1426-1428 Osmanlı-Macar Savaşı, 1426 ve 1428 arasında Osmanlı Devleti ile Macar Krallığı arasında süren ve Osmanlıların zaferiyle biten savaş.
Osmanlı-Macar Savaşı (1426-1428) | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Macaristan-Osmanlı savaşları | |||||||||||
II. Murad | |||||||||||
| |||||||||||
Taraflar | |||||||||||
Osmanlı İmparatorluğu | Macaristan Krallığı Sırp Despotluğu Eflak Prensliği Transilvanya Litvanya Büyük Dükalığı Bosna Krallığı | ||||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||||
| Sigismund * Vılkoğlu Brankoviç * * Zawisza Czarny z Garbowa (ölü) * II. Dan | ||||||||||
Güçler | |||||||||||
40.000 |
Savaş öncesindeki durum
XIV. yüzyılın son çeyreğinden itibaren Balkanlar üzerinde hakimiyet mücadelesine giren Osmanlı Devleti ve Macaristan Krallığı Niğbolu Muharebesi'nden (1396) beri düşük yoğunluklu çatışma halindeydi. Macar kralı Sigismund Niğbolu'da uğradığı büyük yenilginin ardından Tuna'nın güneyinde Osmanlılara karşı büyük çaplı askerî harekâtlara girmekten kaçındı, zira 1411'de Kutsal Roma İmparatoru olduktan sonra kuzeyindeki istikrarsızlıklara, özellikle de 1419'dan sonra Hussit savaşları nedeniyle Bohemya'daki karışıklıklara odaklanmak istiyordu. Dolayısıyla, kuzeyindeki bu sorunlarla başedebilmek için, güneyde de Osmanlılara karşı Bosna Krallığı, Sırp Despotluğu ve Eflak Voyvodalığı'nı Macaristan'a bağlı tampon devletler olarak muhafaza etme stratejisini benimsedi.
Ankara Muharebesi'ndeki (1402) yenilgiden sonra I. Mehmed döneminde (1413-1421) yeniden toparlanan Osmanlı Devleti ise, 1421'de tahta çıkan II. Murad'ın iktidarına karşı çıkan Düzmece Mustafa'nın yarattığı iç karışıklığı bastırabilmek için, barışa ihtiyaç duymaktaydı. Karşılıklı çıkarlar çerçevesinde 1421 yılında Osmanlı Devleti ve Macaristan Krallığı tarihte ilk kez bir mütareke imzaladılar (bu anlaşma Macar Kralı Sigismund'un Kutsal Roma İmparatorluğu tacını da taşıyor olması nedeniyle, hukuken bu İmparatorluk'la akdedilmişti).
Bununla birlikte, iki devlet arasında Eflak üzerindeki güç mücadelesi vekâlet savaşı şeklinde devam etti. 1422 Eylül'ünde Macaristan Krallığı, Osmanlı'ya tâbi Eflak Prensi II. Radu'yu devirerek tahta Macar yanlısı II. Dan'ı çıkarmayı başardı. Osmanlı'nın Rumeli Beyleri 1423-1426 arasında bir taraftan sürekli akınlarla II. Radu'yu yeniden tahta çıkarmaya çalışırken, Osmanlı Devleti ve Macaristan Krallığı 1424 Temmuz'unda aralarındaki mütarekeyi yenilediler.
Bununla birlikte, gerek Eflak'taki mücadeleler gerek Osmanlı'ya bağlı Sırp Despotu Stefan Lazareviç'in yaşamının son yıllarında giriştiği Osmanlı karşıtı diplomatik faaliyetler 1426 yılında Osmanlı Devleti ve Macaristan Krallığı'nı yeniden savaş durumuna getirdi.
Savaş
Eflak'taki mücadele (1426-1427)
Osmanlılar II. Radu'yu yeniden tahta çıkarmak için 1426 yılında büyük çaplı bir askerî harekât düzenlediler. Radu'ya eşlik eden Osmanlı kuvvetleri 30 Mayıs 1426'da II. Dan'ın Macar komutan komutasındaki Macar birlikleriyle desteklenen ordusunu büyük bir yenilgiye uğrattı ve II. Radu'yu tahta çıkarttı.
