Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İş sağlığı ve güvenliği, insanların iş yerinde güvenliği, sağlığı ve refahı ile ilgilenen multidisipliner bir alandır. Bir iş sağlığı ve güvenliği programının hedefi, güvenli ve sağlıklı bir iş ortamının oluşturulmasıdır. İSG aynı zamanda iş ortamından etkilenebilecek tüm genel halkı da korur. Küresel olarak, her on beş saniyede bir ölüme tekabül edecek şekilde, yılda 2,78 milyondan fazla insan işyeri kaynaklı kazalar veya hastalıklar sonucunda hayatını kaybetmektedir. İşle ilgili olarak yılda 374 milyon ölümcül olmayan yaralanma meydana gelmektedir. Mesleki yaralanma ve ölümlerin ekonomik yükünün her yıl küresel gayri safi yurt içi hasılanın yaklaşık yüzde dördü olduğu tahmin edilmektedir.Ortak hukukunun geçerli olduğu ülkelerde, işverenler çalışanlarının güvenliğine makul ölçüde özen gösterme konusunda teamül hukuku yükümlülüğüne sahiptir. Ayrıca, kanunlar başka genel görevler yükleyebilir, özel görevler getirebilir ve iş güvenliği konularını düzenleme yetkisine sahip hükûmet organları tesis edebilir. Söz konusu hususların ayrıntıları yargıdan yargıya değişiklik göstermektedir.
Tanım
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından tanımlandığı üzere "iş sağlığı, işyerinde sağlık ve güvenliğin tüm yönleriyle ilgilenir ve tehlikelerin birincil olarak önlenmesine güçlü bir şekilde odaklanır."Sağlık, "yalnızca hastalık veya sakatlığın olmaması değil, fiziksel, zihinsel ve sosyal açıdan tam bir iyilik hali" olarak tanımlanmıştır.
Tarihçe
İş sağlığı ve güvenliğinin araştırılması ve düzenlenmesi nispeten yeni bir olgudur. Sanayi devriminin ardından işçilerin kaygılarına yönelik olarak işçi hareketleri ortaya çıktıkça, işçi sağlığı da işle ilgili bir konu olarak değerlendirilmeye başlanmıştır.
İşyeri tehlikeleri
Çalışmak ekonomik ve diğer birçok fayda sağlasa da, çok çeşitli işyeri tehlikeleri aynı zamanda işyerindeki insanların sağlık ve güvenliğine yönelik riskleri de beraberinde getirir. Bunlar arasında, kimyasallar, biyolojik etkenler, fiziksel faktörler, olumsuz ergonomik koşullar, alerjenler, karmaşık bir güvenlik riskleri ağı ve çok çeşitli psikososyal risk faktörleri yer almaktadır ancak bunlarla sınırlı değildir.
Sektörel
Belirli mesleki güvenlik ve sağlık risk faktörleri, sektöre ve endüstriye bağlı olarak değişir. Örneğin, inşaat işçileri özellikle düşme riski altında olabilirken, balıkçılar özellikle boğulma riski altında olabilir. Amerika Birleşik Devletleri Çalışma İstatistikleri Bürosu balıkçılık, havacılık, kereste, metal işçiliği, tarım, madencilik ve ulaşım gibi sektörleri işçiler için en tehlikeli sektörler olarak tanımlamaktadır. Benzer şekilde, iş yerinde şiddet gibi psikososyal riskler sağlık çalışanları, polis, infaz koruma memurları ve öğretmenler gibi belirli meslek grupları için daha belirgindir.
İnşaat
İnşaat, hem Amerika Birleşik Devletleri'nde hem de Avrupa Birliği'nde diğer tüm sektörlere kıyasla daha fazla mesleki ölümle sonuçlanan, dünyanın en tehlikeli iş kollarından biridir.
Tarım
Tarım çalışanları genellikle işle ilgili yaralanmalar, akciğer hastalıkları, gürültüye bağlı işitme kaybı, cilt hastalıkları ve kimyasal kullanımı veya uzun süre güneşe maruz kalmaya bağlı bazı kanserler açısından risk altındadır. Sanayileşmiş çiftliklerde, yaralanmalar sıklıkla tarım makinelerinin kullanımıyla ilgilidir.
Hizmet
Gelişmiş ülkelerde hizmet sektöründeki iş sayısı arttıkça, giderek daha fazla iş hareketsiz hale gelmekte ve bu da imalat ve birincil sektörle ilişkili işlerden farklı bir dizi sağlık sorunu ortaya çıkarmaktadır.
