İtalya-Türkiye ilişkileri 1856 yılında başlamıştır. İki ülkenin de Akdeniz'e sınırı vardır. Avrupa Birliği’nin kurucu üyeleri arasında bulunan İtalya, Türkiye'nin Avrupa Birliği üyelik sürecini desteklemektedir. İtalyan Hükûmetleri, Türkiye'nin jeopolitik konumu nedeniyle Avrupa Birliği'ne çok şey katacağını düşünmektedir.
İtalya | Türkiye |
---|---|
Diplomatik Misyon | |
İtalya'nın Ankara Büyükelçiliği | Türkiye'nin Roma Büyükelçiliği |
Temsilcilik | |
Büyükelçi Ömer Gücük |
İlişkilerin tarihçesi
Osmanlı Dönemi
Avrupa'da ulusal birliğini epeyce geç sağlayan İtalya, 20. yüzyılın ilk zamanlarında dünyada emperyalist rekabet sürerken "Roma İmparatorluğu'nun kutsal mirasına sahip olma" amacıyla politika üretmeye başlamıştır. Bu doğrultuda Akdeniz havzası İtalya'nın hedefi olmuş; Kuzey Afrika'daki ve Anadolu'daki Osmanlı toprakları İtalya tarafından işgal edilmek istenmiştir. 1911-1912 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu ve İtalya Krallığı arasında geçen Mustafa Kemal Atatürk'ün de katıldığı, Osmanlı İmparatorluğu'nun Kuzey Afrika'daki son toprak parçası Trablusgarp ve on iki adaya İtalyan ordularının işgalci çıkartma yapmaları üzerine V. Mehmet'in emriyle gönüllü ve askerlerden oluşan, İtalyan ordularına karşın az sayıdaki Osmanlı askeri ile İtalyan kuvvetleri arasında Trablusgarp Savaşı yapılmıştır. Savaşın sonucunda Binbaşı Enver Paşa komutasındaki Osmanlı kuvvetleri ağır kayıplar almış ve Trablusgarp'ı İtalyanlara bırakmak zorunda kalmıştır. Yine savaş sonunda yapılan Uşi Antlaşması'na göre Trablusgarp ve Bingazi'de İtalyanlara, Rodos ve On İki Ada ise Osmanlı İmparatorluğu'na verilmiştir. Ancak İtalya Krallığı antlaşma şartlarına uymamış, Balkan Savaşları bitmesine rağmen adaları Osmanlı'ya vermeyerek, Rodos On İki Ada'yı işgal ederek kendi topraklarına kattığını ilan etmiştir ve 1912'de bunu Osmanlı'ya kabul ettirmiştir.
Birinci Dünya Savaşı'nın patlak vermesi sonrası İttifak Devletleri ile iş birliği yapan İtalya, Londra Paktı ile birlikte İtilaf Devletleri safına geçmiştir. Bu pakt, İtalya'ya Anadolu topraklarının belirli bir bölümünün verilmesini de içermektedir. Daha sonra Fransa ve İngiltere, İtalya'ya haber verilmeksizin Sykes-Picot Anlaşması'nı yapınca İtalya buna tepki göstermiştir. Bunun üstüne 1917'nin başında Saint-Jean-de-Maurienne'de yeni bir zirve yapılmış, Saint-Jean-de-Maurienne Anlaşması ile İzmir ve çevresi İtalya'ya bırakılmış, İtalya'nın tepkisi dindirilmek istenmiştir fakat savaşı bitiren Paris Barış Konferansı'nda İzmir'in Yunanistan'a verilmesi, İtalya'nın saf dışı kalmasına ve Anadolu'da hedef değiştirmesine yol açmıştır. Bu yeni hedef doğrultusunda İtalya Mart 1919'dan itibaren Akdeniz kıyılarını işgale başlamıştır fakat İtalya diğer işgal kuvvetlerinin aksine Anadolu Hareketi'yle çok ciddi çatışmalara girmemiştir. Hatta Anadolu Hareketi'ni Yunanistan'a karşı desteklemiştir. Yunan işgali ilerledikçe İtalyan işgalindeki bölgelere çekilen Türk askerlere herhangi bir