Toparlanan Eflak ve Macar birlikleri karşı saldırıya geçtiler. II. Dan Silistre'ye, ise Vidin'e saldırdı. 1427'de ise II. Dan yeniden tahta oturtuldu. Macar Kralı Sigismund Tuna sınırının daha iyi korunmasını teminen, Boğdan Prensliği'nin elindeki Kili kalesini (Osmanlıların Dobruca'daki topraklarıyla komşuydu ve 1420'de ilk kez Osmanlı akıncılarının taarruzuna uğramıştı) 1422'deki Melno Antlaşması'yla büyük güç kaybına uğramış Töton Şövalyeleri'ne tahsis etti. Gerek bunu sağlayabilmek gerek Eflak'taki Türk nüfuzunun belini kalıcı olarak kırmak amacıyla 1427 yazında büyük bir orduyla bu ülkeye doğru yürüdü.
Bununla birlikte, Sırp Despotu Lazareviç'in 19 Temmuz 1427'de ölmesi nedeniyle Sırbistan'daki gelişmeler daha büyük önem taşıdığından seferini yarıda keserek süratle geri döndü ve Sırbistan'a yöneldi.
II. Dan ise, gerek Macar ordusunun desteğinin kalmaması gerek Osmanlı hücumları nedeniyle 1428'de II. Murad'a bağlılığını sundu.
Sırbistan'daki mücadele (1426-1428)
Osmanlı Devleti'ne bağlı Sırp Despotu Stefan Lazareviç; İşkodra, ve Ülgün gibi limanları zaptetmiş olan Venedik’e karşı 1421’den beri savaş halindeydi ve II. Murad'la dostluğuna önem veriyordu. Bunun karşılığında da Arnavutluk’taki Osmanlı uç beyleri de kendisine yardım ediyordu. Ancak, Lazareviç 12 Ağustos 1423'te Venedik'le bir anlaşma imzaladı ve 1426'da tasdik etti. Aynı yıl, 'yla Lazareviç Macar Kralı Sigismund'u tâbi olarak tanıdı.
Lazareviç'in her yıl Macar kralının yanına gitmesi ve Osmanlılar’a tâbiyetini unutmuş görünmesi II. Murad'ın gözünden kaçmadı. 1426'da Sırbistan’a giden Osmanlı elçisi Despotun Macaristan’dan dönmesini bekledi, ancak Despot tarafından kabul edilmedi. Bunun üzerine, Sofya’da bulunan II. Murad bir ordu yollayıp Lazareviç'in Alacahisar’a (Kruşevaç) kadar memleketini yağmalattı. Despot, hemen bir elçi göndererek Alacahisar’a kadar olan yerleri Osmanlılara terkedeceğini, her yıl haraç vereceğini, Macarlar veya kendisi tarafından Osmanlı topraklarına tecavüz edilmeyeceğini bildirdi. Osmanlılar da Bosna Krallığı'yla mücadelesinde kendisine yardım etmeyi kabul ettiler.
Lazareviç, Srebrenitsa'ya Osmanlı uç kuvvetleri de 1426 yazında güneyden Bosna’ya girdiler ve Hırvatistan’a kadar ilerlediler. Lazareviç'in Osmanlılara bağlığını bildirmesiyle sorunlar Osmanlılar açısından çözülmüş görünse de, Despot'un 19 Temmuz 1427'de ölümüyle onun mirası meselesi Sırbistan üzerinde Osmanlı-Macar mücadelesini birdenbire şiddetlendirdi.
Lazareviç, oğlu olmadığı için, despotluğu yeğeni Vılkoğlu Brankoviç'e bırakmıştı. Ancak, II. Murad da büyükbabası Yıldırım Beyazıt'ın Sırp Prenesi Olivera’yla (Lazareviç'in kızı) evliliğini öne sürerek kendisinin Sırp Despotluğu'nun meşrû vârisi olduğunu söyledi.
Sigismund ise 'ndan doğan haklarını öne sürerek 1427'de Belgrad'ı işgal etti (bu işgal Osmanlıların 1521'de Belgrad'ı fethine kadar sürdü). Osmanlı kuvvetleri de Alacahisar ve kapılarını Osmanlılara açan Tuna üzerindeki Güvercinlik kalesini (Golubaç) ve Macar adasını aldılar.
