1980 Azor Adaları depremi, 1 Ocak 1980 günü Azor Adaları'nı vuran bir depremdi. Deprem sonucu 61 kişi öldü, 400'den fazla kişi yaralandı ve Terceira ile São Jorge adalarında ciddi hasar meydana geldi. Richter ölçeğine göre 7.2 büyüklüğünde olan depremde Pico ve Faial adalarında da hasar meydana geldi. Deprem, Azor Adaları'nda meydana gelen diğer depremlerde olduğu gibi bir doğrultu atımlı fayda meydana gelmişti.
UTC zamanı | 1980-01-01 16:42:42 |
---|---|
Yerel tarih | 1 Ocak 1980 |
Yerel saat | 15:43:39 (UTC-01.00) |
Büyüklük | 7.2 Richter |
Derinlik | 10 km |
Merkez üs | 38°49′N 27°47′W / 38.81°K 27.78°B |
Maks. şiddet | VIII (Yıkıcı) - IX (Çok yıkıcı) |
Tsunami | Angra do Heroismo'da küçük bir tsunami kaydedildi |
Etkilenen ülkeler/bölgeler | Portekiz Azor Adaları |
Kayıplar | 61 ölü 400'den fazla yaralı |
Deprem nedeniyle dönemin Portekiz başkanı António Ramalho Eanes üç günlük ulusal yas ilan etti. Portekiz Hava Kuvvetleri tarafından başlatılan yardım çalışmalarına daha sonra hükûmet destekli kuruluşlar da katıldı.
Jeoloji
Deprem, 1950'den beri adalarda meydana gelen en büyük depremdi.
Volkanik kökenli olan Azor Adaları, Orta Atlantik Sırtı'nın doğusundaki tektonik olarak karmaşık bir bölgede bulunur. Avrasya ile Afrika levhalarının sınırına yakın olsalar da genellikle kendi küçük levhalarına sahip oldukları kabul edilir. Bu deprem ise kuzeybatı-güneydoğu doğrultusundaki bir doğrultu atım fayındaki bir hareketten kaynaklanmıştır.
Depremin artçı şokları sona erdikten sonra araştırmalar yapıldı ve depreme ilişkin odak mekanizması çözüldü. Depremdeki şokların hareketi daha önce Azor Adaları'nda meydana gelen diğer depremlerle benzerlik göstermekteydi. Bu depremlerde, sağ yanal fay kaymasını gören bilim insanları, birleşik düğüm düzleminin sorumlu olduğunu bulmuşlardı. Bu bölgedeki tüm kırılmalar doğrultu atım kökenlidir ve nispeten büyük bir boyutta meydana gelir. Bu araştırmalar nedeniyle, Azor Adaları'ndaki volkanik etkinliğin depremsel hareketlilik tarafından kontrol edildiği düşünülmektedir.
Meydana gelen zararlar
Deprem Azor Adaları'nı Richter ölçeğine göre 7.2 olan bir büyüklükle vurdu. Üç ayrı adada (Terceira, São Jorge ve ) kayda değer ölçüde zarara yol açan depremde pek çok bina hasar gördü. Bölgeden verilen haberlere göre Terceira adasındaki evlerin yaklaşık %70'i tamamen yıkıldı, bunların arasında adanın o dönemki başkenti Angra do Heroísmo'nun tarihî merkezi de vardı. Kiliseler gibi halka hizmet veren binalar genellikle depremi zarar görmeden atlattı, buna rağmen bir kısmının da çöktüğü bildirildi. Elektrik ve su bazı bölgelerde kesildi.
İlk açıklanan ölü sayısı 52 idi, bu daha sonra 61'e yükseltildi. İlk başta 300 olarak açıklanan yaralı sayısı da daha sonra 400'den fazla kişiye yükseltildi. En az 20 bin kişi deprem sonucu evsiz kaldı. Pico ve Faial adalarında da küçük miktarda hasar meydana geldi.
'nde depremden kaynaklanan herhangi bir ölüm veya zarar bildirilmedi.
Tepkiler ve yardım çalışmaları
Lajes'te bulunan ABD askerleri yardım çalışmalarına yardım etti, 150 aileye üste barınak sağladı. Portekiz Hava Kuvvetleri depremzedelere yardım sağladı, João Coutinho türü bir korvet de adalara tıbbi yardım taşıdı. Başkan António Ramalho Eanes tıbbi yardım personeli ve battaniye gibi yardım malzemeleriyle birlikte uçakla adalara gitti. Polis ve gönüllü itfaiyecilerden oluşan yerel görevliler yardım malzemelerinin kolaylıkla taşınabilmesi için yolları temizledi. Bununla birlikte, enkazda depremden kurtulanlar için arama-kurtarma çalışmaları başlatıldı. Kısa bir süre sonra evsiz kalan 200 aile için çadırlar kuruldu. projesi tarafından da 100 adet çadır gönderildi.
Başkan Eanes depremin ardından üç günlük ulusal yas ilan etti. Depremden sonra bölgeye on dokuz adet sismograf yerleştirildi. On biri sismik aktiviteyi izlemek için kullanılan sismografların sekizi aynı zamanda jeotermal veriler de sağlamaktadır.
Deprem, pek çok kişiyi bölgeyi terk edip Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etmek zorunda bıraktı. Bu deprem, pek çok ada sakinini göçe zorlayan bir doğal felaket dizisi sırasında gerçekleşti. 1975'te 8000, 1981'de ise 2500 kişi adayı terk etti.
Analiz ve günümüzdeki durum
Daha sonra yapılan bazı araştırmalar depremin zarara yol açmasını sağlayan etkenleri ortaya çıkardı. A. Malheiro (2006), depremin verdiği zarardan beş ana etkeni sorumlu tuttu. Depremden en çok zarar gören binalar, fay hattının yakınına ve sağlam olmayan toprağın üzerine yapılmıştı. Bu binalar kötü biçimde yapılmışlardı ve ilgili yasadaki kriterleri karşılamıyorlardı.
Günümüzde Azor Adaları bölgesindeki faylar aktif olup deprem ve toprak kayması riski sürmektedir.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c d e f g h i j "Earthquakes devastates Azores Island". Western Newspapers Inc. 2 Ocak 1980. 20 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Eylül 2009.
- ^ a b c Borges, J.F., Bezzeghoud, M., Buforn, E., Pro, C. & Fitas, A. 2007. "The 1980, 1997 and 1998 Azores earthquakes and some seismo-tectonic implications", Tectonophysics, 435, 37-54. [1]
- ^ a b Hirn, A.; Haessler, H.; Trong, P.Hoang; Wittlinger, G.; Victor, L. A. Mendes (Temmuz 1980). "Aftershock sequence of the January 1, 1980, earthquake and present-day tectonics in the Azores". . 7 (7). ABD Jeofizik Birliği. ss. 501-504. doi:10.1029/GL007i007p00501.
- ^ Udías, Agustín; Buforn, Elisa (1990). "Regional stresses along the Eurasia-Africa plate boundary derived from focal mechanisms of large earthquakes". Pure and Applied Geophysics. 136 (4). Birkhäuser Basel. ss. 433-448. doi:10.1007/BF00878580.
- ^ a b c "Today in Earthquake History: January 1". ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu. 18 Şubat 2009. 12 Mart 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Eylül 2009.
- ^ a b "Quake Hits Azores Islands; at Least 52 Die, 300 Hurt". Los Angeles Times. Eddy Hartenstein. 2 Ocak 1980. 22 Ekim 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Eylül 2009.
- ^ "Earthquake Kills 52 in the Azores". The New York Times. Arthur Ochs Sulzberger, Jr. 2 Ocak 1980. 22 Ekim 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Eylül 2009.
- ^ a b Azores' Exiles Forsake U.S. And Go Home". The New York Times (Arthur Ochs Sulzberger, Jr.). 3 Ekim 1982
- ^ a b "Lajes Field History - Humanitarian Efforts, 1980s and 1990s". Lajes Hava Üssü. 22 Şubat 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Eylül 2009.
- ^ Lee, Kan; Hung, William (2003). International handbook of earthquake and engineering seismology, Part 2. International Association of Seismology and Physics of the Earth's Interior's, sf. 1415.
- ^ a b Malheiro, A. (Ağustos 2006). "Geological hazards in the Azores archipelago: Volcanic terrain instability and human vulnerability". Journal of Volcanology & Geothermal Research. 156 (1-2).
- Genel
- Lee, Kan; Hung, William (2003). International handbook of earthquake and engineering seismology, Part 2. International Association of Seismology and Physics of the Earth's Interior's.
- Silva, M (2005). Caracterização da sismicidade histórica dos Açores com base na reinterpretação de dados de macrossísmica: contribuição para avaliação do risco sísmico nas ilhas do Grupo Central (Portekizce). Ponta Delgada: University of the Azores, Departamento de Geociências. ss. sf. 146.
- Madeira, J. (1992). "O regime tectónico nos Açores". C.S. Oliveira, A.R. Lucas and J.H. Guedes (Ed.). Monografia 10 anos após o sismo dos Açores de 1 de Janeiro de 1980 (Portekizce). 1. Secretaria Regional da Habitação e Obras Públicas (Terceira); Laboratório Nacional de Engenharia Civil (Lisbon). ss. sf. 163-174.
- CVARG (2010). . Centro de Vulcanologia e Availação de Riscos Geológicos. 13 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2011.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
1980 Azor Adalari depremi 1 Ocak 1980 gunu Azor Adalari ni vuran bir depremdi Deprem sonucu 61 kisi oldu 400 den fazla kisi yaralandi ve Terceira ile Sao Jorge adalarinda ciddi hasar meydana geldi Richter olcegine gore 7 2 buyuklugunde olan depremde Pico ve Faial adalarinda da hasar meydana geldi Deprem Azor Adalari nda meydana gelen diger depremlerde oldugu gibi bir dogrultu atimli fayda meydana gelmisti 1980 Azor Adalari depremiUTC zamani1980 01 01 16 42 42Yerel tarih1 Ocak 1980Yerel saat15 43 39 UTC 01 00 Buyukluk7 2 RichterDerinlik10 kmMerkez us38 49 N 27 47 W 38 81 K 27 78 B 38 81 27 78Maks siddetVIII Yikici IX Cok yikici TsunamiAngra do Heroismo da kucuk bir tsunami kaydedildiEtkilenen ulkeler bolgelerPortekiz Azor AdalariKayiplar61 olu 400 den fazla yarali Deprem nedeniyle donemin Portekiz baskani Antonio Ramalho Eanes uc gunluk ulusal yas ilan etti Portekiz Hava Kuvvetleri tarafindan baslatilan yardim calismalarina daha sonra hukumet destekli kuruluslar da katildi JeolojiDeprem 1950 den beri adalarda meydana gelen en buyuk depremdi Volkanik kokenli olan Azor Adalari Orta Atlantik Sirti nin dogusundaki tektonik olarak karmasik bir bolgede bulunur Avrasya ile Afrika levhalarinin sinirina yakin olsalar da genellikle kendi kucuk levhalarina sahip olduklari kabul edilir Bu deprem ise kuzeybati guneydogu dogrultusundaki bir dogrultu atim fayindaki bir hareketten kaynaklanmistir Depremin artci soklari sona erdikten sonra arastirmalar yapildi ve depreme iliskin odak mekanizmasi cozuldu Depremdeki soklarin hareketi daha once Azor Adalari nda meydana gelen diger depremlerle benzerlik gostermekteydi Bu depremlerde sag yanal fay kaymasini goren bilim insanlari birlesik dugum duzleminin sorumlu oldugunu bulmuslardi Bu bolgedeki tum kirilmalar dogrultu atim kokenlidir ve nispeten buyuk bir boyutta meydana gelir Bu arastirmalar nedeniyle Azor Adalari ndaki volkanik etkinligin depremsel hareketlilik tarafindan kontrol edildigi dusunulmektedir Meydana gelen zararlarDeprem Azor Adalari ni Richter olcegine gore 7 2 olan bir buyuklukle vurdu Uc ayri adada Terceira Sao Jorge ve kayda deger olcude zarara yol acan depremde pek cok bina hasar gordu Bolgeden verilen haberlere gore Terceira adasindaki evlerin yaklasik 70 i tamamen yikildi bunlarin arasinda adanin o donemki baskenti Angra do Heroismo nun tarihi merkezi de vardi Kiliseler gibi halka hizmet veren binalar genellikle depremi zarar gormeden atlatti buna ragmen bir kisminin da coktugu bildirildi Elektrik ve su bazi bolgelerde kesildi Ilk aciklanan olu sayisi 52 idi bu daha sonra 61 e yukseltildi Ilk basta 300 olarak aciklanan yarali sayisi da daha sonra 400 den fazla kisiye yukseltildi En az 20 bin kisi deprem sonucu evsiz kaldi Pico ve Faial adalarinda da kucuk miktarda hasar meydana geldi nde depremden kaynaklanan herhangi bir olum veya zarar bildirilmedi Tepkiler ve yardim calismalariLajes te bulunan ABD askerleri yardim calismalarina yardim etti 150 aileye uste barinak sagladi Portekiz Hava Kuvvetleri depremzedelere yardim sagladi Joao Coutinho turu bir korvet de adalara tibbi yardim tasidi Baskan Antonio Ramalho Eanes tibbi yardim personeli ve battaniye gibi yardim malzemeleriyle birlikte ucakla adalara gitti Polis ve gonullu itfaiyecilerden olusan yerel gorevliler yardim malzemelerinin kolaylikla tasinabilmesi icin yollari temizledi Bununla birlikte enkazda depremden kurtulanlar icin arama kurtarma calismalari baslatildi Kisa bir sure sonra evsiz kalan 200 aile icin cadirlar kuruldu projesi tarafindan da 100 adet cadir gonderildi Baskan Eanes depremin ardindan uc gunluk ulusal yas ilan etti Depremden sonra bolgeye on dokuz adet sismograf yerlestirildi On biri sismik aktiviteyi izlemek icin kullanilan sismograflarin sekizi ayni zamanda jeotermal veriler de saglamaktadir Deprem pek cok kisiyi bolgeyi terk edip Amerika Birlesik Devletleri ne goc etmek zorunda birakti Bu deprem pek cok ada sakinini goce zorlayan bir dogal felaket dizisi sirasinda gerceklesti 1975 te 8000 1981 de ise 2500 kisi adayi terk etti Analiz ve gunumuzdeki durumDaha sonra yapilan bazi arastirmalar depremin zarara yol acmasini saglayan etkenleri ortaya cikardi A Malheiro 2006 depremin verdigi zarardan bes ana etkeni sorumlu tuttu Depremden en cok zarar goren binalar fay hattinin yakinina ve saglam olmayan topragin uzerine yapilmisti Bu binalar kotu bicimde yapilmislardi ve ilgili yasadaki kriterleri karsilamiyorlardi Gunumuzde Azor Adalari bolgesindeki faylar aktif olup deprem ve toprak kaymasi riski surmektedir KaynakcaOzel a b c d e f g h i j Earthquakes devastates Azores Island Western Newspapers Inc 2 Ocak 1980 20 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Eylul 2009 a b c Borges J F Bezzeghoud M Buforn E Pro C amp Fitas A 2007 The 1980 1997 and 1998 Azores earthquakes and some seismo tectonic implications Tectonophysics 435 37 54 1 a b Hirn A Haessler H Trong P Hoang Wittlinger G Victor L A Mendes Temmuz 1980 Aftershock sequence of the January 1 1980 earthquake and present day tectonics in the Azores 7 7 ABD Jeofizik Birligi ss 501 504 doi 10 1029 GL007i007p00501 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Udias Agustin Buforn Elisa 1990 Regional stresses along the Eurasia Africa plate boundary derived from focal mechanisms of large earthquakes Pure and Applied Geophysics 136 4 Birkhauser Basel ss 433 448 doi 10 1007 BF00878580 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim a b c Today in Earthquake History January 1 ABD Jeoloji Arastirmalari Kurumu 18 Subat 2009 12 Mart 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Eylul 2009 a b Quake Hits Azores Islands at Least 52 Die 300 Hurt Los Angeles Times Eddy Hartenstein 2 Ocak 1980 22 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Eylul 2009 Earthquake Kills 52 in the Azores The New York Times Arthur Ochs Sulzberger Jr 2 Ocak 1980 22 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Eylul 2009 a b Azores Exiles Forsake U S And Go Home The New York Times Arthur Ochs Sulzberger Jr 3 Ekim 1982 a b Lajes Field History Humanitarian Efforts 1980s and 1990s Lajes Hava Ussu 22 Subat 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Eylul 2009 Lee Kan Hung William 2003 International handbook of earthquake and engineering seismology Part 2 International Association of Seismology and Physics of the Earth s Interior s sf 1415 a b Malheiro A Agustos 2006 Geological hazards in the Azores archipelago Volcanic terrain instability and human vulnerability Journal of Volcanology amp Geothermal Research 156 1 2 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim GenelLee Kan Hung William 2003 International handbook of earthquake and engineering seismology Part 2 International Association of Seismology and Physics of the Earth s Interior s Silva M 2005 Caracterizacao da sismicidade historica dos Acores com base na reinterpretacao de dados de macrossismica contribuicao para avaliacao do risco sismico nas ilhas do Grupo Central Portekizce Ponta Delgada University of the Azores Departamento de Geociencias ss sf 146 Madeira J 1992 O regime tectonico nos Acores C S Oliveira A R Lucas and J H Guedes Ed Monografia 10 anos apos o sismo dos Acores de 1 de Janeiro de 1980 Portekizce 1 Secretaria Regional da Habitacao e Obras Publicas Terceira Laboratorio Nacional de Engenharia Civil Lisbon ss sf 163 174 CVARG 2010 Centro de Vulcanologia e Availacao de Riscos Geologicos 13 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Nisan 2011