Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
A-10 Thunderbolt II, Amerikan Fairchild Republic şirketi tarafından üretilen; kara birliklerine yakın hava desteği sağlama görevi için ABD Hava Kuvvetleri için özel olarak geliştirilmiş bir saldırı uçağıdır. Orijinal takma adı "Warthog" (kısaca Hog) olmasına rağmen II. Dünya Savaşı'nda kara birliklerine yakın hava desteği sağlamış olan P-47 Thunderbolt'a izafeten aynı isimle anılmaktadır.
| A-10 Thunderbolt II | |
|---|---|
 Afganistan üzerinde yakıt aldıktan sonra 74. Avcı Filosu'na ait bir A-10 Thunderbolt II (2011) | |
| Türü | Yakın hava desteği saldırı uçağı |
| Ulusal köken |  ABD |
| Üretici | Fairchild Republic |
| İlk uçuş | 10 Mayıs 1972) |
| Hizmete giriş | Mart 1977 |
| Durumu | Etkin hizmette |
| Ana kullanıcı | Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri |
| Üretim sayısı | 745 (715 A-10A + 30 A-10B) |
| Birim maliyeti | $11.7 milyon (Yaklaşık olarak) |
A-10 Thunderbolt II, düşük irtifa ve düşük hızda manevra yapabilen, isabetli silah sevk yeteneği olan basit ve etkili, her türlü yer hedefine özellikle de tank ve zırhlı araçlara saldırabilen çift motorlu bir jet uçağıdır. Soğuk Savaş döneminde yapacağı alçak uçuşlarla Sovyet tank ve zırhlılarını imha etmek üzere tasarlanmıştır. "Tank Katili" olarak da bilinir. Savaş alanı üzerinde 300 m altındaki irtifalara inip büyük kanat alanı sayesinde düşük hızlarda yerdeki düşman unsurlarını ateş altına alabilir. Kısa ve ham pistlerden iniş-kalkış yapabilmesi Thunderbolt'a cepheye yakın alanlardan harekât olanağı sağlar. Oldukça dayanıklı bir uçaktır, bu da ona geniş bir savaş yarıçapı ve savaş alanında uzun süre kalabilme yeteneği vermektedir. Sistem ve zırhı sayesinde hayatta kalma olasılığı yüksektir. Hasara karşın pilotun uçağı üsse geri döndürebilecek şekildeki dizaynı ve görev yükü-menzili uçağın dikkat çeken unsurlarıdır. Pilot kabininin etrafı 3.8 cm kalınlığında titanyum zırh ile kaplıdır. Uçağın tümü zırhlı değildir, zırh sadece kokpite ve yakıt deposuna uygulanmıştır. Uçağın dizaynında performanstan çok alçak irtifa (300 m) seyirlerinde yerden açılacak ateşe karşın hedefin imhası ve üsse dönme esas alınmıştır. Bu özellikleri kullanıcı pilotların uçağa güven duymasına ve hedefe giderken konsantrasyonunun korunmasını sağlar. I. Körfez Savaşı'nda bazı A-10 uçaklarında, gövde ve kanatlarda 30 cm civarında uçaksavar mermi delikleri olmasına karşın uçaklar üsse geri dönebilmiştir.
Geliştirilmesi
ABD, Vietnam Savaşı'nda yakın hava desteği için çok değişik tipte farklı uçaklar kullandı. Fakat hiçbirinden beklediği verimi alamadı. Vietnam deneyimleri neticesine, Soğuk Savaşta farklı coğrafyalarda yakın hava desteği sağlayabilecek bir uçak ihtiyacı olduğu saptandı. Northrop Grumman YA-9 ve Fairchild Republic A-10 arasından A-10 seçildi ve 715 adetlik sipariş verildi. Tek kişilik olan A modeli 10 Mayıs 1972'de, iki kişilik eğitim amaçlı olan B modeli de Mayıs 1974'te ilk uçuşunu gerçekleştirdi. İlk servis A-10 uçağı Eylül 1975'te Arizona/Davis-Monthan Hava Üssü'nde göreve başladı. Mart 1984'te son A-10'un teslimatı da tamamlandı. 1978'de FAC (İleri Hava Kontrolü) için bazı A-10 uçakları OA-10 standardına getirildi. Makinalı top kaldı ancak hedef için beyaz dumanlı roketler ve daha sonra da lazer işaretleyiciler takıldı. A-10 ile OA-10 arasındaki temel fark OA-10'un kendini hava tehdidine karşı korumak için AIM-9 Sidewinder havadan-havaya füze taşıyabilmesidir. A-10'un A, B ve C versiyonları vardır. B modeli eğitim versiyonudur ve az sayıda (30) üretilmiştir. Modernizasyon sonrası ortaya çıkan C modeli ilk uçuşunu 20 Şubat 2005'te gerçekleştirmiştir. A-10C geliştirilmiş nişan alma teknolojileri sayesinde JDAM (Müşterek Doğrudan Taarruz Mühimmatı) ve rüzgar etkisi düzeltilmiş mühimmat dağıtıcılar gibi önceki versiyonlarda bulunmayan akıllı silah sistemlerini kullanma yeteneğine sahiptir. Datalink ve glass (dijital) kokpite sahip olan A-10C geliştirilen yetenekleri sayesinde hem her türlü hava koşulunda daha etkin silah donanımı ile yakın hava desteği (CAS) görevlerinde daha etkin olabilecek, hem de daha değerli hedeflerin vurulmasında görev yapabilecektir. En güncel modernizasyon paketini oluşturan Hassas Angajman Programı Aralık 2006'da Arizona Davis-Monthan Hava Kuvvetleri Üssü’nde tanıtılmıştır. Bu program dahilinde sensörlerin tam entegrasyonu, veri bağlantısı ve hedefleme podu başta olmak üzere, birçok geliştirmeye tabi tutulacak olan yeni nesil A-10'lar, bu çalışmaların sonucunda, daha yüksek irtifalardan ve daha uzun menzilden taarruz yapabilecek. Program çerçevesinde uçağın kokpiti de iki adet yeni çok-fonksiyonlu renkli gösterge ve yeni bir HOTAS arayüzünün sisteme eklenmesi ile geliştirilecek. Bu yenilikler pilotun durumsal farkındalığını ve görev performansını arttıracaktır.
A-10, iki adet General Electric TF34-GE-100 turbofan motoru taşımaktadır. Bu motorların her biri 9.565 libre gücündedir. Motorlar gövde üstündedir ve birbirinden ayrılmıştır. Böylece yerden gelebilecek saldırılarda hasar görmemesi amaçlanmıştır. Motorlardan birisi isabet alsa dahi diğer motor göreve devam edebilir. Motor sesi çok değişiktir, hafif bir ıslık sesini andırır. Bu da uçağın saldırı anında erken fark edilmemesini sağlar. Motorlar düşük sıcaklık yaydıklarından stinger gibi yerden atılan ısıya duyarlı füzelerin takibini zorlaştırır. Uçağın radar izi oldukça yüksektir, radar emici malzeme kullanılmamıştır.
Soğuk Savaş döneminde T-62 tanklarının zırhlarını orta irtifadan imha etmek için geliştirilen 30 mm'lik (GAU-8/A) Gatling Makinalı Topu uçağın en etkili silahıdır. Top, 7 namluludur ve 0.43 kg-0.75 kg ağırlığında 1.350 adet mermi kullanır. 6500 metreden tank imhası yapabilir, pilotun seçimine göre dakikada 2100-4200 mermi atabilir. Gatling topunda seyreltilmiş uranyumlu mermiler kullanılır, mermi çekirdeklerinin içinde seyreltilmiş radyasyonlu uranyum çubuklar bulunmaktadır. Bu uranyum çubuklar merminin ateşlenmesi ile ısınarak kimyasal ve atomik bir reaksiyona girer. Hedefi vuran mermi bir bomba etkisi yaparak patlar. Dakikada 3900 mermi havadan yağan bomba yağmuru gibidir. Uçak, dahili top cephanesi ve 11 adet harici silah istasyonunda azami 16.000 libre (7.260 kg), tam dahili yakıtla 12.000 libre azami harici silah yükü taşıyabilmektedir. Uçakta kullanılan diğer mühimmatlar; AGM-65 Maverick, AIM-9L Sidewinder (Sadece OA-10 modelinde), GBU-10 Paveway II, GBU-12 Paveway II, GBU-16 Paveway II ve GBU-24 Paveway III Lazer güdümlü bombalar, Mk-20 Rockeye, BLU-1, BLU-27/B Rockeye II, BL-755, CBU-52/58/71/87/89/97 Demet bombaları, Mk-82/83/84 Genel maksat bombaları, Mk-77 Yangın bombası (Napalm), JDAM (Sadece A-10C modelinde), CBU-105 WCMD (Sadece A-10C modelinde), LAU-68 Hydra 70 mm (2.76 inç) ve 127 mm (5.0 inç) Roket podları taşıyabilmektedir. A-10 ayrıca ALQ-131 elektronik önlem (ECM) podu ve LITENING AT/Sniper XR hedefleme podları (Sadece A-10C modelinde) da taşıyabilmektedir. NVIS (Gece Görüş Sistemi) de Thunderbolt'un sahip olduğu sistemlerden biridir. Bu sistemle uçaklar gece karanlığında da yer hedeflerine saldırı düzenleyebilmektedir.
A-10, I. Körfez, Kosova, Afganistan ve II. Körfez Savaşlarında görev yapmıştır. En büyük başarısı deniz seviyesindeki düz arazide gerçekleşen I. Körfez Savaşı'dır. Uçağın üretim amaçlarına uygunluk gösteren bir coğrafya olan Irak'ta 144 adet A-10 uçağı toplam 8.100 sorti yaptı. % 95.7 göreve hazırlık oranıyla bu filo, tüm savaşta harcanan AGM-65 Maverick'lerin % 90'ını ateşledi. Hedefleri arasında; zırhlı araçlar, personel taşıyıcılar, ikmal konvoyları, Scud lançerleri yer aldı. A-10'lar 987 Irak tankını, 1.200 topçu bataryasını, 9 SAM lançerini, 96 radar istasyonunu ve 2.000 kadar kamyon & taşıyıcı vs aracı tahrip ettiler. Ayrıca Kuveyt sınırında iki adet Mi serisi Irak helikopteri 30 mm Gatling topu ile düşürüldü. I. Körfez Savaşında bir A-10 sağ motoruna 45 adet, sol motoruna ise 20 adet 20 mm lik uçak savar mermisi isabet etmesine rağmen, patlamış iniş takımlarıyla üssüne dönebilmiş ve sorunsuz bir iniş gerçekleştirmiştir.
I. Körfez Savaşı'ndan sonra ABD Hava Kuvvetleri kuvvet yapısında standartlaşma istemekteydi. A-10 uçaklarının bir kısmının müttefik devletlere transferleri ve yerlerine yakın hava desteği için düzenlenmiş F-16 (A-16) uçaklarının hizmete girmesi planlandı. Türkiye'ye de NATO Güney Kanat Yardımı kapsamında 50 adet A-10 uçağının satışı teklif edildi. Türk tarafının yaptığı incelemeler sonunda bu uçakların yaş ve açık depolama sonucu kullanılabilir hale getirilebilmesinin zor ve pahalı olduğu ve standartların dışında (30 mm makinalı top, motorlar) parçalarının olması gerekçesiyle teklif kabul görmedi. Teklifin kabulü durumunda hizmet ömrünü yarılamış 2 filoluk bir kuvvet için Türkiye'de büyük bir altyapı yatırımı yapılması gerekecekti. Ayrıca, uçakların Hava Kuvvetlerinde mi yoksa Kara Kuvvetlerinde mi görev yapacağı tartışması da yaşanmıştı.
Yakın Hava Desteği uçağının önemini iyi kavrayan ABD Hava Kuvvetlerini, A-10'ların yerine F-16'ları zırhlı hedeflere saldırı ve yakın hava desteği öncelik alınarak modernize edip "A-16" adıyla göreve katmayı planlıyordu. Fakat 1990'ların ikinci yarısında gövde altında 30 mm Gatling toplu F-16 uçaklarıyla yapılan denemelerde problemlerle karşılaşıldı. F-16'nın serbest uçuşlu bomba atışında isabet yüzdesi A-10'dan daha yüksekti fakat yakın hava desteği için yapması gereken düşük irtifa/düşük hızda manevraların uçağın kritik aksamında yüksek oranda yıpranma yaptığı belirlendi. Böylece bu plandan vazgeçildi ve A-10'un modernize edilmesi kararlaştırıldı. Modernizasyon sonucu bu uçakların 2040'a kadar hizmette kalması planlandı. Modernize edilmeyen uçakların Güney Kore, Japonya, Suudi Arabistan gibi müttefik devletlere yardım kapsamında transferi düşünüldü fakat bu ülkeler saldırı helikopteri tedarikini tercih ettiler.
A-10'un tek kullanıcısı ABD'dir. ABD Hava Kuvvetleri (USAF) ve Ulusal Hava Muhafızları (ANG) birliklerine bağlı 150+ A-10A, 100+ OA-10A ve 95 A-10C (Ocak 2008 yılı tahmini verileri) aktif olarak görev yapmaktadır. Çeşitli modernizasyon programları ile bu uçakların 2040'lı yıllara kadar hizmette tutulması planlanmaktadır.
Teknik özellikler
- Boyut Doneleri
- Uzunluk : 16.26 m (53.33 ft)
- Kanat Genişliği : 17.53 m (57.50 ft)
- Yükseklik : 4.47 m (14.67 ft)
- Kanat alanı: 47.02 m² (506 ft2)
- Ağırlık Doneleri
- Boş Ağırlık : 9.183 kg (20.246 lb)
- Azami Kalkış Ağırlığı : 23.585 kg (52.000 lb)
- Yakıt Kapasitesi : Dahili : 4.885 kg (10.700 lb), Harici : 3 x 600 galon (2.270 lt) yakıt tankı
- Azami Faydalı Yük : 7.260 kg (16.000 lb)
- Güç Kaynağı
- Motor : 2 x General Electric TF-34-GE-100 turbofan
- Motor Gücü : 2 x 9.565 lbf (40.32 kN)
- Performans
- Azami Hız : 705 km/s (440 mph) (Deniz seviyesinde)
- Seyrüsefer Hızı : 555 km/s (345 mph) (Deniz seviyesinde)
- Servis Tavanı : 41.200 ft (12.550 m)
- Tırmanma Hızı : 6.000 ft (1.800 m) / dakika
- Menzil : Azami yakıt ile 3.950 km (2.130 nm), Tipik yükleme ile 2.000 km (1.080 nm)
- G Limiti : + 5.5
Silah donanımı
- Top
- 1 x 30 mm (GAU-8/A) Gatling (7 namlu, 1.350 mermi)
- Havadan Havaya Muharebe Füzeleri
- AIM-9L Sidewinder (Sadece OA-10 versiyonunda)
- Havadan Karaya Taarruz Füzeleri
- AGM-65B/D/G Maverick
- Bombalar
- GBU-10 Paveway II, GBU-12 Paveway II, GBU-16 Paveway II, GBU-24 Paveway III Lazer güdümlü bombalar
- Mk-20 Rockeye, BLU-1, BLU-27/B Rockeye II, BL-755, CBU-52/58/71/87/89/97 Demet bombaları
- Mk-82/83/84 Genel maksat bombaları
- Mk-77 Yangın bombası (Napalm)
- JDAM (A-10C)
- CBU-105 WCMD (A-10C)
- LAU-68 Hydra 70 ;mm (2.76 inç) ve 127 mm (5.0 inç) Roket podları
- Elektronik Muharebe Destek Donanımları
- ALQ-131 ECM podu
- LITENING AT/Sniper XR hedefleme podları (A-10C)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
A 10 Thunderbolt II Amerikan Fairchild Republic sirketi tarafindan uretilen kara birliklerine yakin hava destegi saglama gorevi icin ABD Hava Kuvvetleri icin ozel olarak gelistirilmis bir saldiri ucagidir Orijinal takma adi Warthog kisaca Hog olmasina ragmen II Dunya Savasi nda kara birliklerine yakin hava destegi saglamis olan P 47 Thunderbolt a izafeten ayni isimle anilmaktadir A 10 Thunderbolt IIAfganistan uzerinde yakit aldiktan sonra 74 Avci Filosu na ait bir A 10 Thunderbolt II 2011 TuruYakin hava destegi saldiri ucagiUlusal koken ABDUreticiFairchild RepublicIlk ucus10 Mayis 1972 52 yil once 1972 05 10 Hizmete girisMart 1977DurumuEtkin hizmetteAna kullaniciAmerika Birlesik Devletleri Hava KuvvetleriUretim sayisi745 715 A 10A 30 A 10B Birim maliyeti 11 7 milyon Yaklasik olarak A 10 Thunderbolt II dusuk irtifa ve dusuk hizda manevra yapabilen isabetli silah sevk yetenegi olan basit ve etkili her turlu yer hedefine ozellikle de tank ve zirhli araclara saldirabilen cift motorlu bir jet ucagidir Soguk Savas doneminde yapacagi alcak ucuslarla Sovyet tank ve zirhlilarini imha etmek uzere tasarlanmistir Tank Katili olarak da bilinir Savas alani uzerinde 300 m altindaki irtifalara inip buyuk kanat alani sayesinde dusuk hizlarda yerdeki dusman unsurlarini ates altina alabilir Kisa ve ham pistlerden inis kalkis yapabilmesi Thunderbolt a cepheye yakin alanlardan harekat olanagi saglar Oldukca dayanikli bir ucaktir bu da ona genis bir savas yaricapi ve savas alaninda uzun sure kalabilme yetenegi vermektedir Sistem ve zirhi sayesinde hayatta kalma olasiligi yuksektir Hasara karsin pilotun ucagi usse geri dondurebilecek sekildeki dizayni ve gorev yuku menzili ucagin dikkat ceken unsurlaridir Pilot kabininin etrafi 3 8 cm kalinliginda titanyum zirh ile kaplidir Ucagin tumu zirhli degildir zirh sadece kokpite ve yakit deposuna uygulanmistir Ucagin dizayninda performanstan cok alcak irtifa 300 m seyirlerinde yerden acilacak atese karsin hedefin imhasi ve usse donme esas alinmistir Bu ozellikleri kullanici pilotlarin ucaga guven duymasina ve hedefe giderken konsantrasyonunun korunmasini saglar I Korfez Savasi nda bazi A 10 ucaklarinda govde ve kanatlarda 30 cm civarinda ucaksavar mermi delikleri olmasina karsin ucaklar usse geri donebilmistir GelistirilmesiABD Vietnam Savasi nda yakin hava destegi icin cok degisik tipte farkli ucaklar kullandi Fakat hicbirinden bekledigi verimi alamadi Vietnam deneyimleri neticesine Soguk Savasta farkli cografyalarda yakin hava destegi saglayabilecek bir ucak ihtiyaci oldugu saptandi Northrop Grumman YA 9 ve Fairchild Republic A 10 arasindan A 10 secildi ve 715 adetlik siparis verildi Tek kisilik olan A modeli 10 Mayis 1972 de iki kisilik egitim amacli olan B modeli de Mayis 1974 te ilk ucusunu gerceklestirdi Ilk servis A 10 ucagi Eylul 1975 te Arizona Davis Monthan Hava Ussu nde goreve basladi Mart 1984 te son A 10 un teslimati da tamamlandi 1978 de FAC Ileri Hava Kontrolu icin bazi A 10 ucaklari OA 10 standardina getirildi Makinali top kaldi ancak hedef icin beyaz dumanli roketler ve daha sonra da lazer isaretleyiciler takildi A 10 ile OA 10 arasindaki temel fark OA 10 un kendini hava tehdidine karsi korumak icin AIM 9 Sidewinder havadan havaya fuze tasiyabilmesidir A 10 un A B ve C versiyonlari vardir B modeli egitim versiyonudur ve az sayida 30 uretilmistir Modernizasyon sonrasi ortaya cikan C modeli ilk ucusunu 20 Subat 2005 te gerceklestirmistir A 10C gelistirilmis nisan alma teknolojileri sayesinde JDAM Musterek Dogrudan Taarruz Muhimmati ve ruzgar etkisi duzeltilmis muhimmat dagiticilar gibi onceki versiyonlarda bulunmayan akilli silah sistemlerini kullanma yetenegine sahiptir Datalink ve glass dijital kokpite sahip olan A 10C gelistirilen yetenekleri sayesinde hem her turlu hava kosulunda daha etkin silah donanimi ile yakin hava destegi CAS gorevlerinde daha etkin olabilecek hem de daha degerli hedeflerin vurulmasinda gorev yapabilecektir En guncel modernizasyon paketini olusturan Hassas Angajman Programi Aralik 2006 da Arizona Davis Monthan Hava Kuvvetleri Ussu nde tanitilmistir Bu program dahilinde sensorlerin tam entegrasyonu veri baglantisi ve hedefleme podu basta olmak uzere bircok gelistirmeye tabi tutulacak olan yeni nesil A 10 lar bu calismalarin sonucunda daha yuksek irtifalardan ve daha uzun menzilden taarruz yapabilecek Program cercevesinde ucagin kokpiti de iki adet yeni cok fonksiyonlu renkli gosterge ve yeni bir HOTAS arayuzunun sisteme eklenmesi ile gelistirilecek Bu yenilikler pilotun durumsal farkindaligini ve gorev performansini arttiracaktir Agir ucaksavar yaralarina ragmen ussune geri donmeyi basaran bir A 10 A 10 iki adet General Electric TF34 GE 100 turbofan motoru tasimaktadir Bu motorlarin her biri 9 565 libre gucundedir Motorlar govde ustundedir ve birbirinden ayrilmistir Boylece yerden gelebilecek saldirilarda hasar gormemesi amaclanmistir Motorlardan birisi isabet alsa dahi diger motor goreve devam edebilir Motor sesi cok degisiktir hafif bir islik sesini andirir Bu da ucagin saldiri aninda erken fark edilmemesini saglar Motorlar dusuk sicaklik yaydiklarindan stinger gibi yerden atilan isiya duyarli fuzelerin takibini zorlastirir Ucagin radar izi oldukca yuksektir radar emici malzeme kullanilmamistir Soguk Savas doneminde T 62 tanklarinin zirhlarini orta irtifadan imha etmek icin gelistirilen 30 mm lik GAU 8 A Gatling Makinali Topu ucagin en etkili silahidir Top 7 namluludur ve 0 43 kg 0 75 kg agirliginda 1 350 adet mermi kullanir 6500 metreden tank imhasi yapabilir pilotun secimine gore dakikada 2100 4200 mermi atabilir Gatling topunda seyreltilmis uranyumlu mermiler kullanilir mermi cekirdeklerinin icinde seyreltilmis radyasyonlu uranyum cubuklar bulunmaktadir Bu uranyum cubuklar merminin ateslenmesi ile isinarak kimyasal ve atomik bir reaksiyona girer Hedefi vuran mermi bir bomba etkisi yaparak patlar Dakikada 3900 mermi havadan yagan bomba yagmuru gibidir Ucak dahili top cephanesi ve 11 adet harici silah istasyonunda azami 16 000 libre 7 260 kg tam dahili yakitla 12 000 libre azami harici silah yuku tasiyabilmektedir Ucakta kullanilan diger muhimmatlar AGM 65 Maverick AIM 9L Sidewinder Sadece OA 10 modelinde GBU 10 Paveway II GBU 12 Paveway II GBU 16 Paveway II ve GBU 24 Paveway III Lazer gudumlu bombalar Mk 20 Rockeye BLU 1 BLU 27 B Rockeye II BL 755 CBU 52 58 71 87 89 97 Demet bombalari Mk 82 83 84 Genel maksat bombalari Mk 77 Yangin bombasi Napalm JDAM Sadece A 10C modelinde CBU 105 WCMD Sadece A 10C modelinde LAU 68 Hydra 70 mm 2 76 inc ve 127 mm 5 0 inc Roket podlari tasiyabilmektedir A 10 ayrica ALQ 131 elektronik onlem ECM podu ve LITENING AT Sniper XR hedefleme podlari Sadece A 10C modelinde da tasiyabilmektedir NVIS Gece Gorus Sistemi de Thunderbolt un sahip oldugu sistemlerden biridir Bu sistemle ucaklar gece karanliginda da yer hedeflerine saldiri duzenleyebilmektedir A 10 I Korfez Kosova Afganistan ve II Korfez Savaslarinda gorev yapmistir En buyuk basarisi deniz seviyesindeki duz arazide gerceklesen I Korfez Savasi dir Ucagin uretim amaclarina uygunluk gosteren bir cografya olan Irak ta 144 adet A 10 ucagi toplam 8 100 sorti yapti 95 7 goreve hazirlik oraniyla bu filo tum savasta harcanan AGM 65 Maverick lerin 90 ini atesledi Hedefleri arasinda zirhli araclar personel tasiyicilar ikmal konvoylari Scud lancerleri yer aldi A 10 lar 987 Irak tankini 1 200 topcu bataryasini 9 SAM lancerini 96 radar istasyonunu ve 2 000 kadar kamyon amp tasiyici vs araci tahrip ettiler Ayrica Kuveyt sinirinda iki adet Mi serisi Irak helikopteri 30 mm Gatling topu ile dusuruldu I Korfez Savasinda bir A 10 sag motoruna 45 adet sol motoruna ise 20 adet 20 mm lik ucak savar mermisi isabet etmesine ragmen patlamis inis takimlariyla ussune donebilmis ve sorunsuz bir inis gerceklestirmistir USAF A 10A Thunderbolt II I Korfez Savasi ndan sonra ABD Hava Kuvvetleri kuvvet yapisinda standartlasma istemekteydi A 10 ucaklarinin bir kisminin muttefik devletlere transferleri ve yerlerine yakin hava destegi icin duzenlenmis F 16 A 16 ucaklarinin hizmete girmesi planlandi Turkiye ye de NATO Guney Kanat Yardimi kapsaminda 50 adet A 10 ucaginin satisi teklif edildi Turk tarafinin yaptigi incelemeler sonunda bu ucaklarin yas ve acik depolama sonucu kullanilabilir hale getirilebilmesinin zor ve pahali oldugu ve standartlarin disinda 30 mm makinali top motorlar parcalarinin olmasi gerekcesiyle teklif kabul gormedi Teklifin kabulu durumunda hizmet omrunu yarilamis 2 filoluk bir kuvvet icin Turkiye de buyuk bir altyapi yatirimi yapilmasi gerekecekti Ayrica ucaklarin Hava Kuvvetlerinde mi yoksa Kara Kuvvetlerinde mi gorev yapacagi tartismasi da yasanmisti Yakin Hava Destegi ucaginin onemini iyi kavrayan ABD Hava Kuvvetlerini A 10 larin yerine F 16 lari zirhli hedeflere saldiri ve yakin hava destegi oncelik alinarak modernize edip A 16 adiyla goreve katmayi planliyordu Fakat 1990 larin ikinci yarisinda govde altinda 30 mm Gatling toplu F 16 ucaklariyla yapilan denemelerde problemlerle karsilasildi F 16 nin serbest ucuslu bomba atisinda isabet yuzdesi A 10 dan daha yuksekti fakat yakin hava destegi icin yapmasi gereken dusuk irtifa dusuk hizda manevralarin ucagin kritik aksaminda yuksek oranda yipranma yaptigi belirlendi Boylece bu plandan vazgecildi ve A 10 un modernize edilmesi kararlastirildi Modernizasyon sonucu bu ucaklarin 2040 a kadar hizmette kalmasi planlandi Modernize edilmeyen ucaklarin Guney Kore Japonya Suudi Arabistan gibi muttefik devletlere yardim kapsaminda transferi dusunuldu fakat bu ulkeler saldiri helikopteri tedarikini tercih ettiler A 10 un tek kullanicisi ABD dir ABD Hava Kuvvetleri USAF ve Ulusal Hava Muhafizlari ANG birliklerine bagli 150 A 10A 100 OA 10A ve 95 A 10C Ocak 2008 yili tahmini verileri aktif olarak gorev yapmaktadir Cesitli modernizasyon programlari ile bu ucaklarin 2040 li yillara kadar hizmette tutulmasi planlanmaktadir Teknik ozelliklerBoyut Doneleri Uzunluk 16 26 m 53 33 ft Kanat Genisligi 17 53 m 57 50 ft Yukseklik 4 47 m 14 67 ft Kanat alani 47 02 m 506 ft2 Agirlik Doneleri Bos Agirlik 9 183 kg 20 246 lb Azami Kalkis Agirligi 23 585 kg 52 000 lb Yakit Kapasitesi Dahili 4 885 kg 10 700 lb Harici 3 x 600 galon 2 270 lt yakit tanki Azami Faydali Yuk 7 260 kg 16 000 lb Guc Kaynagi Motor 2 x General Electric TF 34 GE 100 turbofan Motor Gucu 2 x 9 565 lbf 40 32 kN Performans Azami Hiz 705 km s 440 mph Deniz seviyesinde Seyrusefer Hizi 555 km s 345 mph Deniz seviyesinde Servis Tavani 41 200 ft 12 550 m Tirmanma Hizi 6 000 ft 1 800 m dakika Menzil Azami yakit ile 3 950 km 2 130 nm Tipik yukleme ile 2 000 km 1 080 nm G Limiti 5 5Silah donanimiGAU 8 Avenger makinali topTam muhimmati yuku ile A 10 Thunderbolt IITop 1 x 30 mm GAU 8 A Gatling 7 namlu 1 350 mermi Havadan Havaya Muharebe Fuzeleri AIM 9L Sidewinder Sadece OA 10 versiyonunda Havadan Karaya Taarruz Fuzeleri AGM 65B D G Maverick Bombalar GBU 10 Paveway II GBU 12 Paveway II GBU 16 Paveway II GBU 24 Paveway III Lazer gudumlu bombalar Mk 20 Rockeye BLU 1 BLU 27 B Rockeye II BL 755 CBU 52 58 71 87 89 97 Demet bombalari Mk 82 83 84 Genel maksat bombalari Mk 77 Yangin bombasi Napalm JDAM A 10C CBU 105 WCMD A 10C LAU 68 Hydra 70 mm 2 76 inc ve 127 mm 5 0 inc Roket podlari Elektronik Muharebe Destek Donanimlari ALQ 131 ECM podu LITENING AT Sniper XR hedefleme podlari A 10C