Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
9K112 Kobra SSCB tarafından geliştirilen NATO rapor adı AT-8 Songster olan bir SACLOS sistemli radyo sinyalli güdümlü tanksavar füzesidir. Füze T-64 ve T-80 serisi tanklara ait 125 mmlik tank topundan fırlatılmaktadır.
Geliştirilmesi
İlk nesil Sovyet füze tankları 1956 yılında Kruşçevin V.A. Malyshev’e verdiği silah tasarım bürolarının "yeni düşünceler" üzerine çalışması emri ile geliştirilmeye başlamıştır. Bu "yeni düşünceler" fikrinin bir parçası da füze tankları olup bunlardan bazıları Dragon füzesi fırlatan ve fırlatan Obiekt 297 idi. Ancak bu ilk nesil tank tasarımları başarısızlığa uğradı. Sadece füze ile silahlandırılan tankın 300 metrelik bir ölümcül alanı olabilmekte bunu dışındaki hiçbir hedefe saldıracak silahı bulunmuyordu. Ayrıca o zamanki füzelerin ebatından ötürü tank sınırlı sayıda füze taşıyabilmekteydi. Melez tasarımı tank topundan hem füze hem de mermi ateşleme kapasitesine sahipti.
Melez geliştirilmiş olmasında ötürü sınırlı özelliklere sahipti. Füze topun içerisinden ateşlenerek fırlatılmaktaydı. İlk nesil üretilen model Obiekt 775 tankı 125 mmlik yivsiz top namlusu yüksek patlayıcılı güdümsüz roket veya radyo sinyal güdümlü mermi atmaktaydı. Güdümlü mermilere Rubin (Türkçe Yakut) ve güdümsüz mermilere ise Bur (Türkçe Matkap) adları verilmişti. Tank sadece 24 adet Rubin füzesi ve 48 adet Bur roketi taşıyabilmekteydi. Proje çalışmaları başarısızlıkla sonuçlandı. Bunun en önemli nedeni Rubin füzelerinin bulunan savaş başlıklarının yeterli ölümcül etkiye sahip olmaması ve radyo sinyallerinin karıştırıcı aletlerle bozulabilmesiydi.
1960'lı yıllarda çalışmalar devam etmiş olsa da, en ciddi çalışmalar 1970'li yıllarda yapıldı. Bunun en önemli nedenleri ise şunlardı:
- ABDnin M551 Sheridan ve M60A2 tankları için 152 mmlik top füze sistemi geliştirmesi
- NATO ülkelerinin TOW ve Euromissile HOT model tank toplarına nazaran çok daha iyi menzile sahip füzelerini üretmesi
- Helikopterlerin gelişimi ve AH-1 Cobra modelinin ortaya çıkması. Füze tank topuna nazaran daha yüksek atış açısı sağlamaktaydı.
Ruslar 1970 li yıllar da ikinci nesil zarftan fırlatılan füzeler üzerine çalışmaya başladı. Açılan yarışmaya Kobra füzesi ile kızılötesi güdümleme sistemi bulunan Gyurza füzeleri katıldı. Kızılötesi güdümleme sistemine sahip Gyurza füzesi yaşadığı sorunlardan ötürü Kobra’nın üretimine karar verildi.1980 yılında T-64 tankına monteli 9K112 füzesi üretildi. Daha sonra geliştirilen T-80B tankıda bu füze ile silahlandırıldı. Gyurza sistemi geliştirilmeye devam edildi. Sahip olduğu kızılötesi güdümleme sistemi yerine radyo sinyalli güdümleme sistemine geçildi. Daha sonra Shturm veya AT-6 Spiral füzelerinde kullanıldı.
Özellikleri
9M112 Kobra füzesi iki kesimden oluşuyordu:
- 9M43 baş kesiti – İçerisinde 9M129 boşluklu imla hakkı bulunan savaş başlıkları ve 9D129 besleme motoru
- 9B447 kuyruk kesiti – İçerisinde batarya, uçuş kontrol ve gerekli koordinatları radyo sinyalleri ile tanktan alan ufak bir güdümleme sistemi
İki farklı parçadan oluşan füze tank topunun otomatik yüklemesi içerisindeki tek bir klasik 125 mmlik mermi içerisinde saklanmaktaydı. Topa yüklenirken iki parça tek bir şekilde yüklenmekteydi.
Füze üç farklı şekilde fırlatılmaktadır:
- Birincil yol- Top nişangahın görüş çizgisinin 3 derece üstünde olacak şekilde yükseltilir. Bu sayede füzenin ateşleme sırasında çıkartacağı toz oranı düşürülmeye çalışılır. Bu kritik zaman içerisinde tank hem hedefi hem de füzenin arka kısmındaki ışığı görebilmesi gerekmektedir. Füze SACLOS güdümleme sistemi ile hareket eder. Silahçı füzenin uçuşu esnasında monitördeki artı göstergeyi hedef üzerinde tutmaya devam eder. 1A33 ateş kontrol sistemi hedefe olan uçuş rotasını hesaplayarak füzenin yönünü hesaplar. 4000 metreden hedef isabet oranı %80'dir.
- Ballistik yol - Top nişangahın görüş çizgisinin 3 derece üstünde olacak şekilde uçuşunu yükseltilir. Füze nişangahın görüş hattının 3 ila 5 metre üzerinde uçmaktadır. Hedefi tam vuracağı sırada nişangahın hedef görüş hattı içerisine girer. Bu sayede hem füzesin arkasından çıkan toz miktarı düşürülmüş hem de güdümleme sisteminin füzeyi kaybetme oranı azaltılmış olur.
- Acil yol – Bu yola ancak hedef aniden aracın 1000 metre yakında ortaya çıkması ve füzenin yüklü olduğu durumlarda başvurulur. Bu yolla atılan füzelerin hedef vuruş oranı oldukça düşüktür. Çünkü başarılı bir atış için sistemin çok önceden çalıştırılması ve hedefe kilitlenmesi gerekmektedir.
Füzenin namlu ilk çıkış hızı 125 m/s olup bu hız azami 800 m/s çıkabilir. Ancak ortalama olarak saniyede 350 ila 400 metre gidebilir. 4000 metreyi uçuş süresi 9 ila 10 saniyedir. Füze bir adet 4.5 kglık HEAT savaş başlığı taşımakta olup bu başlık 600 mmlik RHA zırhı delebilir.
Kaynakça
- Hull, A.W., Markov, D.R., Zaloga, S.J. (1999). Soviet/Russian Armor and Artillery Design Practices 1945 to Present. Darlington Productions. .
- Janes Armour and Artillery 2005-2006,
Dış bağlantılar
![image]()
Wikimedia Commons'ta 9M112 Kobra ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
| Sovyetler Birliği ve Rusya tarafından geliştirilen füze sistemleri | |
|---|---|
Havadan Havaya Muharebe Füzeleri AAM'ler · · · · · · · · · · (AA-10 'Alamo') · AA-11 'Archer' · · Havadan Karaya Taarruz Füzeler Hava Savunma Füzeleri · · SA-3 Goa · · · · SA-6 Gainful · SA-7 Grail · · · SA-10 Grumble · · · · · · SA-16 Gimlet · · SA-18 Grouse · SA-19 Grisom · · SA-21 Growler · · · Karadan / Gemiden Gemiye Karşı Füzeler · · · · · · · · · · · · · Kısa Menzili Balistik Füzeler · · · · · · · Karadan Karaya Füzeler | |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
9K112 Kobra SSCB tarafindan gelistirilen NATO rapor adi AT 8 Songster olan bir SACLOS sistemli radyo sinyalli gudumlu tanksavar fuzesidir Fuze T 64 ve T 80 serisi tanklara ait 125 mmlik tank topundan firlatilmaktadir Gelistirilmesi9K112 Kobra mermisi ucus sekliyle Ilk nesil Sovyet fuze tanklari 1956 yilinda Kruscevin V A Malyshev e verdigi silah tasarim burolarinin yeni dusunceler uzerine calismasi emri ile gelistirilmeye baslamistir Bu yeni dusunceler fikrinin bir parcasi da fuze tanklari olup bunlardan bazilari Dragon fuzesi firlatan ve firlatan Obiekt 297 idi Ancak bu ilk nesil tank tasarimlari basarisizliga ugradi Sadece fuze ile silahlandirilan tankin 300 metrelik bir olumcul alani olabilmekte bunu disindaki hicbir hedefe saldiracak silahi bulunmuyordu Ayrica o zamanki fuzelerin ebatindan oturu tank sinirli sayida fuze tasiyabilmekteydi Melez tasarimi tank topundan hem fuze hem de mermi atesleme kapasitesine sahipti Melez gelistirilmis olmasinda oturu sinirli ozelliklere sahipti Fuze topun icerisinden ateslenerek firlatilmaktaydi Ilk nesil uretilen model Obiekt 775 tanki 125 mmlik yivsiz top namlusu yuksek patlayicili gudumsuz roket veya radyo sinyal gudumlu mermi atmaktaydi Gudumlu mermilere Rubin Turkce Yakut ve gudumsuz mermilere ise Bur Turkce Matkap adlari verilmisti Tank sadece 24 adet Rubin fuzesi ve 48 adet Bur roketi tasiyabilmekteydi Proje calismalari basarisizlikla sonuclandi Bunun en onemli nedeni Rubin fuzelerinin bulunan savas basliklarinin yeterli olumcul etkiye sahip olmamasi ve radyo sinyallerinin karistirici aletlerle bozulabilmesiydi 1960 li yillarda calismalar devam etmis olsa da en ciddi calismalar 1970 li yillarda yapildi Bunun en onemli nedenleri ise sunlardi ABDnin M551 Sheridan ve M60A2 tanklari icin 152 mmlik top fuze sistemi gelistirmesi NATO ulkelerinin TOW ve Euromissile HOT model tank toplarina nazaran cok daha iyi menzile sahip fuzelerini uretmesi Helikopterlerin gelisimi ve AH 1 Cobra modelinin ortaya cikmasi Fuze tank topuna nazaran daha yuksek atis acisi saglamaktaydi Ruslar 1970 li yillar da ikinci nesil zarftan firlatilan fuzeler uzerine calismaya basladi Acilan yarismaya Kobra fuzesi ile kizilotesi gudumleme sistemi bulunan Gyurza fuzeleri katildi Kizilotesi gudumleme sistemine sahip Gyurza fuzesi yasadigi sorunlardan oturu Kobra nin uretimine karar verildi 1980 yilinda T 64 tankina monteli 9K112 fuzesi uretildi Daha sonra gelistirilen T 80B tankida bu fuze ile silahlandirildi Gyurza sistemi gelistirilmeye devam edildi Sahip oldugu kizilotesi gudumleme sistemi yerine radyo sinyalli gudumleme sistemine gecildi Daha sonra Shturm veya AT 6 Spiral fuzelerinde kullanildi OzellikleriIki asamali oluklu yukleme sistemi 9M112 Kobra fuzesi iki kesimden olusuyordu 9M43 bas kesiti Icerisinde 9M129 bosluklu imla hakki bulunan savas basliklari ve 9D129 besleme motoru 9B447 kuyruk kesiti Icerisinde batarya ucus kontrol ve gerekli koordinatlari radyo sinyalleri ile tanktan alan ufak bir gudumleme sistemi Iki farkli parcadan olusan fuze tank topunun otomatik yuklemesi icerisindeki tek bir klasik 125 mmlik mermi icerisinde saklanmaktaydi Topa yuklenirken iki parca tek bir sekilde yuklenmekteydi Fuze uc farkli sekilde firlatilmaktadir Birincil yol Top nisangahin gorus cizgisinin 3 derece ustunde olacak sekilde yukseltilir Bu sayede fuzenin atesleme sirasinda cikartacagi toz orani dusurulmeye calisilir Bu kritik zaman icerisinde tank hem hedefi hem de fuzenin arka kismindaki isigi gorebilmesi gerekmektedir Fuze SACLOS gudumleme sistemi ile hareket eder Silahci fuzenin ucusu esnasinda monitordeki arti gostergeyi hedef uzerinde tutmaya devam eder 1A33 ates kontrol sistemi hedefe olan ucus rotasini hesaplayarak fuzenin yonunu hesaplar 4000 metreden hedef isabet orani 80 dir Ballistik yol Top nisangahin gorus cizgisinin 3 derece ustunde olacak sekilde ucusunu yukseltilir Fuze nisangahin gorus hattinin 3 ila 5 metre uzerinde ucmaktadir Hedefi tam vuracagi sirada nisangahin hedef gorus hatti icerisine girer Bu sayede hem fuzesin arkasindan cikan toz miktari dusurulmus hem de gudumleme sisteminin fuzeyi kaybetme orani azaltilmis olur Acil yol Bu yola ancak hedef aniden aracin 1000 metre yakinda ortaya cikmasi ve fuzenin yuklu oldugu durumlarda basvurulur Bu yolla atilan fuzelerin hedef vurus orani oldukca dusuktur Cunku basarili bir atis icin sistemin cok onceden calistirilmasi ve hedefe kilitlenmesi gerekmektedir Fuzenin namlu ilk cikis hizi 125 m s olup bu hiz azami 800 m s cikabilir Ancak ortalama olarak saniyede 350 ila 400 metre gidebilir 4000 metreyi ucus suresi 9 ila 10 saniyedir Fuze bir adet 4 5 kglik HEAT savas basligi tasimakta olup bu baslik 600 mmlik RHA zirhi delebilir KaynakcaHull A W Markov D R Zaloga S J 1999 Soviet Russian Armor and Artillery Design Practices 1945 to Present Darlington Productions ISBN 1 892848 01 5 Janes Armour and Artillery 2005 2006 ISBN 0 7106 2686 XDis baglantilarWikimedia Commons ta 9M112 Kobra ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunurSovyetler Birligi ve Rusya tarafindan gelistirilen fuze sistemleriHavadan Havaya Muharebe Fuzeleri AAM ler AA 10 Alamo AA 11 Archer Havadan Karaya Taarruz Fuzeler AS 4 Kitchen AS 16 Kickback Hava Savunma Fuzeleri SA 3 Goa SA 6 Gainful SA 7 Grail SA 10 Grumble SA 16 Gimlet SA 18 Grouse SA 19 Grisom SA 21 Growler Karadan Gemiden Gemiye Karsi Fuzeler Tanksavar Fuzeleri AT 1 Snapper AT 2 Swatter AT 3 Sagger AT 4 Spigot AT 5 Spandrel AT 6 Spiral AT 7 Saxhorn AT 8 Songster AT 9 Ataka AT 10 Stabber AT 11 Sniper AT 12 Swinger AT 13 Metis M AT 14 Kornet AT 15 Khrizantema AT 16 ScallionKisa Menzili Balistik Fuzeler Karadan Karaya Fuzeler SS 1 Scud SS 2 Sibling