Abdülkadir Pirhasan (13 Mayıs 1919, Samsun - 29 Ağustos 2016, Yalova), Türk roman ve senaryo yazarı, şairdir.
Vedat Türkali | |
---|---|
Doğum | Abdülkadir Demirkan 13 Mayıs 1919 Samsun, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 29 Ağustos 2016 (97 yaşında) Yalova, Türkiye |
Ölüm sebebi | Çoklu organ yetmezliği |
Defin yeri | Zincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul |
Milliyet | Türk |
Vatandaşlık | Türkiye |
Mezun olduğu okul(lar) | İstanbul Üniversitesi |
Meslek | Yazar, şair |
Evlilik | Ayşe Merih Pirhasan (e. 1942; ö. 2013) |
Çocuk(lar) | Deniz Türkali Barış Pirhasan |
Akraba(lar) | Zeynep Casalini (torunu) Yusuf Pirhasan (torunu) |
Ödüller | Altın Portakal Film Festivali 2009 – Yaşam Boyu Onur Ödülü |
Hayatı
Asıl adı Abdülkadir Demirkan'dır. Daha sonra mahkeme kararıyla Pirhasan soyadını almıştır. Samsun Lisesinde okuduktan sonra 1942 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünden mezun oldu. Aynı yıl eşi Merih Pirhasan'la evlendi.
Kariyeri
Üniversite mezuniyetinin ardından Maltepe Askerî Lisesi ve Kuleli Askerî Lisesinde edebiyat öğretmenliği yaptı. 1951 yılında siyasi düşünceleri nedeniyle görevine son verildi ve tutuklandı. 9 yıl ceza aldı, 7 yıl sonunda şartlı tahliyeden faydalanarak serbest kaldı. Gar Yayınları'nı Rıfat Ilgaz ile kurduktan sonra, 1960'ta Dolandırıcılar Şahı filmi ile senaristliğe başladı. Senaristliğine devam eden Türkali, 1965'te yönetmenliği denemiştir.
Bir Gün Tek Başına ve Mavi Karanlık gibi romanları Türk edebiyatının en büyük eserleri arasına girmiştir. Bu romanlarını Yeşilçam Dedikleri Türkiye ve Tek Kişilik Ölüm başlıklı romanları takip etti.
Vedat Türkali, Mihri Belli'nin yakın arkadaşı, Atıf Yılmaz'ın da hem arkadaşı, hem de kayınpederidir.Türkiye Komünist Partisi'nin ilk üyelerindendir. 2002 seçimlerinde Demokratik Halk Partisi'nden aday olarak aktif siyasete atılmıştır.
Vedat Türkali, oyuncu Deniz Türkali ve yönetmen Barış Pirhasan'ın babası; Deniz Türkali'nin kızı şarkıcı Zeynep Casalini'nin de dedesiydi. Türk edebiyatının usta isimlerinden olan Vedat Türkali, 29 Ağustos 2016'da Yalova'da tedavi gördüğü hastanede 97 yaşında hayatını kaybetti. Naaşı Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.
Ödülleri
- 1965 Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Senaryo Ödülü, Karanlıkta Uyananlar
- 1970, TRT Oyun Ödülü (Dallar Yeşil Olmalı)
- 1974, Milliyet Yayınları Roman Yarışması Birincilik Ödülü
- 1976, Orhan Kemal Roman Armağanı
- 2009: Sadri Alışık Tiyatro ve Sinema – Sinema Onur Ödülü
- 2009: Altın Portakal Film Festivali – Yaşam Boyu Onur Ödülü
- 2009 Sinema Yazarları Derneği (SİYAD) Onur Ödülü
- 2016, Beyaz Martı Edebiyat Onur Ödülü
Başlıca eserleri
- Bir Gün Tek Başına, roman, 1974,
- Eski Şiirler, Yeni Türküler, şiirler, 1979,
- Üç Film Birden, senaryolar, 1979,
- Mavi Karanlık, roman, 1983,
- Eski Filmler, senaryolar, 1984,
- Bu Gemi Nereye (yazılar, anılar, 1985)
- Dallar Yeşil Olmalı (oyun, 1985)
- Tek Kişilik Ölüm, roman, 1989,
- Özgürlük İçin Kürt Yazıları (yazılar, 1996)
- Güven (roman, 1999)
- Komünist (anı, 2001)
- Yeşilçam Dedikleri Türkiye (roman, 2001)
- Bu Ölü Kalkacak (oyun, 2002)
- Dallar Yeşil Olmalı (oyun, 2002)
- Kayıp Romanlar (roman, 2004)
- Yalancı Tanıklar Kahvesi (roman, 2009)
- Bitti Bitti Bitmedi (roman, 2014)
Vedat Türkali üzerine yazılan kitaplar
- Edebiyatta Siyaset: Vedat Türkali Örneği, Şebnem Cansun (2020)
- Vedat Türkali and Third Cinema, Halil Şoreş Karakoç (2020)
- Vedat Türkali: Hayatı ve Eserleri, Mehmet Emin Purçak (2021)
Kaynakça
Vikisöz'de Vedat Türkali ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Şubat 2023.
- ^ . 24 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Vedat Türkali, İstanbul'da eşi Merih Pirhasan'ın mezarının yanında toprağa verilecek". Hürriyet. 4 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Eylül 2016.
- ^ . Sinema Yazarları Derneği. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2016.
- ^ Beyaz Martı Ödülü Vedat Türkali'nin 19 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Cumhuriyet, Erişim tarihi: 17 Mayıs 2016
Dış bağlantılar
- BBC Türkçe ile 1987 yılında yapılan röportaj12 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- BirGün: Her gün tek başına bir adam: Abdülkadir Pirhasan7 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Abdulkadir Pirhasan 13 Mayis 1919 Samsun 29 Agustos 2016 Yalova Turk roman ve senaryo yazari sairdir Vedat TurkaliDogumAbdulkadir Demirkan 13 Mayis 1919 1919 05 13 Samsun Osmanli ImparatorluguOlum29 Agustos 2016 97 yasinda Yalova TurkiyeOlum sebebiCoklu organ yetmezligiDefin yeriZincirlikuyu Mezarligi IstanbulMilliyetTurkVatandaslikTurkiyeMezun oldugu okul lar Istanbul UniversitesiMeslekYazar sairEvlilikAyse Merih Pirhasan e 1942 o 2013 Cocuk lar Deniz Turkali Baris PirhasanAkraba lar Zeynep Casalini torunu Yusuf Pirhasan torunu OdullerAltin Portakal Film Festivali 2009 Yasam Boyu Onur OduluHayatiAsil adi Abdulkadir Demirkan dir Daha sonra mahkeme karariyla Pirhasan soyadini almistir Samsun Lisesinde okuduktan sonra 1942 yilinda Istanbul Universitesi Edebiyat Fakultesi Turk Dili ve Edebiyati Bolumunden mezun oldu Ayni yil esi Merih Pirhasan la evlendi KariyeriUniversite mezuniyetinin ardindan Maltepe Askeri Lisesi ve Kuleli Askeri Lisesinde edebiyat ogretmenligi yapti 1951 yilinda siyasi dusunceleri nedeniyle gorevine son verildi ve tutuklandi 9 yil ceza aldi 7 yil sonunda sartli tahliyeden faydalanarak serbest kaldi Gar Yayinlari ni Rifat Ilgaz ile kurduktan sonra 1960 ta Dolandiricilar Sahi filmi ile senaristlige basladi Senaristligine devam eden Turkali 1965 te yonetmenligi denemistir Bir Gun Tek Basina ve Mavi Karanlik gibi romanlari Turk edebiyatinin en buyuk eserleri arasina girmistir Bu romanlarini Yesilcam Dedikleri Turkiye ve Tek Kisilik Olum baslikli romanlari takip etti Vedat Turkali Mihri Belli nin yakin arkadasi Atif Yilmaz in da hem arkadasi hem de kayinpederidir Turkiye Komunist Partisi nin ilk uyelerindendir 2002 secimlerinde Demokratik Halk Partisi nden aday olarak aktif siyasete atilmistir Vedat Turkali nin esi Merih Pirhasan ile birlikte bulundugu Zincirlikuyu Mezarligi ndaki kabri Istanbul Vedat Turkali oyuncu Deniz Turkali ve yonetmen Baris Pirhasan in babasi Deniz Turkali nin kizi sarkici Zeynep Casalini nin de dedesiydi Turk edebiyatinin usta isimlerinden olan Vedat Turkali 29 Agustos 2016 da Yalova da tedavi gordugu hastanede 97 yasinda hayatini kaybetti Naasi Zincirlikuyu Mezarligi na defnedildi Odulleri1965 Antalya Altin Portakal Film Festivali En Iyi Senaryo Odulu Karanlikta Uyananlar 1970 TRT Oyun Odulu Dallar Yesil Olmali 1974 Milliyet Yayinlari Roman Yarismasi Birincilik Odulu 1976 Orhan Kemal Roman Armagani 2009 Sadri Alisik Tiyatro ve Sinema Sinema Onur Odulu 2009 Altin Portakal Film Festivali Yasam Boyu Onur Odulu 2009 Sinema Yazarlari Dernegi SIYAD Onur Odulu 2016 Beyaz Marti Edebiyat Onur OduluBaslica eserleriBir Gun Tek Basina roman 1974 ISBN 978 6053140177 Eski Siirler Yeni Turkuler siirler 1979 Uc Film Birden senaryolar 1979 Mavi Karanlik roman 1983 ISBN 978 6053140191 Eski Filmler senaryolar 1984 Bu Gemi Nereye yazilar anilar 1985 Dallar Yesil Olmali oyun 1985 Tek Kisilik Olum roman 1989 ISBN 978 6053140207 Ozgurluk Icin Kurt Yazilari yazilar 1996 Guven roman 1999 Komunist ani 2001 Yesilcam Dedikleri Turkiye roman 2001 Bu Olu Kalkacak oyun 2002 Dallar Yesil Olmali oyun 2002 Kayip Romanlar roman 2004 Yalanci Taniklar Kahvesi roman 2009 Bitti Bitti Bitmedi roman 2014 Vedat Turkali uzerine yazilan kitaplarEdebiyatta Siyaset Vedat Turkali Ornegi Sebnem Cansun 2020 Vedat Turkali and Third Cinema Halil Sores Karakoc 2020 Vedat Turkali Hayati ve Eserleri Mehmet Emin Purcak 2021 KaynakcaVikisoz de Vedat Turkali ile ilgili sozleri bulabilirsiniz Arsivlenmis kopya 7 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Subat 2023 24 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Vedat Turkali Istanbul da esi Merih Pirhasan in mezarinin yaninda topraga verilecek Hurriyet 4 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Eylul 2016 Sinema Yazarlari Dernegi 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Eylul 2016 Beyaz Marti Odulu Vedat Turkali nin 19 Mayis 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cumhuriyet Erisim tarihi 17 Mayis 2016Dis baglantilarBBC Turkce ile 1987 yilinda yapilan roportaj12 Aralik 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde BirGun Her gun tek basina bir adam Abdulkadir Pirhasan7 Eylul 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde