Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İlliberal demokrasi veya kısmî demokrasi ya da “düşük yoğunluklu” demokrasi olarak da adlandırılır, rejim terimi olarak kullanılır. “boş demokrasi” ya da “hibrit rejim” anlamına gelir. İlliberal demokrasi terimini ilk kez siyaset bilimci yazar Fareed Zakaria 1997’de yazdığı “İlliberal Demokrasinin Yükselişi” makalesinde kullandı.
İlliberal demokrasi, seçimler yapılmasına rağmen, vatandaşların sivil özgürlüklerden yoksun olduğu için iktidardakilerin faaliyetleri hakkındaki bilgilerinden mahrum bırakıldığı bir yönetim sistemidir. Bu nedenle bir açık toplum değildir. 'Ne 'özgür' ne de 'özgür olmayan' olarak sınıflandırılan, ancak 'muhtemelen özgür' olarak sınıflandırılan, demokratik ve demokratik olmayan rejimler arasında bir yere düşen birçok ülke vardır. İlliberal bir demokrasinin yöneticileri, iktidarlarının anayasal sınırlarını görmezden gelebilir veya atlayabilir. Bu yönetim biçiminde seçimler genellikle manipüle edilir veya hile yapılır ve ülkenin liderlerini ve politikalarını seçmek yerine görevdeki kişiyi meşrulaştırmak ve güçlendirmek için kullanılır.
Terimin kökeni ve anlamı
"İlliberal demokrasi" terimi ve kavramı, Daniel A. Bell, David Brown, Kanishka Jayasuriya ve David Martin Jones'un kaleme aldığı 1995 tarihli "Towards Illiberal Democracy in Pacific Asia" adlı kitabından türemiştir. Bu kitap, Francis Fukuyama'nın tarih sonu tezine meydan okuyarak siyasi tarihin küresel olarak kapitalist liberal demokrasinin hâkimiyetiyle zirveye ulaştığını iddia ettiğine karşı çıkmış ve Pasifik Asya'nın liberal demokrasiye yakınsamadığını, aksine illiberal bir yöne gittiğini savunmuştur. Siyasi filozof Daniel A. Bell, kitaba katkıda bulunarak Çin düşünürü Konfüçyüs'ün demokrasiye alternatif, illiberal bir yaklaşım sunduğu bir bölüm yazmıştır.
"İlliberal demokrasi" terimi daha sonra Fareed Zakaria tarafından 1997 yılında Foreign Affairs dergisinde yayınlanan sıkça atıfta bulunulan bir makalede kullanılmış ve popülerleştirilmiştir. Zakaria'ya göre, illiberal demokrasiler dünya genelinde artmakta ve temsil ettikleri insanların özgürlüklerini giderek sınırlamaktadır. Zakaria, Batı'da seçimle belirlenen demokrasi ile (ifade özgürlüğü, din özgürlüğü vb.) sivil özgürlüklerin el ele yürüdüğünü belirtir. Ancak dünya genelinde bu iki kavram birbirinden ayrılmaktadır. Zakaria, anayasal liberalizm olmadan demokrasinin merkeziyetçi yönetimleri, otoriteryanizmi, ırkçılığı ve savaşı ürettiğini söyler. Son dönemdeki akademik çalışmalar, seçimlerin illiberal demokrasilerde böyle olumsuz sonuçlara yol açtığını ele almıştır. Hibrit rejimler, devlet makamına erişimi belirleme mekanizmasının demokratik ve otokratik uygulamaları birleştirdiği siyasi sistemlerdir. Hibrit rejimlerde özgürlükler var olur ve muhalefet yasal olarak seçimlerde rekabet edebilir, ancak kuvvetler ayrılığı, denge ve denetim işlevsiz hale gelir.
Rejim türü, illiberal demokrasiler için önemlidir. Bu, illiberal demokrasilerin hem konsolide olmuş liberal demokrasilerden hem de otoriter devletlerden ortaya çıkabileceği için geçerlidir. Zakaria, başlangıçta makalesini illiberal demokrasi terimini otokrasilerle eş anlamlı olarak kullanarak yazdı, ancak günümüzde potansiyel olarak demokratik gerileme yaşayan ülkeleri tanımlamak için kullanılmaktadır. Aşağıda, seçime varlığını sürdürebilen otokratik yönetimlerin rejimlerini pekiştirmek amacıyla nasıl sahte liberal eğilimler sergilemeye çalışabileceği açıklanmıştır.
Maureen Lauruelle'a göre, illiberalizm ile muhafazakarlık arasında "çok büyük farklar bulunmaktadır."
İlliberalizmi muhafazakarlıktan ayıran temel unsur, siyasi liberalizme olan ilişkisidir. Klasik muhafazakarlar - Avrupa'daki Hristiyan Demokratlar veya Donald Trump öncesi ABD'deki Cumhuriyetçi Parti gibi - siyasi hakları ve anayasal düzeni tutkulu bir şekilde desteklerlerken, illiberalizm bunlara karşı çıkar. Klasik muhafazakarlar için siyasi düzen, doğal ve aile düzenin bir yansımasıdır ve bu nedenle ona bir dereceye kadar itaat etmeyi gerektirir. İlliberalar için ise bugünkü siyasi düzen, doğal düzenin düşmanıdır ve ona karşı mücadele edilmelidir.
Yazar Jennifer Gandhi, birçok otokratın yönetimlerinde istikrar sağlamak ve rejimlerini güçlendirmek için seçimlere izin verdiğini belirtmektedir. İlk olarak, seçimlerin liderlere, iktidarı ellerinden alabilecek olan elitlerden gelen tehditleri ve halkın tehditlerini çözmelerine yardımcı olduğunu söyler. Elitlerin desteğini almak için para ile iktidarı elde edebilirler ve genel halkın işbirliğini sağlamak için siyasi tavizlerle destek alabilirler. Gandhi ayrıca illiberal seçimlerin otokratlara vatandaşları hakkında bilgi sağlama ve hem iç hem de uluslararası toplumda meşruiyet kazanma gibi diğer yararlı amaçlara hizmet ettiğini iddia eder ve bu çeşitli işlevlerin gelecekteki araştırmalarda aydınlatılması gerektiğini belirtir. İlliberal demokrasinin rejim dayanıklılığını sağladığına dair verilen bir örnek, Hüsnü Mübarek'in domine ettiği Mısır'da görülmektedir. Lisa Blaydes, Mübarek'in uzun süren yönetimi altında seçimlerin, elitlerin hükûmeti desteklemek için oy satın aldığı bir mekanizma sağladığını (halka gerekli mal ve kaynakları dağıtarak) ve rejim tarafından korunan parlamento dokunulmazlığını elde etmek için işbirliği yaptıklarını göstermektedir. Bu, illiberal seçimlerin istikrar sağlama işlevi göz önüne alındığında, illiberal demokrasiler altında yönetilen devletlerin anayasal özgürlüklere sahip bir demokratik sisteme geçiş için düşük olasılıklara sahip olabileceğini göstermektedir.
Bu sorunu önlemek ve özgür ve adil seçimlere sahip liberal demokrasilerin gelişimini teşvik etmek amacıyla Zakaria, uluslararası toplumun ve özellikle Amerika Birleşik Devletleri'nin toplumların aşamalı olarak liberalleşmesini teşvik etmesi gerektiğini önermektedir. Zakaria, Dünya Ticaret Örgütü, Federal Rezerv Sistemi gibi kurumları ve yargı şeklindeki bir güç denetimini ileri sürerek demokrasiyi teşvik etmekte ve yıkıcı olabilecek insanların gücünü sınırlamada başarılı olabileceğini öne sürmüştür. İlliberal demokratik hükûmetler, düzenli seçimler düzenledikleri sürece istedikleri her şekilde hareket etme yetkisine sahip olduklarını düşünmektedir. İfade özgürlüğü ve toplantı özgürlüğü gibi özgürlüklerin eksikliği hükûmete karşı muhalefeti son derece zorlaştırır. Otoriter lider, merkezi hükûmet ve yerel yönetim organları arasında yetkileri merkezileştirebilir (güçler ayrılığı engellenir). Medya genellikle devlet tarafından kontrol edilir ve insanları otoriterliği desteklemeleri yönünde yönlendirir. Sivil toplum örgütleri sık sık ağır düzenlemelerle karşılaşabilir veya yasaklanabilir.
Türleri
İlliberal demokrasilerin bir spektrumu bulunmaktadır: liberal demokrasilerden neredeyse açıkça diktatörlüklere kadar uzanan bir yelpaze söz konusudur. Bir rejimin illiberal bir demokrasi olup olmadığını belirlemenin önerilen yöntemlerinden biri, "ülkenin en üst düzeydeki yetki pozisyonlarını doldurmak için düzenli, özgür, adil ve rekabetçi seçimlere sahip olup olmadığını belirlemektir, Freedom House'un yıllık sivil özgürlükler ve siyasi haklar derecelendirmelerinde 'Özgür' olarak nitelendirilmiyor" derecesi de bir kriterdir. Rocha Menocal, Fritz ve Rakner tarafından 2008 yılında kaleme alınan bir makale, illiberal demokrasilerin ortaya çıkışını ve bazı ortak özelliklerini ele almaktadır. Menocal, Fritz ve Rakner, illiberal demokrasiler ile hibrit rejimler arasındaki benzerliği çizmeye çalışır. Yazarlar, 1990'ların "demokratik iyimserlik"inin, Sovyetler Birliği'nin çöküşünü takiben, illiberal değerlere sahip hibrit rejimlerin ortaya çıkmasına yol açtığını belirtmektedir. Başlangıçta, Batı güçleri demokratikleşmenin otomatik olarak gerçekleşeceğini varsaymış ve alternatifleri göz ardı etmiştir. Gerçekte, demokrasinin sağlamlaşmaması, illiberal değerlere sahip hibrit rejimlerin yükselmesine yol açmıştır.
Dünyada illiberalizm örnekleri
2014 yılında, ilk kez yeniden seçildikten sonra yaptığı bir konuşmada, Macaristan Başbakanı Viktor Orbán, Macaristan'ın geleceği hakkındaki görüşlerini "illiberal bir devlet" olarak tanımladı. Onun yorumuna göre, "illiberal devlet", liberal demokrasinin değerlerini reddetmez, ancak devlet organizasyonunun merkezi bir unsuru olarak benimsemez. Orbán, Singapur, Rusya, Türkiye ve Çin'i "başarılı" uluslar olarak sıraladı ve "hiçbiri liberal değil ve bazıları demokrasi bile değil" diyerek bu durumdan övgüyle bahsetti.
Hint-Amerikalı gazeteci Fareed Zakaria, The Future of Freedom: Illiberal Democracy at Home and Abroad adlı kitabında Hindistan'ın dünyanın en büyük illiberal demokrasisi olduğunu iddia etti.
2015 yılında CNN'de yayınlanan bir habere göre, Zakaria, Recep Tayyip Erdoğan yönetimindeki Türkiye'nin bir illiberal demokrasi örneği haline geldiğini söyledi. Erik Meyersson, Freedom House'un özgürlük ölçüsünü kullanarak, Türkiye'nin 2015 yılında seçimle belirlenen demokrasiler arasında özgürlük ölçüsünde son sırayı aldığını, hatta bazı otoriter örneklerden daha kötü bir performans sergilediğini söyledi.
2016 yılından bu yana, Rodrigo Duterte ve Bongbong Marcos dönemlerinde Filipinler, bir illiberal demokrasi olarak tanımlanmıştır. Kültürel ve siyasi olarak illiberalizmin dünya çapında bir merkezi ve kalesi olarak tanımlanmıştır.
Son yıllarda, Amerika Birleşik Devletleri'nde, eski Başkan Donald Trump'ın liderliği altında Cumhuriyetçi Parti'nin giderek daha illiberal hale geldiği eleştirileriyle karşı karşıya kaldı. V-Dem Enstitüsü tarafından yapılan bir çalışmaya göre, Cumhuriyetçi Parti son on yılda Donald Trump'ın liderliği altında daha fazla illiberal ve popülist hale geldi. Trump'ın popülist yönetim tarzı, bazıları tarafından liberal demokrasinin kalbine yönelik tehlikeli bir risk olarak kabul edilmiş ve geleneksel demokratik müttefiklere karşı ilgisizlik ve diğer dünya liderleri gibi Putin gibi "otoriter liderleri" överek eleştirilmiştir.
Binyamin Netanyahu dönemi İsrail hükûmetleride illiberalizmin bir örneği olarak görülmektedir.
İlliberalizm ve popülizm
Farklı türleri ve farklı örnekleri tartışılan illiberal demokrasilerin günümüzde yükselmesindeki ana unsur popülizmdir. Günümüzdeki popülist liderler, özellikle Batı ülkelerinde, illiberal değerleri teşvik etme eğilimindedirler; bunun dikkate değer bir örneği, göçmenleri dışlama ve açıkça yabancı düşmanı açıklamalardır. Bu dalga "yabancı düşmanı popülizm" olarak adlandırılmıştır.
Yazarlar Cas Mudde ve Cristóbal Rovira Kaltwasser, popülizmin liberal demokrasileri kötüleme rolünü tartışmaktadır. Makalede, Mudde ve Kaltwasser, popülizmin olumsuz çağrışımlarla çevrili olsa da doğal olarak demokratik olduğunu belirtir ve halka bir ses verirken ağırlıklı olarak çoğunlukçu yönetim fikrini takip eder. Sorun, yazarlar liberal demokrasiler içinde ortaya çıkar, çünkü liberal değerlerin ve demokrasinin içsel olarak birbirine zıt olduğunu söylerler. Demokrasi çoğunlukçu yönetimi vadederken liberal değerler azınlıkların korunmasını vadeder. Ayrıca, popülizmin demokrasinin bir ürünü olduğu söylenir, ancak genel olarak popülist liderler, liberal demokrasilerin demokratik yönünü liberalizmi zayıflatmak için kullanmaya çalışırlar. Bu, Zakaria'nın argümanıyla yakından ilgilidir. Yazarlar, popülizmin yükselişinin temelde çokluğu ve azınlık korumasını reddettiği - genellikle açık liberal değerleri - zayıflattığı fikrini oluşturmaya çalışır.
Ayrıca, Sheri Berman, demokrasinin liberalizm tarafından denetlenmediği durumda popülist ve bazı açılardan tehlikeli bir yönetime yol açabileceği fikrini destekler, ancak aynı şekilde demokrasi tarafından denetlenmeyen liberal değerlerin de, tarihsel örneklerin kullanımıyla gösterdiği gibi, oligarşik bir yönetime yol açabileceğini söyler. Berman, popülizmin rolü konusunda farklı bir perspektif sunar ve popülizmin yükselmesine ve liberal demokrasilerin bozulmasına yol açan şeyin aslında demokratik kurumların zayıflaması olduğunu söyler. Bu konuyu tartışırken, Berman, Batı devletleri - Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa - örneklerini kullanarak popülist tepkinin nedenini milli hükûmetlerin iş dünyası elitleri için orta sınıf vatandaşların çıkarlarını göz ardı etmesine bağlar. Sonuç olarak, Berman, popülizmin illiberal demokrasilerin yükselmesine yol açtığını göstermeye çalışırken, popülizmin demokratik kurumların çok elit odaklı olmasının bir sonucu olarak artan bir etki kazandığını belirtmektedir.
Kaynakça
- ^ . Fareed Zakaria (İngilizce). 27 Temmuz 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2020.
- ^ O'Neil, Patrick. Essentials of Comparative Politics (İngilizce).
- ^ Yascha Mounk. "The People vs. Democracy". Harvard University Press.
- ^ Nyyssönen, Heino; Metsälä, Jussi. Liberal Democracy and its Current Illiberal Critique: The Emperor's New Clothes?. 28 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Şubat 2021.
- ^ Jones, David Martin; Jayasuriya, Kanishka; Brown, David; Bell, Daniel A. (1995). Towards Illiberal Democracy. doi:10.1057/9780230376410. ISBN . 19 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Eylül 2023.
- ^ a b (November–December 1997). . Foreign Affairs. 15 Ekim 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2013.
- ^ Puddington, Arch (2017). Breaking Down Democracy: Goals, Strategies, and Methods of Modern Authoritarians. OCLC 989162097.
- ^ Muis, Arne; van Troost, Lars, (Ed.) (2018). Will human rights survive illiberal democracy?. ISBN . OCLC 1041192078.
- ^ Laruelle, Marlene (2022). "Illiberalism: A conceptual introduction". East European Politics. 38 (2): 303-327. doi:10.1080/21599165.2022.2037079
![image]()
. 12 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Eylül 2023. - ^ Gandhi, Jennifer (2008). "Introduction". Political Institutions Under Dictatorship. New York: Cambridge University Press.
- ^ Blaydes, Lisa (2010). Elections and Distributive Politics in Mubarak's Egypt. Cambridge University Press.
- ^ Gandhi, Jennifer; Lust-Okar, Ellen (2009). "Elections Under Authoritarianism". Annual Review of Political Science. 12: 403-22. doi:10.1146/annurev.polisci.11.060106.095434
![image]()
. - ^ "In political theory, an illiberal democracy is defined as one that only pays attention to elections, while it violates, in the years between elections, some core democratic principles, especially freedom of expression": Narendra Modi’s illiberal drift threatens Indian democracy, Financial Times, 18 August 2017.
- ^ Rakner, Lise (2007). Democratisation's third wave and the challenges of democratic deepening: assessing international democracy assistance and lessons learned. Advisory Board for Irish Aid. OCLC 229412697.
- ^ Rocha Menocal, A., Fritz, V. & Rakner, L. "Hybrid regimes and the challenges of deepening and sustaining democracy in developing countries 26 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .", South African Journal of International Affairs, 2008, 15(1), pp. 29–40
- ^ Diamond, Larry & Morlino Leonardo. Assessing the Quality of Democracy, Johns Hopkins University Press, 2005, p. xli
- ^ "Prime Minister Viktor Orbán's Speech at the 25th Bálványos Summer Free University and Student Camp". 30 Temmuz 2014. 15 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Eylül 2023.
And so in this sense the new state that we are constructing in Hungary is an illiberal state, a non-liberal state. It does not reject the fundamental principles of liberalism such as freedom, and I could list a few more, but it does not make this ideology the central element of state organisation, but instead includes a different, special, national approach.
- ^ Simon, Zoltan (28 Temmuz 2014). "Orban Says He Seeks to End Liberal Democracy in Hungary". Bloomberg Businessweek. 29 Ocak 2015 tarihinde kaynağından .
- ^ Mutalib, Hussin (2000). "Illiberal Democracy and the Future of Opposition in Singapore". . 21 (2): 313-342. doi:10.1080/01436590050004373. ISSN 0143-6597. JSTOR 3993422. 18 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Eylül 2023.
- ^ Zakaria, Fareed (17 Ekim 2007). The Future of Freedom: Illiberal Democracy at Home and Abroad (İngilizce) (Revised bas.). . ISBN . 18 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Eylül 2023.
- ^ "Which country has the most illiberal democracy in the world?". erikmeyersson.com. 18 Haziran 2015. 28 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ekim 2017.
- ^ "What in the World: Turkey's transition into an illiberal democracy". CNN. 20 Mart 2023 tarihinde kaynağından .
- ^ "The Philippine election is the latest example of illiberalism's popularity". 17 Mayıs 2022. 27 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Eylül 2023.
- ^ Garrido, Marco (2022). "The ground for the illiberal turn in the Philippines". Democratization. 29 (4): 673-691. doi:10.1080/13510347.2021.2005586. 18 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Eylül 2023.
- ^ Norris, Pippa (2017). "Online Exchange on "Democratic Deconsolidation" (PDF). . 12.
- ^ Beutler, Brian (7 Aralık 2016). "Sorry, Conservatives, Trump's Illiberalism Is on You". . ISSN 0028-6583. 25 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından .
- ^ Chait, Jonathan (10 Eylül 2017). "The Only Problem in American Politics Is the Republican Party". New York (İngilizce). 21 Şubat 2023 tarihinde kaynağından .
