Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Matematikte işaret kavramı, sıfırdan farklı her bir reel sayının pozitif veya negatif olduğunu belirtir. Her ne kadar bazen işaretli sıfır kullanılsa bile, sıfırın kendisi işaretsizdir. Matematik ve fizikte kullanılan reel sayıların toplamaya göre tersini (−1 ile çarpma) ifade etmek için işaret değiştirme işlemi yapılır.
Bir sayının işareti
Eğer bir reel sayı sıfırdan büyük ise pozitif, sıfırdan küçük ise negatif olarak adlandırılır. Pozitif veya negatif olma özelliği, sayının işareti olarak adlandırılır. Her ne kadar argümanda işaret bulunsa bile, işaretler karmaşık sayılarda tanımlı değildir.
Aritmetik ve diğer yerlerde kullanılan çoğu sayısal gösterimde bir sayının işaretini belirtmek için, sayının önüne artı işareti veya eksi işareti konulur. Örneğin +3, 3'ün pozitif olduğunu; -3 ise 3'ün negatif olduğunu ifade eder. Eğer sayıda artı veya eksi işareti bulunmuyorsa, bu sayı pozitiftir. Eksi işareti daha çok çıkarmayı ifade eder. Cebirde artı işareti, çoğunlukla toplamaya göre ters (bazen negasyon olarak adlandırılır) işlemini ifade eder. Pozitif bir sayının toplamaya göre tersi, negatif sayıyı; negatif bir sayının toplamaya göre tersi de pozitif sayıyı verir. Örneğin −(−3) = +3'dür.
Mutlak değer fonksiyonu kullanılarak sıfırdan farklı herhangi bir sayı, pozitif yapılabilir. Örneğin hem -3 hem de 3 sayılarının mutlak değeri 3'dür. Sembolik olarak şöyle yazılır: |−3| = 3 ve |3| = 3.
Sıfırın işareti
0 sayısı, ne pozitif ne de negatiftir. Bu yüzden işaretsizdir. Aritmetikte kullanılan +0 ve −0'nın her ikisi de, toplamaya göre tersi kendisi olan 0 ifade eder.
Bilişimdeki gibi bazı uygulamalarda, işaretli sıfır kullanılır. Burada pozitif sıfır ile negatif sıfır farklı sayıları ifade eder.
Kalkülüs ve matematiksel analizde tek taraflı limitleri hesaplamak için +0 ve −0 kullanılır. Bu gösterim, bir fonksiyonun giriş değişkeninin sırasıyla pozitiften veya negatiften 0'a yaklaşmasının belirtir. Bu yaklaşımın aynı olması gerekmez.
İşaretlerin terminolojisi
Sıfır, ne pozitif ne de negatif olmadığından dolayı (çoğu ülkelerde), bilinmeyen bir sayının işaretinin belirtmek için aşağıdaki terminolojiler kullanılır:
- Eğer sayı sıfırdan büyük ise, pozitiftir.
- Eğer sayı sıfırdan küçük ise, negatiftir.
- Eğer sayı sıfıra büyük eşit ise, negatif değildir.
- Eğer sayı sıfıra küçük eşit ise, pozitif değildir.
Negatif olmayan bir sayı, ya pozitiftir ya da sıfırdır. Benzer şekilde pozitif olmayan bir sayı, ya negatiftir ya da sıfırdır. Örneğin; bir reel sayının mutlak değeri, hiçbir zaman negatif değildir. Fakat pozitif olması da gerekmez.
Aynı terminoloji bazen reel ya da tam sayılı fonksiyonlar için de kullanılır. Örneğin; eğer bir fonksiyonun tüm değerleri pozitif ise, "fonksiyon pozitiftir"; tüm değerleri negatif ise, "fonksiyon negatiftir" denir.
İşaret fonksiyonu
İşaret fonksiyonu veya signum fonksiyonu, bazen bir sayının işaretini çıkartmak için kullanılır. Bu fonksiyon genellikle şöyle tanımlanır:
Eğer x pozitif ise, sgn(x), 1; x negatif ise, sgn(x), −1'dir. Sıfır olmayan x değerleri için, bu fonksiyon şu formülle gösterilir:
burada |x|, x in mutlak değeridir.
İşaretin anlamı
Açının işareti
Özellikle yönlü açı veya bir açının dönüşünün ölçüsünü belirtmek için çoğunlukla bir işaret kullanılır. Çoğunlukla açı saat yönünde olduğunda işaret kullanılır. Her ne kadar farklı kullanımlar olsa bile matematikte genellikle saat yönündeki açılar negatif, saat yönünün tersindeki açılar pozitif olarak kabul edilir.
Bir açının yönünü üç boyutlu olarak belirlemek için, yaptığı varsayılarak, açı işaretlenir. Özellikle, yönlü eksen etrafında sağ el dönüşü, pozitif olarak hesaplanırken, sol el dönüşü negatif olarak hesaplanır.
Değişimin işareti
x miktarı zamanla değiştiğinde, x değerindeki değişim, genellikle şu denklemle ifade edilir.
Bu dönüşümde, x miktarındaki artmaya "pozitif değişim", x miktarındaki azalmaya "negatif değişim" denir. Kalkülüste aynı dönüşüm türevi ifade etmek için kullanılır. Sonuç olarak herhangi bir pozitif türevli iken, azalan fonksiyon negatif türevlidir.
Yönün işareti
Analitik geometri ve fizikte, genellikle kartezyen yönünü pozitif veya negatif olarak belirlemektir. Örneğin, sayı doğrusunda, pozitif sayılar sağa, negatif sayılar ise sola yazılır:
Doğrusal hareket, yerdeğişimi veya hızdan sağ, genellikle pozitif, sol da negatif olarak düşünülür.
Kartezyen koordinat sisteminde sağ taraf, genellikle pozitif x yönü; üst taraf genellikle, pozitif y yönüdür. Eğer bir yerdeğişimi veya hız vektörünün bileşenleri ayrı ise, yatay bileşenin sağa doğru hareket eden kısım pozitif, sola doğru hareket eden kısmı negatiftir. Düşey bileşenin yukarı doğru hareket eden kısmı pozitif, aşağı doğru hareket eden kısmı negatiftir.
Bilişimde işaretlilik
| 0 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | = | 127 |
| 0 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 0 | = | 126 |
| 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 | 0 | = | 2 |
| 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 | = | 1 |
| 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | = | 0 |
| 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | = | −1 |
| 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 0 | = | −2 |
| 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 | = | −127 |
| 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | = | −128 |
Bilişimde tam sayı değeri, bilgisayarın bir işaretin iz sayısını tutmasına bağlı olarak ya işaretli ya da işaretsiz olabilir. Bir tam sayı değişkeni yalnızca negatif olmayan değerlerle kısıtlandırılarak, bir sayının değerini tutmak için bir bit daha kullanılabilir. Çünkü bilgisayarla yapılır tam sayı aritmetik yönteminde, bir işaretli tam sayı değişkeninin işareti, genellikle tek bağımlı bit olarak tutulmaz. Bunun için, ikinin tümleyeni veya diğer bazı kullanılarak tutulur.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Matematikte isaret kavrami sifirdan farkli her bir reel sayinin pozitif veya negatif oldugunu belirtir Her ne kadar bazen isaretli sifir kullanilsa bile sifirin kendisi isaretsizdir Matematik ve fizikte kullanilan reel sayilarin toplamaya gore tersini 1 ile carpma ifade etmek icin isaret degistirme islemi yapilir Bir sayinin isaretini gostermek icin arti ve eksi sembolleri kullanilir Bir sayinin isaretiEger bir reel sayi sifirdan buyuk ise pozitif sifirdan kucuk ise negatif olarak adlandirilir Pozitif veya negatif olma ozelligi sayinin isareti olarak adlandirilir Her ne kadar argumanda isaret bulunsa bile isaretler karmasik sayilarda tanimli degildir Aritmetik ve diger yerlerde kullanilan cogu sayisal gosterimde bir sayinin isaretini belirtmek icin sayinin onune arti isareti veya eksi isareti konulur Ornegin 3 3 un pozitif oldugunu 3 ise 3 un negatif oldugunu ifade eder Eger sayida arti veya eksi isareti bulunmuyorsa bu sayi pozitiftir Eksi isareti daha cok cikarmayi ifade eder Cebirde arti isareti cogunlukla toplamaya gore ters bazen negasyon olarak adlandirilir islemini ifade eder Pozitif bir sayinin toplamaya gore tersi negatif sayiyi negatif bir sayinin toplamaya gore tersi de pozitif sayiyi verir Ornegin 3 3 dur Mutlak deger fonksiyonu kullanilarak sifirdan farkli herhangi bir sayi pozitif yapilabilir Ornegin hem 3 hem de 3 sayilarinin mutlak degeri 3 dur Sembolik olarak soyle yazilir 3 3 ve 3 3 Sifirin isareti 0 sayisi ne pozitif ne de negatiftir Bu yuzden isaretsizdir Aritmetikte kullanilan 0 ve 0 nin her ikisi de toplamaya gore tersi kendisi olan 0 ifade eder Bilisimdeki gibi bazi uygulamalarda isaretli sifir kullanilir Burada pozitif sifir ile negatif sifir farkli sayilari ifade eder