Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İsveç ve Norveç Birliği (İsveççe: Svensk-norska unionen, Unionen mellan Sverige och Norge; Norveççe: Unionen mellom Norge og Sverige), 1814 ve 1905 yılları arasında var olan ve bugünkü İsveç ve Norveç'in topraklarını kapsayan bir devlettir. 1814 yılında Danimarka'dan bağımsızlığını kazanan Norveç, kısa süre sonra İsveç'in işgali altında kalarak, sonu Kiel Antlaşması'yla biten bir süreç başladı. 14 Ocak 1814 tarihindeki bu antlaşma, devletin kuruluş tarihidir.
İsveç ve Norveç Birliği | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1814-1905 | |||||||||||||||
 Birliğin Arması | |||||||||||||||
 Devletin konumu | |||||||||||||||
| Tür | Şahsi birlik | ||||||||||||||
| Başkent | Stockholm ve Oslo | ||||||||||||||
| Yaygın dil(ler) | İsveççe, Norveççe, Danca, Sami dilleri, Fince | ||||||||||||||
| Resmî din | Norveç: Norveç Kilisesi İsveç: İsveç Kilisesi | ||||||||||||||
| Hükûmet | Anayasal monarşi | ||||||||||||||
| İsveç ve Norveç Kralı | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Yasama organı | Yasama Organları: | ||||||||||||||
• İsveç yasama organı | Riksdag | ||||||||||||||
• Norveç yasama organı | Storting | ||||||||||||||
| Tarihî dönem | Napolyon Savaşları ve I. Dünya Savaşı Arasında | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Nüfus | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Para birimi | İsveç:
| ||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Günümüzdeki durumu | İsveç Norveç | ||||||||||||||
Erken tarih
İsveç ve Norveç, tarih boyunca 1319-1343 ve 1449-1450 yılları arasında birleşti. 1449 yılındaki birleşmenin ana nedeni, Danlarca seçilen Kalmar Birliği kralı I. Christian'a karşı muhalefet olmaktı.
Birleşme hareketleri
Kraliyet uzlaşmasının 6 Ağustos 1815 tarihinde sağlandığı ülkede, kraliyet uygulaması İsveç'te ve Norveç'te farklı olarak uygulandı. Norveç'te anayasal biçime dayanan Rigsakten bulunmaktayken, İsveç'te bu, düzenli yasalar altındaki yönetime dayalı Riksakten yer almaktaydı. Napolyon Avrupası'nın ardından Avrupa'nın bölgesel sınır değişiklikleriyle ilgilenmiş olan Viyana Kongresi, İsveç ve Norveç kraliyetini tartışmadı. Ayrıca Norveç'in parçası olan Faroe Adaları, İzlanda ve Grönland, Danimarka'da kalmaya devam etti.
Norveç hoşnutsuzluğu
Norveç, birliğin zoraki üyesiydi. Bunun dışavurumunun örnekleri Norveç edebiyatıyla sıkça dile getirildi. , bu milliyetçi hareketlerde önemli bir simge haline dönüştü. Bu artan milliyetçi tutum, siyasi iletişime de sürekli olarak yön verdi.
Önemli bir siyasi adım, Norveç'in kendi bölgesel yönetimi olan 'in kuruluşuydu. Stortinget ile kararı verilen ve XIV. Karl tarafından imzalanan bölgenin kuruluşu 14 Ocak 1837 tarihinde gerçekleşti. Norveç anayasasının koyduğu bir yasaya göre her bir bölge (Norveççe: prestegjeld) bir formannsskapsdistrikt'i oluşturuyordu. Bu tutumla Norveç Kilisesi, ülkeyi yönetsel bölgelere ayırıyordu. Öyle ki, 1837 yılına gelindiğinde Norveç'te 373 formannsskapsdistrikt bulunmaktaydı.
Bu tarz Norveç'e bağlı yönetim bölgeleri, birliğin dağılmasında çok önemli bir rol üstlendi. 1837 yılındaki bir yasa ile kentlerle kırsal alanlar aynı konuma alındı. Bu durum kentler için çok fazla bir değişikliğe neden olmazken, kırsal alanlarda Norveç milliyetçiliği büyük bir etki uyandırdı.
Birliğin dağılışı
Norveç'te gittikçe artmaya başlayan milliyetçilik ve doğan hoşnutsuzluk, 7 Haziran 1905 tarihinde Norveç'in bağımsızlık ilanına yol hazırladı. Bu tek taraflı ön olaylar, İsveç'in savaş tehditleriyle devam etti. Meclis tarafından yürütülen bir halk oylaması sonucunda 184 kişiye karşı 368,208 kişiyle Norveç'in bağımsızlığı desteklendi. Karlstad'da yapılan görüşmelerle çift taraflı olarak yolların ayrılmasına karar verildi. II. Oscar, 26 Ekim 1905 tarihinde Norveç'i bağımsız bir devlet olarak tanıdı.
Norveç'in kraliyet arayışları sonucunda Danimarkalı Prens Karl, halk oylarıyla tahta aday gösterildi. 25 Kasım 1905 tarihinde Norveç'e gelen prens, burada devletin başına geçerek VII. Haakon adını aldı.
Kaynakça
- ^ a b Derry, T.K. (1973). A History of Modern Norway; 1814–1972. Clarendon Press, Oxford. ISBN .
- ^ Gjerset, Knut (1915). History of the Norwegian People, Volumes II. The MacMillan Company. ISBN none.
- ^ Prestegjeld is a geographic and administrative district in the Norwegian State Church.
- ^ Derry, T.K. (1960). A Short History of Norway. George Allen & Unwin. ISBN none.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Isvec ve Norvec Birligi Isvecce Svensk norska unionen Unionen mellan Sverige och Norge Norvecce Unionen mellom Norge og Sverige 1814 ve 1905 yillari arasinda var olan ve bugunku Isvec ve Norvec in topraklarini kapsayan bir devlettir 1814 yilinda Danimarka dan bagimsizligini kazanan Norvec kisa sure sonra Isvec in isgali altinda kalarak sonu Kiel Antlasmasi yla biten bir surec basladi 14 Ocak 1814 tarihindeki bu antlasma devletin kurulus tarihidir Isvec ve Norvec BirligiForenade Konungarikena Sverige och Norge Isvecce De forenede Kongeriger Norge og Sverige Bokmal Sambandet millom Norig og Sverike Nynorsk 1814 1905Bayrak Birligin ArmasiMilli mars Norvec 1814 1820 Sonner af Norge 1820 1864 Isvec Du gamla Du fria de facto Devletin konumuTurSahsi birlikBaskentStockholm ve OsloYaygin dil ler Isvecce Norvecce Danca Sami dilleri FinceResmi dinNorvec Norvec Kilisesi Isvec Isvec KilisesiHukumetAnayasal monarsiIsvec ve Norvec Krali 1814 1818XIII Karl 1818 1844XIV Karl 1844 1859I Oscar 1859 1872XV Karl 1872 1905II OscarYasama organiYasama Organlari Isvec yasama organiRiksdag Norvec yasama organiStortingTarihi donemNapolyon Savaslari ve I Dunya Savasi Arasinda Kiel Antlasmasi14 Ocak 1814 Dagilisi26 Ekim 1905Nufus 18203 550 000 19057 560 000Para birimiIsvec Riksdaler 1814 1873 Isvec kronu 1873 1905 Norvec Riksdaler 1814 1875 Norvec kronu 1875 1905 Onculler ArdillarIsvecDanimarka NorvecNorvec Kralligi 1814 IsvecNorvecGunumuzdeki durumuIsvec NorvecErken tarihIsvec ve Norvec tarih boyunca 1319 1343 ve 1449 1450 yillari arasinda birlesti 1449 yilindaki birlesmenin ana nedeni Danlarca secilen Kalmar Birligi krali I Christian a karsi muhalefet olmakti Birlesme hareketleriKraliyet uzlasmasinin 6 Agustos 1815 tarihinde saglandigi ulkede kraliyet uygulamasi Isvec te ve Norvec te farkli olarak uygulandi Norvec te anayasal bicime dayanan Rigsakten bulunmaktayken Isvec te bu duzenli yasalar altindaki yonetime dayali Riksakten yer almaktaydi Napolyon Avrupasi nin ardindan Avrupa nin bolgesel sinir degisiklikleriyle ilgilenmis olan Viyana Kongresi Isvec ve Norvec kraliyetini tartismadi Ayrica Norvec in parcasi olan Faroe Adalari Izlanda ve Gronland Danimarka da kalmaya devam etti Norvec hosnutsuzluguNorvec birligin zoraki uyesiydi Bunun disavurumunun ornekleri Norvec edebiyatiyla sikca dile getirildi bu milliyetci hareketlerde onemli bir simge haline donustu Bu artan milliyetci tutum siyasi iletisime de surekli olarak yon verdi Onemli bir siyasi adim Norvec in kendi bolgesel yonetimi olan in kurulusuydu Stortinget ile karari verilen ve XIV Karl tarafindan imzalanan bolgenin kurulusu 14 Ocak 1837 tarihinde gerceklesti Norvec anayasasinin koydugu bir yasaya gore her bir bolge Norvecce prestegjeld bir formannsskapsdistrikt i olusturuyordu Bu tutumla Norvec Kilisesi ulkeyi yonetsel bolgelere ayiriyordu Oyle ki 1837 yilina gelindiginde Norvec te 373 formannsskapsdistrikt bulunmaktaydi Bu tarz Norvec e bagli yonetim bolgeleri birligin dagilmasinda cok onemli bir rol ustlendi 1837 yilindaki bir yasa ile kentlerle kirsal alanlar ayni konuma alindi Bu durum kentler icin cok fazla bir degisiklige neden olmazken kirsal alanlarda Norvec milliyetciligi buyuk bir etki uyandirdi Birligin dagilisiNorvec te gittikce artmaya baslayan milliyetcilik ve dogan hosnutsuzluk 7 Haziran 1905 tarihinde Norvec in bagimsizlik ilanina yol hazirladi Bu tek tarafli on olaylar Isvec in savas tehditleriyle devam etti Meclis tarafindan yurutulen bir halk oylamasi sonucunda 184 kisiye karsi 368 208 kisiyle Norvec in bagimsizligi desteklendi Karlstad da yapilan gorusmelerle cift tarafli olarak yollarin ayrilmasina karar verildi II Oscar 26 Ekim 1905 tarihinde Norvec i bagimsiz bir devlet olarak tanidi Norvec in kraliyet arayislari sonucunda Danimarkali Prens Karl halk oylariyla tahta aday gosterildi 25 Kasim 1905 tarihinde Norvec e gelen prens burada devletin basina gecerek VII Haakon adini aldi Kaynakca a b Derry T K 1973 A History of Modern Norway 1814 1972 Clarendon Press Oxford ISBN 0 19 822503 2 Gjerset Knut 1915 History of the Norwegian People Volumes II The MacMillan Company ISBN none Prestegjeld is a geographic and administrative district in the Norwegian State Church Derry T K 1960 A Short History of Norway George Allen amp Unwin ISBN none