İtalyan müdahalesi olmamıştır, İtalyan gemileri ile Söke ve Antalya limanlarına Anadolu Hareketi'nin Yunanistan'a karşı kullanması için silahlar taşınmıştır ve bu süreçte İtalyan medyası dünyaya Anadolu Hareketi'ni tanıtacak adımlar atmıştır. İtalya bu adımlara karşılık Ankara'dan ekonomik imtiyazlar istemiştir, Ankara Hükûmeti bu imtiyazları reddetmiştir ve Anadolu'da tutunamayan İtalya, Temmuz 1921'in başından itibaren Anadolu'dan çekilmeye başlamıştır. Anadolu Hareketi ile İtalya arasındaki bu ılımlı hava Ulusal Faşist Parti'nin İtalya'da iktidarı ele geçirmesiyle bozulmuş, Lozan Antlaşması'nda İtalya'nın özellikle adalar konusunda büyük tavizler istemesine yol açmıştır.
Kaynakça
- ^ *Türkiye Dış İşleri Bakanlığı. "Türkiye-İtalya Siyasi İlişkileri". 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ocak 2012. (3 Ocak 2011).
- ^ Bu anlaşma İtalyan tarihinde Trattato di Losanna - Lozan Anlaşması olarak geçmektedir. "Ouchy" Lozan'ın bir semtidir. Türkiye tarihinde 23 Temmuz 1923 Lozan Anlaşması ile anlam karışmasını önlemek için Uşi (Ouchy) Anlaşması olarak anılmaktadır.
- ^ Bülent Erandaç (20 Temmuz 2010). "Türkiye 'Ege Adaları' fırsatını nasıl kaçırdı?". Takvim. 16 Aralık 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Aralık 2014.
- ^ Oran, Baskın (2010). Turkish foreign policy, 1919-2006 : facts and analyses with documents. Salt Lake City: University of Utah Press. ss. 85 - 86. ISBN .
İtalya ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Türkiye ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Italya Turkiye iliskileri 1856 yilinda baslamistir Iki ulkenin de Akdeniz e siniri vardir Avrupa Birligi nin kurucu uyeleri arasinda bulunan Italya Turkiye nin Avrupa Birligi uyelik surecini desteklemektedir Italyan Hukumetleri Turkiye nin jeopolitik konumu nedeniyle Avrupa Birligi ne cok sey katacagini dusunmektedir Italya Turkiye iliskileriItalya TurkiyeDiplomatik MisyonItalya nin Ankara BuyukelciligiTurkiye nin Roma BuyukelciligiTemsilcilikBuyukelci Omer GucukIliskilerin tarihcesiOsmanli Donemi Avrupa da ulusal birligini epeyce gec saglayan Italya 20 yuzyilin ilk zamanlarinda dunyada emperyalist rekabet surerken Roma Imparatorlugu nun kutsal mirasina sahip olma amaciyla politika uretmeye baslamistir Bu dogrultuda Akdeniz havzasi Italya nin hedefi olmus Kuzey Afrika daki ve Anadolu daki Osmanli topraklari Italya tarafindan isgal edilmek istenmistir 1911 1912 yillari arasinda Osmanli Imparatorlugu ve Italya Kralligi arasinda gecen Mustafa Kemal Ataturk un de katildigi Osmanli Imparatorlugu nun Kuzey Afrika daki son toprak parcasi Trablusgarp ve on iki adaya Italyan ordularinin isgalci cikartma yapmalari uzerine V Mehmet in emriyle gonullu ve askerlerden olusan Italyan ordularina karsin az sayidaki Osmanli askeri ile Italyan kuvvetleri arasinda Trablusgarp Savasi yapilmistir Savasin sonucunda Binbasi Enver Pasa komutasindaki Osmanli kuvvetleri agir kayiplar almis ve Trablusgarp i Italyanlara birakmak zorunda kalmistir Yine savas sonunda yapilan Usi Antlasmasi na gore Trablusgarp ve Bingazi de Italyanlara Rodos ve On Iki Ada ise Osmanli Imparatorlugu na verilmistir Ancak Italya Kralligi antlasma sartlarina uymamis Balkan Savaslari bitmesine ragmen adalari Osmanli ya vermeyerek Rodos On Iki Ada yi isgal ederek kendi topraklarina kattigini ilan etmistir ve 1912 de bunu Osmanli ya kabul ettirmistir Birinci Dunya Savasi nin patlak vermesi sonrasi Ittifak Devletleri ile is birligi yapan Italya Londra Pakti ile birlikte Itilaf Devletleri safina gecmistir Bu pakt Italya ya Anadolu topraklarinin belirli bir bolumunun verilmesini de icermektedir Daha sonra Fransa ve Ingiltere Italya ya haber verilmeksizin Sykes Picot Anlasmasi ni yapinca Italya buna tepki gostermistir Bunun ustune 1917 nin basinda Saint Jean de Maurienne de yeni bir zirve yapilmis Saint Jean de Maurienne Anlasmasi ile Izmir ve cevresi Italya ya birakilmis Italya nin tepkisi dindirilmek istenmistir fakat savasi bitiren Paris Baris Konferansi nda Izmir in Yunanistan a verilmesi Italya nin saf disi kalmasina ve Anadolu da hedef degistirmesine yol acmistir Bu yeni hedef dogrultusunda Italya Mart 1919 dan itibaren Akdeniz kiyilarini isgale baslamistir fakat Italya diger isgal kuvvetlerinin aksine Anadolu Hareketi yle cok ciddi catismalara girmemistir Hatta Anadolu Hareketi ni Yunanistan a karsi desteklemistir Yunan isgali ilerledikce Italyan isgalindeki bolgelere cekilen Turk askerlere herhangi bir Italyan mudahalesi olmamistir Italyan gemileri ile Soke ve Antalya limanlarina Anadolu Hareketi nin Yunanistan a karsi kullanmasi icin silahlar tasinmistir ve bu surecte Italyan medyasi dunyaya Anadolu Hareketi ni tanitacak adimlar atmistir Italya bu adimlara karsilik Ankara dan ekonomik imtiyazlar istemistir Ankara Hukumeti bu imtiyazlari reddetmistir ve Anadolu da tutunamayan Italya Temmuz 1921 in basindan itibaren Anadolu dan cekilmeye baslamistir Anadolu Hareketi ile Italya arasindaki bu ilimli hava Ulusal Fasist Parti nin Italya da iktidari ele gecirmesiyle bozulmus Lozan Antlasmasi nda Italya nin ozellikle adalar konusunda buyuk tavizler istemesine yol acmistir Kaynakca Turkiye Dis Isleri Bakanligi Turkiye Italya Siyasi Iliskileri 3 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ocak 2012 3 Ocak 2011 Bu anlasma Italyan tarihinde Trattato di Losanna Lozan Anlasmasi olarak gecmektedir Ouchy Lozan in bir semtidir Turkiye tarihinde 23 Temmuz 1923 Lozan Anlasmasi ile anlam karismasini onlemek icin Usi Ouchy Anlasmasi olarak anilmaktadir Bulent Erandac 20 Temmuz 2010 Turkiye Ege Adalari firsatini nasil kacirdi Takvim 16 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Aralik 2014 Oran Baskin 2010 Turkish foreign policy 1919 2006 facts and analyses with documents Salt Lake City University of Utah Press ss 85 86 ISBN 9780874809046 Italya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Turkiye ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz