Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İshak Ağa Çeşmesi ya da Palamar Çeşmesi, İstanbul'un Beykoz ilçesindeki bir çeşmedir. İstanbul Gümrük Emini İshak Ağa tarafından 1752 ya da 1753 yılında yaptırıldı. İnşa edildiği dönemde Beykoz Çayırı içinde yer alsa da, bölgedeki yapılaşmanın artmasıyla kent dokusu içinde kaldı. 1972 sonrasında özgün teknesinin şekli değiştirilen çeşme, günümüzde işlevseldir.
 Çeşmenin ön cephesi ile çevresinden bir görünüm (Kasım 2022) | |
 | |
| Diğer ad(lar) | Palamar Çeşmesi |
|---|---|
| Genel bilgiler | |
| Durum | İşlevsel |
| Tür | Sütun çeşme |
| Konum | Beykoz, İstanbul, Türkiye |
| Koordinatlar | 41°08′50″K 29°05′14″D / 41.14722°K 29.08722°D |
| Yaptıran | İshak Ağa |
| Tamamlanma | 1752/1753 |
| Yenileme | 1972 sonrası |
| Teknik ayrıntılar | |
| Malzeme | Mermer |
| Kitâbesini yazan | Edirneli Emin Efendi |
| Su kaynağı | Yalıköy'ün doğu kısmındaki sırt |
İshak Ağa Çeşmesi, Ortaçeşme Mahallesi'nde konumlanan ve kare prizma şeklindeki mermer bir sütundan meydana gelen bir sütun çeşmedir. Çeşmenin haznesi olan bu sütunun üstü, kare tabanlı bir piramit şeklindedir. Gövdenin güneydoğuya bakan cephesinde lülesi, lülesinin yukarısında üç satırlık yapım kitâbesi ve mermer teknesi yer alır. Dikdörtgen bir silme içine, yüzeysel çizgilerle mihrap biçiminin verildiği aldığı kuzeybatı cephesi, bir namazgâh olarak düzenlenmiştir. Mihrabın yukarısında bir çiçek dalı kabartması bulunur.
Tarihi
İstanbul Gümrük Emini İshak Ağa tarafından, kendisinin görevinden azledilişinden sonra aynı göreve ikinci kez getirildiği 1752 ya da 1753 yılında yaptırıldı. Çeşmenin suyu, Yalıköy'ün doğu kısmındaki sırttan geliyordu. İnşa edildiği dönemde Beykoz Çayırı'ndaysa da, bölgedeki yapılaşmanın artmasıyla kent dokusu içinde kaldı.İbrahim Hilmi Tanışık'ın 1945'te yayımlanan eserindeki ifadelerle "yalak şeklinde uzun [bir] teknesi" vardı. Bu şekliyle en son kaydı 1972 yılında olup ilerleyen dönemde teknesinin şekli değiştirildi. Günümüzde mülkiyeti maliye hazinesinde olan çeşme, işlevsel durumdadır.
Konumu ve mimarisi
İstanbul'un Beykoz ilçesinin Ortaçeşme Mahallesi'nde, Çayır Caddesi ile Sultan Aziz Caddesi'nin kesiştiği bölgede konumlanır. Palamar Çeşmesi olarak da bilinir.Kare prizma şeklindeki mermer bir sütundan meydana gelen bir sütun çeşmedir. Çeşmenin haznesi olan bu sütunun üstü, kare tabanlı bir piramit şeklindedir. Gövdenin güneydoğuya bakan cephesinde lülesi ile mermer teknesi yer alır. Dikdörtgen bir silme içine, yüzeysel çizgilerle mihrap biçiminin verildiği aldığı kuzeybatı cephesi, bir namazgâh olarak düzenlenmiştir. Mihrabın yukarısında bir çiçek dalı kabartması bulunur.
Ön cephesinin üst kısmında, alt alta sıralanan, yan uçları kemerli dikdörtgen şeklindeki üç kartuşun içinde üç satırlık yapım kitâbesi vardır. Yeşil zemin üzerine altın varakla yazılı, Edirneli Emin Efendi tarafından (celî sülüs) üslubuyla işlenen metin şu şekildedir:
صاحب الخیرات والحسنات |
Sâhibü'l-hayrât ve'l-hasenât |
-
![image]()
Çeşmenin arka cephesindeki kabartma (Kasım 2022) -
![image]()
Çeşmenin kitâbesi (Kasım 2022) -
![image]()
Çeşmenin yan cephesinden bir görünüm (Kasım 2022)
Kültürel etkileri
Hoca Ali Rıza'nın, çeşmeyi ve çevresini tasvir ettiği kâğıt üzerine suluboya bir resmi vardır.
Ayrıca bakınız
- Beykoz'daki çeşmeler listesi
- İshak Ağa Çeşmesi, Beykoz'un Merkez Mahallesi'nde yer alan ve İshak Ağa'nın yenilediği çeşme
- İshak Ağa Çeşmesi (Beykoz Çayırı), Beykoz Çayırı'nda yer alan ve İshak Ağa'nın yaptırdığı çeşme
Notlar
- ^ Kitâbesindeki 1166 yılı, miladi takvimde 1752 ya da 1753'e denk gelir.
Kaynakça
- ^ a b c Koç, Hülya; Karakaya, Enis (2000). "İshak Ağa Çeşmeleri". TDV İslâm Ansiklopedisi. 22. Türkiye Diyanet Vakfı. s. 523. ISBN . 27 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Aralık 2023.
- ^ a b c d Karakaya, Enis (1993). "İshak Ağa Çeşmeleri". Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi. 4. İstanbul: Türkiye Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı-Tarih Vakfı. s. 194. ISBN .
- ^ İstanbul Su Külliyatı XIII: 19 ve 20. Yüzyılda İstanbul Suları (PDF). 13. İstanbul: İSKİ Genel Müdürlüğü. 2000. ss. 157, 188. ISBN . 27 Eylül 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 7 Mart 2021.
- ^ Tanışık, İbrahim Hilmi (1945). "277/71 - İshak Ağa Çeşmeleri". İstanbul Çeşmeleri. 2. İstanbul: Maarif Matbaası. s. 354.
- ^ Egemen, Affan (Ekim 1993). "577 - İshak Ağa Çeşmesi". İstanbul'un Çeşme ve Sebilleri. İstanbul: Arıtan Yayınevi. s. 436.
- ^ "İSKİ, Beykoz'da tarihi çeşmeyi onaracak". Dost Beykoz. 1 Aralık 2020. 3 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Eylül 2023.
- ^ Hut, Davut (2022). Beykoz'un Tarihî Suları (1. bas.). İstanbul: Beykoz Belediyesi Kültür Yayınları. s. 152. ISBN .
- ^ Ertuğ, Necdet, (Ed.) (2006). "264 İshak Ağa Çeşmesi". İstanbul Tarihî Çeşmeler Külliyatı. 2. İstanbul: İSKİ Genel Müdürlüğü. s. 179. ISBN .
- ^ Bilir, Ali (2008). Beykoz. İstanbul: Kitabevi Yayınları. s. 92. ISBN .
- ^ "İshak Ağa Çeşmesi - Yapım kitabesi". Osmanlı Kitabeleri Projesi. 3 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Eylül 2023.
- ^ Schick, İrvin Cemil (Temmuz 2012). "Gümrükçü İshak Ağa Çeşmeleri: Kitabeleri ve hattatları". Toplumsal Tarih, 223. Tarih Vakfı. s. 25.
- ^ Özcan, Ali Rıza (2011). "İshak Ağa Çeşmesi (Orta Çeşme) kitabesi". Çeker, Alper (Ed.). İstanbul'un 100 Kitabesi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. Yayınları. s. 94. ISBN . 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Kasım 2023.
- ^ "Beykoz Çayırında". Ankara Resim ve Heykel Müzesi. 7 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Eylül 2023.
| Wikimedia Commons'ta İshak Ağa Çeşmesi (Ortaçeşme, Beykoz) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ishak Aga Cesmesi ya da Palamar Cesmesi Istanbul un Beykoz ilcesindeki bir cesmedir Istanbul Gumruk Emini Ishak Aga tarafindan 1752 ya da 1753 yilinda yaptirildi Insa edildigi donemde Beykoz Cayiri icinde yer alsa da bolgedeki yapilasmanin artmasiyla kent dokusu icinde kaldi 1972 sonrasinda ozgun teknesinin sekli degistirilen cesme gunumuzde islevseldir Ishak Aga CesmesiCesmenin on cephesi ile cevresinden bir gorunum Kasim 2022 Diger ad lar Palamar CesmesiGenel bilgilerDurumIslevselTurSutun cesmeKonumBeykoz Istanbul TurkiyeKoordinatlar41 08 50 K 29 05 14 D 41 14722 K 29 08722 D 41 14722 29 08722YaptiranIshak AgaTamamlanma1752 1753Yenileme1972 sonrasiTeknik ayrintilarMalzemeMermerKitabesini yazanEdirneli Emin EfendiSu kaynagiYalikoy un dogu kismindaki sirt Ishak Aga Cesmesi Ortacesme Mahallesi nde konumlanan ve kare prizma seklindeki mermer bir sutundan meydana gelen bir sutun cesmedir Cesmenin haznesi olan bu sutunun ustu kare tabanli bir piramit seklindedir Govdenin guneydoguya bakan cephesinde lulesi lulesinin yukarisinda uc satirlik yapim kitabesi ve mermer teknesi yer alir Dikdortgen bir silme icine yuzeysel cizgilerle mihrap biciminin verildigi aldigi kuzeybati cephesi bir namazgah olarak duzenlenmistir Mihrabin yukarisinda bir cicek dali kabartmasi bulunur TarihiIstanbul Gumruk Emini Ishak Aga tarafindan kendisinin gorevinden azledilisinden sonra ayni goreve ikinci kez getirildigi 1752 ya da 1753 yilinda yaptirildi Cesmenin suyu Yalikoy un dogu kismindaki sirttan geliyordu Insa edildigi donemde Beykoz Cayiri ndaysa da bolgedeki yapilasmanin artmasiyla kent dokusu icinde kaldi Ibrahim Hilmi Tanisik in 1945 te yayimlanan eserindeki ifadelerle yalak seklinde uzun bir teknesi vardi Bu sekliyle en son kaydi 1972 yilinda olup ilerleyen donemde teknesinin sekli degistirildi Gunumuzde mulkiyeti maliye hazinesinde olan cesme islevsel durumdadir Konumu ve mimarisiIstanbul un Beykoz ilcesinin Ortacesme Mahallesi nde Cayir Caddesi ile Sultan Aziz Caddesi nin kesistigi bolgede konumlanir Palamar Cesmesi olarak da bilinir Kare prizma seklindeki mermer bir sutundan meydana gelen bir sutun cesmedir Cesmenin haznesi olan bu sutunun ustu kare tabanli bir piramit seklindedir Govdenin guneydoguya bakan cephesinde lulesi ile mermer teknesi yer alir Dikdortgen bir silme icine yuzeysel cizgilerle mihrap biciminin verildigi aldigi kuzeybati cephesi bir namazgah olarak duzenlenmistir Mihrabin yukarisinda bir cicek dali kabartmasi bulunur On cephesinin ust kisminda alt alta siralanan yan uclari kemerli dikdortgen seklindeki uc kartusun icinde uc satirlik yapim kitabesi vardir Yesil zemin