- ^ Lloyd, John (8 Haziran 2018). "Commentary: In U.S. and EU, illiberalism in full bloom". Reuters. 21 Şubat 2023 tarihinde kaynağından .
- ^ Borger, Julian (26 Ekim 2020). "Republicans closely resemble autocratic parties in Hungary and Turkey – study". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 27 Kasım 2021 tarihinde kaynağından .
- ^ "The Republican Party has lurched towards populism and illiberalism". The Economist. 31 Ekim 2020. ISSN 0013-0613. 18 Kasım 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ Populism in Europe and the Americas: threat or corrective for democracy?. Mudde, Cas,, Rovira Kaltwasser, Cristóbal. Cambridge: Cambridge University Press. 2012. ISBN . OCLC 795125118.
- ^ a b (2017). "The Pipe Dream of Undemocratic Liberalism". Journal of Democracy. 28 (3): 29-38. doi:10.1353/jod.2017.0041. ISSN 1086-3214.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Illiberal demokrasi veya kismi demokrasi ya da dusuk yogunluklu demokrasi olarak da adlandirilir rejim terimi olarak kullanilir bos demokrasi ya da hibrit rejim anlamina gelir Illiberal demokrasi terimini ilk kez siyaset bilimci yazar Fareed Zakaria 1997 de yazdigi Illiberal Demokrasinin Yukselisi makalesinde kullandi Illiberal demokrasi secimler yapilmasina ragmen vatandaslarin sivil ozgurluklerden yoksun oldugu icin iktidardakilerin faaliyetleri hakkindaki bilgilerinden mahrum birakildigi bir yonetim sistemidir Bu nedenle bir acik toplum degildir Ne ozgur ne de ozgur olmayan olarak siniflandirilan ancak muhtemelen ozgur olarak siniflandirilan demokratik ve demokratik olmayan rejimler arasinda bir yere dusen bircok ulke vardir Illiberal bir demokrasinin yoneticileri iktidarlarinin anayasal sinirlarini gormezden gelebilir veya atlayabilir Bu yonetim biciminde secimler genellikle manipule edilir veya hile yapilir ve ulkenin liderlerini ve politikalarini secmek yerine gorevdeki kisiyi mesrulastirmak ve guclendirmek icin kullanilir Terimin kokeni ve anlami2013 yilinda Foro Economico Mundial da Fareed Zakaria Illiberal demokrasi terimi ve kavrami Daniel A Bell David Brown Kanishka Jayasuriya ve David Martin Jones un kaleme aldigi 1995 tarihli Towards Illiberal Democracy in Pacific Asia adli kitabindan turemistir Bu kitap Francis Fukuyama nin tarih sonu tezine meydan okuyarak siyasi tarihin kuresel olarak kapitalist liberal demokrasinin hakimiyetiyle zirveye ulastigini iddia ettigine karsi cikmis ve Pasifik Asya nin liberal demokrasiye yakinsamadigini aksine illiberal bir yone gittigini savunmustur Siyasi filozof Daniel A Bell kitaba katkida bulunarak Cin dusunuru Konfucyus un demokrasiye alternatif illiberal bir yaklasim sundugu bir bolum yazmistir Illiberal demokrasi terimi daha sonra Fareed Zakaria tarafindan 1997 yilinda Foreign Affairs dergisinde yayinlanan sikca atifta bulunulan bir makalede kullanilmis ve populerlestirilmistir Zakaria ya gore illiberal demokrasiler dunya genelinde artmakta ve temsil ettikleri insanlarin ozgurluklerini giderek sinirlamaktadir Zakaria Bati da secimle belirlenen demokrasi ile ifade ozgurlugu din ozgurlugu vb sivil ozgurluklerin el ele yurudugunu belirtir Ancak dunya genelinde bu iki kavram birbirinden ayrilmaktadir Zakaria anayasal liberalizm olmadan demokrasinin merkeziyetci yonetimleri otoriteryanizmi irkciligi ve savasi urettigini soyler Son donemdeki akademik calismalar secimlerin illiberal demokrasilerde boyle olumsuz sonuclara yol actigini ele almistir Hibrit rejimler devlet makamina erisimi belirleme mekanizmasinin demokratik ve otokratik uygulamalari birlestirdigi siyasi sistemlerdir Hibrit rejimlerde ozgurlukler var olur ve muhalefet yasal olarak secimlerde rekabet edebilir ancak kuvvetler ayriligi denge ve denetim islevsiz hale gelir Rejim turu illiberal demokrasiler icin onemlidir Bu illiberal demokrasilerin hem konsolide olmus liberal demokrasilerden hem de otoriter devletlerden ortaya cikabilecegi icin gecerlidir Zakaria baslangicta makalesini illiberal demokrasi terimini otokrasilerle es anlamli olarak kullanarak yazdi ancak gunumuzde potansiyel olarak demokratik gerileme yasayan ulkeleri tanimlamak icin kullanilmaktadir Asagida secime varligini surdurebilen otokratik yonetimlerin rejimlerini pekistirmek amaciyla nasil sahte liberal egilimler sergilemeye calisabilecegi aciklanmistir Maureen Lauruelle a gore illiberalizm ile muhafazakarlik arasinda cok buyuk farklar bulunmaktadir Illiberalizmi muhafazakarliktan ayiran temel unsur siyasi liberalizme olan iliskisidir Klasik muhafazakarlar Avrupa daki Hristiyan Demokratlar veya Donald Trump oncesi ABD deki Cumhuriyetci Parti gibi siyasi haklari ve anayasal duzeni tutkulu bir sekilde desteklerlerken illiberalizm bunlara karsi cikar Klasik muhafazakarlar icin siyasi duzen dogal ve aile duzenin bir yansimasidir ve bu nedenle ona bir dereceye kadar itaat etmeyi gerektirir Illiberalar icin ise bugunku siyasi duzen dogal duzenin dusmanidir ve ona karsi mucadele edilmelidir Yazar Jennifer Gandhi bircok otokratin yonetimlerinde istikrar saglamak ve rejimlerini guclendirmek icin secimlere izin verdigini belirtmektedir Ilk olarak secimlerin liderlere iktidari ellerinden alabilecek olan elitlerden gelen tehditleri ve halkin tehditlerini cozmelerine yardimci oldugunu soyler Elitlerin destegini almak icin para ile iktidari elde edebilirler ve genel halkin isbirligini saglamak icin siyasi tavizlerle destek alabilirler Gandhi ayrica illiberal secimlerin otokratlara vatandaslari hakkinda bilgi saglama ve hem ic hem de uluslararasi toplumda mesruiyet kazanma gibi diger yararli amaclara hizmet ettigini iddia eder ve bu cesitli islevlerin gelecekteki arastirmalarda aydinlatilmasi gerektigini belirtir Illiberal demokrasinin rejim dayanikliligini sagladigina dair verilen bir ornek Husnu Mubarek in domine ettigi Misir da gorulmektedir Lisa Blaydes Mubarek in uzun suren yonetimi altinda secimlerin elitlerin hukumeti desteklemek icin oy satin aldigi bir mekanizma sagladigini halka gerekli mal ve kaynaklari dagitarak ve rejim tarafindan korunan parlamento dokunulmazligini elde etmek icin isbirligi yaptiklarini gostermektedir Bu illiberal secimlerin istikrar saglama islevi goz onune alindiginda illiberal demokrasiler altinda yonetilen devletlerin anayasal ozgurluklere sahip bir demokratik sisteme gecis icin dusuk olasiliklara sahip olabilecegini gostermektedir Bu sorunu onlemek ve ozgur ve adil secimlere sahip liberal demokrasilerin gelisimini tesvik etmek amaciyla Zakaria uluslararasi toplumun ve ozellikle Amerika Birlesik Devletleri nin toplumlarin asamali olarak liberallesmesini tesvik etmesi gerektigini onermektedir Zakaria Dunya Ticaret Orgutu Federal Rezerv Sistemi gibi kurumlari ve yargi seklindeki bir guc denetimini ileri surerek demokrasiyi tesvik etmekte ve yikici olabilecek insanlarin gucunu sinirlamada basarili olabilecegini one surmustur Illiberal demokratik hukumetler duzenli secimler duzenledikleri surece istedikleri her sekilde hareket etme yetkisine sahip olduklarini dusunmektedir Ifade ozgurlugu ve toplanti ozgurlugu gibi ozgurluklerin eksikligi hukumete karsi muhalefeti son derece zorlastirir Otoriter lider merkezi hukumet ve yerel yonetim organlari arasinda yetkileri merkezilestirebilir gucler ayriligi engellenir Medya genellikle devlet tarafindan kontrol edilir ve insanlari otoriterligi desteklemeleri yonunde yonlendirir Sivil toplum orgutleri sik sik agir duzenlemelerle karsilasabilir veya yasaklanabilir TurleriIlliberal demokrasilerin bir spektrumu bulunmaktadir liberal demokrasilerden neredeyse acikca diktatorluklere kadar uzanan bir yelpaze soz konusudur Bir rejimin illiberal bir demokrasi olup olmadigini belirlemenin onerilen yontemlerinden biri ulkenin en ust duzeydeki yetki pozisyonlarini doldurmak icin duzenli ozgur adil ve rekabetci secimlere sahip olup olmadigini belirlemektir Freedom House un yillik sivil ozgurlukler ve siyasi haklar derecelendirmelerinde Ozgur olarak nitelendirilmiyor derecesi de bir kriterdir Rocha Menocal Fritz ve Rakner tarafindan 2008 yilinda kaleme alinan bir makale illiberal demokrasilerin ortaya cikisini ve bazi ortak ozelliklerini ele almaktadir Menocal Fritz ve Rakner illiberal demokrasiler ile hibrit rejimler arasindaki benzerligi cizmeye calisir Yazarlar 1990 larin demokratik iyimserlik inin Sovyetler Birligi nin cokusunu takiben illiberal degerlere sahip hibrit rejimlerin ortaya cikmasina yol actigini belirtmektedir Baslangicta Bati gucleri demokratiklesmenin otomatik olarak gerceklesecegini varsaymis ve alternatifleri goz ardi etmistir Gercekte demokrasinin saglamlasmamasi illiberal degerlere sahip hibrit rejimlerin yukselmesine yol acmistir Dunyada illiberalizm ornekleriViktor Orban 2018 2014 yilinda ilk kez yeniden secildikten sonra yaptigi bir konusmada Macaristan Basbakani Viktor Orban Macaristan in gelecegi hakkindaki goruslerini illiberal bir devlet olarak tanimladi Onun yorumuna gore illiberal devlet liberal demokrasinin degerlerini reddetmez ancak devlet organizasyonunun merkezi bir unsuru olarak benimsemez Orban Singapur Rusya Turkiye ve Cin i basarili uluslar olarak siraladi ve hicbiri liberal degil ve bazilari demokrasi bile degil diyerek bu durumdan ovguyle bahsetti Hint Amerikali gazeteci Fareed Zakaria The Future of Freedom Illiberal Democracy at Home and Abroad adli kitabinda Hindistan in dunyanin en buyuk illiberal demokrasisi oldugunu iddia etti 2015 yilinda CNN de yayinlanan bir habere gore Zakaria Recep Tayyip Erdogan yonetimindeki Turkiye nin bir illiberal demokrasi ornegi haline geldigini soyledi Erik Meyersson Freedom House un ozgurluk olcusunu kullanarak Turkiye nin 2015 yilinda secimle belirlenen demokrasiler arasinda ozgurluk olcusunde son sirayi aldigini hatta bazi otoriter orneklerden daha kotu bir performans sergiledigini soyledi 2016 yilindan bu yana Rodrigo Duterte ve Bongbong Marcos donemlerinde Filipinler bir illiberal demokrasi olarak tanimlanmistir Kulturel ve siyasi olarak illiberalizmin dunya capinda bir merkezi ve kalesi olarak tanimlanmistir Son yillarda Amerika Birlesik Devletleri nde eski Baskan Donald Trump in liderligi altinda Cumhuriyetci Parti nin giderek daha illiberal hale geldigi elestirileriyle karsi karsiya kaldi V Dem Enstitusu tarafindan yapilan bir calismaya gore Cumhuriyetci Parti son on yilda Donald Trump in liderligi altinda daha fazla illiberal ve populist hale geldi Trump in populist yonetim tarzi bazilari tarafindan liberal demokrasinin kalbine yonelik tehlikeli bir risk olarak kabul edilmis ve geleneksel demokratik muttefiklere karsi ilgisizlik ve diger dunya liderleri gibi Putin gibi otoriter liderleri overek elestirilmistir Binyamin Netanyahu donemi Israil hukumetleride illiberalizmin bir ornegi olarak gorulmektedir Illiberalizm ve populizmFarkli turleri ve farkli ornekleri tartisilan illiberal demokrasilerin gunumuzde yukselmesindeki ana unsur populizmdir Gunumuzdeki populist liderler ozellikle Bati ulkelerinde illiberal degerleri tesvik etme egilimindedirler bunun dikkate deger bir ornegi gocmenleri dislama ve acikca yabanci dusmani aciklamalardir Bu dalga yabanci dusmani populizm olarak adlandirilmistir Yazarlar Cas Mudde ve Cristobal Rovira Kaltwasser populizmin liberal demokrasileri kotuleme rolunu tartismaktadir Makalede Mudde ve Kaltwasser populizmin olumsuz cagrisimlarla cevrili olsa da dogal olarak demokratik oldugunu belirtir ve halka bir ses verirken agirlikli olarak cogunlukcu yonetim fikrini takip eder Sorun yazarlar liberal demokrasiler icinde ortaya cikar cunku liberal degerlerin ve demokrasinin icsel olarak birbirine zit oldugunu soylerler Demokrasi cogunlukcu yonetimi vadederken liberal degerler azinliklarin korunmasini vadeder Ayrica populizmin demokrasinin bir urunu oldugu soylenir ancak genel olarak populist liderler liberal demokrasilerin demokratik yonunu liberalizmi zayiflatmak icin kullanmaya calisirlar Bu Zakaria nin argumaniyla yakindan ilgilidir Yazarlar populizmin yukselisinin temelde coklugu ve azinlik korumasini reddettigi genellikle acik liberal degerleri zayiflattigi fikrini olusturmaya calisir Ayrica Sheri Berman demokrasinin liberalizm tarafindan denetlenmedigi durumda populist ve bazi acilardan tehlikeli bir yonetime yol acabilecegi fikrini destekler ancak ayni sekilde demokrasi tarafindan denetlenmeyen liberal degerlerin de tarihsel orneklerin kullanimiyla gosterdigi gibi oligarsik bir yonetime yol acabilecegini soyler Berman populizmin rolu konusunda farkli bir perspektif sunar ve populizmin yukselmesine ve liberal demokrasilerin bozulmasina yol acan seyin aslinda demokratik kurumlarin zayiflamasi oldugunu soyler Bu konuyu tartisirken Berman Bati devletleri Amerika Birlesik Devletleri ve Avrupa orneklerini kullanarak populist tepkinin nedenini milli hukumetlerin is dunyasi elitleri icin orta sinif vatandaslarin cikarlarini goz ardi etmesine baglar Sonuc olarak Berman populizmin illiberal demokrasilerin yukselmesine yol actigini gostermeye calisirken populizmin demokratik kurumlarin cok elit odakli olmasinin bir sonucu olarak artan bir etki kazandigini belirtmektedir Kaynakca Fareed Zakaria Ingilizce 27 Temmuz 2002 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Kasim 2020 O Neil Patrick Essentials of Comparative Politics Ingilizce Yascha Mounk The People vs Democracy Harvard University Press Nyyssonen Heino Metsala Jussi Liberal Democracy and its Current Illiberal Critique The Emperor s New Clothes 28 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Subat 2021 Jones David Martin Jayasuriya Kanishka Brown David Bell Daniel A 1995 Towards Illiberal Democracy doi 10 1057 9780230376410 ISBN 978 0 230 37641 0 19 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Eylul 2023 a b November December 1997 Foreign Affairs 15 Ekim 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Temmuz 2013 Puddington Arch 2017 Breaking Down Democracy Goals Strategies and Methods of Modern Authoritarians OCLC 989162097 Muis Arne van Troost Lars Ed 2018 Will human rights survive illiberal democracy ISBN 978 90 6463 414 7 OCLC 1041192078 Laruelle Marlene 2022 Illiberalism A conceptual introduction East European Politics 38 2 303 327 doi 10 1080 21599165 2022 2037079 12 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Eylul 2023 Gandhi Jennifer 2008 Introduction Political Institutions Under Dictatorship New York Cambridge University Press Blaydes Lisa 2010 Elections and Distributive Politics in Mubarak s Egypt Cambridge University Press Gandhi Jennifer Lust Okar Ellen 2009 Elections Under Authoritarianism Annual Review of Political Science 12 403 22 doi 10 1146 annurev polisci 11 060106 095434 In political theory an illiberal democracy is defined as one that only pays attention to elections while it violates in the years between elections some core democratic principles especially freedom of expression Narendra Modi s illiberal drift threatens Indian democracy Financial Times 18 August 2017 Rakner Lise 2007 Democratisation s third wave and the challenges of democratic deepening assessing international democracy assistance and lessons learned Advisory Board for Irish Aid OCLC 229412697 Rocha Menocal A Fritz V amp Rakner L Hybrid regimes and the challenges of deepening and sustaining democracy in developing countries 26 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde South African Journal of International Affairs 2008 15 1 pp 29 40 Diamond Larry amp Morlino Leonardo Assessing the Quality of Democracy Johns Hopkins University Press 2005 p xli Prime Minister Viktor Orban s Speech at the 25th Balvanyos Summer Free University and Student Camp 30 Temmuz 2014 15 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Eylul 2023 And so in this sense the new state that we are constructing in Hungary is an illiberal state a non liberal state It does not reject the fundamental principles of liberalism such as freedom and I could list a few more but it does not make this ideology the central element of state organisation but instead includes a different special national approach Simon Zoltan 28 Temmuz 2014 Orban Says He Seeks to End Liberal Democracy in Hungary Bloomberg Businessweek 29 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan Mutalib Hussin 2000 Illiberal Democracy and the Future of Opposition in Singapore 21 2 313 342 doi 10 1080 01436590050004373 ISSN 0143 6597 JSTOR 3993422 18 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Eylul 2023 Zakaria Fareed 17 Ekim 2007 The Future of Freedom Illiberal Democracy at Home and Abroad Ingilizce Revised bas ISBN 978 0 393 33152 3 18 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Eylul 2023 Which country has the most illiberal democracy in the world erikmeyersson com 18 Haziran 2015 28 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ekim 2017 What in the World Turkey s transition into an illiberal democracy CNN 20 Mart 2023 tarihinde kaynagindan The Philippine election is the latest example of illiberalism s popularity 17 Mayis 2022 27 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Eylul 2023 Garrido Marco 2022 The ground for the illiberal turn in the Philippines Democratization 29 4 673 691 doi 10 1080 13510347 2021 2005586 18 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Eylul 2023 Norris Pippa 2017 Online Exchange on Democratic Deconsolidation PDF 12 Beutler Brian 7 Aralik 2016 Sorry Conservatives Trump s Illiberalism Is on You ISSN 0028 6583 25 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Chait Jonathan 10 Eylul 2017 The Only Problem in American Politics Is the Republican Party New York Ingilizce 21 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Lloyd John 8 Haziran 2018 Commentary In U S and EU illiberalism in full bloom Reuters 21 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Borger Julian 26 Ekim 2020 Republicans closely resemble autocratic parties in Hungary and Turkey study The Guardian Ingilizce ISSN 0261 3077 27 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan The Republican Party has lurched towards populism and illiberalism The Economist 31 Ekim 2020 ISSN 0013 0613 18 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Populism in Europe and the Americas threat or corrective for democracy Mudde Cas Rovira Kaltwasser Cristobal Cambridge Cambridge University Press 2012 ISBN 978 1 139 42423 3 OCLC 795125118 a b 2017 The Pipe Dream of Undemocratic Liberalism Journal of Democracy 28 3 29 38 doi 10 1353 jod 2017 0041 ISSN 1086 3214