Madencilik ve petrol ve gaz çıkarma
Madencilik sektörü bugün hâlâ tüm sektörler arasında en yüksek ölüm oranlarından birine sahiptir. Yerüstü ve yeraltı madencilik faaliyetlerinde çeşitli tehlikeler mevcuttur. Yerüstü madenciliğinde önde gelen tehlikeler arasında jeolojik stabilite, tesis ve ekipmanla temas, patlatma, termal ortamlar, solunum sağlığı Yeraltı madencilik operasyonlarında tehlikeler arasında nefes darlığı, patlamalar ve gaz, jeolojik dengesizlik, elektrikli ekipman, tesis ve ekipmanla temas, ısı stresi, su kütlelerinin akması, yüksekten düşme, kapalı alanlar, iyonlaştırıcı radyasyon gibi konular yer almaktadır.
Mesleki roller ve sorumluluklar
İSG uzmanlarının rol ve sorumlulukları bölgesel olarak değişmekle birlikte, çalışma ortamlarının değerlendirilmesi, yaralanma ve hastalıkları önleyebilecek önlemlerin geliştirilmesi, onaylanması ve teşvik edilmesi, işverenlere, çalışanlara ve halka İSG bilgileri sağlanması, tıbbi muayenelerin yapılması ve işçi sağlığı programlarının başarısının değerlendirilmesini kapsamaktadır.
Dünya İş Sağlığı ve Güvenliği Günü
Dünya İş Sağlığı ve Güvenliği Günü, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından alınan bir kararla uluslararası ölçekte iş sağlığı ve güvenliği alanında yeni ortaya çıkan güncel konulara, işle ilgili kaza ve yaralanmaların sayısına, önleme ve koruma gereksinimine gibi konulara dikkat çekmek amacıyla, 2003 yılından bu yana her yıl farklı bir tema ile 28 Nisan’da kutlanmaktadır. Ayrıca Türkiye'de 1987 yılından beri her yıl 5-10 Mayıs arası İş Sağlığı ve Güvenliği Haftası olarak kutlanmaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "occupational health". TheFreeDictionary.com. 5 Mart 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ . Ornl.gov. 19 Haziran 1997 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2015.
- ^ . 20 Mart 2022. 31 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2022.
- ^ Fanning, Fred E. (2003). Basic Safety Administration: A Handbook for the New Safety Specialist, Chicago: American Society of Safety Engineers
- ^ . International Labour Organization. 4 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2021.
- ^ (PDF). Government of Western Australia. 8 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2014.
- ^ . Wpro.who.int. 26 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2015.
- ^ . World Health Organization. World Health Organization. 7 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Concha-Barrientos, M., Imel, N.D., Driscoll, T., Steenland, N.K., Punnett, L., Fingerhut, M.A., Prüss-Üstün, A., Leigh, J., Tak, S.W., Corvalàn, C. (2004). Selected occupational risk factors. In M. Ezzati, A.D. Lopez, A. Rodgers & C.J.L. Murray (Eds.), Comparative Quantification of Health Risks. Geneva: World Health Organization.
- ^ . Injuries, Illnesses, and Fatalities. Bureau of Labor Statistics. 9 Kasım 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2012.
- ^ Safety, Government of Canada, Canadian Centre for Occupational Health and (29 Kasım 2018). . Ccohs.ca. 4 Mart 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2015.
- ^ . Workplace Safety & Health Topics. National Institute of Occupational Safety and Health. 1 Ekim 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2012.
- ^ . eurostat. European Commission. 30 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2012.
- ^ . Cdc.gov. 13 Temmuz 2012. 18 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2013.
- ^ Philbey, Lyndall (8 Mayıs 2017). . Safe Work Australia (İngilizce). 25 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2019.
- ^ . Australasian Mine Safety Journal (İngilizce). 9 Temmuz 2019. 9 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2019.
- ^ . Australasian Mine Safety Journal (İngilizce). 2 Temmuz 2017. 31 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2019.
- ^ . Australasian Mine Safety Journal (İngilizce). 24 Nisan 2019. 19 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2019.
- ^ "Dünya İş Sağlığı ve Güvenliği Günü". 21 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Temmuz 2023.
- ^ "28 Nisan 2022 Dünya İş Sağlığı ve Güvenliği Günü". 21 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Temmuz 2023.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Occupational safety and health ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- (US) CDC - National Institute for Occupational Safety and Health 12 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (EU) Health-EU Portal – Health and Safety at work 18 Ağustos 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ILO International Occupational Safety and Health Information Centre 16 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- American Journal of Industrial Medicine 15 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- American Industrial Hygiene Association, Back to Work Safely 10 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . guides, specifically for Small Manufacturers 15 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- Minnesota Public Health Department Guide for Working during Covid-19 17 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- National Examination Board in Occupational Safety and Health 22 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Health and Safety Executive 8 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Is sagligi ve guvenligi insanlarin is yerinde guvenligi sagligi ve refahi ile ilgilenen multidisipliner bir alandir Bir is sagligi ve guvenligi programinin hedefi guvenli ve saglikli bir is ortaminin olusturulmasidir ISG ayni zamanda is ortamindan etkilenebilecek tum genel halki da korur Kuresel olarak her on bes saniyede bir olume tekabul edecek sekilde yilda 2 78 milyondan fazla insan isyeri kaynakli kazalar veya hastaliklar sonucunda hayatini kaybetmektedir Isle ilgili olarak yilda 374 milyon olumcul olmayan yaralanma meydana gelmektedir Mesleki yaralanma ve olumlerin ekonomik yukunun her yil kuresel gayri safi yurt ici hasilanin yaklasik yuzde dordu oldugu tahmin edilmektedir Ortak hukukunun gecerli oldugu ulkelerde isverenler calisanlarinin guvenligine makul olcude ozen gosterme konusunda teamul hukuku yukumlulugune sahiptir Ayrica kanunlar baska genel gorevler yukleyebilir ozel gorevler getirebilir ve is guvenligi konularini duzenleme yetkisine sahip hukumet organlari tesis edebilir Soz konusu hususlarin ayrintilari yargidan yargiya degisiklik gostermektedir Bu tablo II Dunya Savasi sirasinda Ingiltere de bir fabrikada torna tezgahinda yaptigi isi inceleyen bir kadini tasvir ediyor Kadinin gozleri korunmamaktadir Gunumuzde isciler icin is sagligi ve guvenligi standartlarina bagli kalan sanayilesmis ulkelerin cogunda boyle bir uygulamaya izin verilmez Ancak pek cok ulkede bu tur standartlar hala zayif veya hic yoktur TanimDunya Saglik Orgutu WHO tarafindan tanimlandigi uzere is sagligi isyerinde saglik ve guvenligin tum yonleriyle ilgilenir ve tehlikelerin birincil olarak onlenmesine guclu bir sekilde odaklanir Saglik yalnizca hastalik veya sakatligin olmamasi degil fiziksel zihinsel ve sosyal acidan tam bir iyilik hali olarak tanimlanmistir TarihceIs sagligi ve guvenliginin arastirilmasi ve duzenlenmesi nispeten yeni bir olgudur Sanayi devriminin ardindan iscilerin kaygilarina yonelik olarak isci hareketleri ortaya ciktikca isci sagligi da isle ilgili bir konu olarak degerlendirilmeye baslanmistir Isyeri tehlikeleriCalismak ekonomik ve diger bircok fayda saglasa da cok cesitli isyeri tehlikeleri ayni zamanda isyerindeki insanlarin saglik ve guvenligine yonelik riskleri de beraberinde getirir Bunlar arasinda kimyasallar biyolojik etkenler fiziksel faktorler olumsuz ergonomik kosullar alerjenler karmasik bir guvenlik riskleri agi ve cok cesitli psikososyal risk faktorleri yer almaktadir ancak bunlarla sinirli degildir SektorelBelirli mesleki guvenlik ve saglik risk faktorleri sektore ve endustriye bagli olarak degisir Ornegin insaat iscileri ozellikle dusme riski altinda olabilirken balikcilar ozellikle bogulma riski altinda olabilir Amerika Birlesik Devletleri Calisma Istatistikleri Burosu balikcilik havacilik kereste metal isciligi tarim madencilik ve ulasim gibi sektorleri isciler icin en tehlikeli sektorler olarak tanimlamaktadir Benzer sekilde is yerinde siddet gibi psikososyal riskler saglik calisanlari polis infaz koruma memurlari ve ogretmenler gibi belirli meslek gruplari icin daha belirgindir Insaat Insaat hem Amerika Birlesik Devletleri nde hem de Avrupa Birligi nde diger tum sektorlere kiyasla daha fazla mesleki olumle sonuclanan dunyanin en tehlikeli is kollarindan biridir Tarim Tarim calisanlari genellikle isle ilgili yaralanmalar akciger hastaliklari gurultuye bagli isitme kaybi cilt hastaliklari ve kimyasal kullanimi veya uzun sure gunese maruz kalmaya bagli bazi kanserler acisindan risk altindadir Sanayilesmis ciftliklerde yaralanmalar siklikla tarim makinelerinin kullanimiyla ilgilidir Hizmet Gelismis ulkelerde hizmet sektorundeki is sayisi arttikca giderek daha fazla is hareketsiz hale gelmekte ve bu da imalat ve birincil sektorle iliskili islerden farkli bir dizi saglik sorunu ortaya cikarmaktadir Madencilik ve petrol ve gaz cikarma Madencilik sektoru bugun hala tum sektorler arasinda en yuksek olum oranlarindan birine sahiptir Yerustu ve yeralti madencilik faaliyetlerinde cesitli tehlikeler mevcuttur Yerustu madenciliginde onde gelen tehlikeler arasinda jeolojik stabilite tesis ve ekipmanla temas patlatma termal ortamlar solunum sagligi Yeralti madencilik operasyonlarinda tehlikeler arasinda nefes darligi patlamalar ve gaz jeolojik dengesizlik elektrikli ekipman tesis ve ekipmanla temas isi stresi su kutlelerinin akmasi yuksekten dusme kapali alanlar iyonlastirici radyasyon gibi konular yer almaktadir Mesleki roller ve sorumluluklarISG uzmanlarinin rol ve sorumluluklari bolgesel olarak degismekle birlikte calisma ortamlarinin degerlendirilmesi yaralanma ve hastaliklari onleyebilecek onlemlerin gelistirilmesi onaylanmasi ve tesvik edilmesi isverenlere calisanlara ve halka ISG bilgileri saglanmasi tibbi muayenelerin yapilmasi ve isci sagligi programlarinin basarisinin degerlendirilmesini kapsamaktadir Dunya Is Sagligi ve Guvenligi GunuDunya Is Sagligi ve Guvenligi Gunu Uluslararasi Calisma Orgutu ILO tarafindan alinan bir kararla uluslararasi olcekte is sagligi ve guvenligi alaninda yeni ortaya cikan guncel konulara isle ilgili kaza ve yaralanmalarin sayisina onleme ve koruma gereksinimine gibi konulara dikkat cekmek amaciyla 2003 yilindan bu yana her yil farkli bir tema ile 28 Nisan da kutlanmaktadir Ayrica Turkiye de 1987 yilindan beri her yil 5 10 Mayis arasi Is Sagligi ve Guvenligi Haftasi olarak kutlanmaktadir Ayrica bakinizEHS Guvenlik muhendisligi Kamu guvenligiKaynakca occupational health TheFreeDictionary com 5 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mart 2022 Ornl gov 19 Haziran 1997 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Ekim 2015 20 Mart 2022 31 Mart 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Mart 2022 Fanning Fred E 2003 Basic Safety Administration A Handbook for the New Safety Specialist Chicago American Society of Safety Engineers International Labour Organization 4 Aralik 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Agustos 2021 PDF Government of Western Australia 8 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 15 Temmuz 2014 Wpro who int 26 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Ekim 2015 World Health Organization World Health Organization 7 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Concha Barrientos M Imel N D Driscoll T Steenland N K Punnett L Fingerhut M A Pruss Ustun A Leigh J Tak S W Corvalan C 2004 Selected occupational risk factors In M Ezzati A D Lopez A Rodgers amp C J L Murray Eds Comparative Quantification of Health Risks Geneva World Health Organization Injuries Illnesses and Fatalities Bureau of Labor Statistics 9 Kasim 2001 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Agustos 2012 Safety Government of Canada Canadian Centre for Occupational Health and 29 Kasim 2018 Ccohs ca 4 Mart 2000 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Ekim 2015 Workplace Safety amp Health Topics National Institute of Occupational Safety and Health 1 Ekim 2002 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Agustos 2012 eurostat European Commission 30 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Agustos 2012 Cdc gov 13 Temmuz 2012 18 Temmuz 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2013 Philbey Lyndall 8 Mayis 2017 Safe Work Australia Ingilizce 25 Mart 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Eylul 2019 Australasian Mine Safety Journal Ingilizce 9 Temmuz 2019 9 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Eylul 2019 Australasian Mine Safety Journal Ingilizce 2 Temmuz 2017 31 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Eylul 2019 Australasian Mine Safety Journal Ingilizce 24 Nisan 2019 19 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Eylul 2019 Dunya Is Sagligi ve Guvenligi Gunu 21 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Temmuz 2023 28 Nisan 2022 Dunya Is Sagligi ve Guvenligi Gunu 21 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Temmuz 2023 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Occupational safety and health ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir US CDC National Institute for Occupational Safety and Health 12 Subat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde EU Health EU Portal Health and Safety at work 18 Agustos 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde ILO International Occupational Safety and Health Information Centre 16 Mayis 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde American Journal of Industrial Medicine 15 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde American Industrial Hygiene Association Back to Work Safely 10 Eylul 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde guides specifically for Small Manufacturers 15 Mayis 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Minnesota Public Health Department Guide for Working during Covid 19 17 Eylul 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde National Examination Board in Occupational Safety and Health 22 Kasim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Health and Safety Executive 8 Eylul 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde