Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Biyoloji ve ekolojide abiyotik faktörler veya abiyotik bileşenler, canlıların ve ekosistemin işleyişini etkileyen; canlı olmayan, fiziksel veya kimyasal olarak çevrenin birer parçalarıdırlar. Abiyotik faktörler ve bunlarla ilişkili olaylar biyolojiyi desteklemektedir.
Abiyotik faktörler büyüme, bakım ve üreme açısından canlıları etkileyen fiziksel koşulları ve cansız kaynakları içerir. Kaynaklar, bir organizmanın gerektirdiği ve tüketildiği veya başka bir şekilde diğer organizmaların kullanımına sunulmadığı ortamda madde veya nesne olarak ayırt edilir.
Bir maddenin bileşeninin bozulması hidroliz vb. kimyasal veya fiziksel değişimlerle meydana gelir. Atmosferik koşullar ve su kaynakları gibi bir ekosistemin tüm cansız faktörlerine abiyotik faktörler denir.
Örnekler
Biyolojide abiyotik faktörler arasında su, ışık, radyasyon, sıcaklık, nem, atmosfer, asitlik ve toprak yer alabilir. Makroskopik iklim genellikle yukarıdakilerin her birini etkiler. Basınç ve ses dalgaları, denizel veya karasal alt ortamlar bağlamında da düşünülebilir.Okyanus ortamlarındaki abiyotik faktörler arasında hava teması, substrat, su berraklığı, güneş enerjisi ve gelgitler de yer alır.C3, C4 ve CAM bitkilerinin mekaniklerindeki abiyotik stres faktörlerine bağlı olarak Calvin-Benson döngüsüne karbondioksit akışını düzenlemedeki farklılıkları göz önünde bulundurun. C3 bitkilerinin fotosolunumu yönetme mekanizmaları bulunmazken C4 and CAM bitkileri fotosolunumu önlemek için ayrı bir FEP Karboksilaz enzimi kullanır. Böylece belirli yüksek enerjili ortamlarda fotosentetik işlemlerin verimini artırır.
Çoğu Arkea çok yüksek sıcaklıklara, basınçlara veya kükürt gibi olağandışı kimyasal madde konsantrasyonlarına ihtiyaç duyar. Bunun nedeni ekstrem koşullara çok iyi bir şekilde uyum sağlamalarıdır. Ayrıca mantarlar da kendi ortamlarının sıcaklık, nem ve stabilitesinde hayatta kalmak için evrimleşmiştir.
Örneğin, ılıman yağmur ormanları ve çöller arasında hem suya hem de neme erişimde önemli bir fark vardır. Suyun bulunabilirliğindeki bu fark, bu bölgelerde hayatta kalan organizmalarda çeşitliliğe neden olmaktadır. Abiyotik faktörlerdeki bu farklılıklar, türlerin çevrede hayatta kalabileceği sınırların oluşturulması yanı sıra iki tür arasındaki rekabeti de etkileyerek her iki türü de değiştirir. Tuzluluk gibi abiyotik faktörler, bir türe, diğer bir türe karşı rekabet avantajı sağlayabilir; genel ve uzman rakiplere karşı bir türün evrilleştirmesine ve değiştirilmesine neden olan baskılar yaratabilir.
Ayrıca bakınız
- Biyotik faktör, ekosistemi etkileyip şekillendiren ve onun canlı bir parçası olan faktördür.
- Abiyogenez, cansız maddenin kademeli olarak karmaşıklığını artırarak canlı maddeye dönüşümü olayıdır.
- Azot döngüsü
- Fosfor döngüsü
Kaynakça
- ^ Ricklefs, R.E. 2005. The Economy of Nature, 6th edition. WH Freeman, USA.
- ^ Chapin, F.S. III, H.A. Mooney, M.C. Chapin, and P. Matson. 2011. Principles of terrestrial ecosystem ecology. Springer, New York.
- ^ Water Quality Vocabulary. ISO 6107-6:1994.
- ^ Hogan, C. Benito (2010). "Abiotic factor". Encyclopedia of Earth. Washington, D.C.: National Council for Science and the Environment. 8 Haziran 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2020.
- ^ (PDF). National Geographic Society. 2011. 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2020.
- ^ Wang, Chuali; Guo, Longyun; Li, Yixue; Wang, Zhuo (2012). "Systematic Comparison of C3 and C4 Plants Based on Metabolic Network Analysis". BMC Systems Biology. 6 (59). ss. S9. doi:10.1186/1752-0509-6-S2-S9. (PMC) 3521184 $2. (PMID) 23281598.
- ^ "Rubisco and C4 Plants" (PDF). RSC: Advancing the Chemical Sciences. RSC. 24 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 22 Mayıs 2020.
- ^ . Department of Biodiversity and Conservation Biology, . 25 Nisan 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2020.
- ^ Dunson, William A. (Kasım 1991). "The Role of Abiotic Factors in Community Organization". The American Naturalist. 138 (5). ss. 1067-1091. doi:10.1086/285270. JSTOR 2462508.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Biyoloji ve ekolojide abiyotik faktorler veya abiyotik bilesenler canlilarin ve ekosistemin isleyisini etkileyen canli olmayan fiziksel veya kimyasal olarak cevrenin birer parcalaridirlar Abiyotik faktorler ve bunlarla iliskili olaylar biyolojiyi desteklemektedir Abiyotik faktorler ekosistemin icerisinde bulunan ve canli varliklari biyotik faktorler etkileyen faktorlerdir Abiyotik faktorler buyume bakim ve ureme acisindan canlilari etkileyen fiziksel kosullari ve cansiz kaynaklari icerir Kaynaklar bir organizmanin gerektirdigi ve tuketildigi veya baska bir sekilde diger organizmalarin kullanimina sunulmadigi ortamda madde veya nesne olarak ayirt edilir Bunlar canli organizma olmayan ve dunyaya bircok farkli sekilde katkida bulunan abiyotik faktorlerdir Bir maddenin bileseninin bozulmasi hidroliz vb kimyasal veya fiziksel degisimlerle meydana gelir Atmosferik kosullar ve su kaynaklari gibi bir ekosistemin tum cansiz faktorlerine abiyotik faktorler denir OrneklerBiyolojide abiyotik faktorler arasinda su isik radyasyon sicaklik nem atmosfer asitlik ve toprak yer alabilir Makroskopik iklim genellikle yukaridakilerin her birini etkiler Basinc ve ses dalgalari denizel veya karasal alt ortamlar baglaminda da dusunulebilir Okyanus ortamlarindaki abiyotik faktorler arasinda hava temasi substrat su berrakligi gunes enerjisi ve gelgitler de yer alir C3 C4 ve CAM bitkilerinin mekaniklerindeki abiyotik stres faktorlerine bagli olarak Calvin Benson dongusune karbondioksit akisini duzenlemedeki farkliliklari goz onunde bulundurun C3 bitkilerinin fotosolunumu yonetme mekanizmalari bulunmazken C4 and CAM bitkileri fotosolunumu onlemek icin ayri bir FEP Karboksilaz enzimi kullanir Boylece belirli yuksek enerjili ortamlarda fotosentetik islemlerin verimini artirir Cogu Arkea cok yuksek sicakliklara basinclara veya kukurt gibi olagandisi kimyasal madde konsantrasyonlarina ihtiyac duyar Bunun nedeni ekstrem kosullara cok iyi bir sekilde uyum saglamalaridir Ayrica mantarlar da kendi ortamlarinin sicaklik nem ve stabilitesinde hayatta kalmak icin evrimlesmistir Ornegin iliman yagmur ormanlari ve coller arasinda hem suya hem de neme erisimde onemli bir fark vardir Suyun bulunabilirligindeki bu fark bu bolgelerde hayatta kalan organizmalarda cesitlilige neden olmaktadir Abiyotik faktorlerdeki bu farkliliklar turlerin cevrede hayatta kalabilecegi sinirlarin olusturulmasi yani sira iki tur arasindaki rekabeti de etkileyerek her iki turu de degistirir Tuzluluk gibi abiyotik faktorler bir ture diger bir ture karsi rekabet avantaji saglayabilir genel ve uzman rakiplere karsi bir turun evrillestirmesine ve degistirilmesine neden olan baskilar yaratabilir Ayrica bakinizBiyotik faktor ekosistemi etkileyip sekillendiren ve onun canli bir parcasi olan faktordur Abiyogenez cansiz maddenin kademeli olarak karmasikligini artirarak canli maddeye donusumu olayidir Azot dongusu Fosfor dongusuKaynakca Ricklefs R E 2005 The Economy of Nature 6th edition WH Freeman USA Chapin F S III H A Mooney M C Chapin and P Matson 2011 Principles of terrestrial ecosystem ecology Springer New York Water Quality Vocabulary ISO 6107 6 1994 Hogan C Benito 2010 Abiotic factor Encyclopedia of Earth Washington D C National Council for Science and the Environment 8 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mayis 2020 PDF National Geographic Society 2011 7 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 22 Mayis 2020 Wang Chuali Guo Longyun Li Yixue Wang Zhuo 2012 Systematic Comparison of C3 and C4 Plants Based on Metabolic Network Analysis BMC Systems Biology 6 59 ss S9 doi 10 1186 1752 0509 6 S2 S9 PMC 3521184 2 PMID 23281598 Rubisco and C4 Plants PDF RSC Advancing the Chemical Sciences RSC 24 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 22 Mayis 2020 Department of Biodiversity and Conservation Biology 25 Nisan 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mayis 2020 Dunson William A Kasim 1991 The Role of Abiotic Factors in Community Organization The American Naturalist 138 5 ss 1067 1091 doi 10 1086 285270 JSTOR 2462508