uzerine altin varakla yazili Edirneli Emin Efendi tarafindan celi sulus uslubuyla islenen metin su sekildedir Metin صاحب الخیرات والحسنات السید اسحق اغا المعروف بامین کمرک استانه سنه ١١٦٦ Ceviri yazi Sahibu l hayrat ve l hasenat es Seyyid Ishak Aga el ma ruf bi Emin i Gumruk i Asitane Sene 1166Cesmenin arka cephesindeki kabartma Kasim 2022 Cesmenin kitabesi Kasim 2022 Cesmenin yan cephesinden bir gorunum Kasim 2022 Kulturel etkileriHoca Ali Riza nin cesme ile cevresini tasvir ettigi eseri Hoca Ali Riza nin cesmeyi ve cevresini tasvir ettigi kagit uzerine suluboya bir resmi vardir Ayrica bakinizBeykoz daki cesmeler listesi Ishak Aga Cesmesi Beykoz un Merkez Mahallesi nde yer alan ve Ishak Aga nin yeniledigi cesme Ishak Aga Cesmesi Beykoz Cayiri Beykoz Cayiri nda yer alan ve Ishak Aga nin yaptirdigi cesmeNotlar Kitabesindeki 1166 yili miladi takvimde 1752 ya da 1753 e denk gelir Kaynakca a b c Koc Hulya Karakaya Enis 2000 Ishak Aga Cesmeleri TDV Islam Ansiklopedisi 22 Turkiye Diyanet Vakfi s 523 ISBN 978 9753894494 27 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Aralik 2023 a b c d Karakaya Enis 1993 Ishak Aga Cesmeleri Dunden Bugune Istanbul Ansiklopedisi 4 Istanbul Turkiye Cumhuriyeti Kultur Bakanligi Tarih Vakfi s 194 ISBN 9757306053 Istanbul Su Kulliyati XIII 19 ve 20 Yuzyilda Istanbul Sulari PDF 13 Istanbul ISKI Genel Mudurlugu 2000 ss 157 188 ISBN 9758215760 27 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 7 Mart 2021 Tanisik Ibrahim Hilmi 1945 277 71 Ishak Aga Cesmeleri Istanbul Cesmeleri 2 Istanbul Maarif Matbaasi s 354 Egemen Affan Ekim 1993 577 Ishak Aga Cesmesi Istanbul un Cesme ve Sebilleri Istanbul Aritan Yayinevi s 436 ISKI Beykoz da tarihi cesmeyi onaracak Dost Beykoz 1 Aralik 2020 3 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Eylul 2023 Hut Davut 2022 Beykoz un Tarihi Sulari 1 bas Istanbul Beykoz Belediyesi Kultur Yayinlari s 152 ISBN 978 605 74802 8 6 Ertug Necdet Ed 2006 264 Ishak Aga Cesmesi Istanbul Tarihi Cesmeler Kulliyati 2 Istanbul ISKI Genel Mudurlugu s 179 ISBN 9789944100335 Bilir Ali 2008 Beykoz Istanbul Kitabevi Yayinlari s 92 ISBN 978 975 9173 57 9 Ishak Aga Cesmesi Yapim kitabesi Osmanli Kitabeleri Projesi 3 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Eylul 2023 Schick Irvin Cemil Temmuz 2012 Gumrukcu Ishak Aga Cesmeleri Kitabeleri ve hattatlari Toplumsal Tarih 223 Tarih Vakfi s 25 Ozcan Ali Riza 2011 Ishak Aga Cesmesi Orta Cesme kitabesi Ceker Alper Ed Istanbul un 100 Kitabesi Istanbul Buyuksehir Belediyesi Kultur A S Yayinlari s 94 ISBN 978 605 5592 94 3 3 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Kasim 2023 Beykoz Cayirinda Ankara Resim ve Heykel Muzesi 7 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Eylul 2023 Wikimedia Commons ta Ishak Aga Cesmesi Ortacesme Beykoz ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir