1686-1700 Osmanlı-Rus Savaşı, 1683-1699 Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşı'nın bir parçasıdır. II. Viyana Kuşatması sonrasında çok sayıda Avrupa ülkesi Osmanlı İmparatorluğu'na karşı birleşerek saldırıya geçti. 1686 yılında Rusya da Kutsal İttifak ülkelerine katıldı. 1687 ve 1689 yıllarında Kırım'a, 1695 ve 1696 yıllarında ise Osmanlılara ait Azak'a saldırıya geçtiler. Kırım'da başarılı olamayan Rusya, Azak'ı ele geçirmeyi başardı. Savaş 1700 yılında İstanbul'da imzalanan bir antlaşmayla sona erdi.
1686-1700 Osmanlı-Rus Savaşı | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları Osmanlı-Rus Savaşları | |||||||
![]() 1696 yılında Azak şehrinde savaş. | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
![]() ![]() | ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
![]() ![]() ![]() | ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
Güçler | |||||||
14.000 (sadece Kırım Cephesi) Toplam: Bilinmiyor | 330.000 (sadece Kırım Cephesi) Toplam: Bilinmiyor | ||||||
Kayıplar | |||||||
Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Kırım seferleri
2 Mayıs 1687 tarihinde Çar Vasili Golitsin komutasındaki 132.000 kişilik bir Rus ordusu Kırım'a karşı sefere çıktı. 30 Mayıs'ta bu orduya sol kıyı Kazaklarının atamanı İvan Samoyloviç'in komutasındaki 50.000 kişilik bir Kazak ordusu katıldı. Yaz sıcağında ilerleyen bu büyük ordu yiyecek ve su sıkıntısına uğradı. 17 Haziran'da ulaşmaya çalıştıkları Perekop Kıstağı'ndan 6 hafta uzaklığındayken geri dönmeye karar verdiler.
1689 yılında Ruslar bir kez daha aynı sefere çıktılar. Bu sefer Şubat ayında yola çıkarak yaz sıcağından sakınmak istiyorlardı. 20 Mayıs'ta Perekop Kıstağı'na ulaştılar ama Kırım Hanlığı'nın saldırısına uğradılar. Su sıkıntısı baş gösterdi. Golitsin yine geri çekilme emri verdi. Her iki Kırım seferi de başarısız olmuştu. Yine de bu savaş, Kırım Hanlığı'nı meşgul ederek Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'nda Osmanlıların yardımına koşmalarına engel olmuşlardı.
Azak seferleri
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlrTDJReEwwTmhjSFIxY21WZmIyWmZRWHB2ZGw4eE5qazJMbkJ1Wnk4eU1UQndlQzFEWVhCMGRYSmxYMjltWDBGNmIzWmZNVFk1Tmk1d2JtYz0ucG5n.png)
Rusların ilk Azak seferi 1695 yılının baharında başladı. 27 Haziran'da Ruslar Azak Kalesi'ni kuşattılar. Ancak Osmanlıların nehir yoluyla kaleye erzak ve cephane getirmelerini engelleyemediler. Ruslar 5 Ağustos ve 25 Eylül'de iki defa saldırıya geçtiler. Ancak başarısızlığa uğradılar. 1 Ekim'de kuşatmayı kaldırmak zorunda kaldılar.
Bu kuşatmanın başarısız olması üzerine Rus Çarı I. Petro hemen bir donanma inşa edilmesini emretti. 1696 yılının Nisan ayında Aleksei Shein komutasındaki 75.000 kişilik bir ordu kara yoluyla Azak Kalesi'ne doğru yola çıktı. Aynı zamanda yeni inşa edilmiş Rus donanması Voronej Nehri ve Don Nehri yoluyla Azak Kalesi'ne doğru yelken açtı. 27 Mayıs'ta bu donanma Azak Kalesi'ni kuşattı. 14 Haziran'da 4.000 asker ve 23 gemiden oluşan Osmanlı donanması Azak Kalesi'nin yardımına yetişti. Ancak Rus Donanması 2 Osmanlı gemisini batırmayı başardı. 19 Temmuz'da Azak Kalesi Rusların eline geçti.
Sonuçlar
Kırım'da fazla bir başarı elde edemeyen Rusya bu savaşta Azak Kalesi'ni ele geçirmeyi başarmıştı. Bu savaş ayrıca Rus donanmasının ilk büyük başarısıydı. 14 Temmuz 1700 tarihinde Osmanlı Devleti Rusya'yla İstanbul Antlaşması'nı imzalayarak Azak Kalesi'ni Ruslara bıraktı. Ayrıca Rusların Taganrog'da inşa ettikleri kaleyi kabullenmek zorunda kaldı.
Kaynakça
Bu madde önerilmeyen biçimde kaynaklandırılmıştır. () |
- ^ Torke 2002, p. 85.
- ^ Устрялов Н.Г. «История царствования Петра Великого». — Т. 1—3. — СПб., 1858
- ^ Lindsey Hughes, Sophia, Regent of Russia: 1657 - 1704, (Yale University Press, 1990), 206.
- ^ Генрих Антонович Леер. Обзор войн России от Петра. Великого до наших дней. Часть I. Издание второе. Москва
- ^ 2 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2020.
- ^ . 16 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2020.
- ^ "Azak Çarpışmaları". 18 Eylül 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Haziran 2012.
- ^ İstanbul Antlaşması[]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
1686 1700 Osmanli Rus Savasi 1683 1699 Osmanli Kutsal Ittifak Savasi nin bir parcasidir II Viyana Kusatmasi sonrasinda cok sayida Avrupa ulkesi Osmanli Imparatorlugu na karsi birleserek saldiriya gecti 1686 yilinda Rusya da Kutsal Ittifak ulkelerine katildi 1687 ve 1689 yillarinda Kirim a 1695 ve 1696 yillarinda ise Osmanlilara ait Azak a saldiriya gectiler Kirim da basarili olamayan Rusya Azak i ele gecirmeyi basardi Savas 1700 yilinda Istanbul da imzalanan bir antlasmayla sona erdi 1686 1700 Osmanli Rus SavasiOsmanli Kutsal Ittifak SavaslariOsmanli Rus Savaslari1696 yilinda Azak sehrinde savas Tarih1686 1700BolgeKirim ve Azak gunumuzde Ukrayna SonucAzak tarafinda Ruslar basarili oldular Fakat Kirim tarafinda basarisiz oldular Istanbul AntlasmasiTaraflarOsmanli Imparatorlugu Kirim HanligiRusya Carligi Habsburg Monarsisi Polonya Litvanya Birligi Kazak HetmanligiKomutanlar ve liderlerElmas Mehmed Pasa Koprulu Amcazade Haci Huseyin Pasa I Selim GirayI PetroGucler14 000 sadece Kirim Cephesi Toplam Bilinmiyor330 000 sadece Kirim Cephesi Toplam BilinmiyorKayiplarBilinmiyorBilinmiyorKirim seferleri2 Mayis 1687 tarihinde Car Vasili Golitsin komutasindaki 132 000 kisilik bir Rus ordusu Kirim a karsi sefere cikti 30 Mayis ta bu orduya sol kiyi Kazaklarinin atamani Ivan Samoylovic in komutasindaki 50 000 kisilik bir Kazak ordusu katildi Yaz sicaginda ilerleyen bu buyuk ordu yiyecek ve su sikintisina ugradi 17 Haziran da ulasmaya calistiklari Perekop Kistagi ndan 6 hafta uzakligindayken geri donmeye karar verdiler 1689 yilinda Ruslar bir kez daha ayni sefere ciktilar Bu sefer Subat ayinda yola cikarak yaz sicagindan sakinmak istiyorlardi 20 Mayis ta Perekop Kistagi na ulastilar ama Kirim Hanligi nin saldirisina ugradilar Su sikintisi bas gosterdi Golitsin yine geri cekilme emri verdi Her iki Kirim seferi de basarisiz olmustu Yine de bu savas Kirim Hanligi ni mesgul ederek Osmanli Kutsal Ittifak Savaslari nda Osmanlilarin yardimina kosmalarina engel olmuslardi Azak seferleriAzak Kalesi nin Ruslar tarafindan alinmasi 1696 Ruslarin ilk Azak seferi 1695 yilinin baharinda basladi 27 Haziran da Ruslar Azak Kalesi ni kusattilar Ancak Osmanlilarin nehir yoluyla kaleye erzak ve cephane getirmelerini engelleyemediler Ruslar 5 Agustos ve 25 Eylul de iki defa saldiriya gectiler Ancak basarisizliga ugradilar 1 Ekim de kusatmayi kaldirmak zorunda kaldilar Bu kusatmanin basarisiz olmasi uzerine Rus Cari I Petro hemen bir donanma insa edilmesini emretti 1696 yilinin Nisan ayinda Aleksei Shein komutasindaki 75 000 kisilik bir ordu kara yoluyla Azak Kalesi ne dogru yola cikti Ayni zamanda yeni insa edilmis Rus donanmasi Voronej Nehri ve Don Nehri yoluyla Azak Kalesi ne dogru yelken acti 27 Mayis ta bu donanma Azak Kalesi ni kusatti 14 Haziran da 4 000 asker ve 23 gemiden olusan Osmanli donanmasi Azak Kalesi nin yardimina yetisti Ancak Rus Donanmasi 2 Osmanli gemisini batirmayi basardi 19 Temmuz da Azak Kalesi Ruslarin eline gecti SonuclarKirim da fazla bir basari elde edemeyen Rusya bu savasta Azak Kalesi ni ele gecirmeyi basarmisti Bu savas ayrica Rus donanmasinin ilk buyuk basarisiydi 14 Temmuz 1700 tarihinde Osmanli Devleti Rusya yla Istanbul Antlasmasi ni imzalayarak Azak Kalesi ni Ruslara birakti Ayrica Ruslarin Taganrog da insa ettikleri kaleyi kabullenmek zorunda kaldi KaynakcaBu madde onerilmeyen bicimde kaynaklandirilmistir Gosterilen kaynaklar kaynak gosterme sablonlari kullanilarak dipnot belirtme bicemine uygun olarak duzenlenmelidir Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Torke 2002 p 85 Ustryalov N G Istoriya carstvovaniya Petra Velikogo T 1 3 SPb 1858 Lindsey Hughes Sophia Regent of Russia 1657 1704 Yale University Press 1990 206 Genrih Antonovich Leer Obzor vojn Rossii ot Petra Velikogo do nashih dnej Chast I Izdanie vtoroe Moskva 2 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Haziran 2020 16 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Haziran 2020 Azak Carpismalari 18 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Haziran 2012 Istanbul Antlasmasi olu kirik baglanti