İprari Başmelekler Kilisesi veya yerel olarak bilindiği adıyla Tarngzel, Gürcistan'ın Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesindeki Mestia Belediyesine bağlı İprari köyünde bulunan bir 11. yüzyıl kilisesidir. Köy, tarihi ve kültürel yayla bölgesi Svaneti'nin parçasıdır. Mimari olarak sıradan bir salon kilisesi olan İprari, Orta Çağ Gürcü anıtsal sanatının en önemli eserlerinden biri olan ve 1096'da Tevdore tarafından boyanmış bir dizi freski içermektedir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.
იფრარის ეკლესია | |
![]() İprari'deki Aziz Yorgi freski | |
![]() | |
Genel bilgiler | |
---|---|
Konum | İprari, Mestia Belediyesi, Samegrelo-Zemo Svaneti, Gürcistan |
Koordinatlar | 42°56′12″K 42°55′28″D / 42.93667°K 42.92444°D |
Yükseklik | |
Zirve | Salon kilisesi |
Mimarisi
İprari, basit dikdörtgen şekilli ve küçük yapılıdır. Doğudaki bir apsisle son bulan İprari, 4.75 × 2.6 m2 ölçülerine sahiptir. Kilise, iyi yontulmuş, küp şekilli sarımsı ponza taşlarından inşa edilmiştir. Sade olan cepheler, süslemelerden yoksundur. Kiliseye tek giriş batıdaki kapıdan mümkündür. İç mekan, biri apsisde diğeri ise girişin üstündeki iki pencere ile aydınlatılmaktadır. Sunak, salondan üç kemerli aralığa sahip bir taş gölgelik ile ayrılmıştır. Kilisenin duvarları düzdür ve fazla mimari işlem görmemiştir; duvarlardaki kemerleri desteklemek için bindirmelikler kullanılır. İç duvarlarda 11 ila 15. yüzyıldan kalma bir dizi çizilmiş anıt duvar yazısı vardır.
Freskler
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlrTDJRNEwxUm9aVzlrYjNKbFgxTjBjbUYwWld4aGRHVnpMbDlKY0hKaGNtbGZZMmgxY21Ob1gyWnlaWE5qYnk1Zk1UQTVOaTVxY0djdk1qSXdjSGd0VkdobGIyUnZjbVZmVTNSeVlYUmxiR0YwWlhNdVgwbHdjbUZ5YVY5amFIVnlZMmhmWm5KbGMyTnZMbDh4TURrMkxtcHdadz09LmpwZw==.jpg)
Mimari açıdan dikkat çekici olan Iprari kilisesinin içi, yüksek kalitede duvar resimleri içermektedir. Gölgelikte yazan Gürcüce yazıta göre, 1096 yılında "kraliyet ressamı" Tevdore yerel halk tarafından freskleri yapması için görevlendirilmiştir. Aynı Tevdore'nin Svaneti'deki iki kilisenin daha fresklerini yaptığı bilinmektedir: 1112 yılında fresklenmiş Lagurka Aziz Cyricus ve Julitta Kilisesi ve 1130'da fresklenmiş Nakipari Aziz Yorgi Kilisesi.
Freskler, iç mekanın mimari özelliklerini uyum sağlayacak şekilde düzenlenmiştir; duvar bileşimlerini çerçevelemek ve sınırlandırmak için çeşitli süs motifleri kullanılmıştır. Yarım kubbenin alt ve üst katmanlarındaki apsislerde, Deisis ve iki yanan şamdanla çevrili bir grup kilise başpiskoposu tasvir edilmektedir. Gölgelikte ise Aziz Cyricus ve Julitta, Dimitrios ve Stephen'in tasvirleri bulunmaktadır. Duvar ve tavandaki freskler iki katman halinde düzenlenmiştir. Bu fresklerden, İsa'nın vaftizi, ata binmiş Yorgi, büyük meleklerden Mikail ve Yuşa kuzey duvarda bulunmaktadır. Güney duvarda ise İsa'nın doğumu, büyük melek Cebrâîl, ata binmiş Theodore Stratelates, Bakire Nicopeia ve Hanne tasvir edilmiştir.
Batıda ise Azize Barbara, Azize Catherine ve beşaretin freskleri bulunmaktadır. Güney cephesinin köye bakan dış cephesi, 12. yüzyılda anonim bir yerel ressam tarafından tamamen fresklenmiştir. Tamamen freskleme Orta Çağ Svaneti kiliseleri için karakteristik bir özellikti. Deesis ve Aziz Eustace'ın avlanma sahnesini betimleyen duvar resimleri büyük ölçüde solmuştur.
İkonalar
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgwTHpRNUwwRnlZMmhoYm1kbGJGOU5hV05vWVdWc0xsOUJibDlwWTI5dVgyWnliMjFmU1hCeVlYSnBKVEpEWDBkbGIzSm5hV0V1WHpFeWRHZ3RNVE4wYUY5alpXNTBkWEo1TG1wd1p5OHlNakJ3ZUMxQmNtTm9ZVzVuWld4ZlRXbGphR0ZsYkM1ZlFXNWZhV052Ymw5bWNtOXRYMGx3Y21GeWFTVXlRMTlIWlc5eVoybGhMbDh4TW5Sb0xURXpkR2hmWTJWdWRIVnllUzVxY0djPS5qcGc=.jpg)
Svaneti'deki diğer birçok Orta Çağ kilisesi gibi, İprari kilisesi de izole konumu sayesinde Hristiyan sanatının güvenli depolarından biri olmuştur. 1910'da bölgeyi gezen Gürcü bilgin Ekvtime Taqaişvili, eski kiliseden kalma en az bir düzine öğe bulduğunu bildirmiştir. Bu öğelere, günümüzde nerede olduğu bilinmeyen 13. yüzyıl bakire ve oğlu triptiki de dahildir. Bu triptik, aynı zamanda ikonadaki Davit ve karısı Gvantsadan bahseden başka bir yazıtta geçtiği üzere, Kral VII. Davit olduğu bilinen ktetor Davit'tir. Büyük melekler Mikail ve Deesis'i betimleyen 12 ve 13. yüzyıl ikonları ikonostasisde korunmuştur.
Notlar
- ^ Azize Catherine ve Barbara ve bir dereceye kadar, Marina ve Irina'ya özellikle Svaneti'de hürmet edilirdi. Yorgi ve Theodore gibi savaşçı erkek azizlerin olduğu fresklere ise Gürcistan'ın bu bölümünde sık sık rastlanırdı.
- ^ İprari triptiki, Taqaişvili'ye Svaneti'ye yaptığı seferde eşlik eden Dmitri Yermakov'un fotoğraflarında mevcuttur.
Kaynakça
- ^ "List of Immovable Cultural Monuments" (PDF) (Gürcüce). National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia. 12 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Temmuz 2019.
- ^ a b c d e f g Chitishvili, Natalia (2011). "Ипрари [Iprari]". Православная энциклопедия, Т. XXVI [Orthodox Encyclopaedia, vol. 26] (Rusça). Moskova: Pravoslavnaya Entsiklopediya. ss. 230-231. ISBN . 11 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ağustos 2019.
- ^ Eastmond, Antony (1998). Royal imagery in medieval Georgia. Pennsylvania State University Press. s. 84. ISBN .
- ^ Chichinadze, Nina (2014). . Kadmos. Cilt 6. ss. 68-94. 26 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2019.
- ^ Chichinadze, Nina (1996). "Some Compositional Characteristics of Georgian Triptychs of the Thirteenth through Fifteenth Centuries". Gesta. 35 (1). ss. 66-76. doi:10.2307/767227. JSTOR 767227.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Iprari Basmelekler Kilisesi veya yerel olarak bilindigi adiyla Tarngzel Gurcistan in Samegrelo Zemo Svaneti bolgesindeki Mestia Belediyesine bagli Iprari koyunde bulunan bir 11 yuzyil kilisesidir Koy tarihi ve kulturel yayla bolgesi Svaneti nin parcasidir Mimari olarak siradan bir salon kilisesi olan Iprari Orta Cag Gurcu anitsal sanatinin en onemli eserlerinden biri olan ve 1096 da Tevdore tarafindan boyanmis bir dizi freski icermektedir Kilise Gurcistan in Ulusal Oneme Sahip Tasinmaz Kultur Anitlari listesine eklenmistir Iprari Kilisesiიფრარის ეკლესიაIprari deki Aziz Yorgi freskiGenel bilgilerKonumIprari Mestia Belediyesi Samegrelo Zemo Svaneti GurcistanKoordinatlar42 56 12 K 42 55 28 D 42 93667 K 42 92444 D 42 93667 42 92444YukseklikZirveSalon kilisesiMimarisiIprari basit dikdortgen sekilli ve kucuk yapilidir Dogudaki bir apsisle son bulan Iprari 4 75 2 6 m2 olculerine sahiptir Kilise iyi yontulmus kup sekilli sarimsi ponza taslarindan insa edilmistir Sade olan cepheler suslemelerden yoksundur Kiliseye tek giris batidaki kapidan mumkundur Ic mekan biri apsisde digeri ise girisin ustundeki iki pencere ile aydinlatilmaktadir Sunak salondan uc kemerli araliga sahip bir tas golgelik ile ayrilmistir Kilisenin duvarlari duzdur ve fazla mimari islem gormemistir duvarlardaki kemerleri desteklemek icin bindirmelikler kullanilir Ic duvarlarda 11 ila 15 yuzyildan kalma bir dizi cizilmis anit duvar yazisi vardir FresklerTheodore Iprarideki fresklerden biri Mimari acidan dikkat cekici olan Iprari kilisesinin ici yuksek kalitede duvar resimleri icermektedir Golgelikte yazan Gurcuce yazita gore 1096 yilinda kraliyet ressami Tevdore yerel halk tarafindan freskleri yapmasi icin gorevlendirilmistir Ayni Tevdore nin Svaneti deki iki kilisenin daha fresklerini yaptigi bilinmektedir 1112 yilinda fresklenmis Lagurka Aziz Cyricus ve Julitta Kilisesi ve 1130 da fresklenmis Nakipari Aziz Yorgi Kilisesi Freskler ic mekanin mimari ozelliklerini uyum saglayacak sekilde duzenlenmistir duvar bilesimlerini cercevelemek ve sinirlandirmak icin cesitli sus motifleri kullanilmistir Yarim kubbenin alt ve ust katmanlarindaki apsislerde Deisis ve iki yanan samdanla cevrili bir grup kilise baspiskoposu tasvir edilmektedir Golgelikte ise Aziz Cyricus ve Julitta Dimitrios ve Stephen in tasvirleri bulunmaktadir Duvar ve tavandaki freskler iki katman halinde duzenlenmistir Bu fresklerden Isa nin vaftizi ata binmis Yorgi buyuk meleklerden Mikail ve Yusa kuzey duvarda bulunmaktadir Guney duvarda ise Isa nin dogumu buyuk melek Cebrail ata binmis Theodore Stratelates Bakire Nicopeia ve Hanne tasvir edilmistir Batida ise Azize Barbara Azize Catherine ve besaretin freskleri bulunmaktadir Guney cephesinin koye bakan dis cephesi 12 yuzyilda anonim bir yerel ressam tarafindan tamamen fresklenmistir Tamamen freskleme Orta Cag Svaneti kiliseleri icin karakteristik bir ozellikti Deesis ve Aziz Eustace in avlanma sahnesini betimleyen duvar resimleri buyuk olcude solmustur IkonalarBuyuk melek Mikail Iprari ikonostasisinden bir 12 13 yuzyil ikonu Svaneti deki diger bircok Orta Cag kilisesi gibi Iprari kilisesi de izole konumu sayesinde Hristiyan sanatinin guvenli depolarindan biri olmustur 1910 da bolgeyi gezen Gurcu bilgin Ekvtime Taqaisvili eski kiliseden kalma en az bir duzine oge buldugunu bildirmistir Bu ogelere gunumuzde nerede oldugu bilinmeyen 13 yuzyil bakire ve oglu triptiki de dahildir Bu triptik ayni zamanda ikonadaki Davit ve karisi Gvantsadan bahseden baska bir yazitta gectigi uzere Kral VII Davit oldugu bilinen ktetor Davit tir Buyuk melekler Mikail ve Deesis i betimleyen 12 ve 13 yuzyil ikonlari ikonostasisde korunmustur Notlar Azize Catherine ve Barbara ve bir dereceye kadar Marina ve Irina ya ozellikle Svaneti de hurmet edilirdi Yorgi ve Theodore gibi savasci erkek azizlerin oldugu fresklere ise Gurcistan in bu bolumunde sik sik rastlanirdi Iprari triptiki Taqaisvili ye Svaneti ye yaptigi seferde eslik eden Dmitri Yermakov un fotograflarinda mevcuttur Kaynakca List of Immovable Cultural Monuments PDF Gurcuce National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia 12 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Temmuz 2019 a b c d e f g Chitishvili Natalia 2011 Iprari Iprari Pravoslavnaya enciklopediya T XXVI Orthodox Encyclopaedia vol 26 Rusca Moskova Pravoslavnaya Entsiklopediya ss 230 231 ISBN 978 5 89572 048 6 11 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Agustos 2019 Eastmond Antony 1998 Royal imagery in medieval Georgia Pennsylvania State University Press s 84 ISBN 0271016280 Chichinadze Nina 2014 Kadmos Cilt 6 ss 68 94 26 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Agustos 2019 Chichinadze Nina 1996 Some Compositional Characteristics of Georgian Triptychs of the Thirteenth through Fifteenth Centuries Gesta 35 1 ss 66 76 doi 10 2307 767227 JSTOR 767227