Kalkulus ve matematiksel analizde tek tarafli limitleri hesaplamak icin 0 ve 0 kullanilir Bu gosterim bir fonksiyonun giris degiskeninin sirasiyla pozitiften veya negatiften 0 a yaklasmasinin belirtir Bu yaklasimin ayni olmasi gerekmez Isaretlerin terminolojisi Sifir ne pozitif ne de negatif olmadigindan dolayi cogu ulkelerde bilinmeyen bir sayinin isaretinin belirtmek icin asagidaki terminolojiler kullanilir Eger sayi sifirdan buyuk ise pozitiftir Eger sayi sifirdan kucuk ise negatiftir Eger sayi sifira buyuk esit ise negatif degildir Eger sayi sifira kucuk esit ise pozitif degildir Negatif olmayan bir sayi ya pozitiftir ya da sifirdir Benzer sekilde pozitif olmayan bir sayi ya negatiftir ya da sifirdir Ornegin bir reel sayinin mutlak degeri hicbir zaman negatif degildir Fakat pozitif olmasi da gerekmez Ayni terminoloji bazen reel ya da tam sayili fonksiyonlar icin de kullanilir Ornegin eger bir fonksiyonun tum degerleri pozitif ise fonksiyon pozitiftir tum degerleri negatif ise fonksiyon negatiftir denir Isaret fonksiyonuy sgn x isaret fonksiyonu Isaret fonksiyonu veya signum fonksiyonu bazen bir sayinin isaretini cikartmak icin kullanilir Bu fonksiyon genellikle soyle tanimlanir sgn x 1if x lt 0 0if x 0 1if x gt 0 displaystyle operatorname sgn x begin cases 1 amp text if x lt 0 0 amp text if x 0 1 amp text if x gt 0 end cases Eger x pozitif ise sgn x 1 x negatif ise sgn x 1 dir Sifir olmayan x degerleri icin bu fonksiyon su formulle gosterilir sgn x x x displaystyle operatorname sgn x frac x x burada x x in mutlak degeridir Isaretin anlamiAcinin isareti Birim cemberdeki acilar x eksenine gore olculur Aci eger saat yonunde ise negatif saat yonunun tersinde ise pozitiftir Ozellikle yonlu aci veya bir acinin donusunun olcusunu belirtmek icin cogunlukla bir isaret kullanilir Cogunlukla aci saat yonunde oldugunda isaret kullanilir Her ne kadar farkli kullanimlar olsa bile matematikte genellikle saat yonundeki acilar negatif saat yonunun tersindeki acilar pozitif olarak kabul edilir Bir acinin yonunu uc boyutlu olarak belirlemek icin yaptigi varsayilarak aci isaretlenir Ozellikle yonlu eksen etrafinda sag el donusu pozitif olarak hesaplanirken sol el donusu negatif olarak hesaplanir Degisimin isareti x miktari zamanla degistiginde x degerindeki degisim genellikle su denklemle ifade edilir Dx xson xilk displaystyle Delta x x text son x text ilk Bu donusumde x miktarindaki artmaya pozitif degisim x miktarindaki azalmaya negatif degisim denir Kalkuluste ayni donusum turevi ifade etmek icin kullanilir Sonuc olarak herhangi bir pozitif turevli iken azalan fonksiyon negatif turevlidir Yonun isareti Analitik geometri ve fizikte genellikle kartezyen yonunu pozitif veya negatif olarak belirlemektir Ornegin sayi dogrusunda pozitif sayilar saga negatif sayilar ise sola yazilir Dogrusal hareket yerdegisimi veya hizdan sag genellikle pozitif sol da negatif olarak dusunulur Kartezyen koordinat sisteminde sag taraf genellikle pozitif x yonu ust taraf genellikle pozitif y yonudur Eger bir yerdegisimi veya hiz vektorunun bilesenleri ayri ise yatay bilesenin saga dogru hareket eden kisim pozitif sola dogru hareket eden kismi negatiftir Dusey bilesenin yukari dogru hareket eden kismi pozitif asagi dogru hareket eden kismi negatiftir Bilisimde isaretlilik 0 1 1 1 1 1 1 1 1270 1 1 1 1 1 1 0 1260 0 0 0 0 0 1 0 20 0 0 0 0 0 0 1 10 0 0 0 0 0 0 0 01 1 1 1 1 1 1 1 11 1 1 1 1 1 1 0 21 0 0 0 0 0 0 1 1271 0 0 0 0 0 0 0 128 Bilisimde tam sayi degeri bilgisayarin bir isaretin iz sayisini tutmasina bagli olarak ya isaretli ya da isaretsiz olabilir Bir tam sayi degiskeni yalnizca negatif olmayan degerlerle kisitlandirilarak bir sayinin degerini tutmak icin bir bit daha kullanilabilir Cunku bilgisayarla yapilir tam sayi aritmetik yonteminde bir isaretli tam sayi degiskeninin isareti genellikle tek bagimli bit olarak tutulmaz Bunun icin ikinin tumleyeni veya diger bazi kullanilarak tutulur