3M6 Shmel (Rusça 3М6 «Шмель»; Türkçe Yabanarısı) SSCB tarafından geliştirilmiş MCLOS güdümleme sistemine sahip bir tür güdümlü tanksavar füzesidir. (Rusya Savunma Bakanlığı Füze ve Topçu Dairesi)ndeki adı "3M6"dır. NATO rapor adı ise AT-1 Snapperdır.
İnsan taşıması güç olduğu için yüksek hareket kabiliyetli araçlar veya helikopterden ateşlenebilir. Füze kendisinden önce kullanılmakta olan örneğin gibi isabetli atış yüzdesi 1500 metrenin altında olan(bu çok düşük bir orandır) silahların yerine geçmesi için geliştirilmiştir. Ancak bu silahın vuruş yüzdesi çok olmasına rağmen azami menzili 2000 metredir.
Ancak sahip olduğu hantal güdümleme sistemi, düşük hızı ve vuruş yüzdesinden ötürü ileride SACLOS sistemine sahip AT-5 Spandrel geliştirilecektir..
Üretimi
3M6 Shmel temelde batı ülkelerinde kullanılan ATGMler örneğin Nord Aviation füzesine bakılarak üretilmiş ancak ebat olarak büyük kalmıştır. Füze Kolomna da bulunan Special Mortar Design Bureau (Rusça SKB Gladkostvolnoi artillerii) tarafından (ayrıca bu büro AT-3 Sagger modelinden de sorumluydu) geliştirilmiştir.
Tasarlanma aşaması çok çabuk olan füze güdümsüz olarak ilk uçuşlarına Nisan 1958 tarihinde başlamıştır. Ardından güdümlü uçuşlarını Haziran ve Temmuz 1958 de devam edilmiştir. 28 Ağustos 1958 tarihinde silahlı kuvvetlere denemeleri için teslim edilmiştir. 1 Ağustos 1960 tarihinde ordu servisine girmiştir. Halka ilk gösterimi 1963 yılıdır.
Tarihi
Bu füze iki tür kara aracında kullanılmıştır:
- 2P26 GAZ-69 zırhsız hafif kamyon- 4 fırlatma rayı üzerine monte edilmiştir. Füzeler araçtan 30 metre ileriden kontrol istasyonundan yapılmaktaydı. 1960 yılında hizmete girdi.
- 2P27 Zırhlı - 3 adet yukarı veya öne hareketli fırlatma rayı (çevresi zırhla kapalı) 1964 yılında ordu servisine girdi.
Bu araçlar hareketli piyade alayları bünyesinde tanksavar takımları olarak hizmet etmekteydi. Her batarya üç adet müfrezeden her müfreze üç adet fırlatma aracı ve bir komuta aracından oluşuyordu.
Bu sistem 1967 yılındaki Altı gün savaşı sırasında Mısır ordusu tarafından kullanıldı. Birkaç yerde kullanılan füze sadece bir adet düşman tankını kullanım dışında bırakabilmiştir. Bu görevdeki isabetli vuruş oranı yaklaşık olarak 25% de kalmıştır.
Kuzey Kore 1975 yılında bu füze üzerinde bazı değişiklikler yapmıştır.
Tanımı
Füze hedefe ilerlerken bir komuta kolundan yararlanmaktadır. Bu yüzden füzenin isabet oranı füzeyi kullanan mürettebatın becerisine kalmaktadır. Komuta kolu ile yapılan güdümleme füzeye çok ince bir kablo yardımıyla iletilmektedir.
MCLOS sistemi büyük çoğunlukla sistemi kullanan kişinin becerisine ihtiyaç duymaktadır. Bu sistemin görevlerdeki etkinliğinin düşük olması kendisinden sonra üretilecek ve çok daha kolay olan kullanımlı SACLOS sisteminin üretimine önayak olmuştur.
Tek sorun hedefin füze varıncaya kadar geçen süre içerisinde (azami menzile ulaşması yaklaşık yirmi saniye) harekete geçmeye veya geriye çekilerek duman perdesi arkasına saklanarak operatörün görüşünden kaçmaya vakti olmasıdır. Bunun yanında ebadının büyüklüğünden ötürü aracın sadece birkaç mermi, örneğin aracı sadece üç adet füze taşıyabilmektedir.
Kullanan ülkeler
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta AT-1 Snapper ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- http://www.fas.org/man/dod-101/sys/land/row/at-1.htm 21 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- Hull, A.W., Markov, D.R., Zaloga, S.J. (1999). Soviet/Russian Armor and Artillery Design Practices 1945 to Present. Darlington Productions. .
- Jane's Weapon Systems 1977
- in Russian
Sovyetler Birliği ve Rusya tarafından geliştirilen füze sistemleri | |
---|---|
Havadan Havaya Muharebe Füzeleri AAM'ler · · · · · · · · · · (AA-10 'Alamo') · AA-11 'Archer' · · Havadan Karaya Taarruz Füzeler Hava Savunma Füzeleri · · SA-3 Goa · · · · SA-6 Gainful · SA-7 Grail · · · SA-10 Grumble · · · · · · SA-16 Gimlet · · SA-18 Grouse · SA-19 Grisom · · SA-21 Growler · · · Karadan / Gemiden Gemiye Karşı Füzeler · · · · · · · · · · · · · Kısa Menzili Balistik Füzeler · · · · · · · Karadan Karaya Füzeler |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
3M6 Shmel Rusca 3M6 Shmel Turkce Yabanarisi SSCB tarafindan gelistirilmis MCLOS gudumleme sistemine sahip bir tur gudumlu tanksavar fuzesidir Rusya Savunma Bakanligi Fuze ve Topcu Dairesi ndeki adi 3M6 dir NATO rapor adi ise AT 1 Snapperdir 3M6 Shmel AT 1 Snapper Insan tasimasi guc oldugu icin yuksek hareket kabiliyetli araclar veya helikopterden ateslenebilir Fuze kendisinden once kullanilmakta olan ornegin gibi isabetli atis yuzdesi 1500 metrenin altinda olan bu cok dusuk bir orandir silahlarin yerine gecmesi icin gelistirilmistir Ancak bu silahin vurus yuzdesi cok olmasina ragmen azami menzili 2000 metredir Ancak sahip oldugu hantal gudumleme sistemi dusuk hizi ve vurus yuzdesinden oturu ileride SACLOS sistemine sahip AT 5 Spandrel gelistirilecektir Uretimi3M6 Shmel temelde bati ulkelerinde kullanilan ATGMler ornegin Nord Aviation fuzesine bakilarak uretilmis ancak ebat olarak buyuk kalmistir Fuze Kolomna da bulunan Special Mortar Design Bureau Rusca SKB Gladkostvolnoi artillerii tarafindan ayrica bu buro AT 3 Sagger modelinden de sorumluydu gelistirilmistir Tasarlanma asamasi cok cabuk olan fuze gudumsuz olarak ilk ucuslarina Nisan 1958 tarihinde baslamistir Ardindan gudumlu ucuslarini Haziran ve Temmuz 1958 de devam edilmistir 28 Agustos 1958 tarihinde silahli kuvvetlere denemeleri icin teslim edilmistir 1 Agustos 1960 tarihinde ordu servisine girmistir Halka ilk gosterimi 1963 yilidir Tarihi2P26 Batey ha Osef Muzesi IsrailPolonya 2P27 Bu fuze iki tur kara aracinda kullanilmistir 2P26 GAZ 69 zirhsiz hafif kamyon 4 firlatma rayi uzerine monte edilmistir Fuzeler aractan 30 metre ileriden kontrol istasyonundan yapilmaktaydi 1960 yilinda hizmete girdi 2P27 Zirhli 3 adet yukari veya one hareketli firlatma rayi cevresi zirhla kapali 1964 yilinda ordu servisine girdi Bu araclar hareketli piyade alaylari bunyesinde tanksavar takimlari olarak hizmet etmekteydi Her batarya uc adet mufrezeden her mufreze uc adet firlatma araci ve bir komuta aracindan olusuyordu Bu sistem 1967 yilindaki Alti gun savasi sirasinda Misir ordusu tarafindan kullanildi Birkac yerde kullanilan fuze sadece bir adet dusman tankini kullanim disinda birakabilmistir Bu gorevdeki isabetli vurus orani yaklasik olarak 25 de kalmistir Kuzey Kore 1975 yilinda bu fuze uzerinde bazi degisiklikler yapmistir TanimiFuze hedefe ilerlerken bir komuta kolundan yararlanmaktadir Bu yuzden fuzenin isabet orani fuzeyi kullanan murettebatin becerisine kalmaktadir Komuta kolu ile yapilan gudumleme fuzeye cok ince bir kablo yardimiyla iletilmektedir MCLOS sistemi buyuk cogunlukla sistemi kullanan kisinin becerisine ihtiyac duymaktadir Bu sistemin gorevlerdeki etkinliginin dusuk olmasi kendisinden sonra uretilecek ve cok daha kolay olan kullanimli SACLOS sisteminin uretimine onayak olmustur Tek sorun hedefin fuze varincaya kadar gecen sure icerisinde azami menzile ulasmasi yaklasik yirmi saniye harekete gecmeye veya geriye cekilerek duman perdesi arkasina saklanarak operatorun gorusunden kacmaya vakti olmasidir Bunun yaninda ebadinin buyuklugunden oturu aracin sadece birkac mermi ornegin araci sadece uc adet fuze tasiyabilmektedir Kullanan ulkeler Afganistan Bulgaristan Cekoslovakya Dogu Almanya Misir Macaristan Iran Mogolistan Polonya Romanya Kuzey Kore Kuba Sovyetler Birligi Suriye YugoslavyaDis baglantilarWikimedia Commons ta AT 1 Snapper ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir http www fas org man dod 101 sys land row at 1 htm 21 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde KaynakcaHull A W Markov D R Zaloga S J 1999 Soviet Russian Armor and Artillery Design Practices 1945 to Present Darlington Productions ISBN 1 892848 01 5 Jane s Weapon Systems 1977 in RussianSovyetler Birligi ve Rusya tarafindan gelistirilen fuze sistemleriHavadan Havaya Muharebe Fuzeleri AAM ler AA 10 Alamo AA 11 Archer Havadan Karaya Taarruz Fuzeler AS 4 Kitchen AS 16 Kickback Hava Savunma Fuzeleri SA 3 Goa SA 6 Gainful SA 7 Grail SA 10 Grumble SA 16 Gimlet SA 18 Grouse SA 19 Grisom SA 21 Growler Karadan Gemiden Gemiye Karsi Fuzeler Tanksavar Fuzeleri AT 1 Snapper AT 2 Swatter AT 3 Sagger AT 4 Spigot AT 5 Spandrel AT 6 Spiral AT 7 Saxhorn AT 8 Songster AT 9 Ataka AT 10 Stabber AT 11 Sniper AT 12 Swinger AT 13 Metis M AT 14 Kornet AT 15 Khrizantema AT 16 ScallionKisa Menzili Balistik Fuzeler Karadan Karaya Fuzeler SS 1 Scud SS 2 Sibling