Macar kralı Sigismund 1427-1428 kışında hazırlıklarını yaparak 1428 Nisan'ında Güvercinlik’i kuşattıysa da, Vidin Sancakbeyi Sinan Bey’in yaptığı baskın üzerine geri çekildi; kuvvetlerinin önemli bir kısmı Tuna’da boğuldu veya esir edildi. Yeni despot Vılkoğlu II. Murad'a elçi gönderip Stefan Lazareviç ile II. Murad arasındaki eski antlaşmayı yeniledi, ayrıca kızı Mara'yı Padişah'a zevce olarak vermeyi kabul etti.
Savaşın sonu ve sonrası
Güvercinlik'te uğradığı büyük yenilginin ardından Macar Kralı Sigismund'un önünde Osmanlılarla savaş durumunu sona erdirmekten başka çare kalmadı. 1428 yılında Osmanlı Devleti ve Macaristan Krallığı arasında üç yıl süreli bir mütareke imzalandı. Bu mütarekeyle; Macaristan Krallığı Osmanlı Devleti'nin Sırp Despotluğu ve Eflak Prensliği üzerindeki hakimiyetini kabul ederken, Osmanlıların Alacahisar ve Güvercinlik'i fethini tanıdı.
Kuzey cephesinde elverişli koşullarda üç yıllık mütarekeyi temin eden II. Murad ise 1423'ten beri Selanik'i işgali altında bulunduran Venedik'le mücadelesine odaklanma olanağı buldu.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- İnalcık, Halil (2006). "II. Murad". TDV İslâm Ansiklopedisi. 31. Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 164-172. 6 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ocak 2021.
- "Romanians and Ottomans in the XIVth - XVIth Centuries", Tasin Gemil, Bükreş: Editura Enciclopedicã (2009), s. 150-152
- Setton, Kenneth M.; Hazard, Harry W.; Zacour, Norman P., (Ed.) (1989). A History of the Crusades, Volume VI: The Impact of the Crusades on Europe (İngilizce). Madison ve Londra: University of Wisconsin Press. s. 261-262. ISBN .
- "İslam Tarihi ve Medeniyeti - 12: Osmanlılar-1", Siyer (2018)
- "Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, c.2, s. 188-18910 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- "From Nicopolis to Mohács: A History of Ottoman-Hungarian Warfare, 1389-1526, Tamás Pálosfalvi, Brill (2018), s. 66-76
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
1426 1428 Osmanli Macar Savasi 1426 ve 1428 arasinda Osmanli Devleti ile Macar Kralligi arasinda suren ve Osmanlilarin zaferiyle biten savas Osmanli Macar Savasi 1426 1428 Macaristan Osmanli savaslariII MuradTarih1426 1428BolgeSirbistan Bulgaristan Eflak Bosna SlavonyaSebepOsmanli Devleti ile Macaristan Kralligi arasinda Sirp Despotlugu ile Eflak Voyvodaligi uzerindeki hakimiyet mucadelesiSonuc1428 yilinda uc yil sureli mutareke imzalandiCografi DegisikliklerMacaristan Kralligi Osmanlilarin Alacahisar ve Guvercinlik i ilhakini ve Sirp Despotlugu ile Eflak Voyvodaligi uzerindeki hakimiyetini tanidiTaraflarOsmanli ImparatorluguMacaristan Kralligi Sirp Despotlugu Eflak Prensligi Transilvanya Litvanya Buyuk Dukaligi Bosna KralligiKomutanlar ve liderlerII MuradSigismund Vilkoglu Brankovic Zawisza Czarny z Garbowa olu II DanGucler40 000Savas oncesindeki durumMacar Krali Sigismund XIV yuzyilin son ceyreginden itibaren Balkanlar uzerinde hakimiyet mucadelesine giren Osmanli Devleti ve Macaristan Kralligi Nigbolu Muharebesi nden 1396 beri dusuk yogunluklu catisma halindeydi Macar krali Sigismund Nigbolu da ugradigi buyuk yenilginin ardindan Tuna nin guneyinde Osmanlilara karsi buyuk capli askeri harekatlara girmekten kacindi zira 1411 de Kutsal Roma Imparatoru olduktan sonra kuzeyindeki istikrarsizliklara ozellikle de 1419 dan sonra Hussit savaslari nedeniyle Bohemya daki karisikliklara odaklanmak istiyordu Dolayisiyla kuzeyindeki bu sorunlarla basedebilmek icin guneyde de Osmanlilara karsi Bosna Kralligi Sirp Despotlugu ve Eflak Voyvodaligi ni Macaristan a bagli tampon devletler olarak muhafaza etme stratejisini benimsedi Ankara Muharebesi ndeki 1402 yenilgiden sonra I Mehmed doneminde 1413 1421 yeniden toparlanan Osmanli Devleti ise 1421 de tahta cikan II Murad in iktidarina karsi cikan Duzmece Mustafa nin yarattigi ic karisikligi bastirabilmek icin barisa ihtiyac duymaktaydi Karsilikli cikarlar cercevesinde 1421 yilinda Osmanli Devleti ve Macaristan Kralligi tarihte ilk kez bir mutareke imzaladilar bu anlasma Macar Krali Sigismund un Kutsal Roma Imparatorlugu tacini da tasiyor olmasi nedeniyle hukuken bu Imparatorluk la akdedilmisti Bununla birlikte iki devlet arasinda Eflak uzerindeki guc mucadelesi vekalet savasi seklinde devam etti 1422 Eylul unde Macaristan Kralligi Osmanli ya tabi Eflak Prensi II Radu yu devirerek tahta Macar yanlisi II Dan i cikarmayi basardi Osmanli nin Rumeli Beyleri 1423 1426 arasinda bir taraftan surekli akinlarla II Radu yu yeniden tahta cikarmaya calisirken Osmanli Devleti ve Macaristan Kralligi 1424 Temmuz unda aralarindaki mutarekeyi yenilediler Bununla birlikte gerek Eflak taki mucadeleler gerek Osmanli ya bagli Sirp Despotu Stefan Lazarevic in yasaminin son yillarinda giristigi Osmanli karsiti diplomatik faaliyetler 1426 yilinda Osmanli Devleti ve Macaristan Kralligi ni yeniden savas durumuna getirdi SavasEflak taki mucadele 1426 1427 Eflak Voyvodasi II Dan Osmanlilar II Radu yu yeniden tahta cikarmak icin 1426 yilinda buyuk capli bir askeri harekat duzenlediler Radu ya eslik eden Osmanli kuvvetleri 30 Mayis 1426 da II Dan in Macar komutan komutasindaki Macar birlikleriyle desteklenen ordusunu buyuk bir yenilgiye ugratti ve II Radu yu tahta cikartti Eflak Voyvodasi II Radu Toparlanan Eflak ve Macar birlikleri karsi saldiriya gectiler II Dan Silistre ye ise Vidin e saldirdi 1427 de ise II Dan yeniden tahta oturtuldu Macar Krali Sigismund Tuna sinirinin daha iyi korunmasini teminen Bogdan Prensligi nin elindeki Kili kalesini Osmanlilarin Dobruca daki topraklariyla komsuydu ve 1420 de ilk kez Osmanli akincilarinin taarruzuna ugramisti 1422 deki Melno Antlasmasi yla buyuk guc kaybina ugramis Toton Sovalyeleri ne tahsis etti Gerek bunu saglayabilmek gerek Eflak taki Turk nufuzunun belini kalici olarak kirmak amaciyla 1427 yazinda buyuk bir orduyla bu ulkeye dogru yurudu Bununla birlikte Sirp Despotu Lazarevic in 19 Temmuz 1427 de olmesi nedeniyle Sirbistan daki gelismeler daha buyuk onem tasidigindan seferini yarida keserek suratle geri dondu ve Sirbistan a yoneldi II Dan ise gerek Macar ordusunun desteginin kalmamasi gerek Osmanli hucumlari nedeniyle 1428 de II Murad a bagliligini sundu Sirbistan daki mucadele 1426 1428 Osmanli Devleti ne bagli Sirp Despotu Stefan Lazarevic Iskodra ve Ulgun gibi limanlari zaptetmis olan Venedik e karsi 1421 den beri savas halindeydi ve II Murad la dostluguna onem veriyordu Bunun karsiliginda da Arnavutluk taki Osmanli uc beyleri de kendisine yardim ediyordu Ancak Lazarevic 12 Agustos 1423 te Venedik le bir anlasma imzaladi ve 1426 da tasdik etti Ayni yil yla Lazarevic Macar Krali Sigismund u tabi olarak tanidi Lazarevic in her yil Macar kralinin yanina gitmesi ve Osmanlilar a