanislaw KoniecpolskiGucler34 825 Kapikulu askeri Toplam bilinmiyorSavasin nedenleri1514 yilindan beri Bogdan Beyligi dogrudan dogruya Osmanli Devleti nin bir parcasi olmamakla birlikte Osmanli Devleti nin himayesi altinda sayiliyordu Bogdan Beyligi Tuna nehri yoluyla Karadeniz e ulasan ticaret yollari uzerinde bulundugu icin cografi konumu acisindan Lehistan icin stratejik bir onem tasiyordu 16 yuzyil sonlarinda Lehistan soylulari magnatlar Bogdan in islerine karismaya basladilar Osmanlilar tarafindan tayin edilmis olan Bogdan Voyvodasi Gaspar Graziani de Lehistan in yaninda Osmanlilara karsi tavir aldi Ayrica Lehler Erdel Prensligi ne saldirdilar Erdel Prensi ve Protestan sempatizani Bethlen Gabor Osmanli Devleti nden yardim istedi Bu Osmanlilar icin kabul edilemez bir durumdu Osmanli padisahi Genc Osman Lehistan a savas acti Asker sayisiOsmanli ordusu Cucuro ya varinca sayim yapildi Orduda bulunan 34 825 kapikulu askerine kisi basina bin akce verildi Kapikulu askerinin dagilimi 18 000 yeniceri 1 800 cebeci 1 300 topcu 13 000 Kapikulu Sipahi Cucoro Muharebesi 17 Eylul 7 Ekim 1620 Hazirlanan Osmanli kuvvetlerine Ozi Beylerbeyi Iskender Pasa kumanda ediyordu Ayrica Nogay Tatarlari da Kantemir Mirza nin kumandasi altinda Osmanli ordusunun yaninda yer aldi Lehistan ordusunun basinda Rusya yi dize getirerek 10 yil once Moskova yi ele gecirmis unlu Leh komutani Stanislaw Zolkiewski bulunuyordu Bogdan Voyvodasi Gaspar Graziani de 600 1000 civarinda askeriyle Lehistan in yaninda yer aldi Ancak Bogdanli bircok bey Osmanlilara karsi savasmayi reddetti 10 Eylul 1620 tarihinde Lehistan ordusu Prut nehri boylarinda Yas kenti yakinlarindaki Cucoro mevkiinde Osmanli ve Nogay ordulariyla karsilasti Savasin daha 18 Eylul deki ilk gununde Leh askerleri bozguna ugradilar Bogdanli askerler taraf degistirerek Osmanli tarafina gectiler 6 Ekim de Osmanlilar tekrar taarruza gectiler Leh kumandanlar ve soylular askerlerini terk ederek kuzeye dogru kacmaya basladilar Leh askerlerinin cogu ya olduruldu ya da esir alindi Leh kumandani Stanislaw Zolkiewski de savasta olduruldu ve kafasi kesilerek padisaha gonderildi kacmayi basardi ama Osmanlilardan korkan kendi askerleri tarafindan olduruldu Boylece Cucoro Muharebesi buyuk bir Osmanli zaferiyle sonuclanmis oldu Hotin seferi 2 Eylul 9 Ekim 1621 Cucoro Savasi nda Lehistan a karsi kazanilan bu buyuk zafer sonucunda Osmanli padisahi II Osman Lehistan i tamamen dize getirerek Osmanli Devleti nin sinirlarini Baltik Denizi ne kadar uzatabilecegini dusundu Bu amacla bir yil sonra 200 000 i askin bir sayida buyuk bir ordu hazirlayarak bizzat kendisi bu ordunun basinda Istanbul dan Edirne ye dogru yola cikti Savasin sonuclariOsmanlilar Hotin seferi nden umduklarini bulamamislardi Ancak Lehler de buyuk bir zafer kazanamamislardi O yuzden yapilan Hotin Antlasmasi Osmanli Devleti yle Lehistan arasindaki durumu oldugu gibi korudu Sinirlarda hicbir degisiklik olmadi Antlasmanin maddeleri Lehistan a Tatar akinlari yasaklandi Hotin Osmanli egemenligindeki Bogdan a verildi Lehistan in Kirim Hanligi na vergi odemeye devam etmesi kararlastirildi Saldirinin basarisizligina karsilik Bogdan in guvenligi saglanmis oldu Savasin ardindan II Osman Hotin kalesi onunde istekli savasmayan Yeniceri Ocagi ni kaldiracagini acikladi Bu karari yenicerilerin isyanina yol acti Isyan II Osman in oldurulmesi ile sonuclandi GaleriYol guzergahi Genc Osman Hotin Seferi Leh komutani Stanislaw Zolkiewski Cucoro SavasiKaynakca PDF s 33 31 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 11 Mart 2014