tabiyetini unutmus gorunmesi II Murad in gozunden kacmadi 1426 da Sirbistan a giden Osmanli elcisi Despotun Macaristan dan donmesini bekledi ancak Despot tarafindan kabul edilmedi Bunun uzerine Sofya da bulunan II Murad bir ordu yollayip Lazarevic in Alacahisar a Krusevac kadar memleketini yagmalatti Despot hemen bir elci gondererek Alacahisar a kadar olan yerleri Osmanlilara terkedecegini her yil harac verecegini Macarlar veya kendisi tarafindan Osmanli topraklarina tecavuz edilmeyecegini bildirdi Osmanlilar da Bosna Kralligi yla mucadelesinde kendisine yardim etmeyi kabul ettiler Guvercinlik kalesi Lazarevic Srebrenitsa ya Osmanli uc kuvvetleri de 1426 yazinda guneyden Bosna ya girdiler ve Hirvatistan a kadar ilerlediler Lazarevic in Osmanlilara bagligini bildirmesiyle sorunlar Osmanlilar acisindan cozulmus gorunse de Despot un 19 Temmuz 1427 de olumuyle onun mirasi meselesi Sirbistan uzerinde Osmanli Macar mucadelesini birdenbire siddetlendirdi Lazarevic oglu olmadigi icin despotlugu yegeni Vilkoglu Brankovic e birakmisti Ancak II Murad da buyukbabasi Yildirim Beyazit in Sirp Prenesi Olivera yla Lazarevic in kizi evliligini one surerek kendisinin Sirp Despotlugu nun mesru varisi oldugunu soyledi Sigismund ise ndan dogan haklarini one surerek 1427 de Belgrad i isgal etti bu isgal Osmanlilarin 1521 de Belgrad i fethine kadar surdu Osmanli kuvvetleri de Alacahisar ve kapilarini Osmanlilara acan Tuna uzerindeki Guvercinlik kalesini Golubac ve Macar adasini aldilar Macar krali Sigismund 1427 1428 kisinda hazirliklarini yaparak 1428 Nisan inda Guvercinlik i kusattiysa da Vidin Sancakbeyi Sinan Bey in yaptigi baskin uzerine geri cekildi kuvvetlerinin onemli bir kismi Tuna da boguldu veya esir edildi Yeni despot Vilkoglu II Murad a elci gonderip Stefan Lazarevic ile II Murad arasindaki eski antlasmayi yeniledi ayrica kizi Mara yi Padisah a zevce olarak vermeyi kabul etti Savasin sonu ve sonrasiGuvercinlik te ugradigi buyuk yenilginin ardindan Macar Krali Sigismund un onunde Osmanlilarla savas durumunu sona erdirmekten baska care kalmadi 1428 yilinda Osmanli Devleti ve Macaristan Kralligi arasinda uc yil sureli bir mutareke imzalandi Bu mutarekeyle Macaristan Kralligi Osmanli Devleti nin Sirp Despotlugu ve Eflak Prensligi uzerindeki hakimiyetini kabul ederken Osmanlilarin Alacahisar ve Guvercinlik i fethini tanidi Kuzey cephesinde elverisli kosullarda uc yillik mutarekeyi temin eden II Murad ise 1423 ten beri Selanik i isgali altinda bulunduran Venedik le mucadelesine odaklanma olanagi buldu Ayrica bakinizSirp Despotlugu 1423 1430 Osmanli Venedik Savasi Eflak PrensligiDis baglantilarInalcik Halil 2006 II Murad TDV Islam Ansiklopedisi 31 Turkiye Diyanet Vakfi ss 164 172 6 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ocak 2021 Romanians and Ottomans in the XIVth XVIth Centuries Tasin Gemil Bukres Editura Enciclopedica 2009 s 150 152 Setton Kenneth M Hazard Harry W Zacour Norman P Ed 1989 A History of the Crusades Volume VI The Impact of the Crusades on Europe Ingilizce Madison ve Londra University of Wisconsin Press s 261 262 ISBN 0 299 10740 X Islam Tarihi ve Medeniyeti 12 Osmanlilar 1 Siyer 2018 Buyuk Osmanli Tarihi Joseph von Hammer c 2 s 188 18910 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde From Nicopolis to Mohacs A History of Ottoman Hungarian Warfare 1389 1526 Tamas Palosfalvi Brill 2018 s 66 76